Brabbeling (1614)
(2013)–Roemer Visscher– Auteursrechtelijk beschermdStudie-uitgave met inleiding, annotaties en commentaar
Het eerste Schock van de Rommelsoo.Ga naar margenoot+Ro.1.1aant.Noe plante den wijngaert soet,
En bespoeyde de stam met bloet,
Van Leeuw, van Lam, van Aep, van Swijn,
De vier complexien van de Wijn:
5[regelnummer]
Leeuwen wijn is trots en woedich:
Lammekens wijn is gul en goedich:
Verckens wijn doet storten en spillen:
Apen wijn maeckt vreemde grillen.
| |
Ro.1.2aant.Eer sal een Kat broen eyeren van Hennen,
Eer sal de waghen de Paerden mennen,
Eer sal het speck zijn vet verliesen,
Dan ick een ander Lief sal kiesen.
5[regelnummer]
Eer sal de Son opgaen int Westen,
En Koeyen in boomen maken nesten,
En hout en steen sal hoesten en fniesen,
Dan ick een ander Lief sal kiesen.
Eer sal een Visschers Kater vergaen,
10[regelnummer]
Van hongher sal sterven een Molenaers Haen,
En Schapen draghen gulden vliesen,
Dan ick een ander Lief sal kiesen.
Als de Schepen zeylen teghen wint,
Als de Vader jongher is dan zijn kint,
15[regelnummer]
En in Julio een voet dick sal vriesen,
Dan sal ick een ander Liefken kiesen.
| |
Ro.1.3
| |
Ro.1.4Ga naar margenoot+
| |
Ro.1.5
| |
Ro.1.6
| |
Ro.1.7aant.Deur hopende hoop comt wanhoop my beneven,
De doot dunckt my een gherustich leven,
Mijn self plaech ick met gheneuchte siet,
En door mijn gheneuchte lijd ick verdriet,
5[regelnummer]
Dat door de pijn die my gheneucht kan gheven.
Deur hopende hoop.
De hatelijcke liefde heeft onmaet verdreven,
deur maticheyt moet my ongheneucht aencleven:
Want met hetten het my vercoelinghe biet,
10[regelnummer]
deur hopende hoop.
Het kint dat zijn Moeder brenght in sneven,
Verbint zijn ooghen om my te sien beven,
Het loopt wech en can van my wijcken niet,
Blijft in duysternis verholen en verspiet,
15[regelnummer]
Op dat mijn lyden openbaer sy gheschreven.
deur hopende hoop.
| |
Ro.1.[8]Ga naar margenoot+aant.Janneken, mijn Lief, moet ick u een reysken?
Al vraecht ghy, wat? Ghy weet wel wat ick meen,
Een halven daelder gheef ick u proper Meysken.
Janneken, mijn Lief, moet ick u een reysken?
5[regelnummer]
Wilt ghy dan meer, soo moocht ghyt selfs eysschen:
Dan tot mijn begeeren en wilt niet segghen neen.
Janneken, mijn Lief, moet ick u een reysken?
Al vraecht ghy, wat? Ghy weet wel wat ick meen:
Proeven schoon Lief of ghy oock zijt te kleen.
| |
Ro.1.9aant.En vraecht niet al te veel,
Maer slaet hant aen den Ploech,
Wy Meyskens wy zijn eel:
En vraecht niet al te veel
5[regelnummer]
Sonder twist of crackeel,
Soo doet nae u ghevoech.
En vraecht niet al te veel,
Maer slaet hant aenden ploech:
Ben ick dan te cleyn, soo maeckt mijn groot ghenoech.
| |
Ro.1.10
| |
Ro.1.11Ga naar margenoot+aant.Al zijt ghy op my nu seer ghestoort,
U gramschap sal ick in't soet ghebruycken,
Met u heb ick veel vreuchts orboort.
Al zijt ghy op my nu seer ghestoort:
5[regelnummer]
Dan isser een ander die u herte becoort,
Wilt hem vry in u armkens luycken.
Al zijt ghy op my nu seer ghestoort,
U gramschap sal ick in't soet ghebruycken:
Men can uyt Gal wel Honich suycken.
| |
Ro.1.12aant.Waer is schoon Lief den tijt voorleden,
Die ons dede hanteren solaes en vreucht?
