|
| |
| |
| |
Eglentiers Bruylofts-Eer-Gaef,
In Liefd bloeyende,
Aen d'Eerzamen Hereman Dirckz. Kodden,
En d'Eerbaere, Deughd-lievende Heyltien VVovters.
In d'Echte verzaemt den 28. April 1619.
T'Eenzaeme levens warsheydt keurich nae verzellingh,
Vermoeyd, ghemat, en afgeslooft door tydens quellingh:
Ten aenzien dat de mensch is een gezellich dier,
Ontfonckten deughdens herten door de liefdens vier;
Wiens ziels-treffende-vlam twee zielens graeghten gh'raeckten,
Dat beyde d'eyghen wezens na d'onteyg'ningh haeckten,
Mits d'eyghendoms verliezingh geen verliezingh scheen,
Maer achtent tijdt-verlies te leven hier alleen;
Dus d'eenicheyt verdroot: O Tempels-rey der Muysen!
Ghy die onz' Amstels baerkens heughelijck hoort ruyzen,
En bruyzich juyghen uyt, mits liefdens lucke vloeydt:
Laet d'Eglentieren zinghen hoe 't al In Liefd bloeydt.
Laet nu uytbotten doch hun weel'ghe hertens knoppen.
Laet Pool-hoogh styghen hun beblade telghens toppen,
En terghen God Merkuer dat d'Heem'len hy verlaet,
Op dat onz' Mercurist in dezen Echte staet,
| |
| |
Bepraelt zy zijne Feest, om pronckich te verçieren,
Hem die bepronckten vaeck 't Toonneel der Eglentieren,
VVijl zijne Ieughdens-lentens-oeffeningh ter deughd,
Door redenryckheyts plegingh stichtich was verheughd,
Ter tydt toe dat de rypheyt van bedaerde Iaeren
Na hoogher lucken steegh, om Echt'lijck zich te paeren,
Uyt lout're neygingh nae lichaemelijcke teelt,
Om van zijn Vaders teelt te teelen teelt, en't beeldt
Van zo lof-waerden man, wiens afteelts ooghen wat'ren,
Vermits d aflyvicheyt, ghelyck hun herten schat'ren
Door 't heughelijck gherucht 't gheen hy ghelaeten heeft
In stael gheheughen, dies hy (zijnde graf-waerts) leeft
Door gloriens ghedachten, die tijdt niet doet sterven:
Gheen waerder erfdeel zijn nae-volghers kunnen erven
Als 't geen onsterflyck is; onsterflyck is zijn naem,
Mits die swayt op de vlercken zyns deuchd-rycke faem.
Gheluckich zy die zijn gheteelt van zulcken Vader,
Wiens defticheyts ghemoed uyt vreze Godes ader
Zyn eyghen wezen trock, dies leefden hy zo vroedt,
Dat redenens beheersch mijn Musa brallen doet
In juyghende beroem, en roeme zo rechtvaerdich,
Dat meer men roemen mach, want roemen is hy waerdich,
Het roemen men berispt, maer dees roem mach bestaen,
VVant gh'lijck wy roemen roemt Cosmus en Damiaen.
De Chirugia roemt van't gheen zy heeft genoten,
Met rechte reen dan moghen roemen Koddens loten
Huns waerde Vaders stam, wiens ed'le afkomsts proef,
Van aver tot aver tuyght Egmondt op den Hoef;
Doch d'Edelheyt is 't minst 't geen in hem is te mercken.
VVas Edel zijn gheslacht, noch Eelder zyn zyn wercken.
Voorzaetens Edelheyt is een gheluckich deel,
Maer dit is 't minst hy had, want deughde maeckt hem eel.
VVat meerder glory, