Der byen boeck
(1990)–C.M. Stutvoet-Joanknecht–
Auteursrechtelijk beschermdDe Middelnederlandse vertalingen van Bonum universale de apibus van Thomas van Cantimpré en hun achtergrond
|
Regelnummers proza verbergen
| |
Somighe seggen dat de byen weder leuendich werden ist dat men se des wynters vnder dat dack bewart. ende in den meye weder lecht in der sunnen schijn. L. capitel//49Ga naar margenoot+SOmighe segghen dat de byen weder leuendich werden ist dat menaant. 50 se des winters vnder dat dack bewart ende in den meye weder lecht 51 in de sunne. 52Ga naar margenoot+Hijr wort betekent de kracht der waren penitencie. mit welker peni-Ga naar voetnoot52 | |
[pagina 206]
| |
1tencie men weder verkricht de gracie. dat is der zelen leuen de men 2 mit sunde verlaren hadde. Dese penitencie kundighet de here dor den 3 propheten ezechielem seggende. Jck en wil nicht den doet des sundersaant. 4 mer dat he bekiert werde ende leue. Dar dat dack dat de ghelouighen 5 byen bewaren sal is de enigheit der hillighen kerken. teghen welke kerkeaant. 6 de porten der hellen nicht en vermoghen also langhe als de kinder der 7 hilligher kerken nicht ghebroken en werden van mishape. mer em verla-8ten vp de barmherticheit Cristi mer dan vp de rechtuerdicheit. ende 9 ouermyds penitencien mit hape der ghenaden em bereiden ende em be-10quame maken to der ghenaden. vp dat de hardicheit des herten also ver-11dreuen werde recht alse de wynter der sunde ende in der tijt des ghe-12nuechlicken meyes. dat is. in der enicheit der hillighen kerken de zelen 13 weder leuendich werden als se weder vntfanghen de gracie die se verla-14ren hadden. als dar ghescreuen is. De dar gheuallen heuet. en sal he nicht 15 weder vp staen. To desen ropet de prophete ysaias vnde secht. Werdeaant. 16 vp ghebort werde vp ghebort ende stant weder vp. Ende sunte pauel 17Ga naar margenoot+ secht.// Ghetruwe reden vnde werdich aller vntfancnisse. Ihesus Cristusaant. 18 is ghecomen in de werlt vp dat he de sunders mochte ghesunt maken 19 van welken ick de erste byn. 20Nu wil ick vertellen de exempel der waren penitencie de by mynre 21 tijden ghescheet sijn. | |
Exempel23Ga naar margenoot+JN dudesch lant was een edel greue de een wreed berouer was derGa naar voetnoot23 24 armen. ende vth der alre barmhertichster gotlicker gudertijrenheit 25 mit suecten wart ghecastiet ende ghebetert. Ende mitten alre bit-26tersten rouwen des herten gaf he weder al den ghenen den he gheschadet 27 hadde so langhe als he wat hadde. ende mit vntellicken tranen makede 28 he alle daghe sijn bedde nath. dat is de consciencie. Ende he anreep de 29 hillighen enghele ende de hillighen gades dat se em verweruen wolden 30 de barmherticheit gades. Do he vp sijnen bedde sieck lach dede he em 31 seluen also grote pijne an dat he sijne vote ende bene starcklicke wreef 32 an de bedde planke ofte an der holt. alsoe dat he mit stedighen ghewelde 33 vel ende vleesch ende senen to quessede. Jn den wynter vntfenck he 34 kolt water recht of he dat drinken wolde ende goth dat hemelicke vp 35 syne borst. vp dat he van der kelde swarlicke ghepynighet worde. Nicht 36 langhe hijr na do he der doet ghenakede wart he so veruullet mitten hilli-37ghen gheeste dat alse Cristus van den publicaen enen ewangelisten//aant. 38Ga naar margenoot+ makede. so makede he oec van desen sunder enen propheten. Want he 39 vorsede van em seluen dat hie sunder vegheuur vp varen solde to der 40 ewighen roste. Ende als he doet were. ende de coninck henrick ghestor-aant.41uen were so solde al dat lant van doringhen groet verdreet ende iamer 42 lijden. Dat hebbe wy gheseen dattet so veruullet is. | |