Als wy t'samen spraken met lieflijcke reden?
Waer is schoon Lief den tijt voorleden,
5[regelnummer]
Die u hart en t'mijn stelde in vreden?
Maer scheyen van u, maeckt onghenuecht.
Waer is schoon Lief den tijt voorleden
Die ons dede hanteren solaes en vreucht?
Peynst'er om Lief, als ghy niet slapen meucht.
| |
Ro.1.13aant.Pieter meent ghy te wesen eel,
Om dat ghy draecht Zijd en Fluweel?
Of om dat ghy hebt soo fraeyen van?
Neen: maer waert ghy eel van gheslacht,
5[regelnummer]
Of uytghesondert deur deucht of cracht,
Soo waert ghy eerst een Edelman.
| |
Ro.1.14aant.Alderliefste ghy gheeft my bloemen en blaen,
My, die de vrucht begeert te plocken:
Wat sal ick hier anders uyt verstaen,
Dan dat ghy niet wilt dan boerten en jocken?
| |
Ro.1.15aant.Pluyckt eerst de bladen en bloemen soet,
De vruchte moet noch wat zijn ghespaert,
Laetse bet rijpen soo wortse goet:
Versmaedt ghy t'cleyn, soo zijt ghy t'groot niet waert.
| |
Ro.1.16Ga naar margenoot+
| |
Ro.1.17aant.Die u vrijt moocht ghy niet lyen,
En die ghy begeert, comt u niet vryen:
Ghy mochtet u daghen niet beter passen,
Om tusschen twee stoelen te raken inder assen.
| |
Ro.1.18aant.Uyt u sinne, seght ghy, sout ghy worden wel,
Als ghy siet een pufpuntighe slordebel:
dan op dat u deur sulcx gheen leet gheschiet,
Soo rade ick u, kijckt inde spieghel niet.
| |
Ro.1.19aant.Als ick t'savonts voor by u huys loop hoepen,
daer ghy staet tusschen twee steenen stoepen,
En ick van groeten u schenck u deel:
Soo antwoort ghy alle drie even veel.
| |
Ro.1.20aant.Het eerst dattet aen u wert versocht,
Slaet toe de coop u Lief op trouwen,
Tis beter berouwen en vercocht:
dan behouwen en berouwen.
| |
Ro.1.21Ga naar margenoot+aant.Met water dorschen, eyeren schillen,
Met neten craken, Vorsschen villen,
En met Janneken een Jaer te vryen,
Sult ghy even veel bedyen.
| |
Ro.1.22aant.Ghy zijt soo schoon en soet van wesen,
Dat ick voor u niet bid den Heer:
Dan dat hy u slechs behout in desen:
Want schoonder maeckt hy u nemmermeer.
| |
Ro.1.23aant.Men mach my wel elwaerts noon te gast,
Om met wijn en bier wel te tracteren:
Maer nerghens is beter op mijn ghepast,
Dan daer ick met u mach triumpheren.
| |
Ro.1.24aant.Rijck van have, flucx van leden,
Vrolijck van praet, soet van seden,
Schoon van aensicht, wijs van sinnen,
Wat droes en soude u niet beminnen?
| |
Ro.1.25aant.Ghy hebt soo dick by u eedt verclaert,
Dat ghy gheen ander en sout beminnen,
Dan ghy reeckende doe al sonder Waert,
Ghy sult u efter wel bet versinnen.
| |
Ro.1.26aant.Truy beval haer Soon dat hy een Vryster, van haer verspiet,
Soude gaen vryen, wiens naem hy alleenlijck wist:
Maer om datter meer als een Hont lodder hiet,
Heeft hij hier door de recht-schuldighe ghemist,
5[regelnummer]
En sprekende van liefde aen die op sulcx niet had gegist,
Sloech hem soetelijck, segghende, ick ken des Vryers gront:
Och Lief ick meent seecker sonder arch of list,
Bemercke hier oock aen, dat u hert mijn Liefde jont:
Elcke slach is my soo soet, als een suyckerkoeck in mijn mont.
