A compendious guide to the Low-Dutch language / Korte wegwyzer der Nederduytsche taal

Dialogues between two persons. t'Zaamenspraaken tusschen twee Persoonen.

The first Dialogue. De eerste t'zamenspraak.

GOd morrow Sir.	GOeden morgen Heer.
Your servant.	Uw dienaar.
I am yours.	Ik ben de uwen.
How do you do?	Hoe vaart gy.
At your service.	t'Uwen dienst.
I am very glad to see you.	Ik ben blyde u te zien.
I most humbly thank you.	Ik bedank u ootmoediglyk.
How doth the Gentleman your Cousin?	Hoe vaart myn Heer uw Neef.
He is well, I thank God.	Hy is wel, Godt dank.
I believe he is well.	Ik geloof dat hy wel is.
He was well yesternight.	Hy was gister avond nog wel.
He was well the last time I saw him.	Hy was wel toen ik hem lest sag.

[p. 124]

Where is he?	Waar is hy.
In the Country.	Op 't landt.
In Town.	In de stadt.
At home.	Te huys.
He is gone out.	Hy is uyt gegaan.
How doth Mistris.	Hoe vaart Juffrouw.
She is well.	Zy is wel.
I believe she is well.	Ik geloof dat zy wel is.
She was well yesterday morning.	Zy was gisteren morgen nog wel.
Have you seen Master?	Hebt gy myn Heer gesien.
I say him yesterday.	Ik heb hem gisteren gezien.
I saw him the other day.	Ik heb hem noch over een dag of ettelyk gezien.
I saw him last week.	Ik heb hem verleden week gezien.
I saw him just now.	Ik zag hem zo even.
I saw him to day.	Ik heb hem van daag gezien?
How doth he do?	Hoe vaart hy?
Very well.	Zeer wel.
Have you been at the Court?	Bent gy aan 't Hof geweest?
I was there yesterday.	Ik was daar gisteren.

[p. 125]

I come from thence.	Ik kom 'er van daan.
Do you know that Gentelman?	Kent gy dien Heer?
I know him well.	Ik ken hem wel.
I do not know him.	Ik kan hem niet.
I know him by sight.	Ik kan hem van aanzien.
I know him by repution.	Ik ken hem door zyn goede naam.
I have the honour to know him.	Ik heb de eere hem te kennen.
I have not the honour to know him.	Ik heb de eere niet van hem te kennen.
Do you know that Gentelwoman?	Kent gy die Juffrouw?
I know her well.	Ik ken haar wel.
I do not know her.	Ik ken haar niet.
I know her by sight.	Ik ken haar van aanzien.
I have the honour to know her.	Ik heb de eere haar te kennen.
I have not the honour to know her.	Ik heb de eere niet van haar te kennen.
When did you see Madam?	Wanneer hebt gy Juffrouw gezien?
When did you see her?	Wanneer zaagt gy haar?
I saw her yesterday.	Ik zag haar gisteren.

[p. 126]

A great while ago.	Lang geleden.
From whence come you?	Waar van daan komt gy?
I come from London.	Ik kom van Londen.
From the Court.	Van 't Hof.
From Master.	Van Meester.
What news?	Wat nieuws?
I know none.	Ik weet van geen.
I have not read the Gazette.	Ik heb de Courant niet geleezen.
Whither do you go?	Waar gaat gy?
I go to Westminster.	Ik ga na Westmunster.
To the Court.	Na 't Hof.
To Whitehall.	Na Withal.
To the Play-hous.	Na de Schouwburg.
To France.	Na Vrankryk.
To Madam.	Na Juffrouw.
To Church.	Na de Kerk.
To our house.	Na onzent.
Hard by.	Dicht by.
To see a Friend.	Om een Vriend te bezoeken.
Remember me to Mistris.	Myn groetenis aan Juffrouw.
Do me that friendship.	Doe my die Vriendschap.
I will not fail.	Ik zal niet missen.
Farewell.	Vaar wel.

[p. 127]

The second Dialogue between two Gentlewoman. De tweede t'Zamen-spraak tusschen twee Joffers.

MAdam, your most humble servant.	JUffrouw uw ootmoedige dienaresse.
I am yours.	Ik ben de uwe.
Are you well?	Bent gy noch wel?
Yes I thank God, but I am very much afflicted.	Ja God dank, maar ik ben vry wat bedroeft.
Why?	Waarom?
Madam is not well.	Juffrouw is niet wel.
What ails she?	Wat schort haar?
She has pain in her head.	Zy heeft pyn in haar hoofd.
May I not see her.	Mag ik haar niet zien.
I do not know.	Ik weet het niet.
Is she abed.	Is zy te bed?
Doth she sleep.	Slaapt zy?
I am going to see her.	Ik sal haar eens gaan sien.
She prays you to excuse her.	Zy bidt dat gy haar verschoont.
She cannot speak to any body.	Zy kan tegen niemand spreeken.

[p. 128]

She endeavours to rest.	Zy zoekt wat te rusten.
Where is the Gentleman your Father?	Waar is myn Heer uw Vader.
He is in his Chamber.	Hy is in sijn Kamer.
He has company with him.	Hy heeft gezelschap by hem.
He is bussie.	Hy is beezig.
He is not well neither.	Hy is ook niet wel.
What ails he?	Wat schort hem.
He hath catched cold.	Hy heeft koude gevat.
Where is your sister?	Waar is uw zuster?
She is gone to the Exchange.	Zy is na de beurs gegaan.
When will she come again.	Wanneer komt zy weer.
She will return presently.	Zy komt straks weerom.
She will not tarry.	Zy zal niet lang uytblyven.
She will return anon.	Zy zal haast weer komen.
What will you do after dinner?	Wat zult gy na 't middagmaal doen?
What you will, if my mother be better.	Al wat gy wilt, indien myn Moeder wat beter is.

[p. 129]

Will you go with me?	Wilt gy met my gaan.
Whither will you go.	Waar wilt gy gaan?
To walk in the Garden.	In den Tuyn wandelen.
Come, I will.	Ja ik wil.
Or else will you play at Cards?	Of anders wilt gy met de kaart speelen?
I cannot play.	Ik kan niet speelen.
I am the most unfortunate in the world at gaming.	In het speelen ben ick de ongelukkigste mensch van de weereld.
Why?	Waarom?
I lose always, I lost yesterday five Guinies.	Ik verlies altyd, ik verloor gisteren wel tzestig guldens.
I never win.	Ik win nooit.
I will never play.	Ik zal nooit speelen.
I am going away then.	Ik ga dan heen.
Are you so much in haste?	Hebt gy zulk een haast?
Will you dine with us?	Wilt gy te middag met ons eeten?
I pray you to excuse me.	Ik bid u verschoon my.
We have company at home.	Wy hebben geselschap t'huis.

[p. 130]

They stay for me at home.	Zy wachten my t'huys.
Farewell then, till I have the honour to see you again.	Vaar wel dan, tot dat ik de eere heb om u weer te zien.

The third Dialogue. De derde t'Zamenspraak.

COme in, Sir.	KOm in, mynHeer.
You are welcome.	Gy zyt welkom.
Are you ready.	Bent gy gereed?
Not yet.	Nog niet.
Stay a little.	Wacht een weynig.
What weather is it?	Wat weer is het?
It is fair weather.	Het is mooi weer.
How have you done since yesterday.	Hoe hebt gy u bevoelt sint gisteren.
Very well to serve you.	Zeer wel om u te dienen.
Do you know your lesson.	Kent gy u les.
No, for I have no memory.	Neen, want ik heb geen geheugenis.
I am dull.	Ik ben bot.
What do you say, Sir.	Wat segt gy, myn Heer.
You learn well.	Gy leert wel.
I cannot speak.	Ik kan niet spreeken.

[p. 131]

I cannnot discourse.	Ik kan geen reden voeren.
You speak well.	Gy spreekt wel.
You flatter me.	Gy vlyt my wat.
It is inpossible.	Dat is onmogelyk.
Did you know Master E.	Hebt gy Meester E. gekent.
I knew him by sight.	Ik heb hem van aansien gekent.
What is become of him.	Wat is van hem geworden?
He is dead.	Hy is Dood.
How long since.	Hoe lang geleden?
A month since.	Een maand geleden.
Whne will you come again.	Wanneer komt gy weer?
After to morrow.	Overmorgen.
Farewell, Sir.	Vaar wel myn Heer.
I do not improve.	Ik neem niet toe.
I cannot take pains.	Ik kan geen moeite aanwenden.

The fourth Dialogue. De vierde t'Zamenspraak.

WHat do you want?	WAt moet gy hebben?
Is Master ... at home?	Is Meester ... t'huys?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.

[p. 132]

Is he up?	Is hy al op?
An hour ago.	Al over een uur.
Is he busied?	Is hy bezig?
I believe he is.	Ik geloof ja.
Who is with him?	Wie is by hem?
There is company.	Daar is geselschap.
Can I speak with him?	Kan ick hem niet spreken?
Presently.	Terstond.
Where is he?	Waar is hy?
In his Chamber.	In zyn kamer.
Shew me his Chamber.	Wys my zyn kamer.
You oblige me.	Gy verplicht my.
Pray Sir, excuse me if you please.	Ik bid u myn Heer verschoon my, zo 't u belieft.
What do you desire of me.	Wat begeert gy van my.
Will you be pleased to sit.	Belieft het u te zitten.
Master ... presents his service to you.	Meester ... bied u zyn dienst aan.
How does he do?	Hoe vaart hy?
Very well, I thank God.	Zeer wel, God dank.
Do you live with him?	Woont gy by hem?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.
Are you an Englishman?	Bent gy een Engelsman?

[p. 133]

What Country man are you?	Wat landsman bent gy.
I am of York.	Ik ben van Jork.
How do you like our Country?	Hoe gevalt u ons Land.
'Tis the finest Country in the world.	't Is 't schoonste Land van de Wereld.
I have been at London, it is a fine City.	Ik ben te Londen geweest, 't is een schone stad.
Was you there long?	Hebt gy daar lang geweest?
Two years.	Twee jaar.
You speak like an Englishman.	Gy spreekt als een Engelsman.
I speak a little to make me understand.	Ik spreek een weynig, om verstaan te konnen worden.
Tell your Master I will come to morrow to see him.	Zegt uw Meester dat ik hem morgen zal komen zien.
I will not fail.	Ik zal niet mankeeren.
I will take my leave of you.	Ik zal myn afscheyd van u nemen.
God be with you.	God geleyde u.

[p. 134]

The fifth Dialogue. De vyfde t'Zamenspraak.

COtchman.	KOetsier.
Sir.	Myn Heer.
Are you hired?	Bent gy gehuurd?
What do you say?	Wat zegt gy?
Do you not understand me?	Verstaat gy my niet?
I do not know what you say.	Ik weet niet wat gy zegt.
I do not understand you.	Ik verstaa u niet.
I do not understand Dutch.	Ik verstaa geen Duytsch.
Speak English.	Spreek Engelsch.
I ask you if you are hired?	Ick vraag u of gy verhuurd bent?
Now I understand you.	Ik verstaa u nu wel.
No, whither will you go?	Neen, waar wilt gy na toe?
To London.	Na London.
To what place?	Aan welke plaats?
To the Royal Exchange.	By de Koninklyke Beurs.
How much must you have.	Hoe veel moet gy hebben?
Two Shillings.	Twee schellingen.

[p. 135]

'Tis too much.	Dat is te veel.
I will give you one shilling.	Ik zal 'er u een Schelling geven.
'Tis too little.	Dat is te weynig.
Will you take eighteen pence?	Wilt gy achtien pence hebben?
Indeed I cannot.	Zeker ik kan niet.
'Tis not enough.	't Is niet genoeg.
I will take another then.	Dan zal ik een ander nemen.
Step into the Coach.	Stap in de Koets.
Coachman, stop here.	Koetsier, hou hier stil.
Open the dore.	Doe 't portier open.
Have you some business here?	Hebt gy hier iets te doen?
Have a little patience.	Heb een weynig geduld.
But, Sir, time goes away.	Maar, myn Heer, de tyd verloopt vast.
Do not trouble your self, I will content you.	Ontrust u niet, ik zal u te vrede stellen.
Will you stay long?	Zult gy lang uytblyven?
No, I will return presently.	Neen, ik zal dadelyk weerkomen.
You have been very long.	Gy hebt lang uyt geweest.
I cannot help it.	Ik kan 't niet helpen.

[p. 136]

Here, there is your money.	Hier daar is uw geld.
I must have more.	Ik most meer hebben.
You shall have none more.	Gy sult niet meer hebben.
Then I must be content.	Dan moet ik te vrede zyn.

The sixth Dialogue. Between two young Ladies. De Zesde t'Zamenspraak. Tusschen twee jonge Joffers.

IS the dinner ready?	IS 't middagmaal gereed?
No, it is not yet.	Neen nog niet.
When will it be ready?	Wanneer sal het gereed zyn?
It will it be ready within an hour.	't Zal binnen een uur gereed zyn.
What have we for dinner?	Wat hebben wy te middag te eeten?
We have a young Turkey and other things.	Wy hebben een jonge Kalkoen en nog iets anders.
Is the table-cloth laid?	Is de Tafel gedekt?
Not yet.	Nog niet.

[p. 137]

Have we company?	Hebben wy geselschap?
I know not.	Ik weet het niet.
They are going to dinner.	Zy gaan om middagmaal te houden.
The dinner is ready.	Het middagmaal is gereed.
They have set the table.	Zy hebben de tafel aangezet.
The meat is on the table.	De Kost is al op de tafel.
They are at table.	Zy zitten aan tafel.
Have they rung the Bell?	Hebben zy de klok al geluid?
Have we we some potage?	Hebben wy wat pottazi?
Come to dinner.	Kom tot het middagmaal.
I cannot dine.	Ik lust van de middag geen eeten.
I cannot eat.	Ik kan niet eeten.
I am not hungry.	Ik heb geen honger.
Have they dined?	Hebben zy het middagmaal al gehouden?
Have they taken away the Table?	Is de tafel al op genomen?
Is the dancing Master come?	Is de Dansmeester gekomen?
No, he is not come yet.	Neen hy is nog niet gekomen.

[p. 138]

When will he come?	Wanneer zal hij komen?
He will come presently.	Hy zal terstont komen.
Is this his day?	Is 't van daag zyn dag?
Yes, 't is his day.	Ja 't is nu zyn dag.
He will come then.	Dan zal hy wel komen.
The Singing Master is come.	De Zang-meester is gekomen?
When did he come?	Wanneer quam hy?
He came just now.	Hy komt daar zoo eeven.
There is the Guitarre master.	Daar is de Luytenist.
Where is he?	Waar is hy?
He is in my Ladies chamber.	Hy is in Mejuffers kamer.
Is the English Master gone?	Is de Engelsche Meester al weg?
No, he is not gone yet.	Neen, hy is nog niet weg gegaan.
When will he go away?	Wanneer zal hy weg gaan?
He is going away.	Hy gaat zo heen.
He is gane.	Hy is al weg.
Is Mistriss at home?	Is Juffrou t'huys?
She is gone to London.	Zy is na Londen vertrokken.

[p. 139]

When will she return?	Wanneer zal zy weer komen?
She will return this night.	Zy komt van deezen avont nog weer.
Are you sure of it?	Weet gy 't wel?
Yes, I am sure of it.	Ja ik weet het zeker.

The seventh Dialogue. Between two young Gentlewomen. De Zevende t'Zamenspraak. Tusschen twee jonge Juffers.

WHere is Mistris.	WAar is Juffrouw?
She is in her Chamber.	Zy is in haar kamer.
Are you sure of it?	Weet gy 't wel?
I believe it.	Ik geloof zo.
Did you not see my Sister?	Hebt gy myne Zuster niet gezien?
No, I did not see her.	Neen, ik heb haar niet gezien.
Where do you go?	Waar gaat gy na toe.
Into my chamber.	Na myn kamer.
Will you goe with me?	Wilt gy met my gaan?
Will you play?	Wilt gy speelen?
At what game?	Wat souden wy speelen?

[p. 140]

At Cards.	Met de Kaart.
I cannot play.	Ik kan niet speelen.
Let us go then a walking.	Laat ons dan wat gaan kuyeren.
Where shall we go?	Waar zullen wy gaan?
Where you will.	Waar gy wilt.
It is too hot.	Het is al te heet.
Let us stay a little.	Laat ons een weynig wachten.
Are you hot?	Bent gy heet?
Yes, indeed.	Ja zeker.
What do you look for?	Waar na ziet gy?
I look for my masque.	Ik zie na myn masker.
Will you come down?	Wilt gy beneden komen?
Presently.	Daadelyk.
Stay a little.	Wacht een weynigje.
What Lady is that?	Wat voor een Mevrouw is dat?
'Tis the Countess of ...	't Is de Gravinne van ...
Do you know her particularly?	Kent gy haar wel?
I have that honour.	Ik heb die eere.
You have many acquaintances here.	Gy hebt hier veel kennissen.
Schuw me a grace.	Doet my een gunst.

[p. 141]

With all my heart.	Van harten gaarn.
Command me.	Gy hebt maar te gebieden.
What do you desire of me?	Wat begeert gy van my?
To carry me to my Lady the Countess of ...	Dat gy my brengt by Mevrouwe de Gravinne van ...
'Tis done, she will be very joyfull to know you.	Nu heb ick 't gedaan, zy zal blyde zyn u te kennen.
My Dear, I am infinitely obliged to you.	Myn waarde, ik ben oneyndelyk aan u verplicht.
I am wholly yours.	Ik ben ganschelyk de uwe.

The aght Dialogue. De achtste t'Zamen-spraak.

HAve you any Chambers ready furnished to be let?	HEbt gy eenige gestoffeerde Kamers te huur?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.
How many have you?	Hoeveel hebt gy 'er?
We have two.	Wy hebben 'er twee.
Are they one pair of stairs high?	Zyn zy op de eerste verdieping?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.

[p. 142]

Let me see them.	Laat my ze zien.
Come in if you please.	Kom in zo 't u belieft.
Follow me.	Volg my.
How much do you take a week?	Hoe veel neemt gy 's weeks?
Twenty shillings for the two.	Twintig Schellingen voor de twee.
'Tis very mutch.	Dat is zeer veel.
I can find some cheaper.	Ik kan 'er wel beter koop vinden.
I will give you Sixteen shillings for them.	Ik zal 'er u zestien schellingen voor geeven.
I can not take them.	Dat kan ick niet doen.
Shall we agree?	Zullen wy accordeeren?
If you please.	Indien 't u belieft.
Will you take no less?	Wilt gy 't niet minder doen?
No Sir, if you were my own brother.	Neen myn Heer, al waart gy myn eygen Broeder.
Well, I will give you what you ask me.	Wel ik zal u dan zo veel geeven als gy my eyscht.
Where are your things?	Waar is uw goed?
Somebody will bring them presently.	Iemant zal het terstont brengen.

[p. 143]

Are your beds good?	Zyn u Bedden goet?
See them.	Bezie ze eens.
Must I pay before hand?	Moet ik u voor af betaalen?
As you please.	Zo als 't u belieft.
I will pay you when you will.	Ik zal u betaalen wanneer gy 't hebben wilt.
Sir, some body asketh for you.	Myn Heer, daar is iemant die na u vraagt.
Who is he?	Wie is 't?
'Tis an Englishman.	't Is een Engelsman.
Ask him his name.	Vraagt hem zyn naam.
'Tis Master N.	't is Heer N.
Desire him to come in.	Versoek hem in te komen.
Desire him to come up.	Vraag hem of hy belieft boven te komen.

The ninth Dialogue. De negende t'Zamenspraak.

I Am very glad to see you.	IK ben zeer blyd dat ik u zie.
I dit not believe to make so happy an encounter.	Ik had niet gedacht zulken geluckige ontmoetinge te zullen doen.