Exempel44Ga naar margenoot+IN den seluen lande was een ander edel ridder de een de alre bosesteGa naar voetnoot44 45 rouer was. Dese wart na vele iaren bekiert to der penitencien. ende be-46screiede sine sunde. He gaf weder dat vnrechte guet. ende ghenck in 47 die wildernisse ende vermagherde sic dar mit vele vastene ende arbeide-48ne. Ende des auendes crucede he em seluen mit ener vnghehoerder ma-49neer des lijdens. in den dat he mit ener bernender waskersen em seluen 50 pijnighede of letet em synen ghesellen doen. Namaels ghenck he in der 51 predicker orden vmme de meerre sekerheit des leuens. ende in der orden 52 blenkede he mit wnderlicken exempelen ende werken. | |
[pagina 207]
| |
Exempel2Ga naar margenoot+JC hebbe bekant vth warachtighen worden des eerwerdighen ende god-aant.Ga naar voetnoot23denstighen meisters bonifacius bisscop van lausen. dat in sinen stichte 4 was een edelinck de vth toech iaghen by den berghe van alpium. ende 5 doe de dach vnder ghenck verloes he syn ghesinne mitten hunden ende 6 kierde allene weder in den busch. Do em gruelde in der enicheit ende 7Ga naar margenoot+ langhe wachtede// of he ieth horde. Horde he twe van synen hunden ende 8 arbeidede he vp toe climmene to der stede dar he de hunde bleken horde. 9 ende kroep vp handen ende vp voten ende quam mit swaren arbeide dar 10 vp. ende vant dar tusschen den berghen ene seer slichte suuelicke stede 11 de vul greses was. Ende dar lach en gheest recht als een groet mensche 12 de van schoner ghedaente was. de mitten anghesichte neder lach vp de 13 eerde. ende sach apelicke mit sinen oghen dat by em leghen an beiden 14 sijden twe yserne kusen. ende twe iach hunde ghengen al blekende vmme 15 den man de mit wnderlicken wnden ende slaghen beblodet was. Mer do 16 de hunde oren heren seghen sweghen se. Na der verueernisse greep de 17 ridder enen moet ende sede to den ghenen de dar neder lach. bistu van 18 godes weghene so spreck ende segge my we du bist ende wan du comest. 19 He antworde ick byn van godes weghene. ende vth der gotlicken ordinan-20cie apenbar ick dy dusdanich vp dattu an my an nemest exempel der 21 penitencie. Jck byn doet al ist dat ic dy lijchamlicke apenbar. Do ick 22 leuede was ick een ridder ende een de alre meeste sunder. Jn der tijt 23 dat rijchardus de coninck van enghelant de teghen philippum den coninckaant. 24 van vranckryke street ende in der heeruart de dar gheschede van den 25 brabanders in pickerdien was ick vnselighe seer vul van vnkuescheidenaant. 26Ga naar margenoot+ ende alte wreed in doet slane. ende hijr ynne en spor//de ick ghenen 27 staet ofte kunne. ende ick en hadde mit nemande barmherticheit. Bynnen 28 der tijt dat de vorghenoemde heruard gheschede kreech ic de alre schar-29peste kolde. ende nochtan en hadde ick do gheen berou. ende ick en bich-30tede nicht. noch ick en vntfenck nicht dat hillighe sacrament. Mer do 31 de vre myns dodes anstont wart ick vnsprekende. ende vnuorseens wart 32 ick gheuandet van der gotlicken barmherticheit. ende ick kreech alte 33 groet berou. ende al en konde ick nicht ghespreken ic stortede nochtans 34 bitter tranen. ende bichtede gode. ende alsoe en dede ick myn leuen. 