toelichting |
Vgl. voor Six' arts, vriend en verre verwant Simon Dilman het Register van namen. Dit gedicht staat op p. 294 van Six' Poësy. |
|
annotatie |
|
|
1 |
meende: verwachtte, had als plan |
|
verslymde: met een teveel aan flegma bedorven |
2 |
Van gal: Six wilde dus de oorzaak van de kwaal wegnemen. Het teveel aan kil flegma was een gevolg van het teveel aan hittig gal in zijn lichaam. Volgens de oude humeurenleer had zijn lichaam met flegmaproduktie het verstoorde evenwicht tussen gal en flegma gepoogd te hervinden. Het resultaat was echter een overvloed aan gal èn flegma. |
3 |
vier: nl. vier maal vier (vgl. r. 4) |
|
bedriegers goude wikken: ‘boontjes’ van bedriegersgoud. Six bedoelt: vergulde pilletjes. Men voorzag pillen van een dun laagje bladgoud om de werking te bevorderen en om de onaangename smaak weg te nemen (vgl. Bosman-Jelgersma, 1983, p. 18). Het pilletje leek dus een klompje goud, maar het was dan een klompje goud dat alleen een bedrieger als echt goud zou verkopen. |
5 |
Noch: Zelfs nu, En nog |
|
wierd: is ... geraakt |
|
gansch niet: niet geheel. De ingenomen pillen waren dus bedoeld als krachtige laxatieven. |
7 |
seid: hebt ... gezegd |
8 |
verleesen: opgezocht (wnt xx, 839, deze plaats) |
9 |
uit een ouden doos: met de implicatie dat de pillen hun werking al waren kwijtgeraakt |
10 |
Geldgierigh onder een gewrocht: (Hij) heeft uit geldzucht slechte ingrediënten (wat slechts) bij elkaar gedaan (‘tot pillen gedraaid’) |
11-12 |
Of ... stopt: Of hij heeft een (in zijn ogen) onwetende pummel iets stoppends in de maag gesplitst (wnt vii, ii, 2563, deze plaats). Sarcastisch noemt Six zich hier een botten loer: hij zal op het gebied van de geneesmiddelen geen onwetende zijn geweest, ook niet in de ogen van een laatdunkende apotheker. |
12 |
af te dryven: te purgeren, te laxeren |
13 |
't Moet zyn: ‘Zoiets moet het wel geweest zijn’ |
|
binnen 't rift: in mijn lijf (wnt xiii, 166, deze plaats) |
14 |
'k Ondank my: Ik doe mijn beklag over (wnt x, 1826-1827, ontdanken) |
|
pillegift: pille-cadeau. In woordspel: een pillegift is eigenlijk een geboortegeschenk (wnt xii, i, 1849, deze plaats). |