[p. 144]

You see that men meet to geather.	Gy ziet dat menschen malkanderen ontmoeten.
I am very glad to see you again once more in my life.	't Verheugt my zeer dat ik u nog eens in myn leeven mag zien.
When did you arrive at London?	Wanneeer bent gy te Londen gekomen.
The last week.	Verleeden week.
Where do you lodge?	Waar bent gy t'huys.
In the Pall-mall.	In de Maliebaan.
In what place?	In wat plaats?
Near Saint James.	Dicht by St. Jacobs.
Is it not at Master ...	Is 't niet by Mr ...
I do not know his name.	Ik weet zyn naam niet.
When did you come away from Paris?	Wanneer quam gy van Parys.
A fortnight ago.	Voor veertien daagen.
Where was the King?	Waar was de Koning.
He was at Versailles.	Hy was te Versailles.
Did you see our Ambassadour?	Hebt gy onzen Ambassadeur gezien?
Yes, Sir, he made a brave entry.	Ja myn Heer, hy deed een treffelyke intreede.

[p. 145]

Have you been in our Court?	Hebt gy aan ons Hof geweest?
Will you carry me thither?	Wilt gy 'er my na toe brengen?
I will.	Ja gaarn.
May one see the King a dinner?	Kan men den Koning zien eeten?
What time doth he dine?	Wat tyd eet hy 's middags?
Doth he dine in publick?	Eet hy opentlyk?
Where were you last Summer?	Waar waart gy verleeden zomer?
I was in Marshal Crequi's Army.	Ik was in 't Leger van den Marschalk de Crequi.
Will you stay here some while?	Zult gy hier een poos blyven?
I shall be here but eight days.	Ik zal hier maar acht dagen blyven.
Why so little a while?	Waarom zulk een korten tyd?
I will return into France.	Ik zal weer na Vrankryk gaan.
What are ye come here for?	Waarom bent gy hier gekomen?
I am come to buy Horses.	Ik ben hier gekomen om Paerden te koopen.
What time may one	Op wat tyd kan

[p. 146]

find you at home?	men u t'huys vinden?
I go out every morning at seven of the Clock.	Ik gaa alle Morgens te zeven uuren uyt.
I will give my self the honour to see you to morrow morning.	Ik zal my zelven de eere geven dat ik morgen ochtend u eens kom bezoeken.
You shall be wellcome.	Gy zult welkom weezen.
Farewell, Sir.	Vaar wel myn Heer.
Your most humble Servant.	Uw ootmoedige dienaar.

The tenth Dialogue. De Tiende t'Zamenspraak.

I Am very glad to see you.	IK ben blyde u te zien.
How have you done since I saw you in Holland?	Hoe is 't met u geweest, sint dat ik u in Holland zag?
Very well, at your Service?	Zeer wel, t'uwen dienst.
How do you spend your time every day?	Hoe brengt gy uw tyd dagelyks door?
I go abroad, for I have nothing to do.	Ik gaa wat kuyeren; want ik heb niets te doen.
Have you no acquaintance at Court?	Hebt gy geen kennis ten Hove?

[p. 147]

No, Sir.	Neen, myn Heer.
I will give you some.	Ik zal 'er u wel aan helpen.
Do me that Caindnes.	Doet my die vriendschap.
How do you like our Court?	Hoe gevalt u ons Hof?
'Tis one of the most magnificent in the world.	't Is een van de prachtigste in de Wereld.
Sir, you are very rich in England.	Myn Heer, gy zyt in Engeland zeer ryk.
Why, Sir?	Waarom, myn Heer.
One may see it by the fair buildings of London.	Men kan 't wel zien aan de schoone gebouwen te Londen.
How do you like them.	Hoe staanze u aan?
Indeed, Sir, that surprises me, it is the finest City upon the Earth.	Zeker, myn Heer, ik sta 'er over versteld, het is de schoonste stad van de wereld.
I am of your opinion.	Ik ben van uw gevoelen.
They are rather Palaces than houses.	't Zyn eerder Paleyzen dan huyzen.
When will you come to see me again?	Wanneer zult gy my weer komen bezoeken?
When you please.	Als 't u belieft.

[p. 148]

I shall be very glad to see you.	Ik zal blyde zyn u te zien.
Are you in hast?	Hebt gy haast?
Yes, Sir, except your commands retain me.	Ja myn Heer, ten zy uwe bevelen my ophouden.
I will not take you off from your business.	Ik wil u van uw bezigheyt niet afhouden.
Go to your business: Goodnight.	Gaa heen om uwe dingen te doen, goeden nacht.
Pray, Sir, command me.	Myn Heer, gebied my maar, bid ik u.
Do you not lodge at Master?...	Bent gy niet t'huys by Meester?...
Is 't not at the sign of the White Lion?	Is 't niet in de witte Leeuw?

The eleventh Dialogue. De elfde t'Zamenspraak.

SIr, according to your Commands, I come to render you my respects.	MYn Heer, volgens uw bevel, kom ik u myn eerbiedigheid bewyzen.
I am infinitely obliged to you for it.	Ik ben daar over aan u ten hoogsten verplicht.
Take the pains to sit down.	Neem doch de moeite om neder te zitten.

[p. 149]

I do my duty.	Ik kom myne plicht naa.
Without ceremony.	Zonder ceremonien.
You have prevented me.	Gy bent my voorgekomen.
I was resolved to go to see you the first.	Ik was van voorneemen om u eerst bezocht te hebben.
Tell me what time you are at home.	Zeg my wanneer gy t'huys bent.
You will give you self too much trouble.	Gy zult u zelven al te veel moeite aandoen.
You will do me too much honour.	Gy zult my al te groot een eere aandoen.
What good news will you tell me this morning?	Wat goede tyding komt gy my deezen morgen verhaalen.
I have heard nothing to day.	Ik heb van daag niets verstaan.
Tell me some.	Verhaal my iets.
The Dutch Post is not come.	De Duytsche Post is noch niet gekomen.
Did you see the Regiment of Guards?	Hebt gy 't Regiment van de Garde gezien?
What do you say of them?	Wat zegt gy 'er van?
They all look like Captains.	't Gelyken alle wel Kapiteyns.

[p. 150]

Will you dine with me?	Wilt gy te middag met my eeten?
I pray you to excuse me. I must go to the Exchange.	Ik bid u dat gy my verschoont, ik moet na de Beurs gaan.
Are you so much in haste?	Hebt gy zulk een haast?
Yes, Sir, 'tis time to go there.	Ja myn Heer, 't is tyd om daar na toe te gaan.
Do not fail to be to morrow at home.	Laat niet na morgen t'huys te zyn.
I will not fail.	Ik zal niet missen.
What time will you be there?	Wat tyd zult gy daar zyn?
About ten of the Clock.	Omtrent tien uuren.
Do yo promise it me?	Belooft gy 't my?
Yes sure.	Ja zeeker.
Farewell, till I have the honour to see you again.	Vaar wel dan, tot dat ik de eere heb om u weer te zien.

The twalft Dialogue. De twaalfde t'Zamenspraak.

HAve you good Horses?	HEbt gy goede paarden?
Where to go?	Waar zouden zy na toe?

[p. 151]

To go to Norwich.	Na Norwich.
Yes Sir, we have very good ones.	Ja, myn Heer, wy hebben 'er die zeer goed zyn.
Where are they?	Waar zyn zy?
I will shew them unto you.	Ik zal ze u toonen.
How many must you have?	Hoe veel moet gy 'er hebben.
I must have four.	Ik most 'er vier hebben.
Will you have a Guide?	Wilt gy een Leydsman hebben?
Yes, help me to one.	Ja, beschik 'er my een.
How long will you stay in your journey?	Hoe lang zult gy op uw reyze uytblyven?
Eight days.	Acht dagen.
How much do you take a day?	Hoe veel neemt gy 's daags?
I take ...	Ik neem ...
What must the Guide have?	Hoe veel moet de Leydsman hebben?
He must have ...	Hy moet hebben ...
I will do as others do.	Ik zal doen als anderen.
When must you have them?	Wanneer moet gy ze hebben?
To morrow morning.	Morgen ochtend.

[p. 152]

What time?	Tegen wat tyd?
At five of the Clock.	Tegen vyf uuren.
They shall be ready.	Zy zullen gereed zyn.
Must you be paid here?	Moet men u hier betaalen?
'Tis all one.	Dat 's even veel.
Sir, give me an earnest.	Myn Heer, geef my een pand.
How much do you ask me?	Hoe veel begeert gy?
What you please.	Zo veel als 't u belieft.
Hold there are two Crowns.	Hou daar zyn twee Kroonen.
How many leagues is it from hence to Norwich?	Hoe veel mylen is 't van hier na Norwich?
There are ...	Het is ...
Is it a fine City?	Is 't een mooije stad?
Very fine.	Ja een heel mooije.
Give us good Saddles.	Geef ons goede Zadels.
You shall have some of the best.	Gy zult van de beste hebben.
Will you see the Guide?	Wilt gy den Leydsman zien?
'Twill be time enough to see him to morrow morning.	't Zal tyds genoeg zyn als wy hem morgen ochtend zien

[p. 153]

The therteenth Dialogue. Between a Physician and a sick Body. De dertiende tʼZamenspraak. Tusschen een Doktor en een Zieke.

SIr, I have sent for you.	MYn Heer ik heb u ontbooden.
What ails you?	Wat deert u?
I have a pain in my head; my heart akes, and I have a pain in my stomach.	Ik heb pyn in myn hoofd, myn hart doet my zeer, en ik heb pyn in myn maag.
How long is it since?	Sedert hoe lang is ʼt geweest?
Since yesterday.	Sedert gisteren.
Have you slept this night?	Hebt gy van deese nacht wat geslaapen?
No, I cannot sleep.	Neen, ik kan niet slaapen.
Have you a good stomach?	Hebt gy eenige trek tot eeten?
Not at all.	Gansch niet.
Let me feel your pulse.	Laat my uw pols voelen.
You have a Fever.	Gy hebt een koorts.
I feel a heaviness through all my body.	Ik voel een loomheyd door al myn leden.

[p. 154]

You must be let blood.	Gy moet gelaaten worden.
I was let blood the other day.	Ik ben onlangs eerst gelaaten.
ʼTis no matter, to morrow you shall also take Physick.	Daar is niet aan gelegen, morgen zult gy ook Medicyn inneemen.
Do not go out; keep your bed.	Gaat niet uyt, houdt het bedde.
What Diet must I keep?	Aan wat voor kost moet ik my houden?
Take new laid Eggs, and broth.	Gebruyck versche Eyeren en Vleeschnat.
Have you a Nurse?	Hebt gy een Oppaster?
Send for one.	Laat ʼer een haalen.
Some body ask for me; I must go to see a Patient.	Daar is iemand die naa my vraagt; Ik zal moeten gaan om een patient te bezoeken.
Take courage.	Schep moed.
I am going away.	Ik gaa heen.
Pray come again to morrow to see me.	Ey lieve, kom morgen weer eens na my zien.
I will not fail.	Ik zal niet in gebreeke blyven.
Nurse, let some body	Oppaster, laat eens

[p. 155]

go for a Chirurgion.	iemand om een Barbier gaan.
Whom will you have?	Wien wilt gy hebben?
The same who has let me blood already.	Die zelfde die my noch eens gelaaten heeft.
What is his name?	Hoe heet hy?
I know not; ask it below.	Ik weet het niet; vraag het beneden.
How do you find your self now?	Hoe bevind gy u zelven nu.
I am very Sick.	Ik ben zeer ziek.
Call some body.	Roep iemand.
I am almost spent.	Ik ben ten eynde van myn krachten.
I am dying.	Ik sterf.
It will be but a small matter, you are not in danger.	ʼt Mag geen quaad, gy hebt geen nood.
Do not stir, I find my self a little better.	Verroer u niet, ik bevind my zelven een weynig beter.

The fourtenth Dialogue. The second Visit. De veertiende tʼZamenspraak. Het tweede Bezoek .

YOu are very carefull.

GY zyt zeer zorgvuldig.

[p. 156]

Are you something better?	Zyt gy wat beter?
Yes, I thank God.	Ja, God dank.
Your Fever is gone.	Uw Koorts is weg.
I find my self a little better.	Ik bevoel myn zelven een weynig beter.
Have you been let blood.	Bent gy gelaaten?
I was let blood yesterday.	Ja, ik wierd gisteren gelaaten.
Where is your blood?	Waar is uw bloed?
It is upon the window.	ʼt Staat in ʼt venster.
You need to be let blood once moore.	Gy moet nog eens gelaaten worden.
Your blood is overhot, and corrupted.	Uw bloed is al te heet en bedurven.
Did your Physick work well?	Werkte uwe Medicyn wel?
Very well.	Zeer wel.
How many times were you at stool?	Hoe dikwils gingt gy af?
Ten or twelve times.	Tien of twaalf maal.
Doth your head ake still?	Doet uw hoofd nog zeer?
No.	Neen.
So much the better.	Zo veel te beter.
You must take after to morrow another Purge.	Gy moet overmorgen nog eens purgeeren.

[p. 157]

I wil do what you shall order me.	Ik zal uw order volgen.
Keep your self warm.	Houd u warm.
Have you no better stomach?	Zyt gy niet wat graager?
Yes, Sir, I could eat some thing of a Pullet.	Ja, myn Heer, ik zoud wel iets van een Kuyken konnen eeten.
There is no danger.	Daar is geen perykel.
What do you drink?	Wat drinkt gy?
Some small beer with a tost.	Kleyn bier, met een stukje geroost brood.
That is good.	Dat is goed.
Endeavour to rest; to morrow I will come again this way.	Zie toe dat gy moogt rusten; ik zal morgen weer dit heen komen.

The fifteenth Dialogue. The third Visit. De vytiende tʼZamenspraak. Het derde Bezoek.

DOth all go well to day?	GAat alles van daag nog wel?
I am a great deal better.	Ik ben veel beter.
Did you sleep well this night?	Hebt gy van de nagt wel geslaapen?
Perfectly well.	Zeer wel.

[p. 158]

Your Fever is quite gone.	Uw koorts is gantsch wegh.
I am much obliged to you.	Ik ben zeer aan u verplicht.
Within two or three days you may go abroad.	Binnen twee of drie dagen moogt gy wel weer uytgaan.
Take a little wine.	Neem een weynig wyns.
Of what wine?	Van welke wyn?
White wine, or Claret?	Witte wyn of roode?
Of what you please.	Die ʼt u belieft.
Have you a good stomach now?	Zyt gy graag nu?
I am very hungry.	Ik ben zeer hongerig.
You may eat, but moderately.	Gy moogt wel eeten, maar maatig.
Did you not see Master S.	Hebt gy Meester S. niet gesien?
I come from him.	Ik kom van hem van daan.
How doth he do?	Hoe vaart hy?
He is very sick.	Hy is heel ziek.
Is he in danger.	Loopt hy gevaar?
Ai truly.	Ja wel ter degen.
Is there no hope?	Is ʼer geen hoop meer?
There is none at all.	Neen geensins.

[p. 159]

He is a dead man.	Hy is een dood mensch.
How long has he been sick?	Hoe lang is hy ziek geweest?
These two Months.	Deeze twee maenden.
What distemper has he?	Wat ziekte heeft hy?
He is in a Consumption.	Hy is in een teering.
How many Children has he?	Hoe veel kinderen heeft hy?
He hath seven.	Hy heeft ʼer zeven.
I think his wife is much afflicted.	Ik geloof dat zyn vrouw zeer bedrooft is.
She will not be comforted.	Zy wil haar niet laaten troosten.
I have great pity on her.	My jammert haarer.
And I also.	My ook.
Is she young.	Is zy noch jong?
She is not young, nor old.	Sy is niet jong, noch ook niet oud.
Where doth she live?	Waar woont zy?
In the great street.	In de groote straat.
I thank you.	Ik bedank u.

[p. 160]

The sixteenth Dialogue. Between a Brother and a Sister. De zestiende tʼZamenspraak. Tusschen een Broeder en een Suster.

BRother, speak English with me.	BRoeder spreek Engelsch met my.
With all my heart.	Van harten gaern.
Have you exercised your self to day.	Hebt gy u van daeg geoefent?
Do you not know it?	Weet gy ʼt niet?
No, I went out this morning very early.	Neen, ik ging van de morgen vroeg uyt.
Whither didt you goe?	Waar gingt gy heen?
To my Cousin.	Na myn Nicht.
Doth she also learn English.	Leert zy ook Engelsch?
She began yesterday.	Zy heeft gisteren begonnen.
Doth her Brother learn also?	Leert haar Broeder ook?
He has learnd a long while.	Hy heeft het al over lang geleert.
Doth he speak well.	Spreekt hy wel?
Exceeding well.	Uytsteekend wel.
When did you see him.	Wanneer hebt gy hem gezien?
I saw him yesterday.	Ik heb hem gisteren gezien.

[p. 161]

Will you come to the Park.	Zult gy in ʼt park komen.
Yes, if it please you.	Ja indien ʼt u belieft.
I will.	Wel ik zal.
Is it time to go thither?	Is het tyd om daar na toe te gaan?
Not yet, let us stay a little longer.	Nog niet, laat ons nog wat wachten.
I will tarry as long as you please.	Ik zal zo lang wachten als ʼt u belieft.
I cannot go thither.	Ik en kan daar niet na toe gaan.
Why Brother?	Waarom, broeder?
There is my Master.	Daar is myn Meester.
You may learn another time.	Gy moogt op een ander tyd leeren.
I will not lose my time.	Ik wil myn tyd niet verliezen.

The seventeenth Dialogue. For to speak with a Taylor. De zeventiende tʼZamenspraak. Om met een Snyder te spreeken.

CAn you make me a Suit of Cloaths against Sunday.

KOndt gy my een pak kleeren tegens Zondag maaken?

[p. 162]

Yes, Sir, you shall have it.	Ja, myn Heer, gy zult het hebben
Do not promise it me, if you cannot make it.	Beloof het my niet, indien gy ʼt niet doen kond.
I will make it.	Ik zal het doen.
What stuff will you have it of?	Van wat voor stof wilt gy het hebben?
Of a black Farandine.	Van zwart Farandyn.
ʼTis now the mode.	Dat is nu de Mode.
Shall I go to buy it.	Zal ik ʼt gaan koopen?
Pray do, and I will go with you.	Ey lieve ja, en ik zal met u gaan.
I will be glad of it.	Dat is wel naar myn zin.
How many yards nust I have?	Hoe veel ellen moet ik hebben?
You must have ...	Gy moet hebben ...
Must I have so many?	Moet ick zoo veel hebben?
ʼTis the least.	Dat is het minste.
Furnish the rest.	Beschik gy ʼer de rest by.
To what Merchant shall we go?	By welke Koopman zullen wy gaan?
Let us go to the Angel.	Laat ons in den Engel gaan.
In what street?	In welke straat?

[p. 163]

In the street of ...	In de ...straat.
Is it a good shop.	Is ʼt een goede winkel?
ʼTis the best in all the Town.	ʼt Is de beste in de stad.
Let us go thither then.	Laat ons daar dan gaan.
Stay for me.	Wacht my wat.
Pray Sir, make haste.	Ik bid u myn Heer haast u wat.

The achteenth Dialogue. De achtiende tʼZamenspraak.

SIr, shew us some of your best black Farandine.	MYn Heer, laat ons eens van u beste zwart Farandyn zien.
Gentleman, there is some of the finest in London.	Heeren daar hebt gy iets van ʼt mooyste dat ʼer in London is.
This doth not please me.	Dat gevalt my niet.
ʼTis of the same that they wear at Court.	ʼt Is van ʼt zelfde dat aan ʼt Hof gedragen word.
ʼTis not strong enough.	ʼt Is niet sterk genoeg.
Shew us some other.	Laat my iets anders zien.

[p. 164]

There is another piece.	Daar is een ander stuk.
ʼTis not yet of the best.	Dat is ook nog van ʼt beste niet.
Let me see some of the best.	Laat my van ʼt beste zien.
There is a piece of the best.	Daar is een stuk van ʼt beste.
This is better then the other.	Dit is beter als ʼt ander.
Have you no better?	Hebt gy geen beter?
No, truly.	Neen waerlyk.
How do you sel it a yeard.	Hoe veel verkoopt gy dʼel.
I sell it for ....	Ik verkoop het voor ...
ʼTis too dear.	Dat is al te duur.
Will you take ... for it?	Wilt gy ... daar voor hebben?
You are welcome; but I cannot: it cost me more.	Gy bent welkom, maar dat kan ik niet doen, ʼt kost my meer.
Tell me the lowest price.	Zeg my de minste prys.
You shalle give me ...	Gy zult my geeven ...
Cut me fifteen yards of it.	Sny my vyftien ellen af.