35 Ende rechteuoert do ick doet was wart ick ouergheleuert twen den alre 36 quadesten duuelen de mit swaren pijnen alse mit desen twen ysernen 37 kusen my pijnighen solen hent to den daghe des lesten ordels. Ende huden 38 dreuen se myne vnselighe zele vp desen steilen berch ende se worpen 39 se mitten ysernen kusen we [der] van den berghe. Nochtan wete dat 40 desse pijne de dus groet is ende so lange duren sal wnderlicke seer ver-41lichtet wort van den hopen der ghenaden de ic in den eynde der werlt 42 hebben sal. Ende rechteuort do de gheest dese worde gheendet hadde 43 verscheen dat lijcham dat dar gheseen wart ende voer hen mitten ysernen 44Ga naar margenoot+ kusen recht alse een roeck. Meer de ridder// de dit gheseen ende ghehort 45 hadde wart bekiert van den rouene ende van sinen quaden leuene. endeaant. 46 leuede vort an reckelicke. Ende he vertellede dit velen anderen sunderen 47 ende beweghede se hijr mede to exempele der penitencie. | |
Exempel49Ga naar margenoot+DAr was een ander in duesch lant de in den lande vele rouede ende man-Ga naar voetnoot4950slachtinge dede. He wart gheuanghen ende verordelt dat men em vntho-51ueden solde. do bath he den richter ende verkreghet dat he langhe tijt | |
[pagina 208]
| |
1 mochte ghepijnighet werden vor sine misdaet. Ende rechteuort sede he 2 to enen iunghen manne sinen neuen de by em stont. Jst dattu werlicke 3 myn vrent bist so wes my alre vnselichste nu een mede werker tot myner 4 zelen salicheit. Oeck bidde ick dy hale my een yseren reesscap dar men 5 dat vlas vp pecht te hekelen. Do dat ghescheet was sede he to den iun-6ghen manne synen neuen. Houwe my allentelicken of eerst de hande. 7 dar na de ellenboghen. dar na de arme hent to den schulderen to. dan 8 myne vote. myne schenen. ende myne bene hent to den lijue to. Ende 9 snijt dar na af myn ghemechte. myne oren. myne nese. ende myne lippen. 10 ende graue vth myne oghen. Ende ten lesten salstu myn houet af slaen. 11 Hijr vmme do de iunghe man vullenbrachte mit rouwen dat em ghebeden 12 was pijnighede die berouwyghe sunder irsten elick lith eert em af ghe-13Ga naar margenoot+houwen wart ende sloghet starkelicke langhe tijt// vp de yserne tande 14 der hekelen ende wndedet so mannichuoldelicke ende sede. Sy alre snode-15sten lede vntfanghet hijr een deel vwer pijne want mit v hebbe ick vul-16lenbracht de bosen sundighen werke ende hebbe vertorent mynen god 17 mynen schepper ende mynen verloser. Ten lesten na al der pijne do dar 18 allene ghebleuen was dat houet mit den lijchame sede he mit enen bliden 19 anghesichte. Och oftet my alre vnselichste moghelick wer dese pijne 20 de ick nu alte klene vor myne sunde gheleden hebbe ander werue ende 21 derde werue toe verniene ende langhe tijt so ghepijnighet te werden. 22 Ende do he dit ghesecht hadde bath he mit tranen den volke dat dar vm-23me stont dat se em alre vnselichsten wolden te hulpe comen mit aelmis-24sen ende mit ghebede. Do he dit ghesecht hadde reckede he sijn houet 25 vth vnde wart rechteuoert van den iunghen vnthouedet. 26Ga naar margenoot+Mer hijr mochte iemant segghen wat he verdeende de dar verkoesGa naar voetnoot26 27 den swaren doet do he doch van node steruen moste. Mer wo groet de 28 gotlicke barmherticheit is oec ouer sodanighe sunders bewyset vnse glo-29riose vader augustinus in den boke dat he ghemaket heuet teghen denaant. 30 ketter nouatum. ende secht aldus. Soe wat noet den sunder dwinghet 31Ga naar margenoot+ to penitencien ist dat de wille puerlicke ver//wandelt wort so en wort 32 de sunder nicht buten gheslaten van der ghenaden. noch ouermyds groet-33heit der sunde. noch ouermijds kortheit der tijt. noch ouermijds lelicheit 34 des leuens. noch ouermid/des kortheit der vterster vren. mer de moderaant. 