II. Hooftstuk.
De gelegentheid van Lapland. Hoe by ouds gehieten heeft. Bepaling. Langte en breete.
DIt gansche groote Land, 't geen men heden Lapland noemt, is d'ouden niet bekend geweest, dan onder de naam van Biarmia en Scritfinnia.Ga naar margenoot+ Het begrijpt veel Volkeren, en strekt sig uit tot aan de Bergen van Noorwegen na 't Westen toe;Ga naar margenoot+ aan de Noord of Ys-Zee na 't Noorden; Witte Zee en 't Meir Ladoga aan 't Oosten: aan 't Zuiden heeft het Finland, Carelen en Tavasthus, welke zijn aan 't Oosten van de Botnise Zee boesem; aan 't Westen heeft het Angerman met Jamptie.
't Voornaamste deel deses Lands is tegen 't Zuiden gelegen, siende na 't Koninkrijk Sweden, en is Sweeds-lapland genoemt. Het heeft tot sijn Land-palen aan 't Noord-Westen Finmarken, of Finloppen, van waar de Volkeren komen die men Finnen noemd, welke aan de Zee woonen;Ga naar margenoot+ Sy zijn ook Lappen geheeten, en haar Land Deens-lapland, om datse van de Konink van Denemarken afhangen. Dit is het Lapland 't welk van d'ouden met de naam van Scritfinnia is bekend geweest.Ga naar margenoot+
Het Sweedse-lapland strekt sig uit na de Noord-Kaap, die d'uiterste is na 't Noorden, zijnde na 't Oosterdeel van 't Noorden; dese is seer na aan 't Woud Biarmia der ouden, dat ook Trenne genaamt is, welke gaat van het Kasteel Wardhuis tot aan de Witte Zee.Ga naar margenoot+ Het Volk van dit Biarmia draagt de naam van Lappen, maar wijlse onder den Czaar van Moscovien staan, noemt men haar Moscovise-Lappen, en haar Land Moscovisch-Lapland. Ga naar margenoot+
Ik en spreek alhier niet van die Lappen, nog ook van de Deense, maar die onder Sweden behooren. Het Sweedse-lapland strekt sig soo verre uit, dat het by na soo groot is als gansch Sweden: men rekend dat Land wel meer dan hondert Duitse mijlen lang, en wel t'negentig breed. Desselfs gelegentheid na Polen is omtrent vier-en t'sestig Graden van de Noordse breete, tot twee-en-t'seventig toe. De