Bacchus

Den Ouden, en huydendaegschen droncke-man. Ontdeckt uyt de heydensche historien; onderricht uyt de Heylige Schriften

Cap. IX. Dat het aenporren tot Drincken, en Droncken-maecken, een Swaere Sonde voor Godt is.

HEt is een swaere sonde voor Godt yemant tot Drincken te porren, ⁺ het lijf vol Wijn te perssen, en droncken te maecken. Dit blijckt uyt de woorden van Habakuk, roepende het Wee uyt over den sodaenigen, welcke haeren Naesten te drincken geeven, en haere Wijn-Flessche daer by voegen, en droncken

+ Yemant tot drincken porren ende droncken maecken is groote Sonde.

[p. 49]

maecken. ⁺ Des Duyvels eygen werck ist, door Versoeckinge den mensch te brengen tot de sonde; weshalven hy den naem draegt van Versoecker, Matth: 4, vers 3. Des Duyvels eerste werck ontrent den mensche was, den selven te porren en versoecken tot gulsich eeten. Maer, wort niet de eene mensch den anderen tot een Duyvel, wanneer hy sijnen Naesten Versoeckt tot gulsich drincken, niet aflaetende van sulcx, voor ende aleer hy den selven met Wijn heeft opgevolt, en droncken gemaeckt? Godt heeft de Slange, ⁺ zijnde een listich en doch onreedelijck Gedierte, vervloeckt, om dat de Duyvel door de Slange (hoewel sy van des Sathans bedroch en Godloosheydt onkundich en onweetend was) tot Eva bedriegelijcke woorden gesproocken, en deselve tot gulsich eeten van de Vrucht des verbooden Booms verleydt hadde, Gen: 3, vers 1, 14. Heeft Godt niet meer reeden, om den Vloeck te laeten koomen op u, die een reedelijck mensche, en van den Wille Gods bewust en onderweesen zijt; en doch weetens en willens, als 's Duyvels instrument in deesen, uwen Naesten droncken maeckt, en brenght tot gulsich Gulpen en Gieten, het welck ghy wel weet dat so hoogh en scherp van den Heere uwen Godt verbooden is?

Doodtslach te doen, ⁺ en tot Dootslach te raeden en aen te hitsen, is sondich en strafbaer. Door den Dronck te verkrachten het ghebruyck des Verstants; en sich voor een wijle te berooven van het Reeden-gebruyck der Reedelijcke Ziele ('t welck eygentlijck is een Mensche dooden, vermits door de Reeden de mensche een mensche is) 't selve te doen is grouwelijck. Maer anderen tot sulcx te porren, of door Droncken maecken te brenghen, is meede niet min sondigh als het strafbaer is.

Het geyl ontuchtigh Wijf van Potifar, ⁺die on-

+ Duyvel versoeckt, en port tot sonde.

+ Slang, als 's Duyvels instrument vervloeckt.

+ Tot Dootslag, en tot Dronck raeden, is sondich.

+ Porren tot Ontucht, en Dievery, is sondich.

[p. 50]

trouwe Bed-genoot, versocht Joseph tot Ontucht, ende hielt daegelijcx daer op aen, seggende, legt by my, Gen: 39, v. 7, 12. De loose Hoere versoeckt den onbesuysden Iongelinck tot haer Hoeren-bedrijf; sy grijpt hem aen, kust hem, en seyt, Komt laet ons droncken worden van Minne tot den morgen toe; laet ons ons vroolijck maecken in groote liefde, Prov: 7. v. 13, 18. Den Dief en Moordenaer versoeckt en lockt anderen aen tot Dief-stal en Moorderye, seggende Prov: 1, v. 11, 12, & c. Gaet met ons, laet ons op bloot loeren: ghy sult u Lot midden onder ons werpen, wy sullen alle eenen Buydel hebben, & c. Wie isser, die dese en diergelijcke Versoekinge tot quaede Stucken niet en keurt voor sondigh ende ongheoorlooft? Sondigh is het, ymant te versoecken tot Overspel, tot Hoererye, tot Moordery, en Diefstal: Schandelijck is het ymandt tot een Overspeelder, tot een Hoere, tot een Moordenaer, en Dief te maecken. Niet min sondig is het, ⁺ sijnen Naesten tot gulsigh en overdaedich Drincken te porren en te perssen: Noch oock min schandelijck is het, den selven door het lijf hem op te vullen Droncken te maecken, seggende tot den selven Esa: 22, v. 12. Laet ons eeten ende Drincken, morgen sterven wy: Ende Esa: 56, vers 12. Komt herwaerts, ick sal Wijn haelen, en wy sullen stercken Dranck suypen: ende den dagh van Morgen sal zijn als deese, ja grooter, en veel treffelijcker.

