Der byen boeck
(1990)–C.M. Stutvoet-Joanknecht– Auteursrechtelijk beschermdDe Middelnederlandse vertalingen van Bonum universale de apibus van Thomas van Cantimpré en hun achtergrond
Regelnummers proza verbergen
| |
Al ist dat de byen mit ghener vnkuischeit vnder een gemenget werden nochtan brenghen se vort de alre meesten sworme der kynder. XXX. capitel45AL ist dat de byen mit ghener vnkuischeit vnder een ghemenghetaant. 46 en werden. nochtan brenghen se voert de alre meesten sworme 47 der kinder. 48Ga naar margenoot+Wat ist sunder enighe beuleckinghe kuischlike ende reinichlike datGa naar voetnoot48 49 alre meeste sworm voert to brenghen. anders dan in der enicheit vnser 50 moder. dat is der hilligher kerken mit stedigher predekinghe ende exem- | |
[pagina 155]
| |
1pele der doechden den heren ihesum Cristo gheestlicke kinder to wynnen. 2 Hijr van secht de hillighe gheest in canticis alse verwnderende. O woeaant. 3 schone is de kuissche telinghe mit der mynnen. De minne en leth nicht 4 vnreines to. mer se vntseet wat dar reyne ende kuisch is. Hijr van secht 5 sunte augustinus in den boke dat he ghemaket [heeft] vp sunte iohannisaant. 6 euangelium. O bruet Cristi schone vnder den wyuen dat is in der doghe-aant.7den wit ghemaket vp stighende ende rostende vp dynen gheminden. Want 8 mit wes lichte du blenkest mit des ghens hulpe worstu ok ghesterket 9 vp dattu nicht en uallest. Hijr vmme in den ghewinne der zelen arbeidetaant.aant.Ga naar voetnoot9 10 de minne mit di recht alse de ee gades. Ende dar vmme en salstu nicht 11Ga naar margenoot+ quades doen. Want wo vele menschen// dat du bekierst ouermyds der 12 ee der mynnen die de ware gracie is so vele kronen der verdensten salstu 13 hebben in der ewigher glorien. Dar vmme machstu blijdelicke arbeiden 14 vmme salicheit veler kinder. Want du blenken salst mit enes ieghelickest 15 glorie de ouermyds dy bekiert is. Also dat dy des propheten ysaias wordeaant. 16 solen to ghesproken werden. Boer vp dyne oghen ende sich vmme al dese 17 syn vergaddert ende syn dy ghecomen. Dyne soens sullen van veer comen. 18 ende dyne dochteren sullen van der sijden vpstaen. So salstu seen ende 19 toe vloyen ende dyn herte sal sick verwnderen ende verbredet werden 20 wanneer to dy bekiert is de veelheit des meers ende de starcheit der 21 heidenen to dy comen. | |
Exempel23Ga naar margenoot+Wat hijr van ghescheet is by vnsen tijden laet vns horen. Et is een kun-Ga naar voetnoot2324dich dinck ende in velen landen ghehort dat meister iohan van niuelleaant. 25 dekene der houet kerken van ludick versmade rijckdom ende tijtlicke 26 glorie. ende ghenck in de reguleer orde. in een cloester ghenomet de 27 oygenes. Van desen guden manne vertelle wy somighe gude dinghe de 28 wy gheseen hebben. ende somighe de wy ghehoert hebben. Dese hillighe 29 man en gaf em vulna nummer to ledicheit ende to rosten ende he arbei-30dede sunder vnderlaet vmme de zelen to bekieren. ende sich welke minne 31 der zelen he hadde. Doe he in langher ende swarer suecten des voetouels 32Ga naar margenoot+ arbeidede quam// daer een medicus vernomet. bouen vth den lande van 33 gallien vp dat he em ghenesen solde vp sine eghene kost. Do he van den 34 medicus vraghede wo vele tijdes he dar to behouede. antworde he. Binnen 35 veer maenden sal ick v vullencomelicke ghenesen. Alte hant sloech he 36 mit sijnre hant vp sijne schenen. ende sede. Och my vnselighen weert 37 dat ick vmme dit been dat to hant wanner god wil verroten sal oek dre 38 weken vp heelde van predicken. ende van selicheit der menschen ende 39 de zelen de Cristus mit synen durbaren blode ghekoft heuet van den du-40uelen vernielt solden weerden. welke selen ouermyds my verloset moch-41ten werden. Mer alre leueste meister gy moghen weder kieren tot uwen 42 lande wanneert v behaghelick is ende Cristus sal seluen uwen arbeit ende 43 guden willen louen. Dese aller hillichste man was mit der minnen der 44 zelen oek so barmhertich tot den armen. dat wanner he nicht en hadde 45 dat he gheuen muchte den armen de em ghemotten. so waert he vmme 46 dat ghebrec mit sunderlingher krancheit ghequellet. ende dan ghaf he 47 em gheestelicke gauen vor de lijchamlike aelmissen. ende storte vor 48 de armen oetmodich ghebet. Nu merke hijr wo grote mynne der zelen 49 he hadde. want do he des auendes in synen lesten lach do he des nachtesGa naar voetnoot49 50Ga naar margenoot+ starf. se een half naket wilt man de wy ribalde// nomen quam buten 51 int hues dar de hillighe man bynnen sieck lach. ende bath dat he mit 52 em van der bicht muchte spreken. Em waert gheantwort dat he des nicht | |