35 die leue vntfanget in eren alte bredesten schoet de verlornen kinder 36 als se weder comen. et si nouatus lief ofte lied. Cristus ontfanghet al-37toes de ghene de waer berou hebben. Ende de selue augustinus secht 38 vp ene ander stede. Na den ouerspele na der verradenisse ende na den 39 doetslaghe sede dauid peccaui. dat is. ick hebbe ghesundighet. Ende dieaant. 40 prophete nathan de van den heren tot em ghesant was sede dar vp dyne 41 sunde is af ghedaen. O sute wart peccaui. o dre sillaben die dar vp luken 42 de porte des paradises. Hijr vmme segge koenlicke ick hebbe ghesundi-43ghet laet dy nicht verueren de scheemte des menschen. ofte die veruer-44nisse des duuels. of de mishape vor de lelicheit ende groetheit der sunde. 45 Wat en solde den berouwighen menschen nicht vergheuen werden nu de 46 bloetstortinge Cristi vergheuen is. Wat doetslegher sal dar mishapen. 47 do he to ghenaden quam dar Cristus van ghedodet is. He secht wal ende 48 altewal. want anders en hadde maria magdalene ghene ghenade verkre-aant.49ghen. petrus gheen betruwen. paulus ghene ghenade.aant. | |
Ga naar margenoot+Exemplum//51Ga naar margenoot+[V] mme dit mit exempelen te bewisene. so en wil ick nicht verswighenGa naar voetnoot51 | |
[pagina 209]
| |
1 wat bi vnsen tijden in gallien ghescheet is als ick warachtelicke ghehort 2 hebbe. Tot den eerwerdighen manne meister peter van corbuel archebis-aant.3scop van sononen quam een sunder to bichte de sijne eghene dochter 4 verkrachtighet hadde. Hijr vmme do he mit den alre meesten ende wn-5derlicken rouwen ende bitteren tranen ghebichtet hadde. vraghede he 6 of he oec vmmer meer mit ienighen rouwen ofte pijnen van den heren 7 ghenade mochte krijghen. De bisscop antworde em ia du sunder twyuel 8 ist dat du penitencie doen wilst vor so groet quaet. Do reep de sunder 9 krachtelicke ende sede. Jck wil al woldestu dat ick oec dusent dode lijden 10 solde. Hijr vmme screiede de bisscop mit den sunder. ende sede. Jck 11 sette di allene penitencie seuen iaer lanck. Do sede de sunder. wat ist 12 dattu mi alre meesten sunder nicht langher penitencie en settest dan 13 seuen iaer. want mochte ick leuen hent to den eynde der werlt to ick 14 en mochte nochtan mit vntellicken pijnen nicht vuldoen vor so grote 15 sunde. Doe sede de bisscop. Ganck ende vaste nicht dan dre daghe to 16 water ende to brode. Do screiede he noch meer ende sloech em seluen 17Ga naar margenoot+ ende bath dat he em selighe penitencie wolde setten. Hijr van// verblijde 18 em de bisscop ende verwnderde em bouen mate seer. ende ten lesten 19 gheboet he den menschen erenstlicke dat he hen ghenghe ende lese nicht 20 meer dan een pater noster. ende he solde verwar weten dat em sine sunde 21 alle vergheuen weren. Ende ter stunt wart he lude ende bitterlicke hulen-22de ende vol vp de eerde ende starf. Ende men ghelouet sunder twyuel 23 alse de gotdenstighe bisscop dar na predickede dat de selue rouwighe 24 mensche sunder enich ander vegheuur vp voer toe der glorien. want he 25 was ghereinighet mitten alre starkesten rouwen. 26Ga naar margenoot+Ende want orre vele sijn de in der doet vleen to der orden. dar vmmeGa naar voetnoot26 27 willen somighe dar an twiuelen wat em dat habijt batet als se dat in 28 der lesten noet an nemet. Hijr vmme wil ick hijr vp vertellen een alte 29 bequemen exempel dat sonder enich twyuel war is. Somighe gheestlicke 30 menschen pleghen vngotlicke dat habijt te weigherne den ghenen de int 31 leste ores leuens berou hebben ende dat habijt begheren. recht of se 32 des dan vnwerdich sijn die in den orden nicht gaen en wolden do se ghe-33sunt weren. Cristus de ene regule is alles rechtes vntfenck an den cruce 34 den mordenar de int leste sijns leuens berou hadde ende leidede em mit 35Ga naar margenoot+ em in dat par//adijs. | |
