Gedichten (2 delen)

[209] Antwoord, aan vrienden, waarom ik niet trouwe (p. 353)

toelichting	Ik zie geen kans het gedicht nauwkeuriger te dateren dan ‘na Six' reis van 1649-1651’. Tijdens die reis schreef hij nog gedichten voor en aan zijn Roselle. Het gedicht staat op p. 265-266 van Six' bundel van 1657.
annotatie
2-3	waarom woud ghe niet, Ik trouwde: waarom hebt u me niet gevraagd te trouwen
3	mocht: kon, in de gelegenheid was te
4	En noch zoo ver geen trouw bedocht: En nog niet zozeer aan een huwelijk dacht
5	Want: leidt een verklaring voor mocht (r. 3) in
	niet grys: als men niet oud is
7	waar: zou zijn
8	noch my, noch u berouwt: mij en u veel goed gedaan
10	Verborgen in den Trouwringh vast: dwz. Die schuilt in het met een ring voor altijd gesloten huwelijk
12	dien diamanten strik: die mooie, maar niet open te breken val (‘die gouden kooi’)
13	een veelvormich beest: een beest van samengestelde vorm (nl. een harpij, veelal voorgesteld als een gier met het hoofd van een vrouw)
14	Tot straf van Finëns geweest: Dat Phineüs tot straf is geweest. De ziener Phineüs komt voor in de Argonautensage (Apollonius van Rhodos, Argonautica ii, 178 e.v.). Zeus zond hem harpijen die zijn voedsel bevuilden.
15	De trouw: Het huwelijk
17	derf: waag het ... te
	die kans: dat lot, die uitslag van 50 procent (vgl. r. 15-16)
18	er aanraakt: dwz. in het huwelijk belandt
18-19	blyft er gansch Aan vast: het enjambement werpt even als interpretatiemogelijkheid op: ‘die blijft er helemaal in’, dwz. die sterft daarbij. Aan vast neemt die mogelijkheid echter onmiddellijk weg.
19	se: nl. de trouw, het huwelijk
20	vergaat: verdwijnt
22	een saal: een opslagplaats
24	nut: voordeel, winst
	verhoopt: hoopt te krijgen
25	op de Thraaksche wys: van de Thraken kon ik alleen vinden dat zij hun vrouwen van de ouders kochten (Herodotus v, 6). Doelt Six misschien op de Turken, wier huwelijk gesloten werd als een eventueel op te zeggen burgerlijk contract? Six duidt een Turk elders ook aan als een Thraak (gedicht no. [245], r. 7).
26	om kleinen prys: voor een klein bedragje

[p. 362]

27	Ik nam er wel een proefjen van: Dan zou ik het zeker eens proberen (proefjen waarschijnlijk nog in een verwijzing naar suikersoet en bitter roet)
28	wierd ook licht een wakker man: zou ook stellig een flinke echtgenoot worden
29	koopmanschap: handelswaar
31-32	Ik ... Ontbinden: Ik ga het raadsel (dat het huwelijk voor mij is en zal blijven) niet oplossen om zo een Jokaste te winnen. Oedipus loste het raadsel van de sfinx op en verwierf zo de hand van Jokaste. Het huwelijk eindigde, zoals bekend, in volkomen rampspoed.
33	aan 't eerlike oost, en west: met de hele wijde wereld, (maar dat bedoel ik) in alle eerbaarheid
34	of naauwer vest: of nog beslotener burcht (zoals het huwelijk is)
36	gekouwt: gekooid (wnt vii, ii, 5881, deze plaats)