| |
Ro.1.27Ga naar margenoot+aant.Seecker datmen u voor wijs siet an,
En datmen u Loeris acht voor een Man,
Danckt dat u baert, die u soo can vercieren:
Maer Loeris dat ick u acht voor een loen,
5[regelnummer]
Voor een geck, voor een dwaes, voor een mal capproen,
Danckt dat Loeris u eyghen manieren.
| |
Ro.1.28aant.Het sweeren is by u alsoo ghemeyn,
Ghy sweert om een dingh t'sy groot of cleyn,
Ghy sweert wel als u bijt een Vloo,
Ghy sweert wel om een haverstroo,
5[regelnummer]
Ghy sout om een beulingh wel sweeren siet,
Dat het Vercken gortich is, en deuch niet:
Maer al swoert ghy by den Duyvel of onsen Heer,
Soo sal ick u ghelooven doch nimmermeer.
| |
Ro.1.29aant.Sijt ghegroet, mijn Liefste boven alle Vrouwen:
Sijt ghegroet, de schoonste in swerelts rontheyt:
Sijt ghegroet, die ick met vreuchden moet aenschouwen:
Sijt ghegroet, de Liefste boven alle Vrouwen:
5[regelnummer]
Sijt ghegroet, op wien ick mijn ghepeyns moet bouwen:
Sijt ghegroet, op wien mijn levens gront leyt:
Sijt ghegroet, mijn Liefste boven alle Vrouwen:
Sijt ghegroet de schoonste in swerelts rontheyt:
God gheve u goeden dach en goede ghesontheyt.
| |
Ro.1.30aant.Stryen,, en schansen,, soo doen de Hansen,
Die cryghen leeren:
Vrijen,, en dansen,, om Roose cransen,
Die liefd hanteren.
| |
Ro.1.31aant.Hy is een dwaes, jae vertwyfelt sot,
Die Venus kint acht voor een God:
Want God is goet, zijn goetheyt wy mercken,, wel,
Cupido is een schelm, t'blijckt aen zijn wercken,, fel.
| |
Ro.1.32Ga naar margenoot+aant.Groote spoet,, is selden goet,, dus loopt niet snel:
Maer gaet traech,, en staech,, ghy sulter comen wel:
Dan wilt ghy vlieghen, ghelijck doet u ghedacht,
Ghy deed dees reyse wel op eender nacht:
5[regelnummer]
Maer al ginght ghy in u droom te Romen,
Soo sult ghy even wijs wederom comen.
| |
Ro.1.33aant.Quaet is de Wolf, die de Schapen quelt,
Quaet is de reghen opt rijpe Coren,
Quaet is de wint die de boomen velt,
Quaet is voor mijn, mijn Liefkens toren.
| |
Ro.1.34aant.Soet is de reghen opt ghesaeyde vlas,
Soet zijn de bladen den ghespaenden Geyt,
Soet is de Koeyen het groene gras,
Soet is voor my een jonghe Meyt.
| |
Ro.1.35aant.Als ghy doet een eerlijcke daet,
Al ist met moeyten en arbeyt groot,
De arbeyt door den rust vergaet,
Ende de eere blijft oock nae de doot.
5[regelnummer]
Maer soo ghy doet een schandelijck stick,
Al is daer wellust in begrepen,
Die lust sal vergaen met een click,
En eeuwich sal u de schant nae slepen.
| |
Ro.1.36aant.Meyskens vande courtosy,
Weest hier vry,
Als u de Jonghers doen Honneur,
Nijcht, en seght nae d'oude sleur,
5[regelnummer]
Grammercy.
| |
Ro.1.37aant.Meysken door der minnen dwanck,
Ben ick cranck,
Wilde ghy de sieckt ghenesen,
Ick soude segghen met vrolijck wesen,
5[regelnummer]
Grooten danck.
| |
Ro.1.[38]Ga naar margenoot+aant.Nerghens beter dan in de Kerck is de Paep devoot,
Nerghens beter is de Vryer, dan daer dat hy zijn Lief aenschout,
Nerghens beter ist kint, dan op zijn Moeders schoot,
Nerghens beter is de Vis, dan int water cout,
5[regelnummer]
Nerghens beter is de Voghel, dan int wilde Wout,
Nerghens beter is de Koe, dan int groene gras,
Nerghens beter ist ghelt dan in eyghen tas.