Dat het een swaere sonde voor Godt is, ⁺ yemant tot drincken te porren, te perssen, en droncken te maecken, betuyght oock Augustinus Sermone 131, de Tempore, seggende, Daer de Dronckenschap is een soo swaere, en by Godt soo seer gehaete sonde, is deselve doch so gemeyn geworden in de Weerelt, dat die geene welcke de gebooden Godts niet en willen weeten, de Dronckenschap achten en houden geen sonde te zijn: oock so, datse in haere Gast-maelen en Drinck-ghelaeghen uytlacchen

+ So is oock het porren tot Droncken-drincken.

+ Dit toont Augustinus

[p. 51]

den soodaenigen welcke niet veel Suypen konnen; Ende door een Vyandtlijcke Vriendtschap onbeschaemdelijck perssen meer te drincken als het betaemt. Maer die ander dwinght meer te drincken als het diendt, soude minder quaedt doen aen den selven, indien hy hem met een Mes quetste in het lichaem, als dat hy desselfs ziele doodt, (dat is, doodelijck soeckt te quetsen) door Dronckenschap.

Gerson in Regulis Moralibus, ⁺ seyt, Ymant met opset Droncken te maecken, soo seer dat hy buyten ghebruyck sijnes Verstants is, en daer door een merckelijcke schaede krijght, is een doodelijcke Sonde. Den selven Gerson, in Compendio Theolog: de 7 vitiis Capital: seyt wederom, Wanneer yemant een ander Droncken maeckt, den selven porrende tot Drincken, om hem te brengen buyten Reeden en Besey, en te maecken onvermoogend om Verstant en Reeden te konnen ghebruycken, en 't selve doet tot sijnes Naestens naedeel, die begaet een Doodelijcke Sonde. Want hy beneemt sijnen Naesten vry meer als of hy den selven van eenich tijdtlijck goet bestoolen hadde; Vermits hy hem het gebruyck des Verstants beneemt.

Augustinus in Sermon: de Temp: de Ebriet: vitan: seyt seer bequaemelijck, ⁺ Wanneer ghy een ander Droncken maeckt, so krijght ghy een mensch tot Vrient, maer Godt tot Vyandt. Perst niemant tot Drincken, maer laet yeder Vryheyt hebben te drincken so veel hy wil: en soo hy wil Droncken drincken, laet hem alleen vergaen, op dat ghy beyde te saemen niet en gaet verlooren.

Men leest Esth: 1, vers 8, ⁺ dat op die Konincklijcke Maeltijdt van Ahasueros, het drincken geschiede na de Wet, Niemandt dwinghe. De Schenckers schoncken nae eens yeders wille, soo veel een yegelijck begeerde: Niemant dwongh den anderen om de Beeckers uyt te drincken; yeder Dronck, en liet een ander drincken, soo veele hem Luste en geliefde. Wanneer het soo toe-gaet onder het Drincken op Maeltijden, so is het Eerlijck en Vermaeckelijck;

+ Oock Gerson.

+ Men moet niet perssen tot drincken.

+ Drinck-Wet van Ahasueros.

[p. 52]

een yeder is Soet, ⁺ Heughlijck en Geneuglijck; ja selfs den strenghen en stueren Zeno, welcke doorgaens op Maeltijden seer Vermaeckelijck was; en gevraeght zijnde, Waerom? antwoorde, de Italiaensche Boonen hoewel sy bitter zijn worden soet, wanneer Waeter gegooten wordt op deselve, Diog: Laert: Lib: 7. ⁺ Ende Plutarchus Lib: de Garrulitate, seyt, Dat het perssen tot Drincken seer onbetaemelijck is; vermitsmen door sulx maeckt, dat den Wijn, welcke gevonden is om Vreugt en Geneugt te verwecken, een oorsaeck is van Dollicheyt, en Ongeneucht.

+ Seggen van Zeno.

+ Drinck-dwangh is ongeneuchlijck.