|
| |
| |
| |
Aan het genootschap, de Surinaamsche landbouw, opgericht in 't jaar 1788.
De snelle tyd, die, trap by trap,
Verheven kunst en wetenschap
En baart, en kweek, en op doet groeijen,
Schenkt thans aan dit ons westerstrand
Een kunstschool, am den bouw van 't land,
Door leerzaam onderwys, op 't weligst te doen bloeijen.
Zyn invloed heeft een groote kans;
Dewyl de vlyt des akkermans
Weêr word door roem en eerzucht wakker;
Thans word, met hem, zyn nyverheid,
Zyn staatsbestuur, en wys beleid,
Niet, als in vroeger' tyd, begraaven op zyn' akker.
| |
| |
Dit spoort hem aan, om d' eedlen schat,
Dien hy allengs vergaderd had,
Aan jonge landliên meê te deelen:
Hy schryst, en schroomt geen vittery;
Hy blyft in zyn gedachten vry;
En streelt zichzelv', terwyl hy andren zoekt te streelen.
Nu toont hy aan, wat jaargety'
Voor plant of kruid voordeelig zy;
Hy schetst zelfs al den aart der gronden;
Hy leräart, hoe het vaste strand,
En 't aangespoelde laage land,
Door loop der eeuwen, aan elkander zyn verbonden.
Hy kenmerkt d' aart van schulp en zand;
Van mangroen, en van' parwaland;
Van vruchtbre klei, van veen en aarde;
't Word alles door hem aangestipt,
En wyl 'er niets zyn oog ontslipt,
Word zyn verzameling een schat van groote waarde.
| |
| |
Wat schaft hem, in zyn' vruchtbren hof,
De plantery een ruime stof;
't Zy hy de schoone koffiboomen,
Van 't zaad tot aan de plant, beschryft,
En verder meld wat overblyft,
Om, door zyn landbouwkunst, natuur te hulp te komen!
't Zy dat hy spreekt, hoe 't suikerriet
Met spruitjes uit de vooren schier;
Hoe 't welig groeit, by 't nyvrig trassen;
't Zy dat hy meld hoe nu katoen,
Geplant by 't gunstig jaarsaizoen,
Voor 't menschdom, binnen 't jaar, de kleederen doet wassen!
Of dat hy spreekt van kakao,
Wier kokers, even geel als stroo,
Een' lekkernyschat in zich draagen;
Of dat hy van het koorn ook spreekt,
Hoe 't word geplant, en word gekweekt!
Dit elk te leeren, is zyn grootste welbehagen.
| |
| |
Nu spreekt by van banannenplant,
En teijer, die, tot onderstand
Van nyvre blanken en van slaaven,
Geteeld word in een' vruchtbren grond,
Wiens rykheid hem ten zelfden stond
Als in eon schoone beemd van kunstrykheid doet draaven.
Zyn tuintje leert hem, welk een' tyd
De moesteelt best word toegewyd.
Natuur schynt hem als toe te roepen:
‘Teel groenten in Novembermaand;
En als de zon in July taant,
Zaai dan meloenen, en geribde kanteloepen’.
Het nuttig vee dient voortgefokt:
Hiertoe op 't yvrigst uitgelokt,
Bezoekt by dikwerf zyne stallen;
Hy zorgt daarvoor, en door zyn vlyt,
Die altoos groeit, maar nimmer slyt,
Vermeêrt hy, dag aan dag, de kweekende getallen.
| |
| |
Des avonds, in een vreedzaam uur,
Bepeinst hy al 't geen hem natuur,
Of ondervinding, bragt te vooren:
Als lid van 's waerelds maatschappy,
Schenkt hy zyn letterlekkerny,
Tot nut en voordeel, aan dees noeste landbouwkooren.
Waarom hebt gy, in vroeger' tyd,
ô Voorzaat! nooit een uur gewyd,
Om zulk een kunstvuur aan te stooken?
Dan had het laater nageslacht,
Dat 's vaders zorg steeds looft en acht,
Van u, gelyk van ons, met lof en eer gesproken.
|
|
Auteursrechtvrij