Christus en cultuur

[p. 7]

Christus en cultuur

§1. Het thema ‘Christus en cultuur’ heeft de geesten altijd bezig gehouden, ook vóór Christus' komst. Dat zal zo blijven tot zijn wederkomst.

Christus en cultuur - dat thema heeft de geesten bezig gehouden, zolang het christendom in de wereld een plaats heeft. Of eigenlijk: reeds vele eeuwen daarvóór. Want ‘Christus’ is tenslotte niets anders dan een vertaling van ‘Messias’. en ook in de periode van het Oude Testament, toen de Messias werd verwacht, is over ‘Messias’ (Christus) en ‘cultuur’ nagedacht, gestreden, geprofeteerd, gerebelleerd. En, - indien wat we hieronder zeggen zullen, waar zal zijn, dan zal het eeuwenoude thema de aandacht blijven spannen in vreugde en in smart, tot het einde der dagen toe. De ‘restloze’ oplossing, ook van de hier aan de orde gestelde vraag, is niet aan de tijd, maar aan de dag, die hem een einde stellen zal, voorbehouden; en ze zal niet langs evolutionistische weg, maar langs die van de katastrofale parousie van Christus¹⁾ zelf verkregen worden. Daarom zal de gróte vreugde en de diepe smart om het eindresultaat van de worsteling om Christus en cultuur te verwachten zijn in de voleinding van de eeuwen. Men spreekt hiet twee geláden woorden uit: hemel - en hel.

1) katastrofale parousie van Christus: De wederkomst (‘parousia’) van Christus zal ‘katastrofaal’ zijn, d.w.z. de wereld komt niet langs lijnen van geleidelijkheid (evolutie) tot haar voltooiing, maar door een katastrofaal ingrijpen van Christus. Zie Wat is de hemel?, 92vv, waar Schilder over het ‘schok’-moment spreekt. ‘Zonder zulk een akute “schok” zou de wereld-van-de-aanvang, de wereld-van-de-alfa, nimmer te ontplooien zijn tot de wereld-der-voleinding, de wereld-van-de-omega’, a.w., 93. Schilder verwijst daarvoor naar 1 Cor. 15, 51: de mens zal straks in een ‘punt des tijds’ (St. Vert.) of in een ‘ondeelbaar ogenblik’ (N.B.G.) veranderd worden.