[p. 165]

The ninteenth Dialogue. De negentiende tʼZamenspraak.

LEt us return home.	LAat ons na huys keeren.
Take my measure.	Neem my de maat.
What Ribon will you have?	Wat voor Lint wilt gy hebben?
Of the greatesʼt mode.	Na de grootste manier.
Will you have your clothes after the English fashion, or after the French mode.	Wilt gy uwe Kleederen naar de Engelsche, of naar de Fransche manier hebben.
ʼTis all one.	ʼt Is evenveel.
When shall I have my Suit of Clothes?	Wanneer zal ik myn pak kleeren hebben.
You shall have it after to morrow without fail.	Gy zult het overmorgen sonder fout hebben.
Make it hansomly.	Maak dat ʼet wel staat.
Make it after the mode.	Maak het na de manier.
I work for the Court.	Ik werk voor het Hof.
What belts do they wear?	Wat voor Draagbanden draagt men nu.

[p. 166]

Sir, there is your Suit.	Myn Heer daar is uw kleed.
You are a man of your word.	Gy bent een man van u woord.
How much must you have?	Hoe veel moet gy hebben?
ʼTis well made.	ʼt Is wel gemaakt.
This Ribon pleases me well.	Dit Lint behaagt my wel.
Where is your bill?	Waar is uw rekening?
Here it is.	Daar is hy.
You are dear.	Gy bent duur.
I take no more of you than others.	Ik neem u niet meer of dan een ander.
There is your money.	Daar is u geld.

The twentieth Dialogue. To speak with a Shoemaker. De twintigste tʼZamenspraak, Om met een Schoenmaaker te spreeken.

MAke me a pair of Shoes.	MAak my een paar schoenen.
When will you have them?	Tegen wanneer wilt gy ze hebben?
For to morrow.	Teegen morgen.
You shall have them.	Gy zultze hebben.

[p. 167]

Take the measure.	Neemt de maat.
Make them after the mode.	Maakze naa de manier.
Sir, there are your shoes.	Myn Heer, daar zyn uwe schoenen.
Where are they?	Waar zynze?
Here they are.	Zie daar.
They are too long.	Zy zyn te lang.
ʼTis the mode.	Dat is de manier.
I know the mode better than you.	Ik weet de manier beter dan gy.
They do not please me.	Zy gevallen my niet.
They are to large.	Zy zyn te groot.
Make me some others.	Maak my een paar andere.
You are heard to be pleased.	ʼt Is moeylyk u te behaagen.
Will you make me some others?	Wilt gy my andere maaken?
Here is a pair which will fit you.	Hier is een paar dat u wel passen zal.
Try them.	Bezoek het eens.
Those are better than the others.	Die zyn beter dan de andere.
Of what price are they?	Van wat prys zyn die?
They are worth ....	Zy zyn wel ...... waard.
ʼTis too much.	Dat is te veel.
ʼTis the ordinary price.	ʼt Is de gewoonlyke prys.

[p. 168]

Every one pays as much.	Elk een betaalt ʼer zo veel voor.
The Price of them is set.	ʼt Is een gezette prys.
I do not believe you.	Ik geloof u niet.
You may believe me.	Gy moogt my wel gelooven.
I would not deceive you.	Ik wil u niet bedriegen.

The twenty-first Dialogue, Between two Friends. De eenentwintigste tʼZamenspraak, Tusschen twee Vrinden.

SIr, I am very joyfull to meet you, I have some complements to present unto you.	MYn Heer, ik ben zeer blyde u te ontmoeten, en heb eenige Complimenten by u af te leggen.
From whom?	Van wien?
From one of your Friends.	Van een uwer vrinden.
What is his name.	Hoe heet hy.
His name is Master C.	Zyn naam is Heer C.
Where did you see him?	Waar hebt gy hem gezien?
I saw him at Plymouth.	Ik heb hem te Plymouth gezien.

[p. 169]

How doth he do?	Hoe vaert hy al?
He was well when I came from thence.	Hy was wel toen ik daar van daan quam.
Doth he live there?	Woont hy daar?
Is he married.	Is hy getrouwd?
What doth he do there?	Wat doet hy daar?
I know not.	Ik weet het niet.
Did you drink with him.	Hebt gy met hem gedronken?
Yes, we drank several times your health.	Ja, wy dronken verscheydemaal op u gesontheyd.
Is he a House-keeper there?	Houd hy daar huys?
Yes.	Ja.
When was you there?	Wanneer waart gy daar?
Last week.	Verleeden week.
Will he not return to London?	Zal hy niet weer tot London komen?
It may be.	Misschien.
Farewell, Sir.	Vaar wel, myn Heer.

[p. 170]

The twenty second Dialogue. Between two young Ladies. De Twee en twintigste tʼZamenspraak. Tusschen twee jonge Juffers.

YOu are welcome, Mistriss.	WElkom hier, Juffrouw.
I am come to see you.	Ik ben u eens komen bezoeken.
How have you done since yesterday?	Hoe vaart gy sedert gisteren?
I am not very well.	Ik ben niet heel wel.
Where is your distemper?	Waar schort het u?
ʼTis in my head.	In myn Hoofd.
Why do you go out?	Waarom gaat gy uyt?
I had a mind to see you.	Ik was geneegen om u te zien.
I was going to your house.	Ik stond om na uwent te gaan.
I have prevented you.	Ik ben u dan voorgekomen.
What do they say abroad?	Wat zegt men al buyten deur.
Master L. is married.	Myn Heer L. is getrouwd.
Is ʼt Possible!	Is ʼt moogelyk!

[p. 171]

When was he married?	Wanneer is hy getrouwd?
This morning.	Van dezen Morgen.
Is he rich?	Is hy ryk?
He has four thousand pounds a year.	Hy heeft vier duyzend pond ʼs jaars.
Where was he married?	Waar is hy getrouwd?
In Coventgarden.	In Coventgarden.
How old is he?	Hoe oud is hy?
He is twenty years old.	Hy is twintig jaar oud.
No more?	Niet meer?
No.	Neen.
How old is his Lady?	Hoe oud is zyn Juffrouw?
She is but fifteen years old.	Zy is maar vyftien jaar oud.
Of what Family is she?	Van wat geslacht is zy?
She is my Lord .... daughter.	Zy is myn Heers ... Dochter.
Is he in town?	Is hy in de stad?
Yes.	Ja.
Is she handsom?	Is zy mooy?
Very handsome.	Zeer mooy.
Is she rich?	Is zy ryk?
What portion has she?	Wat krygt zy ten Huuwlyk?
Ten thousand pounds.	Tien duyzend ponden.

[p. 172]

ʼTis a fine portion.	Dat is een braave Huuwlyks gift.
Have they a fine Coach?	Hebben zy een mooye Karos?
Very fine.	Ja, een heel mooye.
Do you know them?	Kent gy ze?
I know them by sight.	Ik kan hen van aanzien.
I will tell you other news.	Ik zal u een andere tyding zeggen.
What?	Wat doch?
I am going to Holland.	Ik zal na Holland gaan.
When do you go thither?	Wanneer gaat gy ʼer heen?
The next week.	Toekomende week.
You speak in jest.	Gy gekt ʼer mee.
I do not jest.	Ik gek ʼer niet mee.
Who goes with you?	Wie gaat met u?
My Father and Mother.	Myn Vader en Moeder,
You surprise me.	Gy doet my geweldig verwonderen.
Do you go to Amsterdam?	Gaat gy na Amsterdam?
Yes, Madam.	Ja Juffrouw.
I should be very glad to go along with you.	Ik zou zeer blyde zyn indien ik met u mogt gaan.
Come then.	Kom dan.

[p. 173]

You afflict me.	Gy bedroeft my.
I shall not see you any more.	Ik zal u niet weer zien.
How long will you stay there?	Hoe lang zult gy daar blyven?
Two or three years.	Twee of drie jaaren.
That time will seem to me very long.	Die tyd zal my zeer lang vallen.
You will forget me presently,	Gy zult my met der haast vergeeten.
I will never forget you.	Ik zal u nooit vergeeten.
Nor I you.	Noch ik u.
I swear unto you an eternal friendship.	Ik zweer u een eeuwige vriendschap.
And I unto you also.	En ik u desgelyks.
What will you send me from Holland?	Wat zult gy my van Holland zenden?
I will send you some thing.	Ik zal u iets zenden.
Will you be as good as your word?	Zult gy wel zo goed zyn als uw Woord?
Yes, if it please God.	Ja indien ʼt God belieft.
I shall see.	Ik zal zien.
Doth your little sister go thither also.	Gaat uw kleyne Zuster ook daar na toe.
We leave her here.	Wy laten haar hier.
I am not well, I will be gone.	Ik ben niet wel, ik ga zo heen.

[p. 174]

I am sorry you came out.	ʼt Bedroeft my dat gy uyt gekomen zyt.
Farewell my Dear.	Vaar wel myn Waarde.
I do not bid you farewell.	Ik zeg u nog niet vaarwel.
Will you come to see us before you go.	Zult gy ons nog komen zien, eer wy vertrekken?
I will not fail.	Ik zal niet in gebreeke blyven.
I shall be very glad to see you at our house.	Ik zal bly zyn u aan ons huys te zien.

The twenty-therd Dialogue. An English Gentleman invites to dinner a Dutch Gentleman. De drie-en-twintigste tʼZamenspraak. Een Engelsch Heer noodigt een Duytsch heer ten eeten.

SIr you are welcome.	MYn Heer, gy zyt welkom.
Take your place.	Neem uw plaats.
This is your place.	Dit is uw plaats.
Sir, ʼtis yours.	Myn Heer, ʼt is de uwe.
Pray, without ce-	Ey lieve, sonder

[p. 175]

remonies, sit you down.	ceremonien, zit maar neer.
I made you lose a better meal.	Ik heb u een beter maaltyd doen verliesen.
What do you say, Sir.	Wat zegt gy, myn Heer.
This is a great Feast.	Dit is een groot gastmaal.
How do you like that wine.	Hoe gevalt u de wyn?
ʼTis very excellent.	Zy is treffelyk.
Where do you fetch it?	Waar haalt gyze van daan?
At the golden Fleece.	Uyt het gulde vlies.
Will you be pleased that I cut you some of this Turkey?	Belieft u dat ik u iets van desen Kalkoen snyde?
What you please.	Zo als ʼt u belieft.
Is it good?	Is hy goed?
ʼTis very tender, and well roasted.	Hy is heel malsch, en wel gebraaden.
You eat nothing.	Gy eet niets.
I eat very well.	Ik eet zeer wel.
I will pledge you.	Ik zal ʼt van u verwagten.
This is good wine.	Dit is goede wyn.
ʼTis indifferent.	Ze is redelyk.
Fill the Gentleman some wine.	Schenkt dien Heer eens wyn.

[p. 176]

I have drunk enough.	Ik heb genoeg gedronken.
I can neither eat nor drink any more.	Ik lust niet meer te eeten nog te drinken.
You have good meat in England.	Gy hebt goeden spys in Engeland.
Yes, I thank God.	Ja, God dank.
ʼTis the Kings health.	Op des Konings gezondheyd.
I receive it willingly.	Ik ontfang het gewillig.
You do me too much honour.	Gy doet my al te veel eere aan.
To all our Friends.	Aan alle onze Vrinden.
I will drink no more.	Ik wil niet meer drinken.
You cannot drink.	Gy kont niet drinken.
ʼTis true.	Dat is waar.
Is not the wine good?	Is de wyn niet goed?
ʼTis too strong for me.	Ze is my al te sterk.
Mingle water with it.	Meng ʼer wat water onder.
I never mingle water with wine.	Ik meng nooit geen water onder wyn.
What do you say of that Partridge.	Wat dunkt u van die Patrys?

[p. 177]

ʼTis a very delicate one.	Hy is zeer lekker.
Have you good store of them in Holland?	Hebt gy ʼer veel van in Holland?
Not so many as you have in England.	Niet zoo veel als gy ʼer in Engeland hebt.
This is the only Country in the world, the most plentifull in all things.	Dit is ʼt eenigste Land in de wereld dat van alles zulk een overvloed heeft.
ʼTis true.	Dat is waar.
Pray permit me to go away.	Ik bid u laat my gaan.
I am sorry you are so much in haste.	ʼt Moeit my dat gy zulk een haast hebt.
Thou shall be always welcome at my house.	Gy zult altyd welkom tot mynent zyn.
I am very much obliged to you: I do not deserve so much honour.	Ik ben zeer in u gehouden; ik verdien zo veel eere niet.
Pray Sir, stay a little longer.	Ik bid u myn Heer, wacht noch een weynig langer.
The company desires it of you.	Het gezelschap verzoekt het van u.
Do not leave the Company.	Verlaat het geselschap niet.
Drink one cup more.	Drinck noch een glaasje.

[p. 178]

Do not go so soon.	Gaa zoo ras niet heen.
ʼTis to obey you.	ʼt Is om u te gehoorzaamen.
You oblige us.	Gy verplicht ons.
I would I were able to serve you.	ʼk Wenschte dat het in myn magt stond u te dienen.
You are very obliging.	Gy bent zeer verplichtend.
I never was so well treated.	Ik ben nog nooit zo niet onthaald.
ʼTis but our ordinary.	Dit is niet anders als onze gewoonlyke toestel.
You keep good Tables in England.	Gy houd in Engeland een goede Tafel.
Your Nation is very civil.	Uwe Landaart is zeer beleeft.
Sir, I am very glad to enjoy your presence.	Myn Heer, ik ben zeer blyde dat ik u gezelschap geniet.
And I, to be in your company.	En ik, dat ik in uw gezelschap ben.
You shall find me always ready to serve you.	Gy zult my altoos gereed vinden om u te dienen.
Sir, I am infinitely obliged to you for it.	Myn heer, ik ben oneyndelyk daar over aan u verplicht.

[p. 179]

Do you smoke?	Rookt gy ook?
Never.	Nooit niet.
Do you not love Tobacco?	Houdt gy van geen Tabak?
I never took any.	Ik hebze nooit gebruikt.
Take a pipe.	Neem een pypje.
Pray see what ʼtis a clock.	Eylieve, zie eens hoe laat het is.
Sir, ʼtis time for me to go away.	Myn Heer, ʼt is myn tyd om te gaan.
Will you play at Cards?	Wilt gy met de Kaart speelen?
Indeed I have no time.	In der daad ik heb geen tyd.
When will you do me the honour to come again?	Wanneer zult gy my de eere doen dat gy weer komt?
When you please.	Als ʼt u belieft.
When will you return to Holland?	Wanneer gaat gy weer na Holland?
Within three weeks.	Binnen drie weeken.
So soon?	Zo ras?
Are you weary of being here?	Bent gy ʼt hier al moe?
Not at all.	Neen geensins.
Are you well pleased here?	Behaagt het u hier wel?
I am very well pleased.	ʼt Gevalt my zeer wel.

[p. 180]

Sir, I must take my leave of you.	Myn Heer, ik moet myn afscheyd van u neemen.
I give you many thanks for your good entertainment.	Ik bedank u hooglyk voor u goed onthaal.
You overcome me with your civilities.	Gy overwint my door uwe beleeftheden.
I am wholly yours.	Ik ben ganschelyk de uwe.
I find well the occasions to trouble you, but not to serve you.	Ik vind de gelegenheyd wel om u de moeite aan te doen, maar niet om u te dienen.
Will you do me a favour?	Wilt gy my een gunst doen?
Command me.	Gebied my maar.
ʼTis to stay here at supper.	ʼt Is om hier tʼavond te blyven eeten.
Indeed I cannot.	Waarlyk ik kan niet.
Farewell then.	Vaarwel dan.

The twenty-forth Dialogue. Between a Gentleman and his Man. De vier-en-twintigste tʼZamenspraak. Tusschen een Edelman en sijn Knegt.

GO from me to my Lady ... and pre-

GAa van mynent wegen na Me-

[p. 181]

sent her my service.	vrouw ... en bied haar myn dienst aan.
Well Sir, I am going there.	Wel myn Heer, ik gaa heen.
Have you been there?	Hebt gy daar geweest?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer.
Is she up?	Was zy al op?
Not yet.	Nog niet.
With whom did you speak?	Met wien spraakt gy?
With her waiting Gentlewoman.	Met haar Kamenier.
How doth she do?	Hoe voer zy al?
She told me, she was well.	Zy zeyde my, dat zy wel was.
What did she say?	Wat zeyde zy?
She thanks you.	Zy bedankt u.
Do you know any news?	Weet gy ook iets nieuws?
Master ... died just now.	De Heer ... is zo even gesturven.
You surprize me.	Gy maakt my ontsteld.
How long was he sick?	Hoe lang is hy ziek geweest.
He has been sick but three days.	Hy heeft maar drie dagen ziek geweest.
Of wat distemper did he die?	Van wat ziekte is hy gestorven.

[p. 182]

Of a violent Fever.	Van een heftige Koorts.
When will he be buried?	Wanneer zal hy begraven worden?
To morrow night.	Morgen avond.
What time?	Wat tyd?
At seven of the Clock in the evening.	ʼs Avonds te zeven uuren.
Who told it you?	Wie heeft het u gezegd?
ʼTis the common report.	ʼt Is ʼt gemeen gerucht.
Was he married?	Was hy getrouwd?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.
Had he children?	Heeft hy kinderen?
He had some, but they are dead?	Hy heeft ʼer gehad, maar zy zyn dood.
Is his wife living still?	Leeft zyn vrouw nog?
She is also very sick.	Zy is ook heel ziek.
Is she in danger?	Loopt zy perykel?
I believe yes.	Ik geloof ja.
Do you know her?	Kent gy haar?
Did you know her Husband?	Hebt gy haren man gekend?
I knew him by sight.	Ik heb hem van aanzien gekend.
Had he an estate?	Had hy middelen?
He did live well.	Hy kon wel leeven.
Is his wife much afflicted?	Is sijn vrouw zeer bedroeft?

[p. 183]

She will not be conforted.	Zy wil haar niet laten troosten.
She is a dying.	Zy legt op sterven.
She will never recover.	Zy zal ʼer niet weer van opkomen.
She is gone	ʼt Is met haar gedaan.
Where doth she live?	Waar woont zy?
Hard by.	Dicht by.
Comb my perriwig.	Kem myn Pruyk uyt.

The twenty-fifth Dialogue. Between two Englishmen.
De vyf- en twintigste tʼZamenspraak. Tusschen twee Engelschen.

SIr, I am very glad to meet you.	MYn Heer, ik ben blyde u te ontmoeten.
I am now at your service.	Ik ben nu tʼuwen dienst.
Let us go to drink.	Laat ons eens gaan drinken.
Where is good wine te be had?	Waar is goede wyn te krygen?
Let us go to Master Binet.	Laat ons by Meester Binet gaan.
Where doth he live?	Waar woont hy.

[p. 184]

He lives at the upperend of Bow-street, near Covent-garden.	Aan ʼt end van de Bowstraat, dicht by Coventgarden.
At what Sign?	Wat hangt ʼer uyt?
At the Sign of Saint Caecilia.	Sinte Cecilia.
He has some of the best wine in London.	Hy heeft van de beste wyn in London.
Of what kind of wine?	Wat soort van wyn?
Languedoc wine.	Langedokse wyn.
Red, and white.	Roode en witte.
Of both.	Van beyde.
How doth he sell it a quart?	Wat geeft hy de Kan?
Fifteen Pence.	Vyftien stuyvers.
Let us go thither.	Laat ʼer ons na toe gaan.
With all my heart.	Van harten gaern.
Is he a Frenchman?	Is ʼt een Franschman?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.
Boy, call your Master.	Jongen, roep uw Meester.
Pray Sir, bid some body draw us some of your best wine.	Myn Heer, laat iemant ons eens van uw beste wyn tappen.
He has also Muscatel wine and Frontignac.	Hy heeft ook Muskadel wyn, en Frontignac.
How do you like this wine?	Hoe gevalt u dese wyn?