[pagina 156]
| |
1 en uermochte. Do de ribalt drouich hen ghenck reep de hilligher man 2 toe em enen van den de vmme em seten ende sede. Haelt den man weder 3 den gy verdreuen hebbet ende brenghet em to my. Do se dat hoerden 4 veruunderden se em alle ende worden confues ende haelden den menschen 5 weder. Doe de rybalt mit al synre vlijt ghebichtet hadde ende gheabsol-6uiert was. ghenck he hen ende de hillighe man sede toe em allen de dar 7 teghenwordich weren. Jck en wolde nicht vmme dusent marck goldes 8 ick en hadde den menschen [niet] ghehoert. Ende sich wat vruchten 9 dar vth quam. De mensche was nouwe een verdel weghes ener milen 10 van daer ghegaen he en waert beuanghen mitter haestigher doet ende 11 vol neder ende was doet. Alte hant to de hillighe man in der seluer nacht 12 to den heren wanderde gheschedet dat ick nu vertellen wil. | |
Exempel14Ga naar margenoot+INt vterste van enghelant was een hillich guet man de bouen gaendeGa naar voetnoot14 15 was in den ampte des predickens. Doe he ens predickde dar vele volkes 16 vergaddert was. was daer een sundich wyf. de seer bitteren rouwen hadde 17Ga naar margenoot+ alst apenbaer waert// ende reep vnder den volke mit tranen ende sede. 18 Vntfarme dy myns knecht gades. ende hore my vnselighen ende vntbinde 19 my van mynen sunden. Doe stillede he se als he best kunde. ende hete 20 se wachten hent dattet sermoen vte were. Wat meer. Do se een weinich 21 ghewachtet hadde. stont se weder vp mit ropene ende bath dat he se 22 rechteuoert horen wolde. Meer do de predeker er lauede dat he dat ser-23moen nu einden wolde rostede se een weinich. Ende stont derde werue 24 vp. ende reep verueerlicke ende vol vp er anghesichte ende starf. Hijr 25 vmme wart de predicker mit den volke nicht luttick verstuert. ende bath 26 mit screienden oghen al den ghenen de dar teghenwordich weren den 27 heren toe biddene. dat he em ghewerdighen wolde iemande to vertonene 28 wat van der sundighen zelen ghescheet were. De predicker bleef seluen 29 dre daghen lanck in sijnre cellen besloten ende en sleep nicht mit allen. 30 ende en ath noch dranck mer vulherdede stedelike in den ghebede. Jn 31 der derder nacht apenbaerde em des wyues zele dar he in den ghebede 32 lach. ende was claerre dan de sunne. ende sede. Jck byn de sele dar du 33 voer biddest ick byn verloset van allen pynen. ende sal to hant vp varen 34 to hemmele. Do he alst gheen wnder was van bynnen twyuelde. antworde 35 de zele. Dat sy di een teken dattu nicht bedroghen een werdest. Een 36Ga naar margenoot+ hillich// man ghenomet meister iohannes is nu in deser vre in brabant 37 ghestoruen. in den cloester dyogenes dat toe den stichte van ludick hoert. 38 Ende als he altoes barmhertich was vp de bedructen ende vp de armen. 39 so is he oek nu. Ende do syne selighe zele. na der doet ghebracht waert 40 van den enghele voer dat veghevuer dar ic mit vntellicker veelheit der 41 zelen ynne ghehoelden waert. ende daer bekande he vele zelen de he 42 to der selicheit ghebracht hadde. ende waert beweghen mit <mit> barm-43herticheit. ende bath den heren oetmodelike dat se van den pijnen des 44 vegheuurs verloset mochten werden. Ende sunder marren is he van den 45 heren verhoert. nicht allene vor de selen dar he voer bath. mer he is 46 mitter alre meester glorien in den hemmel vntfanghen. Oek mit velen 47 anderen zelen. vnder welken ick oec mede verloset byn. Do de zele dit 48 ghesecht hadde verscheen se van synen oghen des em verwnderde. He 49 sande rechteuoert vth baden mit breuen ouer de see ende vant dat de 50 hillighe man vp de selue vre ende dach toe den heren ghewandert was. 51Ga naar margenoot+ als em de zele voer een waerteken ghesecht hadde. Hijr vmme sich woe 52 groter glorien se werdich sijn de trouwelicke arbeiden vmme salich/heit 53 erre naesten. |
|