Exempel37Ga naar margenoot+Ick hebbe vernomen van enen predicker broder dattet gheuel dat eenaant. 38 groet prauest quam in de stat toe paderborne. des auendes recht ofteaant. 39 he des morghens van dar scheiden wolde. Ende sie in sinen yrsten slape 40 wart he vnuersienlicke haestelicke sieck. ende lieth mitter haeste halen 41 den prior van den predicker broderen. Do de prior quam bath de prouestaant. 42 stantachtelicke mit tranen dat he em vntfanghen wolde to der orden. 43 ende cleden em rechteuoert. De prior sede. Morghene salt gheschen. 44 Want hijr moet men der broder vulbort to hebben. De prouest sede ick 45 weet wat ick vole. ick en sal nouwe enen morghen hebben. Jst dat gy 46 lief hebbet die selicheit miner zelen so vntfanghet my haestelicke nu 47 ick berou hebbe. Want ick byn des seker dat ick in der werlt nicht 48 beholden en sal werden. Do de prior de stantachticheit des mannes sach. 49 ghenck he weder to hues ende weckede dat conuent vp ende begheerde 50 oren wlbort. ende sede dat de man bequeme ghenuech were to der orden 51 al wert dat he oeck leuendich bleue. Dat conuent wlborde dat rechteuort. | |
[pagina 210]
| |
1 De seke wart ghedraghen int cloester ende wart vntfanghen ende 2 ghecledet. dar na wart he berichtet ende gheolijt. ende vor den daghe 3Ga naar margenoot+ starf he. Sunder merren dar na sach ene nunne in den slape// de in den 4 cloester woende by der stat enen vader des huesghesinnes sittende inaant. 5 ener temelicker stede tot wen vele broders van der predicker orden 6 schenen te comene vmme te vntfanghene den daghelickes penninck na 7 den arbeide. Ten lesten quam dar een vnbekant broder ende rekede syne 8 hant late vth vmme den penninck to vntfanghene als een broder. De 9 vader des hues ghesinnes sach one vlitlicke an ende sede. Du salst den 10 penninck vntfanghen mer nu nicht. want du salst irsten mit vele maneren 11 ghereinighet werden. Do dit de selue nunne vertellet hadde den preister 12 des cloesters ende vraghe of dar yemant van den predicker broders 13 ghestoruen weer. antworde er die preister dat he des auendes in der 14 predicker broder huse ghewesen hadde ende nemande dar sieck ofte doet 15 en vant. Mer des morghens na der prime quam de supprior van den 16 predicker broders de ghelauet hadde den conuente der nunnen te 17 predickene. ende sede dat he nu nicht predicken en mochte want he 18 moste mede wesen to der graue so danighes broders. Aldus is dat 19Ga naar margenoot+ vorgheseghede vision der nunnen war ghemaket. Ende dat wart dar 20 apenbarlicke bewesen dattet vele batet wanneer dat habijt ienighen 21 berouwighen menschen ghegeuen wort. also veer als de wille purlicke 22 verwandelt wort.// 23Ga naar margenoot+Dar is noch een ander groet quaet vnder somighen gheestlicken men-Ga naar voetnoot2324schen. de alte vnbarmhertich sijn ende swar in te vntfanghene verlopene 25 monicke als se berou hebben. | |