| |
Ro.1.39aant.De Werelt wyse op zijn cloeck, vernuftich verstant,
De Rijcke op zijn onghewis, veranderlijck goet,
De stercke op zijn ghewapende borst en hant,
De jonghe op zijn onversochte reuckeloose moet,
5[regelnummer]
Op hooghe mueren, dicke wallen de bloode sot:
Maer de gheloovighe verlaet hem alleen op God.
| |
Ro.1.40aant.Vreemde Bedelaers te maken Heeren,
Boeven verheven in grooter eeren,
Uyt de lande jaghen den rechten Patriot:
Der rijcken goederen confisceren,
5[regelnummer]
De arme Ghemeente schatten en scheeren
Is der Tyrannen raet, daet en slot:
Een oprechte Overicheyt is een gaef van God.
| |
Ro.1.41aant.Schepen die wetent valsch oordeel velt,
Coopman die verdurven ware vercoopt voor goet,
Priester die gierich is int vergaren van ghelt,
Vuyle Hoere die sich schoon voort doet,
5[regelnummer]
En solliciteren in groote Heeren hoven,
En sal hem niemant seer beloven.
| |
Ro.1.42
| |
Ro.1.43Ga naar margenoot+
| |
Ro.1.44
| |
Ro.1.45
| |
Ro.1.[46]Ga naar margenoot+aant.Ghy wilt niet dan uyt twee de derde ghelooven,
Met u neus sout ghy wel een claphout cloven.
| |
Ro.1.47aant.De schoonheyt van u aenschijn claer,
Allegaer,
Loven en prysen over al,
Wie isser die anders segghen sal,
5[regelnummer]
Dan tis waer?
| |
Ro.1.48aant.T'gheluck dat de Bruyt verwacht,
In't ghedacht,
God gheef dattet u moet ghebeuren,
Van u Liefken sonder treuren,
5[regelnummer]
Nu te nacht.
| |
Ro.1.49aant.Ghy bewijst by jongh en out,
Deur u cout,
Dat in een schoon lijf, wesen eerbaer,
Is ghelijck een schoon blinckende claer,
5[regelnummer]
Parl int gout.
| |
Ro.1.50aant.Wist ghy Meysken het secreet,
Dat ick weet,
Om u sieckte te ghenesen,
Ick wed dat ghy terstont sout wesen,
5[regelnummer]
Al ghereet.
| |
Ro.1.51aant.Meysken hebt ghy u Lief bespiet,
Haest u siet,
Om hem te cryghen aen u lijf,
Dan soo sult ghy zijn een wijf,
5[regelnummer]
Sult ghy niet?
| |
Ro.1.52aant.Hier mede wert u gheluck Vrou Bruyt,
Alst is uyt,
Men salt u gheven in u hant,
Wilt het lappen (tis gheen schant)
5[regelnummer]
In u huyt.
| |
Ro.1.53Ga naar margenoot+aant.Wil ick u segghen wat ick gis,
Dattet is,
Waerom ghy niet en wort ghevrijt,
Om datmen wel siet dat ghy zijt,
5[regelnummer]
Vleys noch vis.
| |
Ro.1.54aant.Al zijn alle Meyskens gay,
Inde May,
Soo wort ghy nochtans ghepresen,
Datter onder haer mach wesen,
5[regelnummer]
Gheen soo fray.
| |
Ro.1.55aant.Ick verstae niet dese rancken,
Die daer wancken,
Onder de Meyskens onversaecht,
Dat sy (al hoe wel t'haer niet behaecht)
5[regelnummer]
Altijt dancken.
| |
Ro.1.56
| |
Ro.1.57
| |
Ro.1.58aant.Ick begeer niet meer, al wilde men my gheven,
Al Midas rijckdommen tot mijnder baten,
Dat ghenoech is tot onderhout vant leven,
Daer met wil ick my wel ghenoeghen laten,
5[regelnummer]
Dan houdt maet, behaecht my boven maten.
| |
Ro.1.59Ga naar margenoot+aant.Adieu ghesellen en Dochters mede,
Adieu Amsterdam wel schoone stede,
Adieu, schrijf ick voor eenen tijt,
Adieu ghenuechte en alle jolijt,
5[regelnummer]
Adieu dansen, springhen en snaren gheluyt,
Adieu trommel, trompet en fluyt,
Adieu al dat vreucht mach verwecken,
Adieu van hier soo wil ick trecken.
