Bacchus
(1665)–Jacobus Sceperus– AuteursrechtvrijDen Ouden, en huydendaegschen droncke-man. Ontdeckt uyt de heydensche historien; onderricht uyt de Heylige Schriften
Cap. XXVII. Dat de Dronckenschap den Mensche gelijck maeckt den Beseetenen van den Duyvel; ende den geenen welcke de Vallende Sieckte hebben.MAgh oock dit niet gelden by den Gulper, Ga naar margenoot+ om hem tot Afstant van Dronckenschap te beweegen, vermits hy (de Menscheyt smaedende) betoont liever te willen een Beest zijn als een Mensche; immers weynigh of niets hem daer aen te laeten zijn gheleegen, dat hy den Onreedelijcken Beesten gelijck is: So laet ons eens sien, of den Dronckaer door die gemeene Afgrysinge die alle menschen hebben van den Duyvel, welcke een Vyant van Godt en van Menschen is, van de Dronckenschap soude konnen afgeschrickt worden. Wie isser so overgeeven boos en godloos, Ga naar margenoot+ dat hy soude willen en wenschen van den Duyvel Lichaemelijck beseeten te zijn, ende geregiert te worden? Dannoch, de Dronckenschap (gelijck Basilius, seyt) is een Vrywillige Inhaelinge, en Inneeminge van den | |
[pagina 152]
| |
Duyvel in de Ziele; waer door de Dronckaer voor een wijle tijts vrywillich Beseeten, en een Beseetene is. De waerheyt van het seggen Basilij kan hier uyt beweesen worden en blijcken, Om dat de Dronckene den Beseetenen van den Duyvel seer gelijck zijn. Die menschen welckers Ziel en Sinnen de boose Geest beseeten heeft, Ga naar margenoot+ zijn sodaenig datse noch Reeden noch Bescheyt gebruycken, maer toomeloos en onbesuyst loopen tot haer eyghen verderf en onderganck. Eeven sodaenich zijn oock de Dronckene, so lange sy van de Dronckenschap beseeten zijn. Die Beseetene Matth: 12, vers 22, Ga naar margenoot+ was van den Duyvel Blint en Stom ghemaeckt; Het was eenen Stommen, dat is, Stom-maeckenden Duyvel, welcke dien mensche beseeten hadt, Luc. 11, v. 14. De Dronckenschap maeckt sommigen Stom en Blindt, Ga naar margenoot+ datse noch sien noch spreecken konnen, soo lange als sy Droncken zijn. Ende gelijck Christus den Stommen Duyvel uytdreef, en maeckte dat de Stomme sprack Luc: 11, v. 14; So maeckt de goetheyt Godts alleen, dat den Dronckaer, die sich selven hadde Stom ghesoopen, weederomme tot sijn Spraecke komt, en tot Godt bidden kan om Genaede. Die twee Beseetene welcke den Heere Christo onttmoeteden in het Lant der Gergesenen, Ga naar margenoot+ onthielden haer in de Doodts-graeven; waeren seer Wreedt, also dat niemant door dien wech konde voor by gaen, Matt: 8, v. 28. De Dronckene onthouden haer gemeenlijck in de Croegen en Drinckgelaegen, Ga naar margenoot+ welcke in der daet niet anders als Graeven der Ziele zijn; Aldaer begraeven sy haer selven onder den Wijn en stercken Dranck; Aldaer begraeft de eene Doode den ander, Matth: 8, v. 22; terwijl de eene Gulper den anderen droncken maeckt, en helpt onder de Cluyten van de Dronckenschap: Aldaer volghen sy haere | |
[pagina 153]
| |
Wellusten, en zijn leevende gestorven, 1 Tim: 5, v. 6: Aldaer zijn der Dronckaeren Kibroth Taava, dat zijn Lust-Graeven, in dewelcke sommige van haer sterven met de Kan in de hant, met den Romer aen de lippen, met het Soopjen in den mont; Eeven als der Israeliten veele in haere Kibroth Taava omquaemen, stervende met het Vleesch tusschen haere Tanden, Num: 11, verss. 33, 34. Oock waeren de opgemelte Beseetenen seer Wreet, Ga naar margenoot+ en maeckten dat niemandt door dien wech daerse haer onthielden konde voor by gaen. De dronckene zijn Wreedt, en wrockende, en wreeckachtich, Ga naar margenoot+ sy zijn Vechtachtich, en ranssen yeder een aen: Sy hangen het Mesjen op, steecken het op de Hoet, of by de Bier-Kan; schrabben op de Straeten, voor yeders voeten, roepen Haegen en Veldt; Grijs of Graeu; die lust die kom: Sy maecken het Kroechjen leedigh, de Straeten onveyligh, dat niemant deselve passeren durf. Die Man welcke over langen tijdt met Duyvelen was beseeten gheweest, Ga naar margenoot+ was met geen Cleederen bekleet, Luc: 8, v. 27. De Dronckaers zijn gemeenlijck Cael, Naeckt, en Beroyt; sy moeten Verscheurde Cleederen draegen, Prov: 23, v. 21; Ga naar margenoot+ Want sy versuypen de Cleederen van haer Lijf, en alles watse roeren en waegen hebben. De beseetene Man bleef in geen Huys, Vers 27: De Dronckaers konnen haer oock seer swaerlijck in haere Huysen houden, zijnde nergens nooder als t'Huys; en nergens liever als in de Drinck-ghelaegen. De beseetene, Christum siende, seyde met een groote Stemme, Wat hebbe ick met u te doen, Jesu ghy Soone Gods des Allerhoochsten? Vers 28. De Dronckaers, van de Dienstknechten des Allerhoochsten Godts aengesproocken, en bestraft wordende over haere Dronckenschap, seggen met een onbeschaemt aengesicht, | |