[p. 185]

I never drank so good at Paris.	Ik hebze te Parys nooit zo goed gedronken.
'Tis extraordinary good wine.	't Is uytstekend goede wyn.
'Tis your Ladies health.	't Is op de gezondheyd van uw huysvrouw.
It is to yours.	't Is op die van de uwe.
Let us be merry.	Laat ons vrolyk zyn.
I thank you for bringing me hither.	Ik bedank u dat gy my hier gebragt hebt.
To your dear half.	Op uw waerde helft.
I will do you reason.	Ik zal u bescheyd doen.
Pray, let us be gone.	Eylieve laat ons gaan.
We came but just now.	Wy zijn hier maar eerst gekomen.
Do you serrender your self already?	Geeft gy 't alreede op.
I have promised a man to expect him in my chamber.	Ik heb iemand beloofd in myn Kamer te zullen verwachten.
You are not a man of company.	Gy bent geen man van gezelschap.
I cannot help it.	Ik kan 't niet helpen.

[p. 186]

Let us pay and be gone.	Laat ons betaalen en heen gaan.
How much is it?	Hoe veel is 'er te quaad?
There is…	Daar is…
Let me pay.	Laat my betaaleen.
You shall not do it.	Gy zult het wel laaten.
I have brought you hither.	Ik heb u hier gebragt.
We are not in France.	Wy zyn niet in Vrankryk.
Then I will pay another time.	Ik zal dan op een ander tyd betaalen.
You may do what you please.	Gy moogt doen wat u belieft.
When shall I have the honour to see you again?	Wanneer zal ik de eere hebben u weer te zien?
When I have any time.	Wanneer ik maar tyd heb.
I love your company.	Ik ben gaern in uw gezelschap.
And I in yours.	En ik in 't uwe.
I wish you a good night.	Ik wensch u goeden nacht.

[p. 187]

The twenty-sixt Dialogue. Between a Master and his Man. De ses-en-twintigste t'Zamenspraak. Tusschen een Meester en zyn Knegt.

WHy do you not rise?	WAarom staat gy niet op?
Sir, I am rising.	Myn Heer, ik staa al op.
You must rise earlier; you are too lazy.	Gy moet vroeger op staan, gy bent al te luy.
Why do not you answer me when I call you?	Waarom antwoort gy niet, als ik u roep.
I did not hear you.	Ik heb u niet gehoord.
Then you sleep very soundly.	Gy slaapt dan zeer vast.
Make a fire.	Leg vuur aan.
Warm my shirt.	Warm myn hemd.
Give me clean linnen.	Geef my schoon linnen.
Run to the Laundress.	Gaa naar de Waster.
You must be more careful.	Gy moet beter zorg draagen.
You have no care of me.	Gy past niet op my.

[p. 188]

Have you been at the Landresses?	Bent gy tot de Wasters geweest;
Is my linnen clean?	Is myn linnen schoon.
Where are my slippers?	Waar zyn myn muylen?
Have you made clean my shoes?	Hebt gy myne schoenen schoon gemaakt?
Make clean my cloaths.	Maak myn kleeren wat schoon.
Call the Taylor to me.	Gaa haal my de Snyder eens.
Bring me some water.	Breng my wat water.
Do not tarry.	Blyf niet lang weg.
Why have you tarried so long?	Waar bent gy zo lang geweest.
Bid the Cook come up.	Zeg de Kok dat hy boven komt.
Bid the Coachman to put the horses in the Coach.	Zeg de Koetsier dat hy de paerden voor de karos spant.
You must be more diligent.	Gy moet naerstiger zyn.
Take heed of drinking too much.	Zie toe dat gy niet te veel eet en drinkt.
Comb my hair.	Kem myn haair.
Go and fetch me the Barber.	Gaa haal my de Barbier.
Has any body askt for me?	Heeft iemand na my gevraagd?

[p. 189]

If any body ask for me, I shall be at Mr. L.	Zo 'er iemand na my vraagd, ik zal by Mr. L. weezen.
Have a care of my linen.	Draag zorg voor myn linnen.
Do not lose my linen.	Verlies myn linnen niet.
Carry this Letter to the Post.	Breng deeze brief aan 't Posthuys.
Is the Post come?	Is de Post aangekomen?
Is the Post gone?	Is de Post al weg?
Go to the Post.	Gaa na de Post.
Do you come from thence.	Komt gy daar van daan?
Are there Letters for me?	Zyn 'er brieven voor my?
How much have you pay'd for them?	Hoe veel hebt gy 'er voor betaald?
Carry that above.	Breng dat boven.
Call me at two of the Clock.	Roep my te twee uuren.
Awake me to morrow at six of the Clock.	Wek my morgen ten zes uuren op.
Go to bed.	Gaa na bed toe.
Rise to morrow morning betimes.	Staa morgen ochtend by tyds op.
Do not forget it.	Vergeet het niet.
Pull off my stockings.	Trek myne kousen uyt.

[p. 190]

Undress me.	Ontkleed my
Comb my Perriwig.	Kem myn paruyk.
Softly.	Zachjes.
'T is enough.	't Is genoeg.
Make clean the Comb.	Maak de Kam schoon
Fill me some wine.	Schenk my wat wyn.
Get you gone.	Gaa nu heen.

The twenty-seventh Dialogue. De zeven-en-twintigste t'Zamenspraak.

HAve you good cloth?	HEbt gy goed Laken?
What cloth would you have?	Wat voor Laaken belieft gy te hebben?
Black cloth.	Zwart Laken.
There is some.	Zie daar.
How much is 't a yard?	Hoe veel is d'el.
Thirty shillings a yard.	D'el is dertig schellingen.
This is not thirty shillings cloth.	Dit is geen laken van dertig schellingen.
'Tis worth so much.	't Is dat wel waardig.
Is it some of the finest?	Is het van 't mooiste?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.

[p. 191]

I will have none at that rate, 'tis too dear.	Ik wil 't zo hoog van prys niet hebben, 't is my te dier.
You cannot find cheaper in all the shops.	Gy zult het in geene winkels beter koop krygen.
Will you sell it for five and twenty?	Wilt gy 'er vyf en twintig voor hebben?
Upon my word I should lose by it; it cost me above eight and twenty.	Op myn woord, ik zoud 'er aan verliezen; want het kost my self meer als achentwintig.
It is impossible.	Dat is onmoogelyk.
'Tis as true as you are here.	't Is zo waar als gy hier zyt.
Make you but one word?	Houdt gy u zo aan een woord?
Have you said the utmost?	Hebt gy 't uyterste gezeyd?
Yes, certainly.	Ja, zekerlyk.
Will you take eight and twenty?	Wilt gy achtentwintig hebben?
I must gain something.	Ik moet immers iets winne.
You shall have twenty nine.	Ik zal u negen en twintig geeven.
Take it.	Wel neem het dan.

[p. 192]

The twenty-aght Dialogue. De acht-en-twintigste t'Za-menspraak.

HAve you any fine haths?	HEbt gy mooye hoeden?
Will you have a Castor?	Wilt gy een Kastoor hebben?
Shew me one.	Laat my 'er een zien.
There is one of the finest in England.	Daar is een van de mooiste in Engeland.
What must it cost?	Hoe veel moet hy gelden.
The price is…	de prys is…
I will not give so much.	Ik wil zo veel niet besteeden?
How much will you give for it?	Hoe veel wilt gy 'er voor geeven?
I cannot answer you upon that, you ask me too much.	Dat kan ik u niet zeggen, gy eyscht my te veel.
You bid nothing for it?	Wel gy biedt my niets.
Will you take … for it?	Wilt gy … daar voor hebben?
I cannot sell it at that rate.	Voor dat geld kan ik het niet geeven.
I will give no more.	Ik wil niet meer geven.
You shall not find	Gy zult geen beter

[p. 193]

a better through all the City.	in de gantsche stad vinden.
I am sorry we cannot agree.	't Moeit my dat wy niet eens konnen worden.
And mee also.	My ook.
Look well upon the hat.	Bezie de hoed ter degen.
I do not ask you too much.	Ik eysch u niet te veel.
If you will take for it…	Indien gy 'er … voor hebben wilt.
I will take it.	Ik zal 't dan doen.
Will you then come again to me?	Gy zult my dan weer by komen?
I promise it unto you.	Ik beloof het u.
Indeed, I lose by it.	Zeker ik verlies 'er aan.

The twenty-ninth Dialogue, De negenentwintigste t'Zamenspraak.

WHere is my Gown?	WAar is myn Samaer?
'Tis not made yet.	Hy is nog niet gedaan.
You shall work no more for me.	Gy zult niet meer voor my werken.
When shall I have it?	Wanneer zal ik hem hebben?

[p. 194]

After to morrow.	Overmorgen.
No sooner?	Niet eerder?
'Tis impossible for me.	Ik kan het onmoogelyk eer doen.
You have had my Ferrandine a great while.	Gy hebt myn Farandyn een langen tyd gehad.
'Tis not mie fault.	't Is myn schult niet.
Did you not promise it me to day?	Hebt gy 't my van daag niet beloofd?
To promise, and to be as good as ones word, are two things.	Te belooven, en zo goed te zyn als zyn woord, zyn twee zaaken.
Why do you promise it then?	Waarom belooft gy 't dan?
Madam other People will be served as well as you.	Andere lieden, Juffrouw, moeten zo wel bediend weezen als gy?
And I as well as others.	En ik zo wel als anderen.
My Money is as good as theirs.	Myn gelt is zo goed als 't haare.
One cannot please every one.	Men kan een yder niet voldoen.
Shall I have it after to morrow.	Zal ik 't dan overmorgen hebben.
I promise it unto you.	Ik beloof het u.
If you fail, I will be	Zo gy 't niet doet, ik

[p. 195]

very angry with you.	zal heel quaat op u weezen.
I pray you have a little patience.	Ik bid u hebt een weynig geduld.
I will have it till after to morrow.	Ik zal 't hebben tot overmorgen.

The thortith Dialogue. De dertigste t'Zamenspraak.

BRidle my horse.	DOe myn Paard de toom aan.
Saddle him.	Zadelt hem.
Have you watered him?	Hebt gy met hem aan 't water geweest?
Have you given him his oats?	Hebt gy hem al haver gegeeven?
Bring him to the Smiths.	Brengt hem by de Smit.
Bid hem shoe him.	Laat hem beslaan.
Rub him.	Vryf hem.
Bring him into the River.	Breng hem na 't wed toe.
Give him some oats.	Geef hem wat haver.
Walk him.	Leyd hem wat heen en weer.
Give him some straw.	Geef hem wat stroo.
Have you good hay?	Hebt gy goed Hooy?
How much have you a night?	Hoe veel hebt gy voor een nacht?

[p. 196]

Has he drunk?	Heeft hy gedronken?
Hath he eaten his oats?	Heeft hy zyn haver al gegeeten?
Is he very weary?	Is hy heel moede?
Bring him to me.	Brengt hem hier by my.
Bring him into the stable.	Breng hem op stal.
Unsaddle him.	Ontzadelt hem.
Take him by the bridle.	Vat hem by de toom.
Do not make him run.	Doet hem niet loopen.
Do not over heat him.	Maak hem niet te heet.
Give him some hay.	Geef hem wat hooy.

The thorty-first Dialogue. Between two Gentle-woman. De een-en-dertigste t'Zamenspraak. Tusschen twee Juffers.

WIll you go to the Garden.	WIlt gy na de tuyn gaan?
Yes, if you pleas.	Ja, indien 't u belieft.
'Tis very fair weather.	't Is zeer schoon weer.
Have you the key?	Hebt gy de sleutel?

[p. 197]

I have it in my pocket.	Ik heb hem in myn zak.
The Sun is too hot.	De Zon is al te heet.
Take your Mask.	Neem uw Masker.
Let us stay till 'tis colders.	Laat ons wachten tot dat het wat koelder is.
I am contented with it.	Ik ben 'er mee te vreede.
Let us go, it is cool now.	Laat ons gaan, 't is nu koel.
There is a fine Rose.	Daar is een mooye Roos.
Give it me.	Geef hem my.
Take it.	Neemt hem.
Will you make a Nose-gay?	Wilt gy een Ruyker maaken?
Make a Nose-gay.	Maak een Ruyker.
There is Violets still.	Daar zyn nog violen.
Shew it me.	Wys ze my.
Do you not see it.	Ziet gy 't niet.
There is a fine Tulip.	Daar is een mooye Tulp.
O lack! how fine it is.	O! hoe mooy is hy.
This is a fine Garden.	Dit is een mooye Tuyn.
Take that Gilly flower.	Neem die Angelier.

[p. 198]

The Roses smell well.	De Roozen ruyken wel.
Smell my Nose-gay.	Ruyk myn Ruykertje eens.
There is a fine alley.	Dat is een mooye gallery.
Let us go into the shadow.	Laat ons in de schaduw gaan.
'Tis not hot.	't Is niet heet.
The Air is hot.	De Lucht is heet.
Let us go under that green Arbour.	Laat ons onder dat Prieel gaan.
It is a fair evening.	't Is een mooye Avondstond.
Gather that other Flower.	Pluk die andere Blom.
Some body must pour water on those flowers.	Iemand moet deeze Bloemen eens besproeyen.
It did rain yesterday.	't Heeft gisteren geregend.
That signifies nothing.	Dat heeft niets te beduyden.
Where is the Gardner?	Waar is de Tuynier?
Your Nose-gay is finer than mine.	Uw Ruyker is mooyer dan myne.
You are pleased to say so.	Dat belieft u zo te zeggen.
What will you lay	Wat wilt gy 'er on-

[p. 199]

that mine is not so fine as yours.	der versetten, dat de myne zo mooy niet en is als de uwe?
What you will.	Wat gy wilt.
'Tis done.	't Is gedaan.
Who shall be our judge?	Wie zal onze rechter weezen?
Your Brother.	Uw Broeder.
Is he at home?	Is hy t'huys?
Yes, he is so.	Ja, hy.
Here he is coming.	Daar komt hy aan.
I pray, tell us which of these two Nose gays is the finest?	Eylieve zeg ons, welk van deeze twee Ruykers is de mooyste?
'Tis this.	Deeze is 't.
I said so before.	Dat heb ik te vooren al gezegd.
I have won it.	Ik heb 't gewonnen.
What have you won?	Wat hebt gy gewonnen?
We have not laid any money down.	Wy hebben geen geld by gezet.
You would not.	Gy woudt niet.
You did not desire it.	Gy begeerde 't niet.
Let us walk a little longer.	Laat ons nog wat wandelen.
'Tis too late.	't Is al te laat.
You cannot go yet.	Gy kont noch niet gaan.

[p. 200]

We will go away within half an hour.	Wy zullen binnen een half uur heen gaan.
What a Clock is that?	Hoe laat is dat?
Ten a Clock.	Tien uuren.
It is not so much.	't Is zo laat nog niet.
I have told the Clock.	Ik heb de Klok geteld.
I have told it also.	Ik heb hem ook geteld.
You are mistaken.	Gy hebt mis.

The thorty-second Dialogue. For a Travaller who goes in to Holland De twee-en-dertigste t'Zamenspraak. Voor een Reyzeger na Holland.

FRiend, are you a Dutchman,	VRind bent gy een Hollander?
Yes, Sir, at your service.	Ja, myn Heer, t'uwen dienst.
Are you bound for Rotterdam?	Legt gy aan om na Rotterdam te vaaren?
Yes, Sir, when the wind serves.	Ja, myn Heer, als de wind ons maar dient.
Have you any Passengers?	Hebt gy eenige Passagiers?
I have ten already.	Ja, ik heb 'er al tien.

[p. 201]

Have you a good vessel?	Hebt gy een goed Schip.
Will you see it?	Wilt gy 't zien?
When will you go away?	Wanneer zult gy vaaren?
It may be this night.	Misschien van deezen avond nog.
How much do you ask me for my passage?	Hoe veel eyscht gy voor myn vracht?
Sir, you shall give me … if you please.	Myn Heer, gy zult my … geven, indien 't u belieft.
I will give you as other people do.	Ik zal u geeven, 't gene andere geeven.
Where do you lodge?	Waar bent gy t'huys?
At the sing of…	In de …
I know where it is.	Ik weet wel waar dat is.
Be ready, and I will call you when 'tis time.	Houd u gereed, en ik zal u aanspreeken als het tyd is.
Pray do.	Ey lieve doet zo
Must I carry Victuals?	Moet ik eeten met my neemen?
If you please.	Indien 't uw belieft.
Sir, the wind is good.	Myn Heer, de wind is goed.
Let us go then.	Laat ons dan gaan.
Step into the Boat.	Treed maar in de Boot.

[p. 202]

I will pay you at Rotterdam.	Ik zal u te Rotterdam betaalen.
'Tis all one.	Dat is eeven veel.
Where do you go to lodge?	In wat Herberg zult gy gaan?
I know not, I have no acquaintance here.	Ik weet het niet, ik heb hier geen kennis.
Go to the…	Ga na de…
Is it a good lodging?	Is dat een goede Herberg?
'Tis the best in the Town.	't Is de beste in de stad.
Carry my things.	Draag myn goed.
How much must you have?	Hoe veel moet gy hebben?
I must have…	Ik moet… hebben.
Take, there is your Money.	Hou daar is uw gelt.

The thorty-therd Dialogue. Being in an Inn. De drie-en-dertigste t'Zamenspraak. Zynde in een Herberg.

SHew me a Chamber.	WYs myn een Kamer.
When doth the Coach go away for Ter Gow.	Wanneer reydt de wagen op Ter Gouw.

[p. 203]

How much must I give?	Hoe veel moet ik geeven?
Let me speak with the Master of the Coach.	Laat my met de Voerman spreeken.
Will you not dine first?	Wilt gy niet eerst eeten?
Yes, I will.	Ja komman.
What have you for dinner?	Wat hebt gy te eeten.
We have…	Wy hebben…
Will you dine in company?	Wilt gy met het geselschap eeten?
Yes, if there be any.	Ja, indien 't 'er is.
Is the dinner ready?	Is 't eeten gereed?
It is upon the Table.	Het staat op de Tafel.
How much do you take a piece.	Hoe veel neemt gy van yder Persoon?
I take….	Ik neem….
Will you not laie here?	Zult gy hier niet slaapen?
I do not think so.	Ik denk van neen.
I will take the occasion of the Coach.	Ik zal de gelegentheyd van de wagen niet laten verby gaan.
When will it go away?	Wanneer ryd hy af?
Presently.	Zo aanstonds.
There is the Master of the Coach.	Daar is de Waagenaar.

[p. 204]

Come in, Coachman.	Kom in, Voerman.
Are you going away?	Zult gy voort afryden?
We shall go away within an hour.	Wy zullen binnen een uur afgaan?
Give me a good place.	Beschik my een goede plaats.
You shall have one of the best.	Gy zult een van de beste hebben.
How much must you have?	Hoe veel moet ik u geeven?
They give me…	Zy geven my…
When shall we arrive at Ter Gow.	Wanneer zullen wy Ter Gouw komen?
We shall arrive thither…	Wy zullen daar komen te…
Sir, we must go away; there is what I owe you.	Myn Heer, wy moeten gaan; daar is 't geen ik u schuldig ben.
Sir, I am at your service.	Myn Heer, ik ben t'uwen dienst.
I hope you will come to see me again when you return.	Ik hoop dat gy weer aan zult spreeken, als gy te rug komt.
I will not fail.	Ik zal 't niet laaten.
Are you contented?	Bent gy te vreede?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer.

[p. 205]

The thorty-forth Dialogue. De vier-en-dertigste t'Zamenspraak.

