Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1499. Menistenbruiloft.

Hieronder verstond en verstaat men het ledigen der beerputten, den druivenwingerd snoeien²⁾, dat bij nacht geschiedt, met woordspel tusschen bruid, sponsa, en het nu verouderde bruid, stercora liquida, drek, welke gelijkheid in vorm aanleiding gaf tot allerlei uitdrukkingen als de vuile bruid (drek); de bruid uitdragen, - trouwen, - leiden, den beerput ledigen; bruidleider, beersteker, nachtwerker (Mnl. Wdb. I, 1471; Stallaert I, 294 b; Tuinman I, 129). Daar nu de menisten vroeger, in de 17^de eeuw³⁾, als stemmige menschen bekend stonden en hunne bruiloften zonder veel rumoer vierden, evenals de nachtwerkers des nachts stil hun werk verrichtten, zoo werd schertsender wijze deze werkzaamheid, deze stille bruiloft (woordspel met stille, geheim gemak?) een menistenbruiloft genoemd⁴⁾. In de 17^de eeuw zeide men ook hiervoor zonder

2) N. Taalgids XIII, 139.

3) In de 18^de eeuw waren de Menisten niet meer zoo eenvoudig. Van Effen, Spect. I, 200, zegt o.a.: Hunne Bruiloften verslinden Kapitalen, daar deftige Familien van zouden kunnen bestaan.

4) Harreb. I, 100, beweert, dat de naam menistenbruiloft aan die werkzaamheid gegeven werd, wanneer de tonnetjes met dekseltjes toegedekt waren, ‘omdat de Menisten bijzonder piëus en zindelijk zijn’.

[p. 22]

speulman bruiloft houden (zie Asselijn, Jan Kl. vs. 723¹⁾); thans in sommige streken ook bruiloft houden of bruiloften. Zie Bergsma, 32: bruloften, op bruloft gaon (Assen), den beerput leegen; Draaijer, 6 b: 't is hier van nacht menisten brülfte, de beerput wordt geruimd; in het Friesch: minniste bruiloft hâlde naast brulloftsje in denzelfden zin. In Ostende wordt een optrekkende beerwagen (-wagens) de bruiloft van Cana genoemd (De Cock¹, 276). Merkwaardig is ook het door Prick, 1297 vermelde ‘wedding, emptying a necessary house in and about London; Irish wedding, the emptying of a cess-pool.’ Vgl. nog Ndl. Wdb. III, 1635; 1657.

1) Zwolsche Herdrukken 12-13, bl. 93.