[pagina 154]
| |
met stijve Kaecken, en met Harde en Norsse woorden, Wat hebben wy met u te doen; Wat gaet het u aen dat wy Drincken, en onse eyghen Gelt verteeren? 'tselve en raeckt u niet, en sulcx en roert u niet. De Beseetenen man verbrack alle boeyens, banden, en keetenen, met dewelcke hy gebonden wiert; en hy wiert van den Duyvel gedreeven in de Woestijnen, v. 29. De Dronckaers bespotten en verachten alle Aenspraecken, Biddinghen, en Vermaeninghen van Godt, en van sijne Dienaeren, waer door sy haer tot ghehoorsaemheydt Christi en sijner Gebooden brenghen willen; seggende de Dronckaerts onder en tot malkanderen, Wat hebben wy te doen met Praedicanten, en met der selver Vermaeningen? Komt laet ons haere Banden verscheuren, ende haere Touwen van ons werpen, Psal: 2, v. 3. So worden sy gejaeght en ghedreeven van de Dronckenschap, van dien dronckenen Duyvel, datse dwaelen en verdwaelen op de Weegen der sonden; en eyndelijcken, Wildt en Woest gheworden zijnde door den Dronck, omkoomen in de Wildernissen en Woestynen van Ongerechtigheyt. Den Naem des Duyvels welcke deesen Man beseeten had, was Legio: want veele Duyvelen waeren in hem ghevaeren, Vers 30. De Dronckenschap welcke den Dronckenen besit, is een Sonde, welcke met recht ghenaemt mach worden Legio: want sy een Oorspronck en Oorsaeck van veele andere, en allerhande Sonden is. De Duyvelen, Ga naar margenoot+ wordende ghedreeven buyten den Beseetenen, baeden Christum dat hy haer doch niet ghebieden wouden te vaeren in den Afgrondt, alwaer haer Huys en Wooninghe is; maer aen haer vergunnen, te moogen vaeren in een Cudde Swynen, weydende op 't Geberchte, Matth: 8, v. 30, 31. Marc: 5, verss. 10, 11. Luc: 8, v. 31, 32. Ga naar margenoot+ Wanneer de Dronckenschap nu gheweecken is van de Dronckene, soo | |
[pagina 155]
| |
wenscht hy niet te blyven in sijn Huys, om aldaer de Plichten sijns Beroeps te doen; Maer doe hy eerst begon Nuchteren te worden, seyde sy al tot sich selven, wanneer sal ick opwaecken? Ick sal den Wijn noch meer soecken, Prov: 23, vers 35: Hy verlanght weer na sijn Out Geselschap in de Drinck-Cotten, en sijn begeerte is, te mooghen wesen onder de Droncken Swynen in de Drinck-gelaegen: en nu daer zijnde, keert hy met de gewasschen Zeuge tot de wentelinge in het Slijck, 2 Petr: 2, v. 22; Hy maeckt sich selven tot een Swijn, om den droncken Duyvel weeder in hem te laeten ingaen, en van den selven Beseeten te worden. De Duyvelen, Ga naar margenoot+ gevaeren zijnde in de Cudde Swynen, deeden deselve in het waeter storten, ende daer in Versmooren, Matth: 8, v. 32. Marc: 5, v. 13. Luc: 8, v. 33. De Dronckenschap, Ga naar margenoot+ gevaeren zijnde in den Dronckaer, doet bywijlen den Dronckenen storten in het waeter, en Versmooren in het selve. Weshalven, Ga naar margenoot+ behoorden alle menschen sodaenigh een Afschrick als sy hebben van den Duyvel, ende van des Duyvels Beseetenen, oock te hebben van de Dronckenschap, welcke een Duyvel in des menschen Ziel en Lichaem is; ende van den Dronckenen, welcke eenen Beseetenen gelijck is. Hoe Wanschickigh, Ga naar margenoot+ en Afschouwlijck is de mensch die in een vallende Sieckte leydt? Hy valt plotselijck ter Aerden needer, schuym-beckt, sluyt Handen en Oogen, is den Dooden gelijck, en sonder gevoelen: hy stort in Vyer, in Waeter; en vallende, valt doot, of quetst sich selven, ende gevoelt het niet. Eeven soo is het met den Dronckenen ghestelt; Hy valt, hebbende een vallende Sieckte; Hy Schuym-beckt, en knerst op de Tanden, de Handen dreygen, de Oogen dryven; men Beuckt hem, en hy Gevoelt het niet, Prov: 23, vers 35: Hy valt in 't Waeter, in 't | |
[pagina 156]
| |
Vyer; en wordt of Beseert, of Doot daer uyt getrocken. Gelijck de Hoonich-Byen met een groot gemommel en gerommel swermende in de Linde-Boomen, Ga naar margenoot+ van de Bloeyselen der selver soo veele en so gieriglijck inneemen, datse vol en droncken zijnde van booven needer vallen, en een wyle blyven leggen op de Aerde: So is het oock, dat de Nat-gierige Gulpers blijven onder het Ghewoel en Gejoel, onder het Geroep en Geraes in de Drinck-Gelaegen, ende aldaer den Dranck so gulsichlijck inneemen, datse (Vol zijnde, en doch niet Sat; overloopende, en doch meer begeerende) ter needer vallen, en blijven leggen, tot dat men haer ophelpt; of den Dranck van haer gheweecken is. Wacht u derhalven van de Dronckenschap; een Vallende Sieckte, die uwe Ziele ongevoeligh maeckt, hoewelse van Sonde in de Straffe valt; en waer door Sommighe uyt haere Welvaert in Quaelijck-vaert, uyt Rijckdom in Armoe vallen, en storten in den Afgront. |
|