MAid, make my bed, and give me clean sheets.	VRyster maak myn bed, en geef my schoone lakens.
Bring me other sheets.	Haal my andere lakens.
Why, Sir?	Waarom, myn Heer?
Those are not clean.	Deeze zyn niet schoon.
They were washt but yesterday.	Zy zyn gisteren eerst gewasschen.
Excuse me, they have been already lain in.	Verschoon my, daer is reeds al op geslapen.
I will give you some thing, if you give me clean ones.	Ik zal u wat geven, indien gy my schoone brengt.
There are some others.	Daar zyn andere.
Sir, we must rise.	Myn Heer, wy moeten opstaan.
Is the boat ready to go?	Is de schuyt al gereed om af te vaaren?
It is almost time.	't Is al schier tyd.
I will dress my self then.	Ik zal my dan aankleeden.
Farewell, Landlord.	Vaarwel, Hospes.
When shall we arri-	Wanneer zullen wy

[p. 206]

ve at Amsterdam?	tot Amsterdam komen?
In the afternoon.	t'Achtermiddag.
What house is that?	Wat huys is dat?
'Tis the house of…	't Is 't huys van…
Where shall we dine?	Waar zullen wy te middag eeten?
We shall dine at…	Wy zullen ons middagmaal houden te…
Is it a Town?	Is 't een Dorp?
No, 'tis but a single house.	Neen, 't is maar een enkeld huys.
We are there.	Wy zyn daar al.
Let us sit at the Table.	Laat ons aan de tafel gaan zitten.
Take your places without ceremonys.	Neem maar plaats zonder Ceremonien.
Let us make haste to dinner.	Laat ons wat haasten met eeten.
Gentlemen, take your places.	Heeren, neemt plaats.
Is here good wine?	Is hier goede wyn?
This wine is not good.	Deeze wyn is niet goed.
Give us some other.	Geef ons wat andere.
We have no other.	Wy hebben geen andere.
What meat is that?	Wat spys is dat?

[p. 207]

This meat is not good.	Deeze spys is niet goed.
Every one is contented with it.	Elk een is 'er mee te vreede.
To your health, Gentlemen.	Op uw gezondheyd Heeren.
We thank you.	Wy bedanken u.
This is good bread.	Dit is goed Brood.
'Tis good enough.	't Is goed genoeg.
Give me some.	Geef 'er my wat van.
Let us be gone.	Laat ons gaan.
All is paid.	Alles is betaald.
Shall we be presently at Amsterdam?	Zullen wy haast te Amsterdam zyn?
We shall be there before three a Clock.	Wy zullen daar voor drien zyn.
I shall be glad of it.	Ik zal blyd weezen.
There is Amsterdam.	Daar is Amsterdam.
Are those Churches Steeples?	Zyn dat Kerk-toorens?
Yes, they are.	Ja dat zyn 't.
We are very nigh them.	Wy zyn 'er dicht by.
Let us come out of the boat.	Laat ons uyt de schuyt gaan.
Are we arrived?	Zyn wy al aan?
Yes, we are so.	Ja wy zyn aan.

[p. 208]

The thorty-fifth Dialogue. Between an Englishman and a Dutchman Coming out of Holland De vyf-en-dertigste t'Zamenspraak. Tusschen een Engelschman en een Hollander, uyt Hollant komende

ARe you an Englishman?	BEnt gy een Engelschman?
Yes Sir, at your service.	Ja myn Heer, om u te dienen.
How long have you been in Holland?	Hoe lang bent gy in Holland geweest?
But a few months.	Maar weynig maanden.
Did you pass by Rotterdam?	Quaamt gy door Rotterdam?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer?
Where did you land?	Waar quamt gy te land?
I landed at the Brill.	Ik landde in de Briel.
Where did you lodge?	Waar logeerde gy?
At the sign of the Admiral Tromp.	In de Admiraal Tromp.
Are you of Amsterdam?	Bent gy van Amsterdam?

[p. 209]

No Sir, I am of the Hague.	Neen, myn Heer, ik ben uyt den Haag van daan.
Do the States General keep always Court at the Hague?	Houden de Staaten Generaal haar Hof altyd in den Haag?
Yes, Sir.	Ja myn Heer.
Where shall we go to lodge?	Waar zullen wy ter Herberg gaan?
Let us go to the…	Laat ons in de … gaan.
Have you any other acquaintance at Colchester.	Hebt gy eenige andere kennis te Colchester?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer.
Sir, are you ready?	Myn Heer, zyt gy gereed.
The Coachman stayeth for us.	De Koetsier wacht na ons.
Let us go, I am ready.	Laat ons gaan, ik ben gereed.
Shall we go to dine at the…	Zullen wy te middag eeten? in de…
No Sir, but we shall go to sup there, if it please God.	Neen myn Heer, wy zullen daar t'avont eeten, zoo 't God belieft.
The leagues between Colchester and London are short.	De mylen tusschen Colchester en Londen zyn kort.

[p. 210]

They are none of the longest.	Zy zyn niet van de langste.
How long is it since you were at Amsterdam?	Hoe lang is 't wel geleeden, dat gy te Amsterdam waart?
Two months since.	Wel twee maanden.
In what University of Holland have you studied?	Op wat Hoge School van Holland hebt gy gestudeert?
I have studied at Leiden.	Ik heb te Leyden gestudeerd.
And you Sir, where have you studied?	En gy myn Heer, waar hebt gy gestudeert?
At Oxford.	Te Oxford.
Which of both your Universities is the finest?	Welke van beyde Hooge Schoolen is de mooyste?
I know nothing of it, they are both fine.	Ik kan daar niets van zeggen, zy zyn beyde mooy.
Sir, do you see London?	Myn Heer, ziet gy Londen wel?
Is that London?	Is dat Londen?
'Tis a great City.	't Is een groote stad.
Whither shall we go to Logde?	Waar zullen wy gaan Logeeren?
At the Red Lion.	In de roode Leeuw.
Sir, we are there.	Myn Heer, wy zyn 'er al.

[p. 211]

Coachman, stand, we will go down.	Koetsier houd stil, wy zullen uytgaan.
Sir, I will not go down.	Myn Heer, ik ga niet uyt.
I am going to lodge at a Friends house.	Ik gaa by een van myn Vrinden logeeren.
Farewell then, Sir.	Vaarwel dan, myn Heer.
Sir, your Servant.	Myn Heer, uw Dienaar.
You are welcome, Gentlemen.	Gy zyt welkom Heeren.
There is a dutch Gentlemen, who desireth to have a Chamber at your house.	Hier is een Duytsch Heer, die een kamer in u huys verzoekt te hebben.
Well Sir, he shall have one.	Wel, myn Heer, hy zal 'er een hebben.
Sir, I am much beholding to you that you do take that pains for me.	Myn Heer, ik ben zeer in u gehouden, voor de moeite die gy voor my doet.
Sir, I would I ware able to serve you.	Myn Heer, ik wenschte dat ik u dienen kon.
Sir, you have shewed me marks of your generosity.	Myn Heer, gy hebt my tekenen van uw Edelmoedigheyd getoond.

[p. 212]

Sir, till we meet again.	Myn Heer, tot weerziens toe.
I hope I shall have the honour to see you again.	Ik hoop dat ik de eer zal hebben u weer te zien.
Sir, I shall receive it.	Myn heer, my zal eer geschieden.

The thorty-sixt Dialogue. Between two English-Gentlemen meeting at Paris. De ses-en-dertigste t'Zamenspraak. Tusschen twee Engelsche Edellieden ontmoetende malkanderen te Parys.

MY Dear Friend, I have much joy to see you.	Myn waarde vrient ik ben zeer blyd dat ik u zie.
I am also overjoyed to meet you.	Ik ben desgelyks zeer verheugd dat ik u dus ontmoet.
How do all our Friends at London?	Hoe varen alle onze vrienden te Londen?
They are all well, and would be very glad to hear that you are alive still.	Zy zyn alle nog wel te pas, en zouden zeer verblyd zyn om te hooren dat gy noch in 't leven zyt.

[p. 213]

Why alive still?	Nog in 't leeven, zegje? Waarom toch?
Because it hath been assuredly told them that you were taken by the Turks between Legorn, and Civita Vecchia.	Om dat het hen voor de waarheyd verteld is, dat gy van de Turken genomen waart tusschen Livorno en Civita Vecchia.
You see that it is not true, though I must confess the Vessel I was in, was in danger.	Gy ziet nu wel dat het niet waar is; hoewel ik bekennen moet dat het Schip, waar in ik was, niet buyten gevaar was.
Ware you pursued by those Barbarians?	Wierdt ghy dan van die Barbaren gejaagd?
Yes truly, Sir, and we had much ado to avoid them, for upon my word they sail well.	Ja voor zeker, myn Heer, en wy hadden veel werks om hen te ontvaaren: want op myn woord, zy zeylen wel.
Pray Sir, tell me how you escaped them?	Ik bid u, myn Heer, zeg my eens hoe gy hen ontvluchtte.
Sir, after much difficulty we got into the	Wel myn Heer, na veel tobbens geraakten wy in de haven van

[p. 214]

Port Longino, being a strong place on a little Island callad Elba.	Longino, zynde een sterke plaats op een kleyn Eyland genaamt Elba.
Sir, I am very glad that you escaped, and I am sure that you have many good friends in England, who shall have much joy, to hear of your arrival at Paris; for I do assure you, they ware much afflicted for your pretended misfortune, when they heard it.	Ik ben zeer blyd, myn Heer, dat gy 't zo ontkomen zyt; en ben wel verzekerd, dat gy veele goede vrienden in Engeland hebt, die zeer blyde zullen zyn, om van uw aankomst tot Parys te hooren: want ik verzeker u dat zy zeer bedroefd waaren over uw gewaand ongeluk toen zy 't hoorden.
Sir, they did me a great deal of honour to have pitied me, I am much obliged to them, and I am sensible of their goodness.	Myn Heer, ik houd' het voor een groote eere dat zy my dus beklaagd hebben; ik ben daar over aan hen verplicht, en ben gevoelig van hunne goedheyd jegens my.
By the next Post, I will undeceive them, by letting them know	Met de naaste Post zal ik hen uyt den droom helpen, door hen te laaten weeten

[p. 215]

you are here, and by that they'll drown all their fears in a glass of good Canary.	dat gy hier zyt: waar door zy alle hunne vreeze met een glas Kanary Wyn sullen afspoelen.
Pray, Sir, do me that favour, and in the mean while you and I will drink their health here, in a glas of Hermitage Wine; if you please, I will lead you to a place where we may have the best in all that Town.	Eylieve, myn Heer, doe my die gunste, en ondertusschen zullen wy hier op hunne gezondheyd een roemer Hermitagie Wyn drinken: ik zal u, met u believen, op een plaats brengen, daar men de beste van de stad kan hebben.
Very willingly, for I have a mind to drink of Hermitage Wine.	Zeer gaern; want ik ben geneegen om eens van de Heremitagie wyn te drinken.
Did you never drink of that kind of Wine?	Hebt gy nooit van die soort van Wyn gedronken?
No, Sir, never.	Neen, myn Heer, nooit niet.
Then permit me to tell you, that it is one of the best sorts of Wine that is in all France.	Laat my u dan zeggen, dat het een van de beste soorten van wyn is, die men in geheel Vrankryk heeft:

[p. 216]

I past by the place, when I came from Lions, where it is made.	toen ik van Lions quam, passeerde ik verby de plaats daar ze gemaakt wordt.
Sir, speaking of Lions, you put me in mind to ask you how you are pleased with jour journey of Italy.	Myn Heer, nu gy van Lions spreeckt, brengt gy my in 't zin om u te vraagen, hoe u uwe reys van Italie aanstaat?
Very well, Sir; the Country is not onely pleasant, but full of fine Cities, which are full of Curiosities.	Zeer wel, myn Heer; het Land is niet alleen vermaaklyk, maar 't is ook vol van schoone steden, die vervult zyn met raarigheden.
Old Rome, I think, lies burried in its ruines.	Oud Rome, acht ik, legt in zyne puynhoopen begraaven.
It is true, Sir, nothing remaineth of it; what is to be see there, are great ruines, which seem to mourn for the destruction of so fine a City, and to testifie to all the World how famous it was.	Zo is 't, myn Heer; alles wat daar te zien is, zyn groote puynhoopen, die de verdelging van zulk een schoone stad schynen te betreuren, en aan de gansche werreld te betuygen, hoe vermaard de zelve eens geweest is?

[p. 217]

Is St. Peters of Rome a fine Church?	Is St. Pieters Kerk te Rome een treffelyk gebouw?
Yes, Sir,'tis one of the Wonders of the World.	Ja, myn Heer, 't is een van 's Wérelds Wonderen.
Is Napels a great City?	Is Napels een groote Stad?
Yes, Sir, very pleasant, large, and full of People.	Ja, myn Heer, het is een zeer vermaaklyke, groote, en volkryke plaats.
Did you see the Burning Mountain, that is very near to it?	Hebt gy den brandenden Berg gezien, die 'er dicht by legt?
Yes, Sir, I saw it.	Ja, myn Heer, ik heb hem gezien.
I think it burns continually.	Ik acht dat hy gestadig brandt.
Yes, Sir.	Ja zo doet hy, myn Heer.
Did you see the Treasure of Loretto?	Hebt gy den schat van Lorette gezien?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer.
Is it so rich?	Is die zo kostelyk?
Yes, indeed, it is extreemly.	Ja, gewisselyk, het weegt over.
Is the Place strong?	Is de plaats sterk?
Not at all.	Neen, gantsch niet.
How do you like Ve-	Hoe staat u Vene-

[p. 218]

nice?	tie aan?
Were you there in the time of Carnaval?	Waard gy daar in de Vasten-avond?
Are their Operas fine?	Zyn hunne Opera's mooi?
Yes wonderful.	Ja, verwonderlyk.
Did you see the Arsenal?	Hebt gy 't Wapenhuys gezien?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer.
Is it so full of stores for Wars, as they say?	Is het zo vol van Krygstuyg als men zegt?
Sir, you would wonder if you saw it: it is the greatest in the World, and full of all manner of stores, both for Land and Sea.	Ja, myn Heer, gy zoudt u verwonderen indien gy 't zaagt; het is het grootste van de gantsche Weereld, en 't is vol van allerley Oorlogs-tuyg, zo wel te Water als te Landt.
Were you at Modena?	Waart gy ook te Modena?
Yes, Sir, I have travelled all over Italy.	Ja, myn Heer, ik heb geheel Italie door gereyst.
Is the Duke of Modena's Palace finished?	Is den Hertog van Modena's Paleys voltooid?
Not yet, Sir.	Nog niet, myn Heer.

[p. 219]

It was told me, that it will be very fine, when it is all built.	Men heeft my gezegd, dat het een schoon stuk werks zal zyn, wanneer 't volbouwd is.
Yes, Sir, very fine, and very large.	Zo zal 't, myn Heer, 't zal zeer schoon en groot weezen.
Doth the great Duke of Tuscany receive the English well?	Worden de Engelschen van de Groot-Hertog van Toskane wel onthaald?
Yes, Sir, there is no Nation in Europe, that he receives with so much honour and civility.	Ja, myn Heer, daar is geen Volk in Europa, die hy met zo veel eere en beleefdheyd ontfangt.
How do you like Florence?	Hoe gevalt u Florence?
'Tis a very fine City, full of Antiquites.	't Is een zeer schoone Stad, vol van Aaloudheden.
What do you say of the Treasures of the Great Duke?	Wat dunkt u van de schatten van den Groot-Hertog?
There is nothing finer nor richer.	Daer is niets schoonder nog kostelyker.
Is Saint Laurences Church finished?	Is Sint Laurens Kerk voltooid?
Not yet.	Nog niet.

[p. 220]

Will it be very rich.	Zal zy kostelyk zyn?
Yes, Sir, for its bigness the richest in Europe.	Ja, myn Heer, naa haar groote de kostelykste van Europa.
Are the Italian Women handsome.	Is het Italiaansch Vrouw-volk mooi?
Yes, some are so.	Ja, sommige.
Are they complaisant.	Zyn zy aanvallig?
They are very agreable.	Ja zeer aanvallig.
Sir, at your return did you kome by Sea.	Toen gy weerom quaamt, myn Heer, was het ter zee.
Yes, Sir, My Lord, who was then in Italy, did me the honour to bring me in his Felouque from Legorn to Genoa.	Ja, myn Heer; de Heer .... die toen in Italien was, deed my de eere dat hy my in zyn Jacht van Livorno na Genua mede nam.
I wonder you would venture again to Sea, after having been in so much danger of being taken by the Turks.	't Verwondert my dat gy u weer op de Zee durfde wagen, na dat gy in zulk een groot perykel waart geweest om van de Turken genomen te worden.
Why, Sir? Ik had re-	Waarom, myn Heer?

[p. 221]

solved of going from Legorn to Tangier by Sea; but understanding that they had made there a Truce for some while, that diverted my intentions.	Ik was van voornemen om van Livorno na Tanger ter Zee te gaan; maar verstaande dat daar een bestant voor een zekeren tyd gemaakt was, zo deed het my van besluyt veranderen.
Have you any acquaintance there.	Hebt gy eenige kennis daar?
Yes, Sir, two Gentlemen of my relations, one a Captain, the other a Volontier.	Ja, myn Heer, twee Edellieden van myn Maagschap, de een een Kapiteyn, en de ander een vrywillige.
Have you been there?	Bent gy daar geweest?
Yes, twice, passing and repassing from the Straits.	Ja, tweemaal, in 't heen gaan en te rug komen van de Straat.
Is the place strong?	Is de plaats sterk?
Yes, Sir, it is very strong.	Ja, myn Heer, zeer sterk.
The King had much care to defend it, and it cost him much to keep it, otherwise it	De Koning heeft groote zorg gedragen om de zelve te beschermen, en 't heeft hem veel gekost om ze te bewaaren; anders

[p. 222]

would have been lost.	zou ze al verlooren geweest zyn.
I think it was in great danger to be so in the last War.	Ik geloof dat ze groot perykel liep in de laatste Oorlog.
It is true, Sir, and the loss of that place would have ruined the Trade of all the Straits.	Dat is waar, myn Heer, en 't verlies van die plaats zoud al de Koophandel van de Straat bedurven hebben.
I think the Moors had never broken ground before.	Ik geloof dat de Mooren daar nooit te vooren een schop in de Aarde gestoken hadden.
I do not know; but it is certain that they do it now.	Daar weet ik niet van te zeggen, maar 't is zeker dat zy 't nu doen.
I think the Renegado's have taught them to make Fortifications, and Navigation.	Ik geloof dat de verloochgende Christenen hen 't maken van sterkten, en de Scheepvaart geleert hebben.
It may be so; for many are gone into their Country since some years.	Dat kan wel weezen; want veele hebben sich sederd eenige jaaren in hun Land begeeven.

[p. 223]

How is their General called, that commanded in this last War?	Hoe heet hun Overste die in den laatsten Oorlog 't opperbevel had?
He is called Alcad d'Alcassar.	Zyn naam is Alcad d'Alcasser.
The King hath lost a great man at Tanger.	De Koning heeft een voornaam Man te Tanger verlooren.
It is true, Sir Palmer Faireburn; all the Town did much lament for his death.	Dat is waar, 't is Sir Palmer Faireburn, wiens dood van de gantsche stad zeer beklaagd wierdt.
Colonel Sackvile behaved himself there most gallantly, and gained much honour.	Colonel Sackvil droeg sich daar treffelyk, en leyde groote eere in.
It is true, he succeeded to that Command after Sir Palmer Faireburn was killed, and got a great Victory over the Moors, killed and wounded a great number, filled up again their Works, took all their Conon and Bag-	Dat is waar, hy aanvaarde het gebied naa dat Sir Palmer Fairburn gedood was, en hy behaalde een groote zeege op de Mooren, hebbende een groot getal gedood en gequetst; hunne Werken weer opgevuld, al hun Geschut en Pakkazi genomen,

[p. 224]

gage, and routed them entirely.	en hen t'eenemaal geslagen.
Without doubt it was a brave action; and to say the truth, the English fought as they use to do, like Lions.	't Was buyten twyfel een treffelyke daad; en om de waarheyd te zeggen, de Engelschen vochten als Leeuwen, gelyk zy gewoon zyn.
Is the Country open to us since the Truce is made?	Is het Land vry en open voor ons, sederd dat het bestand gemaakt is?
Yes, Sir, as far as the Jews River.	Ja, myn Heer, tot aan de Joden Rivier toe.
Sir, your Discour is so agreable, that I have forgot that Hermitage Wine; let us go to drink some.	Myn Heer, uw gesprek is zo aangenaam en bevallig, dat ik de Hermitagie wyn vergeeten heb; maar laat ons gaan om die te drinken.
Come, Sir, there is the house where it is sold; go in.	Kom aan, myn Heer, daar is 't huys daar ze te koop is. Treed in.
Shew me the way, I am not acquainted here.	Wys my den weg, ik ben hier onbekend.
You force me to be	Gy dwingt my on-

[p. 225]

uncivil; but I had rather be so, than to be trouble some to you.	beleefd te zyn; maar ik wil dat evenwel liever weezen, dan u lastig te vallen.
Boy, give us a Pint of your best Hermitage wine.	Jongen, geef ons een pintje van uw beste Hermitagie wyn.
Gentlemen, there is some of the best.	Heeren, daar hebt gy van de beste.
Come Sir, my service to you.	Myn Heer, om u te dienen.
Sir, I must humbly thank you.	Ik dank u hartelyk, myn Heer.
Sir, some body asks for you.	Myn Heer, daar is iemand die naar u vraagt.
Sir, one of your Friends stays for you at home.	Myn Heer, een van uwe Vrinden wacht naar u t'huys.
Sir, I am sorry to leave you so soon: to morrow.	Myn Heer, 't moeit my dat ik u zo dra verlaten moet; tot Morgen toe.
Farewell, Sir.	Vaarwel, myn Heer.
Till I have the honour to see you again.	Tot dat ik de eere mag hebben van u wederom te zien.

