Gedichten (2 delen)

[p. 309]

[171] Bruiloftsangh, aan Joannes Abeels getrouwt met Anna de Bra (p. 296)

toelichting	In dit huwelijksdicht stelt Six via de stijfiguur van de praeteritio (‘ik zal het niet hebben over ...’) een aantal topen uit de epithalamiek aan de orde (r. 8-36; vgl. Schenkeveld-van der Dussen, 1979, p. 394, noot 8). Over het bruidspaar heb ik niet veel gegevens kunnen vinden. De bruidegom was waarschijnlijk een familielid van Jonas Abeels, een grote peper-, zijde- en garenhandelaar op Venetië (vgl. Wätjen, 1909, p. 358 en p. 361) en de bruid was waarschijnlijk familie van de Isaak de Bra die Six in gedicht no. [467] bedankt voor een geschenk. Het hier behandelde gedicht staat op p. 218-220 van Six' bundel.
annotatie
5	werd opgewacht: een feestbezoek wordt gebracht (nl. door de bruiloftsgasten, vgl. wnt xi, 1359)
6	uw Citheer: uw Venus (bijnaam van Venus naar een centrum van haar cultus, het eiland Cythera)
7	braaven: edele
8	uw geslacht: uw familie, uw voorgeslacht
10	spiegel van: lichtend voorbeeld in
11	Gemerkt, met Kristus saaligh merk: Die het zalig merkteken van Christus (het kruis) draagt, dwz. die in de Heer ontslapen is (?). Of: bepaling bij de kerk (r. 10)?
12	aandachtelyk: met eerbied
	vergaader: richt
13	uw nyverigh verstand: uw nauwgezette (handels)geest (wnt ix, 2010, deze plaats)
15	omgeleegen wyken: dwz. omringende landen
16	Sulks dat: Zodat
17	naa 't Kompas van uw kantoor: in dezelfde richting als die waarin zich uw kantoor beweegt, dwz. zoekend naar de handelswaren waarvoor Abeels kantoor belangstelling toont
18	Gelyk de bloem: Zoals de kompasroos draait
	de bloem: de kompasroos, het draaiend cirkelvlak in een kompas, waarop de windstreken zijn afgebeeld (wnt vii, ii, 5235)
	op 's seilsteens stryken: tengevolge van het erlangs bewegen van een speciale magneet, nl. bij het richten van een kompas (vgl. de aanhaling bij wnt xvi, 37)
24	bruin: donker (wnt iii, i, 1666)
	waar mee: waarbij, op welk moment
25	lyk [...] by: zal ... vergelijken met
	Heuriet: Henriette-Maria, de dochter van Hendrik iv van Frankrijk, in 1625 met Karel i getrouwd
27	wankelenden: de nu wankelende. Het detail dateert dit epithalamium vóór 1649, het jaar van Karels onthoofding.
28	Pronkten sy met goud?: een retorische vraag met bevestigend antwoord
29	Ghy: U ... daarenboven

[p. 310]

30	De deughd: in contrast met goud (r. 28)
	langs: omsloten door
	palmekrooningh: bekroning met palmtakken, een traditionele versiering bij bruiloften (Schotel, Huisgezin, p. 256), vgl. de koningskroon van Karel i
31	min: minder
32	staatelyk: luisterrijk (wnt xv, 833)
33	Aan: Voor (sluit aan bij onthaal)
	op te lieren: te bezingen (wnt xi, 1007, deze plaats)
34	minsaam: lieflijk
36	Hymens kaarsen: de kaarsen van Hymen, de Griekse god van de bruiloft
37	fleeuwery: vleierij (wnt iii, iii, 4532, deze plaats)
42	laffe: flauwe, zouteloze
43	Vaader: dwz. God
	den bouwelyken staat: het huwelijk
44	een liefdens toeverlaat: een plaats waar de liefde gevierd mag worden
45	uitgevonden: geschapen
correctie	Op p. 219 van Six' Poësy staat in r. 17 van dit gedicht kantoors. In de lijst met Drukfeilen achterin de bundel is dit verbeterd tot kantoor.