Exempel27Ga naar margenoot+JC hebbe bekant enen broder van der predicker orden dat een groetaant. 28 gheleert man was. Ende do he vth der orden ghelopen was ende 29 mit der alre swaersten sueke beuanghen wart bath he dat men em 30 weder vntfanghen wolde to der orden. Ende he en verkreghes nicht. Ende 31 dar vmme starf he in groter vnuerduldicheit ende mishape. Ende apen-32barde ener seer hilligher nunnen in brabant. ende sede dat he ewelickeaant. 33 verdomet were. als wy ghehort hebben van der seluer nunnen de dit sach. 34Ga naar margenoot+ Ende ick segge. dat ick em do hie in der doet berou hadde nicht en wolde 35 gheweighert hebben dat habijt ende de orde. vmme al dat golt van ara-36bien. Want ick gheloue ende byn des seker dat de ghene de em in synen 37 lesten barmherticheit weigherden. de gheuen em oersake der ewigher 38 doet. Hijr vmme bidde ick ende vermane alle gheestlicke lude bi den 39 blode vnses heren ihesum Cristi dat vor vns ghestort is. dat alle orden 40 em heden vor sodanighe wredheit. want alse hijruoermaels dat vthuerkor-41ne vollick godes gheplaghet wart vmme enes mans sunde willen achoraant. 42Ga naar margenoot+ ghenomet. Alsoe mochte oeck nu// al dat vollick gheplaghet werden 43 vmme sodanighe misdaet de vntellicke merre is dan achors sunde was. 44 Wante wat is ene guldene rode of een sijden kleet by eens menschen 45 zele de mitten durbaren blode Cristi verloset is. Ende he en sal allene 46 nicht gheghijselt werden de aldusdanighe vnbarmherticheit bewiset. mer 47 oec de ganse orde de dat vulbordet of dat hen latet gaen. 48Hijr vmme solen de ghelouighen bien leren ist dat se vnder tijdenGa naar voetnoot48 49 steruen in den sunden. dat se dan blijuen ouermijds guden werken vnder 50 den dake der hilligher kerken. ende dat se nicht verslaghen en werden 51 mit mishape ofte verdreet als se nicht rechteuoert na oren begheerten | |
[pagina 211]
| |
1 weder comen konnen vullencomelicke to der ersten gracien dar se vth 2 gheuallen sijn. Hijr vmme solen se ten ersten mit aller kracht weder 3 vpstaen van de doetlicken sunden. dar na solen se mit prekelinge der 4 consciencien oetmodelicke bedrouet werden. vp dat se mit bichten mit 5 tranen ende mit rouwen ouermijds penitencie weder leuendich moghen 6 werden. 7Wo grote wijsheit dattet is in dessen leuene penitencie te done salGa naar voetnoot7 8 dit nauolghende exempel bewysen. | |
Exempel10Ga naar margenoot+DAr was een ghelouich waer guet man als de vor ghenomede meisteraant. 11Ga naar margenoot+ albertus vertellede. Dese gude man vol in ene de alre swarste// suecte 12 na langher penitencie de he ghedaen hadde do he noch ghesunt was. Do 13 he een iaer lanck in der suke nicht luttick ghequellet was bath he den 14 heren mit tranen dat he een eynde wolde maken sijner groten pijne. ende 15 gheuen em den doet. Rechteuort wart de enghel godes to em ghesant 16 ende sede em. De here heuet dijn ghebeth verhort kese nu wattu willest. 17 enter du salst dre daghe in den vegheuur ghepinighet werden ist dattu 18 nu steruest. of wilstu noch een iaer lanck in deser suecten blyuen. so 19 salstu sunder enich vegheuur varen to den hemmele. Do dachte he vp 20 de teghenwordighe pijne ende anmerkede nicht de to comende pijne. 21 ende antworde den enghele. Jck kese. meer nicht allene dre daghe. mer 22 so langhe alst den heren behaghet in den vegheuur ghepinighet te werde. 