Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1777. Pardoes,

d.w.z. ineens, onverwacht, plotseling; ook wel perdoes (Molema, 320 b; Opprel, 76 b); fri. pardoes; in Noord-Holland beteekent het regelrecht, rechtstreeksch (Bouman, 79). Ook in Zuid-Nederland is het bekend onder den vorm pardoens, en wordt het gebruikt als ‘uitroepingswoord als men eenen zwaren slag hoort’; Schuermans, 459 a. Vgl. C. Wildsch. VI, 33: Het komt me echter voor dat Walter haar niet zo pardoes de dood van haar vader moest gezegd hebben. - Let men op den aard en de beteekenis van nhd. pardauz, bardauz (ook ndl. bardoes), mnd. pardûs, nhd. dial.

[p. 140]

barbauz, perdûz; de. bardus; zw. burdus, dan kan het woord moeilijk anders dan van onomatopoëtischen oorsprong zijn.¹⁾ In sommige streken van Zuid-Nederland hoort men ook zeggen: pardaf, perdaf, perdoef, perdaffel, perdoefel (Waasch Idiot. 507; 515; Antw. Idiot. 954; 1959), welke vormen kunnen doen denken aan een ‘streckform’ van paf, poef.²⁾

1) Tijdschrift, XXVII, 48; Franck-v. Wijk, 489.

2) Schröder, Streckformen, 54-56.