|
omdat de stijl van een tweetal naaktfiguren van zijn hand daarop wijst. ‘Waren zij in Rome ontstaan, dan zouden zij waarschijnlijk een meer academisch en minder schilderachtig voorkomen hebben. Ook zou de toon licht minder verzadigd zijn. Er zijn echter geen gegevens beschikbaar om deze gissing te staven’. Ik meen echter op grond van Six' werk steun te kunnen geven aan zijn veronderstelling. Volgens Hoogewerff zou Six zijn gedicht in Venetië hebben geschreven, in december 1650, na het portret ‘kort te voren in Rome te hebben bewonderd’. Dit laatste is mijns inziens niet juist. Uit de titel van het gedicht blijkt dat het is geschreven toen Van Bronchorst (waarschijnlijk evenals zijn schilderij) in Venetië was, hetgeen mij doet vermoeden, dat het niet in december 1650, maar in het najaar van 1651, bij Six' tweede reis naar Italië, tot stand is gekomen. Six ontmoette toen ook Anslo in Venetië en Padua (vgl. gedicht no. [468], r. 7-14) en die kan hem aan zijn portrettist hebben voorgesteld. Van Jan van Bronchorst zijn bekend (gesigneerd of toegeschreven): twee naaktfiguren, een heilige Sebastiaan, een heilige Bartholomeüs en een driedubbelportret van één persoon: de dichter Matthijs van der Merwede van Clootwijck, van wie hij ook een portret etste. Het is niet bekend waar zijn portret van Anslo zich thans bevindt (Hoogewerff, 1959, met name p. 155 en p. 159-160; Staring, 1966). Six' gedicht op het portret staat op p. 343-344 van zijn bundel Poësy. |
|
annotatie |
|
|
1 |
Wat: Waarom |
|
moeit: stelt u ... te werk |
3 |
Amstels geestgen soon: begaafde zoon van Amsterdam (wnt iv, 753) |
4 |
Te ... toon: dwz. Te vereeuwigen in een portret |
5 |
dringht, en byt: dwz. zal zich een weg banen en bijten |
6-7 |
slyt, En werd verteert: zal slijten en verteerd worden (vgl. dringht, en byt) |
8 |
Als: Evenals (dwz. Zoals ook geïmpliceerd is in de voorstelling, waarin) |
|
dat ontkleede, speelsche kind: dwz. die vanitasafbeelding van een bellenblazend naakt jongetje (vgl. Tot lering en vermaak, 1976, p. 44-47) |
9 |
ydlen waaterbel: ijle zeepbel |
10 |
van geswel: door het zwellen |
11-13 |
beeldt [...] den waan [...] Vol ydelheits: laat zien, dat de hoogmoed ... ‘vol is van holheid’ |
11 |
op syn begeer: naar zijn wens. Het bellenblazertje was dus afgebeeld op voorstel van de geportretteerde. |
12 |
't werreldsch: al het wereldse, de hele wereld |
13 |
met zoo een niet: nl. door zo iets nietigs (als een zeepbel) af te beelden |
14 |
d'oope blaaren: het geopende boek |
16 |
meet: dicht, vervaardigt (‘in versmaat brengt’) |
17 |
Een treurspel: Anslo had immers een zekere roem verworven met zijn treurspel Parysche Bruiloft (1649) |
18 |
van meer gewicht: nl. dan de waan (r. 11) |
19 |
is dat u bedrieght: dwz. is hetgeen uw inspanning vruchteloos doet zijn (vgl. de in r. 1-4 gestelde vraag) |