23 De engel sede. et sal ghescheen na dynen worden. Sunder merren starf 24 die seke. ende sijne zele wart ghebracht int vegheuur. Do se enen dach 25 int vegheuur ghewesen hadde quam de enghel to der stede des vegheuurs 26 dar de zele ghepijnighet wart ende sede. O zele wat doestu nu die vor 27 die siecte enes iaers verkaren heuest dre daghe lanck in den vegheuur 28 to wesene. De zele antworde. o bedregher ende gheen enghel de mi be-29Ga naar margenoot+droghen heuest ende vor dre daghe tijdes heues//tu my hijr mennich iaer 30 lanck in desen pijnen laten wesen. De enghel sede. Du en bist nicht be-31droghen in lancheit der tijt. mer vth groetheit der pijnen dunket dy de 32 tijt so lanck wesen. want du en heuest nicht langher dan enen dach lanck 33 in den vegheuur ghewesen. nochtan wilstu wederropen dattu verkoren 34 heuest. So sal die here nu dynre vntfarmen ende du salst weder ghebracht 35 werden to dynen lychame dat noch nicht begrauen is ende du salst een 36 iaer lanck lijden den arbeit der suecte den du vndervunden heuest. De 37 zele sede. Jck nemet an. dat ick nicht allene een iaer lanck mer to den 38 eynde der werlt oeck in velen swaren suecten blijue. Na desen worden 39 wart de zele weder ghebracht int lijcham. ende bleef een iaer lanck sieck 40 ende sterkede vele menschen to penitencien den he dese dinghe vertel-41lede. Ende na enen iaer starf he weder ende voer vp te hemmelt. | |
Exempel43Ga naar margenoot+INt iaer vnses heren. M.cc.xxvi. gheschede een wnderlick dinck in derGa naar voetnoot43 44 stat van niuellen. Jn der stat als velen menschen kudich is de noch leuen.aant. 45 began ersten de gheestlickheit den ynnigen vrouwen ende iunckurouuen 46 de beghijnen heten. de nu verbredet sijn ouer de werlt. Eeen deel van 47 den beghinen ende sunderlinghe de alre meest ghestlick weren worden 48Ga naar margenoot+ hartlicke vntsteken mitten hillighen vure// ende dat allene in den leden 49 dar se mede ghesundighet hadden na der tijt dat se ghecomen weren 50 to der bekantnisse der warheit. Somighe worden vntsteken in der tun-51ghen. teghen de gulsicheit of teghen die clappinghe. Summighe in den | |
[pagina 212]
| |
1 oren. teghen achterclappen. Summighe in der hant. teghen dat vngheor-2lofde werck. Somighe in den voten of in der schenen. teghen dat vnma-3nierlicke vmme lopen. Ende somighe ander worden seer ghepijnighet 4 int middel der borst. teghen de vnreyne ghedachten. of teghen vulbort 5 der becoringhe. Ende se worden langher of korter ghepijnighet na den 6 dat se meer of myn mitten sunden besmittet weren. Se worden ghedra-7ghen in sunte ghertrude kerke. dar wart dat vur ghelesschet. ende dieaant. 8 lede de van den vure verbrant weren ende alst ghewoentlick is swart 9 gheworden weren. de vntfenghen weder teghen de natur vth sunderlin-10ghen mirakele de erste varwe ghedaente ende starcheit. Ende vp dattet 11 bewesen worde dattet nicht vth gheualle mer vth mirakele gheschede 12 so wart dar ghebracht ene werlicke maghet vth den dorpe de dar vntste-13ken was mit den hillighen vure ropende ende seggende o hillighe iunc-14frouwe ghertrud ick en byn ghene beghijne. wor vmme werde ick danaant. 15 ghebrant. Rechteuort vol ore hant de dar ghebrant was mit een deel 16Ga naar margenoot+ des armes van den anderen dele// des armes alse ene kole. Recht of sunte 17 ghertrud der maghet mit enen apenbaren mirakele antworde. Du en bist 18 ghene beghijne dar vmme en sal dy nicht ghescheen als ener beghijnen. 19 Wy hebben vele beghynen gheseen vor ende na de mit desen vorgheseghe-20Ga naar margenoot+den mirakele ghenesen worden. Hijr vmme sijn selich de ghene de dar 21 verdenen in deser werlt vor ere sunde ghepijnighet te werdene ende nicht 22 hijrnamaels. |
|