[p. 226]

The thorty-seventh Dialogue. Between two Learned Man. De zeven-en-dertigste t'Zamenspraak. Tusschen twee geleerde Lieden

SIr, you arrive happily; I was going to your house to speak with you.	MYn Heer, gy ontmoet my ter rechter tyd; ik ging zo na uw huys toe om met u te spreeken.
Is there any thing, in which I may serve you since our last entreview?	Is 'er sedert onze laaste byeenkomst iets voorgevallen waar in ik u dienen kan?
Yes, Sir, I should desire you would do me the favour to explain me the Rules, that we find in the beginning of Monsieur le Grands's Philosophy.	Ja, myn Heer, ik wenschte dat gy de goedheyd geliefde te hebben, om my de Regelen, die men in 't begin van Monsieur Le Grand's Philosophie vindt, uyt te leggen.
Why, Sir, what difficulty do you find in them?	Wel, myn Heer, wat zwaarigheyd vind gy daar in?
It seems at the first sight they are against the common sense.	Het schynt met den eersten opslag, dat zy tegen den gemeenen zin aanloopen.

[p. 227]

In what, I pray?	Waar in doch, bid ik u?
Because he teaches us, that we must not trust our Senses, which seems to be false.	Om dat hy ons leert, dat wy onze zinnen niet moeten Betrouwen; 't welk valsch schynt te weezen.
There is nevertheless nothing more true.	Nochtans is 'er niets waarchtiger.
What, can it be false, that I see truly an object, when my eyes are opened, during the day; and that nothing hinders that same object to dull my sight?	Hoe dat? kan het valsch zyn dat ik waarlyk een voorwerp zie, wanneer myne oogen geopend zyn, geduurende den dag, en dat niets verhindert dat het zelfde voorwerp myn gezigt benevelt?
No, but that knowledge is not sufficient to form an assured Science.	Neen; maar die kennis is niet genoegzaam om een zekere Weetenschap te formeeren.
Why, Sir.	Waarom, myn Heer,
Because your eyes may deceive you, since they can represent to themselves a thing which is not.	Om dat uwe oogen u zouden konnen misleyden, dewyl zy zich een zaak konnen verbeelden die niet en is.

[p. 228]

'That I cannot believe.	Dat en kan ik niet gelooven.
Do you not remember to have some times perceived a Tower from far?	Geheugt u niet somtydts eenen Tooren van verre gezien te hebben.
You may well see one thing for another, since it happens often, that a Tower which shews round is square.	Gy kont heel ligt eene zaak voor een andere aanzien, dewyl het dikwils gebeurt, dat een Tooren die rond schynt vierkant is.
And what do you infer from this?	En wat wilt gy daar uyt besluyten?
I say that a Science, which is grounded upon such an uncertain foundation, cannot be sure.	Ik zeg dat een Weetenschap, dewelke op zulk een onzeker fondament gegrond is, niet zeker kan zyn.
But this mistake is not universal.	Maar dese misslag is niet algemeen.
I grant it; but you are oblig'd to confess that a true thing, as Science is, ought not be grounded upon a doubtful thing.	Ik staa het toe; maar gy bent genootzaakt te bekennen, dat een waare zaak, gelyk als weetenschap is, niet op zo een twyfelachtige zaak behoort gegrond te zyn.

[p. 229]

By what means then do we arrive at the knowledge of the Truth, if our senses are subject to mistakes?	Door wat middel geraaken wy dan tot de kennisse der waarheyd, indien onze zinnen aan misslagen onderworpen zyn?
By the Understanding.	Door het verstand.
That cannot be, since it regards but universal things, as Aristotle says, Intellectus est rerum universalium.	Dat en kan niet zyn dewyl dat maar algemeene dingen betreft, gelyk als Aristoteles zegt, Intellectus est rerum universalium.
That is true; and that is not contrary to Monsieur le Grand's sentiment, who proves that Mans Wit ought to examine as well particular things as common.	Dat is waar, en dat is niet strydig met Monsieur Le Grand's gevoelen, dewyl hy bewyst, dat 's menschen vernuft zo wel byzondere als algemeene zaken behoort t'onderzoeken.
I should be very glad if you could explain clearly his sense.	Ik zou bly zyn, indien gy zynen zin duydelyk kondet verklaren.
It will be very easie unto me, if you have the Patience to hear	Dat zal my licht om te doen zyn, indien gy maar geduld gelieft

[p. 230]

me.	te hebben om my te hooren.
Pray tell it me by an example.	Zeg my dat, bid ik u, door een voorbeelt.
I will; did you never see Gold that they bring out of the Indies in dust?	Ik zal; hebt gy nooit goud gezien 't welk uyt Indien gebracht wordt in stof?
I have seen some several times.	Ja, dat heb ik verscheyden maal gezien.
That Gold, after it has been put into the Furnace changeth its form; and takes a new one; and nevertheless 'tis always the same Gold.	Dat Goud, naa dat het in den oven is gedaan geweest, verandert zyn gedaante, en neemt een nieuwe aan; en nochtans is het altyd het zelfde Goud.
That cannot be denied.	Dat kan niet ontkend worden.
What did you perceive of that Gold at first?	Wat vernamt gy dan van dat Goud in 't eerst?
I perceived Gold in dust.	Ik wierd Goud in stof gewaar.
But this Gold in dust is gone, and nevertheless Gold is always Gold.	Maar dit Goud in stof is niet meer voor handen, en nochtans is Goud altyd Goud.
Let it be so.	Laat het zo weezen.
Then you did not	Als dan wierdt gy

[p. 231]

perceive any thing of that which falls upon the Senses, since the same substance remains.	niets van dat gene gewaar 't welk op de zinnen valt, dewyl de zelfde zelfstandigheyd blyft.
By which may I discover the Nature of Gold?	Door welk middel zal ik dan de natuur des Gouds konnen ontdekken?
By this Faculty, which we call Judicative.	Door dat vermoogen 't welk wy 't Oordeelende noemen.
This Discourse is more subtile than true.	Dit gesprek is meer spitsvindig als waar.
On the contrary, I esteem it to be more true than subtile.	In 't tegendeel, acht ik het meer waar als spitsvindig te zyn.
Can you prove me this thought by another Example?	Kont gy my die gedacht door een ander voorbeeld bewyzen?
Very easily; you see every day Men from your window, walking in the Market.	Zeer gemakkelyk? gy ziet dagelyks uyt uw venster menschen op de markt wandelen.
I see some every day indeed.	Dat zie ik inderdaad alle dagen.
Nevertheless you perceive very often nothing but their hats,	Niettemin word gy zeer dikwils niets anders gewaar dan hun-

[p. 232]

their coats, or their clokes.	ne Hoeden, hunne Rokken of hunne Mantels.
That is true.	Dat is waar.
How then do you know really they are Man?	Hoe weet gy dan dat het waarlyk menschen zyn?
Very surely.	Dat weet ik zeker genoeg.
Excuse me, since you cannot affirm that you see any other thing but their cloathes.	Verschoon my, want gy kont niet zeker zeggen dat gy iets anders ziet dan hunne kleeding.
Mens cloathes do cover but men.	Menschen kleederen bedekken maar alleen menschen.
That may be false, since they may cover Engines with them, which move in the same manner as men do.	Dat zou valsch konnen zyn; dewyl men konstige werktuygen, die zich op de zelfde wyze als de menschen beweegen, daar mede zou konnen bedekken,
And what do you infer from this Discourse?	En wat zult gy dan uyt dit gesprek besluyten?
I conclude, that our Senses are not certain,	Ik besluyt dat onze zinnen niet zeker zyn,

[p. 233]

since they can deceive us.	nadien zy ons konnen misleyden.
This is a new Philosophy.	Dat is een nieuwe Philosophie.
'Tis true; but it is according to reason, since Science is a certain thing and sure, and the ground which sustains it ought to be of the same nature.	Dat is waar: maar 't is volgens reden, dewyl wetenschap een zekere en vaste zaak is, en de grond die dezelve ondersteunt, behoort van de zelfde aardt te zyn?
Do you believe that our Senses deceive us always?	Gelooft gy dat onze zinnen ons altyd bedriegen?
Yes, they can deceive us; but our Understanding can never deceive us.	Ja, zy konnen ons bedriegen; maar ons verstand kan ons nooit bedriegen.
How many People are there, who imagine themselves to know a thing which they do not know?	Hoe veel menschen zyn 'er die zich zelven inbeelden een zaak te weeten, die zy niet en weeten?
This fault proceeds from their knowledge, which is not clear and distinct.	Die fout ontstaat uyt hunne kennisse, die niet klaar en onderscheiden is.
That knowledge is hard to be obtained.	Zulk een kennis is zwaar te verkrygen.

[p. 234]

It is so to heavy Wits, but not to subtle and judicious People.	Het is zo voor zwaarmoedige verstanden, maar niet voor schrandere en verstandige menschen.
That Monsieur le Grand, is he not Author of L'homme sans Passions?	Is die Monsieur Le Grand niet de Schryver van L'Homme sans passion?
'Tis himself.	Ja hy is 't.
I have seen his Book, indeed it is well writ.	Ik heb zyn Boek gezien; 't is inderdaad wel geschreeven.
He did write five or six others, of which one is entituled, L'Epicure Chrestien &c.	Hy heeft nog vyf of zes andere geschreeven, waar van 't eene is genaamd L'Epicure Chretien.
Do you know him?	Kent gy hem?
I have the honour to know him very particularly.	Ik heb de eere van hem byzonderlyk te kennen.
He is a very Learned Man.	Hy is een zeer geleerd man.
He is universal.	Hy is volleerd.

[p. 235]

The thorty-aght Dialogue. Between a Gentleman and a Gentlewoman. De acht-en-dertigste t'Zamenspraak. Tusschen een Edelman, en eene Juffrouw.

PRay, Sir, tell me one thing, I am very curious to know your opinion of it.	IK bid u, myn Heer, zeg my een zaak, alzo ik kurieus ben om uw gevoelen daar van te weeten?
Pray, Madam, propose it to me, and if I can resolve you, I will do it with all my heart.	Eylieve, Juffrouw, stel het my voor, en zo ik u eenige opening daar in kan geeven, ik zal het van ganscher harte doen.
Sir, I would fain know which is the noblest Sex, the Man, or the Woman.	Myn Heer, ik wenste wel te weten welke Sexe de edelste is, de Man of de Vrouw?
Madam, I ask it you; your self naming the Man first, it seems to me you give consent that he is nobler than the Woman.	Juffrouw, ik vraag het u; dewyl gy zelv' de Man eerst genoemd hebt, zo dunkt my dat gy toestaat, dat hy edeler is dan de Vrouw.

[p. 236]

Sir, 'tis not a convincing reason, 'tis onely for civilities sake.	Myn Heer, dat is geen overtuygende reden; 't is maar alleen uyt beleefdheyd geschied.
Madam, Saint Paul commands the Woman to obey her Husband; In the Old Testament great Persons Wives did call them their Lords; by consequence then the Man is nobler than the Woman.	Juffrouw, de H. Paulus beveelt de Vrouwe haaren Man te gehoorzaamen. In 't Oude Testament vind men dat de Vrouwen van aanzienlyke Persoonen, hen Heeren noemden; waar uyt dan volgt dat de Man edeler is als de Vrouw.
Sir, excuse me, for to obey, one is not inferiour to him to whom he submits himself; for Jesus Christ as the Scripture says, although he be a God, did obey both the Virgin Mary and Saint Joseph; and nevertheless he is far	Verschoon my, myn Heer, want om dat men gehoorsaamt, is men niet minder dan hy aan wien men zich onderwerpt; want Jesus Christus, gelyk de Schrift zegt, alhoewel hy een God was, gehoorsaamde de H. Maagd Maria en den H. Joseph; en niet te min is hy veel edeler

[p. 237]

nobler than them. And if great Mens Wives called them their Lords, it was to please them and not by duty.	dan zy waaren. En indien de Huysvrouwen van voorname Persoonen hare Mannen Heeren noemden, dat geschiedde om hen te behaagen, en niet uyt plicht.
To shew you that the Man is more noble than the Woman, he was created the first.	Om u te toonen dat de Man edeler is dan de Vrouw; Hy wierdt eerst geschapen.
Sir, what do you infer from thence? nothing but confusion for your Sex; for things which were created the first, are not the noblest; as for Example, the Heaven, the Earth, the Sun, the Stars, the Seas, and all things, were created afore Man; yet nevertheless, according to you, he is the noblest of earthly Creatures.	Myn Heer, wat kondt gy daar uit trekken? niet als beschaaming voor uwe kunne: want de dingen die 't eerst geschapen waaren zyn de edelste niet; als by voorbeeld, de Hemel, de Aarde, de Zon, de Starren, de Zeeën, en alle dingen zyn eer geschapen dan de Man; en volgens uwe stelling is hy de edelste van alle aardsche schepselen.
Madam, that Man is nobler than all Creatu-	Juffrouw, dat de Man edeler is dan alle

[p. 238]

res, except the Angels, is true; for God with one Word created all, but Man is the Work of his own hands.

schepselen, uytgezeyd de Engelen, is waar; want God schiep alles door een woord; maar de Man is het werk van zyn eigene handen.

You grant me then that the creation of man is more noble than that of Heaven and Earth, because he was created the last; by your same argument I will convince you, The Woman was created after the man, and of a nobler Substance than he; for he was created with dust, but the Woman was created with one of his Ribs, and with dust. I will bring you another Example, which ought to convince you: An infants Body is the first formed in his Mothees Womb,

Gy staat my dan toe dat de schepping des Mans edeler is, dan die van den Hemel en de Aarde, om dat hy 't laatst geschapen was; ik zal u dan door uw zelfde bewysreden overtuygen; de Vrouw wierdt naa den Man geschapen, en uyt een edeler zelfstandigheyt; want hy wierd uyt het stof geschapen, maar de Vrouw wierdt uyt eene van zyne ribben geschapen, en niet uyt het stof. Ik zal u nog een ander exempel bybrengen, 't welk u behoort te overtuygen; 't Lighaam eens Kinds word eerst in de Baar-

[p. 239]

and a long time after the soul is infused into it; yet nevertheless she is more noble than her Body.

moeder gevormd, en een tyd lang daar naa wordt 'er de Ziel ingestort, en niet te min is die edeler dan het Lighaam.

Madam, I answer you that the Woman having been formed of one of the Mans Ribs, being created of his own Substance, and having flesh of his flesh, and bone of his bone, as the Scripture saith, has no advantage upon him, neither in regard of her Creation, nor for her Substance sake; for when God said, Let us make Man after our own likeness, he did mean the Woman as well; for the Word (Homo) in Latine signifies the Man and the Woman, therefore the

Juffrouw, daar op antwoord ik u, dat de Vrouw gevormd geweest zynde uyt eene van des Mans ribben, en geschapen uyt zyn eygene stoffe, vleesch hebbende van zyn vleesch, en been van zyn been, als de H. Schrift zegt, geen voordeel boven hem heeft, noch ten opzigte van haare scheppinge, noch om haare stoffe, want wanneer God zeyde, Laat ons den Mensche maaken naar onzen beelde en gelykenisse, zo neemd hy de Vrouw desgelyks; want het Latynsche woord (Homo) betekent Man en Vrouw

[p. 240]

Man and the Woman were made at the same time, and the Being of the Woman was but a Multiplication of one Substance already created and depending of the Man.	beyde, zulks dat de Man en de Vrouw dan op een en de zelfde tyd gemaakt zyn; en 't weezen der Vrouwe was maar een vermenigvuldiging van eene zelfstandigheyd, die alreede geschapen en van den Man afhangkelyk was.
Sir, according to you if it be the same Substance created, why will you have one to be more noble than the other? Why depending of the Man? Let us make him a Companjon, saith God, a Companion doth not obey the other, except it be to please him.	Myn Heer, volgens uw zeggen, indien het de zelfde stoffe geschapen is, waarom wilt gy dan 't een edeler hebben dan 't ander? Waarom afhankelyk van de Man? Laat ons hem een medegenoot maaken zeyde God, nu de eene medegenoot gehoorzaamt de andere niet; 'ten zy 't hem belieft.
Madam, see nevertheless what Saint Paul saith; Women obey	Zie nochtans eens, Juffrouw, wat de Apostel Paulus zegt, Gy Vrouwen, weest uwe

[p. 241]

your Husbands: But hee doth not say unto the Men, Obey your Wives. For what you say, that Man was created of dust, you cannot carry it away; for they had both the same beginning, as concerning, the Matter.	Mannen gehoorsaam: Hy zegt immers niet tot de Mannen, Weest uwe Vrouwe gehoorzaam. Want het gene gy zegt, dat de Man uyt stof geschapen is, daar mee en kondt gy niet uytrechten; want zy hadden beyde, ten aanzien der stoffe, een en 't zelfde begin.
If it were changed, it was as much for the advantage op the one, as of the other, and besides, he of them two who aproach'd nearest to God in Likeness, and to whom alone it belongs to execute the Functions that Jesus Christ instituted upon the earth, is to be the noblest. Saint Paul saith, Women be ye silent in the Church, in the which he hath or-	Indien dezelve verandert ware, dat was zo veel tot voordeel van de eene als van de andere; en behalven dat die van de twee, welke Gode in gelykenisse naast quam, en aan wien alleen toebehoort om die bedieninge te bekleeden dewelke Jesus Christus op de aarde ingesteld heeft, is de edelste. De H. Paulus zegt, dat de Vrouwen zwygen in de Gemeynte, alwaar hy bevolen heeft

[p. 242]

dained Priests to speak aloud.

dat de Priesters overluyd zouden spreeken.

Sir, all your Reasons are not able to convince me: I say the Woman is as well formed to the Image and Likeness of God, as the Man, and that if there be some Accidents, which put distinction between them, yet they are not distinguished in regard of God. I would fain know if there be a distinction between the Souls of the blessed in Heaven. If the Priests speak out in the Church, 'tis onely because Saint Paul knew well, that Men are commonly more Learned than Women, becaused they keep them always in

Myn Heer, alle uwe redenen zyn niet magtig om my te overtuygen; Ik zeg dat de Vrouw zo wel na den beelde en gelykenisse Gods gemaakt is, als de Man; en dat, indien 'er al eenige toevallen syn, welke eenig onderscheyd tusschen hen stellen, zo zyn zy echter ten aanzien van Gode niet onderscheyden. Ik zou gaern weeten of 'er eenig onderscheyd tusschen de zielen der zaligen in den Hemel zy. Indien de Priesters overluyd in de Kerk spreeken, dat is maar alleen om dat de H. Paulus wel wist, dat de Mannen doorgaans geleerder zyn dan de Vrouwen, dewyl zy haar in onwetendheyt

[p. 243]

ignorance, that they may be always under them. But if we did learn, we should be generally greater Scholars than they are, for without Rhetorick we speak more than they do.

houden, op dat zy altyd boven haar moogen zyn. Maar indien wy ons in geleerdheyd oefenden, wy zouden doorgaans geleerder zyn dan zy; want zelfs zonder de Redenrykkonst spreeken wy meer dan zy.

The thorty-ninth Dialogue. Of the Nature of Plants, between two Learned-men. De negen-en-dertigste t'Zamenspraak. Tusschen twee geleerde Persoonen, wegens den aardt der Planten.

