Verzamelde gedichten. Deel 2

[p. 279]

V
Sint-Helena

[p. 280]

Nachtelijke Wapenschouwing

Op een nacht van het eind van het jaar
Komt een storm uit het zwart van de bergen,
Om met noodweer, verwarring, gevaar
Een te vreedzame wereld te tergen;
Tot de menschen niet weten meer waar
Het bibbrende lichaam te bergen.

De wolkenjacht onder de maan
Sleept schaduwmassa's beneden
Over 't laagland, breekt donker baan
Door het licht van de laaiende steden.
Geknakt worden wijnstok en graan
En de oogst als met voeten getreden.

De bosschen staan kreunend en zwart
Als geteisterde regimenten.
Daarvóór wappren heesters verward
Als verlaten bivaks, wapens, tenten;
Staat struikhout als voetvolk verstard,
Tot carré's in een slag die gaat kentren.

Het hooren en zien vergaat;
Atlantis valt over Europa,
Dat neerzwicht, en wat nog bestaat

[p. 281]

 

Wordt door slagregen zwartbloedbeloopen.

 

Tot bij Moskou de donder inslaat

 

En de graven gaan smakkend open.

 

 

 

Van Spanje tot Rusland, alom

 

Waar legers het leven verloren,

 

Een bijeenbehoorende drom

 

Rust onder molm hout, rijpend koren.

 

Alom tromt de storm: kom weerom -

 

Tot het diep in den grond is te hooren.

 

 

 

Zij rijzen op, dwars door het veld,

 

En langzaam formeert zich het heer,

 

Als een vloed, die met langzaam geweld

 

't Wad neemt in zijn grauw beheer.

 

Tot het eindlijk is opgesteld

 

En wacht alleen op zijn heer.

 

 

 

Om borstkassen, diep ingedrukt,

 

Hangen kurassen te roesten.

 

Op het laatste moment opgerukt,

 

Klemmen doodsklauwen sabelknoesten.

 

De storm legt zich even: verrukt

 

De verwoesting te zien der verwoesters.

[p. 282]

 

Een nacht van het eind van het jaar

 

Roept een storm het leger tot de orde.

 

Het wacht lang - opeens staat hij daar,

 

Ergens grijs in het donker geworden.

 

Hij groet met een sober gebaar,

 

Al turend op kaart en dagorder.

 

 

 

Vestigt dan op zijn heer, dat niets meer

 

Verbindt dan geloof in zijn macht,

 

Zijn blikken: het komt in 't geweer

 

Voor den veldheer, door allen verwacht.

 

Hij staart op 't gestorven heer,

 

Dat herleefd is voor, in hem - een nacht.

 

 

 

Een nacht van het eind van het jaar

 

Staat de groote armee in slagorde;

 

De storm dekt de lichtschuwe schaar,

 

Loeit hem toe wiens adelaar stortte.

 

Voor de eeuwigheid niets dan elkaar

 

Hebben zij - tot het dag moet worden.

 

 

 

Zij deinzen en dalen alom,

 

Waar legers het leven verloren,

 

In hun massagraven weerom,

[p. 283]

 

Tusschen kruisen, wijngaarden en koren.

 

Geen kommer of rouw kan den drom

 

In de diepe doodssluimering storen.

 

 

 

Voor den droom van zijn roem gevallen,

 

Herlevend een nacht van het jaar,

 

Terwijl hij, die 't lot hield van allen,

 

Geen dag kan vergeten en zwaar

 

Broedt op veldtochten, lotgevallen,

 

Of het weer te beslissen waar'.

 

 

 

Hij keert naar het eiland terug

 

Tot de plek - 't is niet later geworden -

 

Waar hij stond met gebogen rug

 

Te staren op golvenhorden,

 

Die gaan in gebroken slagorde

 

Naar een einder heen en terug.

 

 

 

Wie het voortstromplend menschdom ziet

 

En hem staan, vraagt zich af: Wat is waar?

 

Het leven dat vredig vervliet,

 

Of het lot van den heerscher, die daar

 

Op zijn rots dood en eenzaam staat, maar

 

Over al zijn getrouwen gebiedt,

 

Een nacht in het eind van het jaar.