Adieu praten couten en deviseren
10[regelnummer]
Met Dochters in de doelen gaen spaseren,
Inde Mey of by de Mane schijn;
Adieu o clare Rijnsche wijn,
Adieu posset daer ick of droom,
Adieu stremmelis ende room,
15[regelnummer]
Adieu Sint Anthonis dijck; en Outewael,
Adieu segh ick u altemael.
Adieu Annekens huys en Reguliers Hof,
Adieu Jan ghy sneet die kaes te grof,
Met u ijsbolten en suycker-peeren,
20[regelnummer]
Adieu Haerlem, daermen den Crijch useren,
Adieu Heemste, en dat deur bedwanck,
Adieu Marryken Cuyers met uwen soeten sangh,
Die ghy als een Nachtegael songht onder de linde:
Adieu vaert wel, tot dat ick u weder vinde.
25[regelnummer]
Adieu anderden hout en overveen,
Adieu Jacht-honden groot ende cleen,
Adieu Duynen, daer ick op plach te jaghen,
Adieu Haesen, Conynen, ghy sult niet meer claghen,
Over my: Adieu segh ick voor een half Jaer,
30[regelnummer]
God beter u schade, om draghen swaer,
Teghen dat ick u weder coom visiteren:
Adieu ick hoop de tijt sal keeren.
Adieu hof vol bloemen ghepoot,
Adieu Angelieren en Rooskens root,
35[regelnummer]
Adieu duysent schoon, als mijn Lief playsant,
Die niet hoe langher hoe liever is int herte gheplant
Adieu Lelien wit, en welrieckende Violetten,Ga naar margenoot+
Adieu Gout-bloemen, adieu Brunetten,
Adieu Tydelosen, en adieu Aqueleyen:
40[regelnummer]
Adieu, ick wil my gaen vermeyen.
Nu wel aen, adieu en blijft ghesont,
Adieu mijn waertste roder mont,
Adieu mijn Lief in liefden rebel,
Adieu ghy kent u selven wel,
45[regelnummer]
Adieu ick sal u altijt eeren,
Het sy int gaen ofte int keeren,
Adieu mijn hert hebt ghy te pant,
Adieu, want ick treck uyt de lant.
Adieu Cupido met u booch en schichten,
50[regelnummer]
Schiet mijn Lief, of doet mijn Liefde swichten,
Dewijl ick van haer ben absent:
Adieu plaetse daerse my eerst worde bekent,
Adieu huys daer ick haer eerst van minnen aensprack,
Adieu leech erf daer sy seer verschrack,
55[regelnummer]
Doe ick haer subijt quam overvallen:
Adieu mijn Lief ick wil niet meer kallen.
| |
Ro.1.60aant.Het schrale water uyt een coperen vlotele,
Het groene wey uyt een houten schotele,
Het poffe bier uyt tinnen flappers wichtich,
De clare wijn uyt Roemers heel durlichtich:
5[regelnummer]
Men mach t'welige kandeel uyt gulden stopen schincken;
Dan niet beter als Mos uyt een aerden copken drincken.
| |
Ro.1.61
| |
Ro.1.62Ga naar margenoot+aant.O rijckdom, Moeder van alle quaet,
Wijf van valsche verradery,
Dochter van sorgh, Suster van haet,
Voester van alle schelmery,
5[regelnummer]
U te hebben dat doet vreesen,
En niet te hebben droevich wesen.
| |
Ro.1.63aant.Ysbrant Vryer het ryen is ghedaen,
Opt Water moocht ghy vryen gaen,
Tis anders alst was in voorleden Jaren,
Men plach opt ijs te ryen, en int water te varen:
5[regelnummer]
Wat seght ghy Jan, zijt ghy al wijs?
Gaetmen opt Water, en brant het ijs?
| |
Ro.1.64
| |
Ro.1.65Ga naar margenoot+
|
|