WE are come now, I thank God, to the fair Spring.	WY zyn nu, God dank, tot een schoone Lente gekomen.
O the agreable Season! What difference doth not one see between the Winter and the Spring! Every thing seems now to smile, when the other Season	O wat een aangenaam Saizoen! Hoedanig een onderscheyt bespeurt men tusschen de Winter en de Lente! alles schynt ons nu toe te lachgen, daar het

[p. 244]

seems to cast them all into the Grave.	ander gety alles schynt in 't graf te werpen.
It is true, but from whence proceeds that Green which covers now all the Trees?	Dat is waar: maar waar van daan komt dat groen 't welk nu al het geboomte bekleet?
It comes assuredly out of the Bowels of the Earth.	Dat komt gewisselyk uyt de ingewanden der Aarde.
What? do you believe that there is any Green hid in the Earth, which comes out every Year?	Hoe, gelooft gy dan dat 'er eenige groente in de Aarde verborgen is, die alle jaaren te voorschyn komt?
No, but I believe that the Earth is the Principle thereof, which causes that agreable colour.	Neen, maar ik geloof dat de Aarde het Grond-beginsel daar van is, 't welk die bevallige koleur veroorzaakt.
Pray tell me how that is done.	Eylieve, zeg my hoe dat geschiet.
As there comes out of the Earth, a great quantity of Humours, which pass thorow the Conduits of the Plants, even to their tops, this	Gelyk 'er uyt de Aarde een groote menigte van vochtigheden komt, die door de luchtpypen der Planten passeeren, zelf tot boven aan de top toe, zo wort ook des selfs

[p. 245]

Water causes their Green.	groen door dit water veroorzaakt.
How comes it then to pass that the Water is not always Green?	Hoe komt het dan dat het water niet altyd groen is?
'T is because it is not always mingled with strange Bodies.	Dat is om dat het niet altyd met vreemde lighamen vermengt is.
Doth the mingling of the bodies contribute to the production of Colours?	Helpt de vermenging der lighaamen iets tot de voortbrenging der koleuren?
It contributes to it so much, that the Bodies take their Colours according to the several ranks of their Parts.	De zelve helpt zo veel daar toe, dat men zeggen mag, dat de lighaamen hunne koleur aannemen, volgens de verscheydene soorten hunner deelen.
From whence proceeds the smell of Fruits?	Waar uyt ontstaat de reuk der vruchten?
From several Causes; for one cannot doubt but that the diversity of Climates change their	Uyt verscheydene oorzaaken; want men behoeft niet te twyfelen of de verscheydenheyd der Luchtstreeken verandert hunne

[p. 246]

nature, and by consequence render them of several smell.	natuure, en doet hen gevolgelyk van verscheydenerley reuk zyn.
Do you believe that the Apples which grow in France and in Spain be more agreable to the tast than those which grow in England?	Gelooft gy dat de Appelen die in Vrankryk en in Spanje groejen lieflyker van smaak zyn, dan die welke in Engeland wassen?
There is no doubt of it, if you believe that those countries are hotter and that the Sun warms them with more heat.	Daar is niet aan te twyfelen, indien men gelooft dat die Landen heeter zyn, en dat Zon haar met meerder hitte verwarmt.
What doth the Sun, when it renders a Body odoriferous?	Wat doet de Zon wanneer hy een Lighaam welruyckend maakt.
It separates by its Heat the grossest Bodies from the subtilest, and evaporating the Humour which was there enclosed, it remains but a fat Matter, which causes the smell.	Hy scheyd door zyne hitte de grofste Lighaamen van de fynste af; en de vochtigheyd die 'er in beslooten was uytwaassemende, zo blyft 'er maar een vette stoffe over, dewelke de reuk veroorzaakt.

[p. 247]

Do you think that all this cannot be done in a cold Country?	Meent gy dat dit alles in een koud Landschap niet geschieden kan?
Not so well, because, for want of heat, the Juyce which is within the Plant is not well mortified, and the Humour which meets there, hinders that which serves to the Odour to extend it self as it should do.	Niet zo wel, om dat door gebrek van hitte het sap 't welk in de plant is niet te dege versterft; en de vochtigheyd die zich daar onthoudt, is een belet dat de reuk zich niet kan uytstrekken als 't behoort.
How comes it then to pass, that the ripe Fruit smells better than when it is green?	Hoe komt het dan dat een rype vrucht beter ruykt, dan als ze noch groen is?
'Tis because in time the Fruit purges it self, and leaves that gross matter, which did hinder it from dilating and rarifying it self.	Dat is om dat de vrucht met der tyd gezuyvert wordt, en die grove stoffe verlaat, welke een verhindering was dat zy haar zelven niet kan uytbreyden en verdunnen.
But how doth it come to pass, that all Plants bear fruit of a different	Maar hoe komt het dat alle planten vruchten draagen van ver-

[p. 248]

smell?	scheelende reuk?
Because the parts which compose the Fruits are of a different texture, and as they enter into the Pores of the Tongue in several manners, it is necessary that they should cause Tastes different one from another.	Om dat de deelen waar uyt de vrucht bestaat, van een verscheelendt maaksel zyn; en wanneer zy in de Luchtgaatjes der tonge op verscheydenerly wyze ingaan, zo moeten zy nootzakelyk verscheydenerley smaak hebben.
You are in the right, it must be so.	Gy hebt regt; het moet zo weezen.

The fourtieth Dialogue. Between several Gentlemen that go to be merry abroad. De veertigste t'Zamenspraak. Tusschen verscheyde Heeren die uytgaan om eens vrolyk te wezen

A. WHat shall we do to day Gentlemen, How shall we pass away this day?	A. WAt zullen wy van daag doen Heeren, hoe zullen wy deezen dag doorbrengen?
B. How you please.	B. Zo als 't u belieft.
C. Let us walk as far as Greenwich.	C. Laat ons na Greenwich gaan.

[p. 249]

D. Ah, Gentlemen, let us go thither, I entreat you, I have never been there.	D. Ja, Heeren, laat ons daar na toe gaan, bid ik u, ik heb 'er nooit geweest.
A. And what do you intend to do at Greênwich?	A. En wat meent gy te Greenwich te doen?
D. That is a fine Question, and what should we do else where?	D. Dat is ook een vraag, wat zouden wy op een ander plaats doen?
A. Let us go thither, if you please, I am content to do as the rest.	A. Laat ons 'er na toe gaan, indien 't u zo gevalt, ik ben te vreede om te doen als de rest.
B. I know an honest man there, that hath good Wine in his Cellar.	B. Ik ken daar een eerlyk man die goede wyn in zyn kelder heeft.
A. Let us go thither then; which way shall we go, Gentlemen?	A. Laat 'er ons dan na toe gaan; wat heen zullen we gaan Heeren?
B. Let us go thither by Water.	B. Laat ons te water daar na toe gaan.
C. Let us rather take a Coach.	C. Laat ons liever een Koets neemen.
D. No, no, there is more pleasure by Water.	D. Neen, neen, 't is pleyzieriger te water.
A. The Gentleman	A. De Heer heeft

[p. 250]

saith right, we may smoak in the Boat, and drink a merry Cup.	gelyk, wy konnen in de Schuyt eens rooken en een glaasje drinken.
B. For my part, you know I never smoak: But I will be glad to drink a Cup of good Canary.	B. Wat my aangaat, gy weet wel dat ik noit en rook: Maar ik wil wel eens een glaasje goede Kanary wyn drinken.
C. Shall we not drink and smoak enough, when we come thither?	C. Zullen wy niet genoeg drinken en rooken als wy daar komen?
D. Gentlemen, if we will go thither, let us not lose time whilst the Tide serves.	D. Heeren, indien wy daar zullen gaan, zo laat ons geen tyd verliezen, terwyl wy voor stroom hebben.
A. Go you before, Gentlemen, I am going to the Rose for a couple of Bottles, and some Pipes.	A. Gaat gy voor uyt Heeren, ik gaa na de Roos, om een paar bouteljes, en eenige pypen.
B. Do not stay then, we will stay for you at Somerset-house.	B. Blyf dan niet uyt: wy zullen na u wachten by Somersethuys.
A. Go on, I will overtake you by and by.	A. Gaat maar voort, ik zal u straks wel onderhaalen.

[p. 251]

D. We should have told him that he should bring an ounce of good Spanish Tabacco.	D. Wy hadden hem moeten zeggen dat hy een once goede Spaansche Tabak zou mee gebragt hebben.
C. He hath some in his Box, he is never without any.	C. Hy heeft wel wat in zyn doos, hy is nooit zonder iets.
B. Gentlemen, let us agree for a Boat.	B. Heeren laat ons een verding maaken voor een schuyt.
C. Shall we take one Man or two?	C. Zullen wy een man neemen? of twee,
D. Let us take two.	D. Laat 'er ons twee neemen.
B. Honest man, what shall we give you to carry us to Greenwich, and to bring us back again?	Wat zullen wy u geeven, Maat, dat gy ons na Greenwich brengt, en weer te rug?
Sir, you shall give me a Crown, if you please.	Myn Heer, gy zult my een Kroon geeven indien 't u belieft.
It is too much, you shall have four shillings.	Dat is te veel, gy zult vier schellingen hebben.
We cannot carry you for less.	Wy konnen u niet minder voeren.
C. We must give them five shillings, they	C. Wy moeten haar vyf schellingen geven,

[p. 252]

are honest men, they must get their living.	't zyn eerlyke lieden, zy moeten 'er van leeven.
B. Well, you shall have what you ask.	B. Wel gy zult zo veel hebben als gy eyscht.
Where is your Boat?	Waar is uw schuyt?
There it is, Gentlemen.	Daar is ze, Heeren.
Will you be pleased to step in?	Belieft gy in te treden?
D. Presently, we stay for a Gentleman.	D. Terstond, wy wachten nog na een Heer.
C. There is Mr. A. coming, he hath made great haste.	C. Daar komt Mr. A. al aan, hy heeft sich gehaast.
B. He goeth like a lean Cat.	B. Hy gaat als een magere kat.
A. Well, Gentlemen, have not I dispatcht?	A. Wel, Heeren, heb ik my niet lustig gehaast?
D. Truly you have, you shall drink first.	D. Ja dat hebt gy; gy zult ook eerst drinken.
B. Have you brought good Wine?	B. Hebt gy goede wyn gebragt?
A. If it be not good, I will drink it all my self.	A. Indien ze niet goed is, zo zal ik ze zelf drinken.

[p. 253]

B. You understand the matter very well.	B. Dat hebt gy niet qualyk.
C. Come then, Gentlemen, let us step into the Boat.	C. Komt dan, Heeren, laat ons in de Schuyt treeden.
D. Step in first, we will follow you.	D. Stap eerst in, wy zullen u volgen.
A. Without ceremony, Gentlemen, let him follow me that loves me.	A. Zonder Ceremonien Heeren, die my lief heeft mag my volgen.
B. What needs so many complements; For my part I never use any: I take my place by you, for you keep the Bottles.	B. Waar toe zo veel Complimenten? Ik voor my, gebruyk ze nooit: Ik ga by u zitten, want gy hebt de Bottels by u.
C. Sir, I intreat you not to let me commit an incivility.	C. Myn Heer, ik bid u, laat my geen onheusheyd begaan.
D. Sir, I will not go before you, I know very well the respect that is due to you.	D. Myn Heer, ik wil voor u niet ingaan, ik weet zeer wel wat eerbiedigheyt ik u schuldig ben.
C. But, Sir, you laugh at me, we will stay here then till to morrow.	A. Maar myn Heer, gy lacht om my, zo doende zullen wy hier wel tot Morgen staan.
A. I must confess,	A. Ik moet beken-

[p. 254]

Gentlemen, you are very ceremonious.	nen Heeren, dat gy vol Ceremonien zyt.
B. Come, come, Gentlemen, let us make haste, what needs so many ceremonies among friends?	B. Kom, kom, Heeren, laat ons wat haast maken, waar toe zo veel Ceremonien onder vrinden?
D. I beseech you, Sir, let us not make these Gentlemen stay.	D. Ik bid u myn Heer, laat ons deeze Heeren niet doen wachten.
C. Sir, I had rather commit an incivility, than to disobey you.	C. Myn Heer, ik wil liever een onbeleefdheyd begaan, dan u ongehoorzaam zyn.
A. Seriously, Gentlemen, this is a fine Rivier.	A. In ernst Heeren, dit is een schoone Rivier.
B. It is the finest in Europe.	B. 't Is de schoonste in Europa.
C. The water is very calm at present.	C. 't Water is tegenwoordig heel stil.
D. We could not have pitcht upon a finer day to go by Water.	D. Wy zouden geen schoonder dag hebben konnen aantreffen, om by water te gaan.
B. But Mr. A. you have brought Tobacco and Pipes with you: But where will you have fire?	B. Maar Mr. A. gy hebt Tabak en Pypen mede gebragt; waar zult gy vuur krygen?

[p. 255]

A. I have forgot a match, I am very giddyheaded.	A. Ik heb een Lont vergeeten; Ik ben heel ylhoofdig.
C. So much the better, for indeed I do not love smoaking, but when I am at my journeys-end.	C. Zo veel te beter, want ik hou van geen rooken, voor dat ik ben daar ik weezen moet.
B. Really, Gentlemen, our conversation is better than the smoak.	B. Waarlyk, Heeren, onze ommegang is beter dan de rook.
D. We are very near the Bridge, is there no danger to shoot it?	D. Wy zyn digt by de Brug; is 'er geen perykel om 'er door te vaaren?
A. Not more than in this place, the Water is smooth now.	A. Niet meer dan daar wy nu zyn; want het water is effen.
B. I go through it two or three times a day, whether the Water be high or low.	B. Ik gaa 'er wel twee of driemaal 's daags door, 't zy dat het water hoog of laag is.
C. You are mighty bold, I went through it once, when the Water was low, the Boat was like to have been sunk.	C. Gy bent zeer stout, ik ben 'er eens door gevaaren, wanneer het water laag was, en de schuyt zou schier gezonken hebben.

[p. 256]

D. There is not too much safety, I would not trust to much too it.	D. 't Is 'er niet als te veylig; ik zou 'er my liever niet al te veel betrouwen.
A. Nor I neither.	A. Noch ik niet.
B. What, Gentlemen, cannot you swim?	B. Wat Heeren, kont gy niet zwemmen?
C. I swim like a Fish, but not in my Cloaths.	C. Ik zwem als een Visch, maar niet in myn Kleederen.
A. I have swimmed many times over the River, with a Boat after me.	A. Ik heb dikwils de Rivier over gezwommen met een schuyt achter my.
B. I will lay a wager, that I can swim from hence to Greenwich.	B. Ik wil wedden dat ik van hier tot Greenwich zou konnen zwemmen.
C. Pray let us have that pastime a little.	C. Eylieve, laat ons dat kortswyl eens hebben.
D. I believe he would drink Water, whilst we drink wine.	D. Ik geloof dat hy water zou zuypen, terwyl wy wyn drinken.
B. Some other time, Gentlemen, the Water is not hot enough now.	B. Op een ander tyd eens Heeren, het water is noch niet warm genoeg.
D. I wish I could	D. Ik wenschte dat

[p. 257]

swim, on condition to bathe my self now; but I swim like a Stone.	ik konde zwemmen, mits dat ik het nu zou doen; maar ik zwem gelyk een steen.
A. We are now under the Bridge.	A. Wy zyn nu onder de Brug.
B. This is a fine Bridge.	B. Dit is een mooye Brug.
C. It is the finest in Europe.	C. 't Is de schoonste in geheel Europa.
D. How long is it since it was built?	D. Hoe lang is 't geleeden, dat hy gemaakt is?
It is above. . .	't Is meer als. . .
A. We are now going to see a great many Ships.	A. Wy zullen nu een menigte van Scheepen zien.
B. We shall see many of them; but they are almost all Merchant-men.	B. Wy zullen 'er wel een party zien, maar 't zyn meest alle Koopvaardy Scheepen.
C. Where are then the Men of War?	C. Waar leggen de Oorlogsschepen dan?
D. They are most of them now at Sea.	D. Die zyn nu meest in Zee.
A. A little before the War was proclaimed, I went to Rochester by Water with some Gent-	B. Een weynig te vooren dat de Oorlog afgekondigd wierd, ging ik na Rochester te

[p. 258]

lemen of London, we saw the finest of the King Ships in the River of Rochester.	water met eenige Heeren van London, en toen zagen wy des Konings beste Schepen in de rivier van Rochester.
A. Did you see the Soveraine?	A. Zaagt gy de Souvereyn?
B. Yes, and twenty more of the biggest next it.	D. Ja, en nog twintig van de grootste daar nevens.
B. They say it is a prodigious Ship.	B. Zy zeggen dat het een byster groot Schip is.
A. It is the biggest that ever I saw; you would think that you are in a Castle.	A. 't Is het grootste dat ik nog ooit gezien heb; Gy zoudt denken dat gy in een Kasteel waart.
C. Me thinks that those are very great Ships.	C. My dunkt dat dit al heel groote Schepen zyn.
C. They are big enough for Merchantmen.	C. Zy zyn groot genoeg voor Koopvaarders.
D. Is there no Men of War upon the Thames at this time?	D. Leggen 'er tegenwoordig geen Oorlog-schepen op den Teems?
C. There may be	C. Ik geloof daar

[p. 259]

some, I suppose.	moogen 'er eenige zyn.
B. I have heard his Majesty hath caused many Fregats to be built at Wooledge, and at Deptford.	B. Ik heb gehoord dat zyn Majesteyt veele Fregatten heeft doen bouwen te Wooledge, en te Deptford.
A. I saw them begun.	A. Ik heb ze zien beginnen.
B. Is there no way to go to see them?	B. Zouden wy ze nu niet konnen gaan sien.
A. Yes, if we have but time enough.	A. Ja, indien wy maar tyd genoeg hebben.
C. We will come, on purpose another time, to see the Ships.	C. Op een ander tyd zullen wy 'er wel eens eygentlyk om uytgaan om de Schepen te zien.
D. If we have time, we may land at Deptford as we come back.	D. Indien wy tyd hebben, wy moogen te Deptford eens aan land stappen, als wy te rugge komen.
B. As the company shall think fit.	B. Zo als 't Gezelschap het goed zal vinden.
C. We shall see, we shall see.	C. Wy zullen zien, wy zullen zien.
A. We are almost at Greenwich.	A. Wy zyn al haast te Greenwich.

[p. 260]

B. I wish we were there already: For I begin to be dry.	B. Ik wenschte dat wy 'er al waren; want ik begin al dorst te krygen.
C. To the busines in band, we do not mind our Bottles.	C. Maar tot de zaak; wy denken niet eens om de Bottels.
D. Sir, pull your Cup out of your Pocket a little.	D. Myn Heer, haal de kroes eens uyt uw zak.
A. You have done well to put me in mind of it, for I did not think upon it.	A. Gy hebt wel gedaan my indachtig daar van te maaken, want het was niet in myn zin.
A. Come, Gentlemen, to your Health.	A. Kom, Heeren, op uw gezondheyd.
B. Tope it.	B. Drink lustig.
C. Drink to me, for I am almost choaked.	C. Breng het my eens, want ik smacht schier.
A. Sir, I drink the King's Health.	A. Myn Heer, des Konings gezondheyd.
B. I accept of it with all my heart.	B. Ik neem het van ganscher harten aan.
A. It must go round.	A. Het moet rondt gaan.
B. Sir, it is his Majesties good Health, I	B. Myn Heer, 't is op zyn Majesteyts

[p. 261]

drink to you.	goede gezondheyd, ik breng het u toe.
A. You do not drink it up.	A. Gy drinkt het niet uyt.
B. I cannot, Sir, the glass is too big, and you have filled it so full, that I cannot hold it without spilling.	B. Ik kan 't niet doen, myn Heer, het glas is te groot, en gy hebt het zo vol geschonken, dat ik het niet kan houden zonder storten.
A. Truly, I drunk it so.	A. Ik heb het zeker ook zo gedronken.
B. Excuse me, I cannot drink so much at a draught.	B. Verschoon my, ik kan zo veel in een teug niet drinken.
B. Here, Sir, pledge me.	B. Hier myn, Heer, doe my bescheyd.
C. I desire no better.	C. Ik wensch niets liever.
D. I have drunk but one Cup yet, make haste then, that I may drink at my turn.	D. Ik heb nog maar een kroes gedronken, haast u dan wat, dat het myn beurt ook word om te drinken.
A. Let me see the Cup, Sir, I will help you.	A. Laat my 't schaaltje eens zien, myn Heer, ik zal u wat helpen.

