Brabbeling (1614)

Studie-uitgave met inleiding, annotaties en commentaar

Het tweede Schock van de Rommelsoo.⁺

Cleyne ghedichten uyt Cato, om op Tafelborden te schryven.aant.

Ro.2.1aant.

Statich of vrolijck, soo de tijt eyscht, soo zijt,
Sonder schande schickt hem de Wyse nae den tijt.

+ p. 120

Ro.2.2aant.

Gheduldich leert draghen des armoets last,
Naeckt zijt ghy gheworden des Werelts gast.

Ro.2.3aant.

Voor de leste ure weest niet alte beducht,
Die de doot vreest, verliest des levens vrucht.

Ro.2.4aant.

Op dat u niet en ghebreckt, wilt niet vergheten,
Dat men wel mach sparen, en sat eten.

Ro.2.5aant.

Moocht ghy yemant helpen sonder scha of schant,
Spoet u, want dat is winst voor de hant.

Ro.2.6aant.

Schud quaet vermoeden uyt uwen schoot,
Vreesen en vermoeden is een daghelijcxse doot.

Ro.2.7aant.

De schande van u vrient wilt helpen decken,
Om t'verdriet te schouwen, datmen met hem sou gecken.

Ro.2.8aant.

Der onwaerdigher voorspoet laet u niet quellen,
T'gheluck verheft den quaden om laegher te vellen.

Ro.2.9aant.

Wilt ghy leven langh, sterck en ghesont,
Steeckt het leckere beetgen dick besyden u mont.

Ro.2.10⁺aant.

Die uyt het verleden merckt het toecomende spel,
Sulck een die weet zijn weetgen wel.

+ p. 121

Ro.2.11aant.

Dat u belooft is, wilt niemant vast toe segghen:
Want ghy moocht de schult op gheen ander legghen.

Ro.2.12aant.

Lijt ghy schade aen u goet, laet u dat so seer niet rouwen:
Maer stelt u te vreden met dat ghy hebt behouwen.

Ro.2.13aant.

O sterflijck Mensch, waer op is dat ghy betrout?
Die op eens anders doot u weelde bout.

Ro.2.14aant.

Laet de geheymenissen Gods en den Hemel te bespien,
Dewijl ghy sterffelijck zijt, wilt op sterffelijcke dingen sien.

Ro.2.15aant.

Ghebruyckt dat ghy hebt of weet te werven,
En leeft niet armelijck, om rijck te sterven.

Boertighe.aant.

Ro.2.16aant.

Had ghy niet meer ghedroncken dan ghelesen,
U neus en sou soo root niet wesen.

Ro.2.17aant.

Men lubt een Haen om dat hy sou groeyen te bet,
En ghy zijt ghelubt, zijt ghy daerom soo vet?

Ro.2.18aant.

Ghy zijt goet ronts, merck ick aen dy:
Want veeltijt vinde ick u by my.

Ro.2.19aant.

Dat aensicht vol ghekarbonckelde datten,
Moet ghy alle daechs draghen, of t'sou vermatten.

Ro.2.20aant.

Dat u leden trillen en u handen beven,
Comt dat van veel om Gods-willen gheven?

Ro.2.21aant.

De armen te besorghen wilt ghy niet laten blyven,
Daerom willen de Heydens de Kerstenen verdryven.

Ro.2.22⁺aant.

Is u coocken soo besorcht van vleys en speck,
Als u peulu? Soo sorcht voor gheen ghebreck.

+ p. 122

Ro.2.23aant.

Ghy hout veel vande gracy, soo u aensicht bewijst,
Maer veel liever noch hoort ghy de benedijst.

Ro.2.24aant.

Die zijn knip set om te vanghen vreemde Meesen,
Die wil bedrieghen, of bedroghen wesen.

Ro.2.25aant.

Wilt hier niet prijcken, om van ons te blaffen,
Die achter een hoyberch wel een Gans sout straffen.

Ro.2.26aant.

Dat ghy soo Meesterlijck een Hoen cont breecken,
En hebt ghy Sondaechs niet gheleert inde preecken.

Ro.2.27aant.

Als een alleen by eene ghepaert is,
Toont eene en een wat elcks aert is.

Ro.2.28aant.

Die te tijdt ghebruyckt Const, Haef en Vrou,
Die heeft wat, als hy't hebben sou.

Ro.2.29
Op het oordeel van Paris.aant.

Daer jeucht onbedacht,, heeft in zijn macht,

den prijs te gheven,

Wort rijcke pracht,, met wijsheyt veracht,

en lust verheven.

Ro.2.30
Op de veranderinghe van Actaeon.aant.

Die al zijn behaghen,, hier wil bejaghen,

tot allen stonden,

Sal worden verslaghen,, als t'beest inde laghen,

van zijn selfs honden.

