Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1409. Iemand aan het lijntje houden,

d.w.z. iemand vasthouden, niet loslaten, iemand door gedurig uitstellen misleiden, mnl. enen lopende houden; iemand aan (of op) het sleeptouw houden, of, zooals Vondel zegt in de Leeuwendalers, vs. 1308; Iemand aan het lange touw houden; 17^de eeuw: iemand ophouden; 18^de eeuw: iemand in 't lange pak laten loopen (Tuinman II, 112; C. Wildsch. IV, 310; 333); Villiers, 75. In Zuid-Nederland: iemand aan (of in) den draai of in de(n) wiggel houden (Schuerm. 103 b; Antw. Idiot. 1442; Waasch Idiot. 187 a); iemand aan den tar (vogellijm) houden (Antw. Idiot. 1225); in Limburg: iemand aan de lange lijn houden (bij Asselijn³⁾; Welters, 77). Schuermans, 103 verklaart iemand aan den draad houden als iemand aan

3) Zie Tijdschrift XXVIII, 181: Laten wij ze maar vrij zo sleepende ondertusschen noch aan de lange lijn houwen.

[p. 565]

den klap (praat) houden. In Friesland beteekent immen oan 't lyntsje hâlde, vriendschap of verkeering met iemand onderhouden uit belangzucht, waarvoor de Groningers zeggen: an de liemgar hebben (Molema, 244 b⁴⁾); nd. he hett hum an 't Tau (Wander, IV, 1038).

4) In Friesland kent men in denzelfden zin ‘iemand op den tocht houden’, dat duidelijk wordt, wanneer men weet dat in het Zaansch tocht snoer van een vischtuig is; in Groningen zegt men op tobbe holle of op toppen hollen; oostfri. ene up of in de tobbe hollen, welk ‘tobben’ trekken, tokkelen beteekent; mnd upm tucke (fri. op tok) holden, nicht zur Ruhe kommen lassen; fri. immen op 'e tok hâlde, aan het lange lijntje houden, zonder uitslag te geven.