Waarachtige en Aen-merkens-waardige Historie van Lapland en Finland

II. Hooftstuck.
Beschriving van Finland.

FInland sijnde een Landschap Noordwaars gelegen,⁺ werd onder de deelen van Noorwegen getelt. 't Is soo groot, wijd en lang, dat het in de voorledene eeuwen voor een Koninkrijk op sijn selven plagt te gaan.

Al hoewel dit Land onder een seer koud Climaat gelegen is,⁺ werd het nogtans van de inwoonders bebouwt, besait en bewoont van seer sterke en moedige Luiden, die in vorige tijden hare Vyanden kloekmoediglijk wisten tegen te gaan, om voor hare privilegien en vryheden tot den uitersten Droppel bloeds te strijden, en den aanval der genen die de selven trachten te schanden af te weeren.

De Finlandse Logt valt al vry wat koud en scherp,⁺ even als in Lapland, en andere daar omtrent gelegene landen, dog niet te min seer suiver en klaar sijnde, weinigh besmettelijkheid en pesten onderhavig, soo dat dese Logt bysonder gesond is om onse sappen en bloed 't ontsteken, en behoorlijk voort te doen loopen, waar door men lang gesond kan leven. Dese Logt, seg ik, is dan soo getempert, dat men de Visch die alleen in de son gedroogt is, sonder eerst te souten, bewaren kan, ja al was het een dosijn Jaar, behoudens datse van vogt moet bewaart werden.

+ Gelegentheyt.

+ Word bebouwt.

+ De Logt.

[p. 55]

Van den 25 Maart tot den 8 September heeft men daar geduirig dag,⁺ sonder eenige nagt of duisternis gewaar te werden; yder 24 uuren is het weder een nieuwe dag, want van den vierden Mei tot den eersten Augusti schijnt de Son geduirig sonder ondergaan, alhoewel hy altijd eenigsins boven het Aardrijk gesien werd. Het Noorderdeel van Finland legt wel drie Hondert en vijftig Gottische mijlen van Zuid-gotland af, alwaar op sekere plaatsen (als te Lincopen en Scaren) de Son sijnde in 't begin van de Kreeft, men 't in midden van de Naga, sonder eenig Kaars-ligt gemakkelijk lesen en schrijven kunnen, al was het het kleinste schrift dat'er te vinden is. Ook kan men alderhande soort van geld gemakkelijk tellen; alwaar ter plaats, als ook op de daar omtrent gelegene, aldaar de Noordse Pool boven den horisont sestig graden verheven is, soo siet men van d'eerste van Mei, tot int begin van Augustus t'eenemaal geen sterren in de logt, maar alleen de Maan, de welke vol sijnde, als een brandend vuur heel rood gesien werd, dravende omtrent het vlakke der aarden, waar over d'inwoonders seer verschrikt en verbaast sijn.

+ Lange dagen.