Ro.2.31aant.

Ghy weent, ghy lacht, ghy zijt verblijt en bedroeft,
Ghy loopt, ghy rust, ghy zijt rijck, en ghy behoeft,
Ghy zijt verwondert Harman, wat u dus doet ontsinnen,
Sulcks is t'ghemeene leven van al de gheen die minnen.

Ro.2.32⁺aant.

Des Menschen leven, ziel, vleysch en bloet,
Is ghelt, en t'vermaledyde goet:
Diet niet en heeft, noch daerom weet gheen raet,
Die is levendich doot, aldaer hy gaet.

+ p. 123

Ro.2.33aant.

Laet ghy u ghenoeghen met dat de natuer behoeft,
Soo sult ghy door armoet niet worden bedroeft,
Dan soeckt ghy u begheeren te cryghen met practijck,
Soo sult ghy nimmermeer worden rijck.

Ro.2.34
Op Paesdach aen H.L. Spieghel.aant.

Seght Hendrick, wout ghy niet dattet al morghen was?
Want by Vrysters te gaen gheeft huyden gheen pas,
En inde Herberch ist schand, ja by de Catholijcken,
By der straten te wandelen seer qualijck staet,
Caetsen, dobbelen, of spelen is oock gheen raet,
Inde Kerck sout ghy al te langh sitten kijcken,
Buyten op den dijck sout ghy u seer beslijcken,
Gesont t'huys blyven can ick so qualijck doen als ghy:
Weet ghy nerghens te gaen? soo comt dan by my.

Ro.2.35
Antwoort van H.L. Spieghel.aant.

Wist ick nergens te gaen, en quam ick u dan besoecken,
So had ick luttel dancks van sulck bedrijf:
Dan nu heb ick t'huys wel gheselschap aen mijn boecken,
En op straet daer loop ick niemant opt lijf:
Lust my mijn Lief te sien, tot mijn gherijf,
Dat paste noyt beter als op desen dach,
Inde Kerck zijnde, en soo ick daer wat blijf,
Daer is ghespel en ghesangh, oock geen quaet ghelach,
Nochtans coom ick u by, als die wel beter mach.

Ro.2.36
Op de Bruyloft van Marten en Helene.aant.

Als milde Marten mildelick schinckt,
En vrolijcke Helene begheerlijck drinckt,
T'nat dat elck een bracht op de beene,
Seght dan dattet een paer is, en Heel eene.

Ro.2.37⁺aant.

Nieuwe cleeren zijn onmackelijck,
Nieuwe Clercken schryven clackelijck,
Nieuwe waghens altijt craken,
Nieuwe Schepen seylen qualijck,
Nieu ghereetschap is ongalijck,
Nieuwe Schouten scherper waken,
Nieuwe wetten veel luy laken.

+ p. 124

Ro.2.38aant.

Nieuwe Cramers die wel borghen,
Nieuwe Doctoren stout int worghen,
Nieuwe Preeckaers soet van leeringhe,
Nieuwe Hoeren die wel singhen,
Nieuwe speelluy die vreucht bringhen,
Nieuwe Waerden vet van smeringhe,
Hebben altijt goede neringhe.

Ro.2.39aant.

Nieuwe wijn, nieuwe vaten,
Nieuwe Honich, nieuwe raten,
Nieuwe dansers, nieuwe pretten,
Nieuwe liefde, nieuwe versuchten,
Nieuwe oorlooch, nieuwe gheruchten,
Nieuwe Paus, nieuwe ghesetten,
Nieuwe Heeren, nieuwe Wetten.

Ro.2.40aant.

Nieuwe Boecken doen wel lesen,
Nieu ghehuwet wel t'huys wesen,
Nieuwe Haringh crijcht de Croon,
Nieuwe Vrysters zijn niet spytich,
Nieuwe Maechden dienen vlytich,
Nieuwe Liet is soet van toon,
Nieuwe besemen veghen schoon.

Ro.2.41aant.

Die als sterffelijck Mensch verteert zijn goet,
En spaerttet ghelijck of hy noch een tijt sou leven,
Sulck man is wijs, en van een recht ghemoet,
En weet wel waer hijt sal nemen en gheven.

Ro.2.42⁺aant.

Soo den tijt is, sy moet gheleden zijn,
Men mach hopen dattet sal beteren dra,
Die wenscht en can niet wel te vreden zijn,
Dies ick van dien my gheheel ontsla,
Den teghenwoordighen tijt wil ick slaen ga,
Den verleden can ick niet weder locken,
Wachtende wat de toecomende sal brenghen nae,
En hier en tusschen lachen, boerten, en jocken.

Eynde van de Rommelsoo.

+ p. 125