Der byen boeck

De Middelnederlandse vertalingen van Bonum universale de apibus van Thomas van Cantimpré en hun achtergrond

Regelnummers proza verbergen

Jst dat de tocomende dach sachte ende claer sal wesen so vleghen de byen al vth. XLIV. capittel

[p. 186]

tekstkritische noten

1JSt dat de tocomende dach sachte ende claer wesen sal so vleghenaant. 2 de byen alle vth.

3Vth to vleghen dar versteet men by veer to vleghen. Hijr vmme³ 4 begherde dauid seggende. We sal my gheuen vederen alse der duuen endeaant. 5 ick sal vleghen ende rosten. Ende he secht vort an. siet ick hebbe my 6 verueert al vleende ende ick bleef in der enicheit. Ende hijr versteet 7 men de enicheit der schowinge gades. ofte de enicheit der ghedencknisse 8 ende vlijt der hilligher scrijft. Want in der tijt des vreden werden de 9 werke der rechtuerdicheit vrielicker gheoeffent. Ende dar vmme is dar 10 ghescreuen vp ene ander stede. Jn der tijt der ledicheit dat is des vreden 11 bescriue de rechtuerdicheit. recht of he seggen wolde. want in der tijt 12 des orlighes en machstu des nicht doen. Hijr van is dat ghescreuen//aant.13⁺ in de boke der machabeen dat se in den ghebede seden. De here mote 14 vpluken uwer herte in syner Ee ende in sinen gheboden ende maken vrede. 15 Ende hijr ynne versteet men dat vorghenoemde punte de beth ghescheen 16 moghen als daer vrede is. De coninck salmon verbredede de wijsheitaant. 17 in der tijd des vredes recht alse de vloet van phijzon. Iob als men ghelo-18uet bescreef de wise lere syns bokes na den harden strijden der tribulatie. 19 Dauid sanc to den laue gades de psalme na den dat em verleent was deaant. 20 verwinninghe syner viande. Esdras ende neemias bescreuen ere bokeaant. 21 bequemelicke ende ghedelicke na den dat se wederghecomen weren in 22 iherusalem dat is in de stat des vredes. De here ihesus Cristus scheidedeaant. 23 em veer van der scharen. Want wor de schaer is dar is versturinghe. Ende 24 he predickede sinen discipulen gheestlicke dinghe vp den berghe ende 25 vor synre passien in der ete camer. Ende in een teken der ruste de menaant. 26 hebben sal vnder den studeren rostede sunte iohannes ewangelista vpaant. 27 vnses ghesuntmakers ihesus borst. ende vth der fonteinen der gotlicken 28 borst dranck he de vlode des hillighen ewangelij. Ende wy ghelouen dat 29 he oek namaels vth den gotlicken willen ghesant wart int eylant pathmos. 30⁺ vp dat he dar sonder enich hinder seen mochte apocalipsim. dat// sijnaant. 31 de gotlicke visione. ende to leringhe der hilligher kerken vlitelicke be-32scriuen mochte dat he gheseen hadde.

17 vloet van, is door de vert. toegevoegd. 21 ende ghedelicke, is door de vert. toegevoegd. 36 van der hillighen scrift, Lat.: theologicum. 38 sancte pauel, Lat. sancte apostolo.

3 Colv. II, 45 § 1

+ 213a

+ 213b

Exempel

34⁺Wy hebben ghehort dat kort vor vnsen tijden in den <st>stichte van ludick³⁴ 35 was een meister van enen alte hillighen leuene. de dar beghan een werck 36 van der hillighen scrift. ende de clerckscap hinderde em mit alte swarre 37 veruolghinge. Dar vmme wart he ten lesten vth den gotlicken willen 38 ouer gheuort in ene enighe stede. ende dar apenbarde em sancte pauel 39 ende brachte em syne noetdrofte. ende so vullenbrachte he in der stede 40⁺ dat beghunnene werck. Hijr vmme de ghelouighen byen wen god beuolen 41 heuet dat punt der wetenheit. solen alte gader vth vleghen in den kamp 42 der hillighen scrift. wanneer de dach der veruolghinghe ghesachtet is. 43 Ende dar solen se dan doen dat de text vort secht.

+ Ex. 196

34 Colv. II, 45 § 2

+ Concl.