7
[Ysbrand Vincent], in: Onderwys in de
tooneel-poëzy, [manuscript, 1678]
Uit:
‘Caput 15’.
Het Onderwys was de poetica van Nil
waaraan door diverse leden hoofdstukken waren bijgedragen. Het werd voltooid in
1678 maar verscheen pas in 1765 in druk. Caput 15: ‘Zestiende Dag.
Vander Persoonen Naamen, en Rangh’ werd geschreven door Ysbrand
Vincent (1641-1718), (plagiërend) toneelschrijver en leider van Nil na de dood van Pels en Meyer in 1681. De tekst volgt
Harmsen, 1989, pp. 192-193).
[...]
In de Tooneelstukken, die uit d'eene in d'andre taal overgebraght en vertaalt
worden, staat te letten of het een Treur of Blyspel is: zoo het een Treurspel
is, die gemeenlijk om te grooter luister te hebben in uitheemsche kooningrijken
onder groote persoonaadjen speelen, en maar simpelijk overgezet, en naar den
reghten zin gerymt worden, moetmen dezelve naamen behouden, en niet veranderen,
om datmen de Geschiedenis, die aan een ieder of door de Bekentheidt vande
Historie zelve, of om dat het Treurspel in zyn grondttaal bekendt is, daar door
onkenbaar en onaangenaam aanden Toehoorder zouw maaken.
Daar in teegendeel inde Blyspeelen, die meest altyd of onder fraaye burgers, of
onder gemeen volk speelende, van geringer stoffe wordende gehandelt, om dezelve
aangenaam en verstaanlijker te maaken, in't vertaalen van plaats en zeeden
moetende veranderen; ook de naamen naar de gewoonte en gebruik van de plaats
daar die speelen gestelt moeten werden gelijk de Warenar na
d'Euclio, en Roemer naarGa naar eind12
zeer eigentlijk en natuurlijk de benaaminge aande Persoonaadjen, neevens 't
veranderen van plaats, tyd en zeeden, is gegeeven; het welk niet alleen een
groot Cieraat aan die stukken heeft bygebraght, maar neevens d'andre
fraaijicheeden, een goede uitslagh heeft doen bekoomen, daar in tegendeel veele
andre stukken, onder anderen Het dubbel en Enkelspel na de Menechmen van Plautus, l'Esprit Follet,
of Spookende Jufvrouw, l'Aveugle Clairvoijant enz.Ga naar eind13 inde
welke hetzelve zo wel niet in aangemerkt, en teegens 't verstandt en't gebruik
strydende, eene kwaaden uitslagh hebben verkreegen.
[...]