[p. 262]

D. I will help my self, give me the Bottle.	D. Ik zal my zelven helpen, geef my de Bottelje maar.
A. Hold, here it is, it is almost empty.	A. Hou daar, hy is al schier leeg.
D. There is enough still for me.	D. Daar is nog genoeg in voor my.
E. He draws pretty well for a little man.	E. Hy haalt wel na hem, voor zo een kleyn man.
A. Come, let us open the other Bottle, I am so dry, that I could drink the Sea and Fishes.	A. Kom, laat ons de andere Bottelje op doen; ik heb zulk een dorst, dat ik de Zee en de Visschen wel zou konnen opdrinken.
B. You spill, have a care what you do.	B. Gy stort, zie toe wat gy doet.
C. You cannot make so much as you have lost.	C. Gy kont zo veel niet maaken, als gy verlooren hebt.
A. I am to blame, I confess; but seeing I have commited a fault, I must drink it.	A. Ik beken schuld; maar dewyl ik de fout begaan heb, zo behoor ik ook te drinken.
B. This Wine will make a Cat speak.	B. Deeze Wyn zou een stomme wel doen spreeken.
A. Gentlemen, let us empty our Bottle,	A. Heeren laat ons de Bottel leeg maa-

[p. 263]

before we come out of the Boat.	ken, eer wy uyt de schuyt gaan.
C. Give a Glass to these poor Watermen that have taken so much pains to row.	C. Geef deeze arme Schuytevoerders, die zo veel moeite gedaan hebben om te roeyen, ook een glas.
D. Here, Friends, this is for you.	D. Hier vrienden, dat is voor u.
Thanks, Gentlemen.	Grooten dank, Heeren.
A. Gentlemen, shall we pay for the Boat now, or shall we pay them when we come back?	A. Heeren, zullen wy nu voor de Schuyt betaalen, of zullen wy betaalen als wy te rugge komen?
B. Do as you please, as you think good.	B. Doet zo als 't u belieft, zo als gy 't goed vindt.
C. No, no, we will pay when we come back.	C. Neen, neen, wy zullen betaalen als wy weer te rug komen.
D. That is a very fine and delightfull place.	D. Dit is een schoone en vermaakelyke plaats.
A. So it is.	A. Zo is 't.
B. Gentlemen, will you have me carry you to that honest mans house, I spoke to you	B. Heeren, wilt gy dat ik u aan 't Huys van dien eerlyken Man brenge, daar ik u van

[p. 264]

of when we came away.	zeyde toen wy afgingen?
C. Hath he got good Wine.	C. Hy heeft goede Wyn.
B. He hath some excellent.	B. Hy heeft'er die heerlyk is.
D. Let us go there then.	D. Laat ons daar dan gaan.
B. Besides, he is a man of good company too.	B. En behalven dat, 't is ook een man van goed geselschap.
He hath been in Holland, he can speak good Dutch.	Hy heeft in Holland geweest, hy kan goed Duytsch spreeken.
He is altogether merry, he always sings.	Hy is heel vroolyk, hy zingt altyd.
He hath many drinking Songs.	Hy heeft veel drinkdeuntjes.
He will make you burst with laughing.	Hy zal u van lachen doen barsten.
One is never weary of his company.	Men is nooit moede van zyn geselschap.
A. Let us go there quickly then, he is such a man as I would have.	A. Laat ons dan met der haast daar na toe gaan, dat is zo een man als ik zoek.
B. Your Servant, Landlord.	Uw dienaar, Hospes.
Sir, your most humble Servant.	Myn Heer, ik ben uw zeer ootmoedige dienaar.

[p. 265]

How do you do?	Hoe vaart gy al?
Verrie well at your service.	Zeer wel om u te dienen.
We are come to take a little divertisement here, these Gentlemen and I.	Deeze Heeren en ik zyn hier gekomen om ons wat te verlustigen.
I have commended to them, both your self, and your good Wine.	En ik heb u en uw goede wyn haar aangepreesen.
Sir, I am much obliged to you, I give you thanks for it.	Myn Heer, ik ben daar over aan uw verplicht. Ik bedank 'er u voor.
Gentlemen, you are all very welcome.	Heeren, gy zyt alle zeer welkom.
Will you be pleased to walk up Stairs, I have some ho-go that I will send you up, with some of the best Wine of a high colour, it is like me?	Belieft gy na boven te gaan. Ik heb iets hartigs gereed dat ik u zal zenden, met een kan van de beste Wyn, die hoog van koleur is, gelyk als ik.
For although I am not high minded, I love to drink high, chiefly about the higher time of the day, (the Evening) and yet I never	Want hoewel ik niet hoogmoedig ben, zo drink ik echter gaarn lustig, en voornaamelyk als 't hoog op den dag is (tegens den avond) en nochtans

[p. 266]

stumble, nor am never more impertinent nor insolent.	struykel ik nooit, nogte ben ik ooit daar door te onbescheydener of baldadiger.
B. Well, Gentlemen, did not I tell you, that this man was very good company.	B. Wel Heeren, heb ik u niet gezegd, dat deeze Man een goed gezelschap was.
C. Truly, he is very merry.	C. Waarlyk, hy is zeer vrolyk.
A. He is a good fellow, I must macke acquaintance with him.	A. 't Is een goe slokker, ik moet wat kennis met hem maaken.
B. You will delight in his company, when you know him.	B. Gy zult vermaak hebben in zyn gezelschap als gy hem kent.
Gentlemen, I bring you something that was never eaten yet.	Heeren ik breng u iets, dat nooit te vooren gegeeten is.
Do you see this Neats-tongue?	Ziet gy deeze Osse-tong?
You never saw it before.	Gy hebt hem noit te vooren gezien.
Though it were for the Kings mouth, it could not be better.	Al was het voor des Konings mond, zo en kon het hiet beter weezen.
C. Landlord, we are engaged to you, come,	C. Hospes, wy zyn aan u verplicht, kom

[p. 267]

sit down here by me.	zit hier wat by my neer.
I love you, you are of a good humour, I am going to drink your health.	Ik heb zin in u, gy bent van een goede aardt, ik zal op uw gezondheyd drinken.
Will you do me reason?	Wilt gy my bescheyt doen?
Yes indeed, Sir, I do reason to all the World.	Ja zeker, myn Heer, ik doe aan al de wereld bescheyd.
And especially unto honest people.	En byzonderlyk aan eerlyke luyden.
B. Landlord, you and I must be better acquainted.	B. Hospes, gy en ik moeten beter kennis t'zamen maaken.
Truly, Sir, if you get acquaitance with me, you will do well; for I love greatness And though I am no great Man, I do as my Grandfather did. I rise betimes in the Morning, before it be broadday, and I drink a great Glas of Wine.	Waarlyk, myn Heer, indien gy kennis met my maakt, gy zult wel doen; want ik hou veel van grootheyt, en hoewel ik geen groot man ben, zo doe ik nochtans als myn Grootvader deed. Ik staa 's Morgens bytyds op, aleer het hoog dag is, en ik drink een groot glas Wyns.
A. You do as an	A. Gy doet, als een

[p. 268]

honest man ought to do.	eerlyk man behoort te doen.
D. Landlord, here is to you.	D. Hospes 't geldt u.
I heard that you have a great many good Songs, pray sing us one.	Ik heb gehoord, dat gy een deel goede deuntjes hebt, eylieve zing 'er ons een.
Yes, Sir: But pray cut this Neats tongue, I assure you, that it is an exceeding good one.	Ja, myn Heer; maar ik bid u, snyd deeze Ossentong eens op, ik verzeker u dat hy puyk is.
A. Lend me a Knife, Landlord and I will cut it.	A. Leen my een Mes, Hospes, ik zal hem opsnyden.
B. Truly, it looks well.	Zeker hy ziet 'er wel uyt.
Gentlemen did not I tell you so, another time you will believe me.	Heeren heb ik u zo niet gezeyd, op een ander tyd zult gy my gelooven.
D. We did not doubt, but that it was good upon your word.	Wy en twyfelden niet of hy zou goed zyn, op uw woord.
Taste a little of this white Wine, I believe you will like it.	Proeft een weynig van deeze witte Wyn, ik geloof dat hy u wel zal aanstaan.
A. I will pledge you	A. Ik zal u bescheyd

[p. 269]

well, Sir, it is the health of your inclinations.	doen, wel myn Heer, 't is op de gezondheyd van uw neygingen.
Sir, I drink it to you.	Myn Heer, ik breng het u.
B. I receive it with all my heart.	B. Ik ontfang het van ganscher harten.
C. Landlord, I find this Tongue a little too much salted, have you got nothing else for me? For I love not things that are so salted.	C. Hospes, ik bevind dat deeze tong wat te hartig gezouten is, hebt gy niet iets anders voor my, want ik hou niet van dingen, die zo gezouten zyn.
I have a couple of good Pullets below on the spit.	Ik heb een paar goede Kuykens beneden aan 't Spit.
Well, bring them up to us, if you please.	Wel brengze ons eens boven, zo 't u beliefd.
A. Ah, ah, you have then a mind to feast.	A. Ho, ho, gy meent dan een gastmaal aan te rechten.
H. The Gentleman is of my humour, he is not dainty-mouthed, but he loves good victuals well.	H. Die Heer is van myn aardt, hy is geen lekkermondt, maar hy houd wel van goede kost.
C. Our Landlord saith right; but I will tell you	C. Onze Hospes zegt wel, maar ik zal u nog

[p. 270]

more, when my belly is full, I want but a few things to satisfie my hunger.	meer zeggen: wanneer myn buyk vol is, ik heb maar weynig van doen om myn honger te verzaaden.
D. Sir, I blow this cup from you, you preach too long upon the vintage.	D. Myn Heer, ik blaas die roemer van u, gy preekt al te lang over de Wyntyd.
C. Well, well, like for like.	C. Wel, wel, Leer om leer.
B. But, Gentlemen, you do not mind that it begins to be late.	B. Maar, Heeren, gy geeft 'er geen acht op dat het laat begint te worden.
A. Do not trouble your self, we shall have time enough.	A. Ontrust u zelven niet, wy zullen tyds genoeg hebben.
Gentlemen, here are the two Pullets, they are as tender as ...	Heeren, hier zyn de twee Kuykens, zy zyn zo murw als …
B. Sit you down there, Landlord, and eat a bit with us.	B. Zit daar neer, Hospes, en eet wat met ons.
H. Gentlemen, I will tell you one thing, I eat not much; but I make it up in drink.	H. Heeren, ik zal u een ding zeggen: ik eet niet veel, maar ik maak het goed met drinken.
C. We must do so,	C. Zo moeten we

[p. 271]

little eating, much drinking.	doen, weynig eeten en veel te drinken.
L. I act my part well enough; for I do really believe, that as long as I drink I shall never die.	H. Ik quyt my wel genoeg, want ik geloof waarlyk, dat zo lang als ik drink ick nooit zal sterven.
D. You say right; but otherwise when you are dead, you shall drink no more.	D. Gy hebt gelyk, maar anders, wanneer gy ook dood bent zult gy niet drinken.
L. Alas, what misfortune, when I think upon it; come, let us drink then, while we live.	H. Eylaas wat een ongeluk, als ik 'er aan denk: kom laat ons dan drinken, terwyl wy leeven.
A. Drawer, go and draw us of the same White Wine.	A. Tapper, gaa en tap van de zelfde witte Wyn.
I will, Sir.	Ik zal, myn Heer.
Make haste.	Haast u wat.
A. Come, Landlord, sing a sudling Song.	A. Kom, Hospes, sing een dronkemans deuntje.
I will, Sir, but I must first drink a Glas.	Ik sal, myn Heer, maar ik moet eerst een glaasje drinken.
B. This Drawer is long a coming.	B. Deeze Jongen blyft lang weg.
L. He would be fit	H. Hy zou bequaam

[p. 272]

to fetch death.	zy om den Dood te haalen.
Why dost thou make us stay so long?	Waarom laat gy ons zo lang wachten?
C. Come, Landlord, this is to your health, and to thank you for your good company.	C. Kom, Hospes, dit is op uw gezondheyd, en om u voor uw goed gezelschap te bedanken.
L. Sir, I am your most humble Servant.	H. Myn Heer, ik ben u zeer ootmoedige dienaar.
I am to give you thanks for the honour you have been pleased to bestow upon me.	Ik zal u bedanken voor de eer die gy my hebt gelieven te doen.
B. What do we ow you, Landlord?	B. Wat zyn wy u schuldig, Hospes?
Gentlemen, there is eight shillings for Wine, pay what you please for therest.	Heeren daar is acht schellingen voor de Wyn te quaad, betaalt voor de rest wat u goed dunkt.
Here Landlord there is fifteen shillings for all, are you content?	Daar, Hospes, daar is vyftien schellingen voor alles, bent gy te vreede?
Yes, Sir, and give you many thanks besides.	Ja myn Heer, en ik bedank u hooglyk daar en boven.

[p. 273]

Farewell, Landlord, till wee see you again.	Vaarwel, Hospes, tot weersiens toe.
Gentlemen, your most humble servant, I hope you will do me the favour to come and see me againe.	Heeren, uw seer ootmoedige dienaar, ik hoop dat gy my de gunst sult doen, en my aanspreeken.
Yes, yes, we will.	Ja, ja, wy zullen.
You shall always command the best Wine.	Gy zult altyd met de beste Wyn gediend worden.
We thank you, Landlord.	Wy bedanken u Hospes.
Gentlemen, I wish you well home.	Heeren, ik wensch U L. wel t'huys.
We thank you, Landlord.	Wy bedanken u Hospes.
We have staid there a long while, it is very late.	Wy hebben daar een langen tyd geweest, het is al heel laat.
Let us go quickly to find out our Boat.	Laat ons wat ras gaan, om onze schuyt te vinden.
Truly, this man is good company.	Zeker, deeze man is goed geselschap.
So he is.	Zo is hy.
He deserves that people should go to his house.	Hy verdient dat men tot zynent zou gaan.

[p. 274]

He receives people very kindly.	Hy ontfangt de luyden zeer vriendelyk.
Come, honest friends, we have staid a little longer than we thought.	Kom Vrinden, wy hebben een weynig langer uytgebleeven, dan wy gedacht hadden.
You must make a lithast, if you please.	Gy moet u wat haasten, zo 't u belieft.
As much as we can possible, Gentlemen.	Zo veel als wy konnen, Heeren.
Do then, you shall have another shilling to drink.	Doet zo, dan zult gy nog een schelling tot drinkgeld hebben.
I think we shall have time enough.	Ik denk dat wy tyds genoeg sullen hebben.
It is a fine weather, we have wind and tide, we shall come home in good time.	Het is mooi weer, wy hebben voor de wint en voor stroom, wy zullen bytydts t'huys komen.
The Moon shines bright, we go a great pace, we shall quickly be at London-Bridge.	De Maan schynt helder, wy gaan snel voort, wy zullen met der haast by de Brug van Londen weezen.
These men are strong, they row with all their strength.	Deeze kaerels zyn sterk, zy roeijen uyt alle haare magt.

[p. 275]

How pleasant it is now upon the Water!	Hoe vermaaklyk is 't nu op 't water.
Are not those fishers?	Zyn dat geen Visschers?
Yes, Sir.	Ja, myn Heer.
Do you think they have got any fish?	Denkt gy dat zy visch gevangen hebben?
Yes truly, they have.	Ja, wis hebben ze.
Let us buy some.	Laat ons wat koopen.
No, no, let us not stay, we have not too much time.	Neen, neen, laat ons niet wachten, wy hebben niet al te veel tyd over.
What should we do with that fish.	Wat zouden wy met die visch doen?
We will eat it.	Wy zoudenze eeten.
There is enough at the Fismarket.	Daar is genoeg op de Vischmarkt.
You say right; but it is not so good, and it is dearer.	Gy hebt gelyk, maar zy is niet zo goed, en zy is duurder.
It is as good every jot, what matter is it, how dear it is? it is not too dear neither.	Zy is volkomen zo goed. Wat legt 'er aan gelegen hoe duur ze is? En zy is ook zo duur niet eens.
I do not love fish; I love flesh better.	Ik hou niet van visch, ik heb liever vleesch.

[p. 276]

You are a great flesh-eater.	Gy bent een groote vleescheeter.
There is nothing better than a good stewed Carp.	Daar is niet beter als een goede gestoofde Karper.
You have reason.	Gy hebt gelyk.
I love Tenches extreamly, when they are well seasoned.	Ik hou byzonder van Zeelt, wanneer ze wel toegemaakt is.
So do I.	Zo doe ik ook.
Methinks that they do dresh fish better in Holland than here.	My dunkt dat zy in Holland de visch beter toemaaken als hier.
That is true, the Dutch are better Cooks then we are.	Dat is waar, de Hollanders zyn beter Koks dan wy.
Yet I have eaten some well dressed in this Countrey.	Ik heb 'er evenwel in dit Land gegeeten, die wel toegerecht waaren.
I believe it.	Ik geloof 't wel.
I was at Kingston a while ago with a Gentleman, a friend of mine, that carried thither two great Carps from London; we had them drest for us very well in our Inn. I did never	Ik was, een poos geleeden, eens te Kingstone met zeker Heer, een vrind van my, die twee groote Karpers van Londen mede nam; en wy kreegen ze zeer wel toegemaakt in onze Herberg; Ik

[p. 277]

eat any thing so good.	heb nooit iets beter gegeeten.
In what Inn did you lodge?	In wat Herberg waart gy t'huys?
At the Castle.	In 't Kasteel.
It is true, it is a good Inn; there is a handsome Maid which is a very good Cook.	't Is waar, dat is een goede Herberg, daar is een aardige Meyd, die een braave Kok is.
Ah, ah, we are come already to the Tower.	Ho, ho, wy zyn alree by den Tour gekomen.
If it were not so late, we would go to visit a Gentleman a friend of mine in the Tower, that would entertain us nobly.	Indien 't zo laat niet was, wy mosten een zeker Heer, een vriend van myn, in den Tour gaan bezoeken, hy zou ons treffelyk onthaalen.
It is too late, it must be some other time.	't Is nu al te laat, op een ander tyd eens.
When you please, we shall go there.	Als 't u belieft, zo zullen wy 'er eens gaan.
O God be thanked, we are arrived.	O God zy gedankt; wy zyn al aan.
Softly, Gentlemen, step out one after another, we are come in good time.	Zagtjes, Heeren, stap een voor een uyt, wy zyn nog in goede tyd aangekomen.

[p. 278]

It is too late, let us pay for the Boat, it is good reason.	't Is al te laat, laat ons voor de schuyt betaalen, 't is reden.
Here honest men, here is your money; here is another shilling that we promised you to drink.	Daar Maats, daar is uw geld, en daar is nog een schelling, die wy u tot drinkgeld beloofden.
We thank you Gentlemen.	Wy bedanken u, Heeren.
Now, Gentlemen, it is time for us to take leave one of another.	Nu Heeren, 't is tyd dat wy onse afscheyd van malkanderen neemen.
Gentlemen, before we part, will you be pleased to let me give you a Glass of Sack?	Heeren, eer wy scheyden, belieft het u dat ik u nog een glaasje Sek geef?
No, Sir, we thank you, it shall be for another time.	Neen, myn Heer, wy bedanken u, op een ander tyd eens.
Come, come, it is not so late.	Kom, kom, 't is zo laat nog niet eens.
For my part, I must go home, I will not drink to day, they stay for me at home.	Ik voor my moet t'huys gaan, ik wil van daag niet meer drinken; zy wachten t'huys na my.
Well, Sir, since you are not pleased, fare-	Wel, myn Heer, dewyl 't u niet belieft,

[p. 279]

well, I rest your servant.	vaarwel dan, ik blyf uw Dienaar.
I thank you for your good company.	Ik bedank u voor uw goed gezelschap.
Gentlemen, your most humble servant.	Heeren, uw zeer ootmoedige Dienaar.
I wish you a good evening, and a good night.	Ik wensch u een goeden avond, en goeden nacht.