Stichtelijke gezangen, in verscheidene gelegenheden gedicht, en met aanmerkingen, tot verstand van eenige stukken uit de H. Schrift, verrijkt. Deel 2

[p. 143]

De groote zielzon.

OF AANDACHT OP PSAL. XXXVI. 10 en 11. Want bij U is de fontein des levens: door Uw licht zien wij het licht. Span den hooge uwer goedertierenheid voor de geene die U kennen, en Uwe gerechtigheid voor de oprechten van harten.

Of eene nieuwgemaakte Zangwijze.
Op: Dieu des plaisirs.

I.

De groote Zon,

En Levensbron,

Schiet haare straalen:

'k Voel hemelgloed,

Die warmt en voedt,

In mijn gemoed,

Terwijl ik zucht,

Door wolk en lucht

Gelukkig daalen.

Op Noachs beê, scheen 't zonlicht weer:^*

Uw zon, O HEER,

* Op Noachs beê scheen 't zonlicht weêr.] Ik zinspeele, zo wel als onze Dichter v. 6.11, op degeschiedenis van den Zondvloed. Dat Noach een groot prediker der gerechtigheid, en voorbidder Ezech. XIV:14-20 om de herstelling der onder den vloed bedolvene aarde gebeden, en die bede van God verwerven hebbe: blijkt niet duister, uit den aart van zijn godvruchtig bestaan Gen. VI: 8, 9; uit de godspraak van zijnen vader Lamech, dat hij 't menschdom zou vertroosten, over bunnwerk, en over de smerte hunner banden, van wege 't aardrijk dat God vervloekte Gen. V: 29; en eindelijk uit de verhooring van Noachs zuchten, want er staat duidelijk Gen. VIII:1. En God gedachte aan Noach enz. Gelijk hij den HEERE ook na de verlossing plegtig gedankt heeft, Gen. VIII: 20.

[p. 144]

 

En 't vuur der leer

 

Zoo wijs en goed,

 

Stelt nu den vloed

 

Der aarde ook paalen.

 

Uw zoon, de zon, en zoen van 't volk,

 

Verdrijft de wolk,

 

Droogt d'afgrondskolk.

 

II.

 

Dit zonnelicht,^*

 

Doet mijn gezicht,

 

Het licht aanschouwen.

 

'k Zie mijn gemis,

 

In duisternis,

 

Hoe zwart zij is.

* Dit zonnelicht enz.] In, of door uw licht, zien wij het licht; staat er v. 10. Ik weet niet, dat men eene uitdrukking, die zoo zeldzaam is en opmerkelijk, ergens beter uit kan verklaaren, dan uit den Regenboog; daar in der daad, het licht der Zon, in de Waterdroppelen welke vlak tegen over de Zon nedervallen, terwijl er achter die droppelen een zwarte wolk staat, haar eigen licht als in een' spiegel doet beschouwen. Zie G.J. 's Gravesande Phys. Elem. Mathem. Tom. II. L. III. C. XXI. §. 875-884. De straalen van de goddelijke zielzon, schijnen dikwersf zoo in een' stortregen van traanen, en op de zwarte wolken van onze geestelijke duisternissen en verdrukkingen, dat we daar in, 't godlijk hebt, bij weêrkaatsng zien kunnen.

[p. 145]

 

'k Zie JESUS glans,

 

Aan 's hemels trans;

 

Dat 's mijn vertrouwen.

 

Ik volg het licht en 't godlijk vuur,

 

In zoet en zuur,

 

Naar 't wijs bestuur.

 

Die 't Zonlicht schat,

 

Zal 't hemelpad

 

In 't midden houën.

 

Rijs Zonne der gerechtigheid,

 

Die 't licht verspsreidt,

 

Vol majesteit.

 

III.

 

Wat licht of gloed,

 

Zou mijn gemoed

 

Tog meerder wenschen?

 

Wijk donkre lucht;

 

Wijk bange zucht,

 

Die d'afgrond ducht.

 

Wijk duisternis:

 

Waar 't levert is,

 

Is 't licht der menschen.

 

Gij wilt, o Zon, het heilsaizoen,^*

* Gij wilt, o zon, het heilsaizoen enz.] Gelijk oudtijds, door 't vrolijk rijzen van de zon, na eene drabbige lucht, en zoo veel stortregen, de saizoenen hersteld werden. Gen. VIII; 20. 11.

[p. 146]

 

Herleeven doen,

 

Mijn krachten voên.

 

Door 's Hemels hand,

 

Zal nooit mijn stand,

 

Noch bloei verslenschen.

 

O JESUS wees mijn licht, en zon,

 

Mijn levensbron,

 

Waar 't heil begon.

 

V.

 

Vlugt, waangeloof,

 

Uw mist verstoof,

 

Met all' de dampen.

 

De nacht verdween;

 

Toen 't Heillicht scheen,

 

Door 't donker heen.

 

O heilgezicht,

 

Dit Zonnelicht

 

Dooft mind're lampen.

 

Vlugt, twijfeling, dit Hemeloog^*

 

Spant ons om hoog,

 

Den regenboog.

* Dit hemeloog enz.] Dat is, deeze Zon. Groote natuurkundigen hebben beweezen, dat de Regenboog in de regendroppelen, enkel door de straalen van de zon in één' droppel twemaal gebrooken, en eens te rug gekaatst, wordt gemaakt. Zie C. Wolff Natuurk. 1 Deel §. 291-302. & G.J. 's Giavesande in de boven aangehaalde plaats.

[p. 147]

 

Dit rood en groen,

 

Zal mij behoên

 

In 's waerelds rampen.

 

't Is God die door zija rechterhand,^*

 

Ten liefdepand,

 

Den booge spant.

* 't Is God die door zijn rechterband, - Den booge spant]. Ik doel op het 11^de v. Het Hebr. woord van de onzen Uitstrekken vertaald, beteekent eigenlijk, Spannen, en zegt bij de Ethiopiërs bijzonder Den booge spannen. Zoo wordt het ook bij de Hebreen duidelijk van den boog te spannen gebruikt 1 Kon. XXII: 34, en 2 Chron. XVIII: 33. Schoon eenige Godgeleerden denken, dat de Regenboog, een Boog zonder Peeze is, leert echter de natuur der zaak dat hij die hebben moet; want anders zou de, Regenboog geen Schietboog, maar alleen een Halve kring weezen. De Peeze wordt hier gemaakt, door de kimmen van onze aarde, waar op de twee uiterste einden van den Regenbooge rusten. En in der daad, uit den grond wordt het vocht opgetrokken, in 't welke de Boog door de zonnestraalen wordt gespannen. God spant den boog van, zijne genade en 't heilig recht in de wolken ten doorluchtigen zegel en onderpande, dat Hij zijn volk door die twe glansrijke deugden verdedigen wil. En de oorzaak van al dit heil is de Zon der gerechtigheid in 't geestelijke.