Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1674. Iets onderste boven gooien (of smijten),

d.i. wat het onderst ligt naar boven, bovenop gooien, iets overhoop gooien; mnl. dat op neder werpen of dat op dat neder werpen. Vgl. voor het Mnl. Denkm. III, 200, 11: Het wart gheleit doverste steen daer donderste lach¹⁾; Froissart, 146: Twaer beter dat Gent ommekeert waere ende dat dat onderste van der stede upperste lage²⁾; Hooft, Ged. I, 93, 27: Wat geldt mij naem en eer? of dat jck Priams stadt het onderst boven keer? Halma, 405: Alles het onderste boven smijten, mettre tout sans dessus dessous; evenzoo bij Sewel, 548; Antw. Idiot. 1928: alles leet er 't onderste boven; Waasch Idiot. 472. Ook wordt in Loquela, 352 een znw. onderstebovenheid vermeld in den zin van ‘tegenspoed’; fri. de boel ûnderst-boppest helje, den boel overhoop halen. Hiernaast in de 17^de eeuw het bovenste onder (of naar beneden) keeren, - werpen; het bovenste raakt onder; zie Ndl. Wdb. X, 1474; III, 908 en vgl. Vondel, Lucifer, 2811: Wat blyft 'er in zyn' stant? het bovenste raeckt onder. In 't fr. mettre une chose sens dessus dessous.

1) Vgl. Al kwam de onderste steen boven (o.a. in Mensçhenw. 31; 518).

2) Aangehaald in het Mnl. Wdb. V, 428-429.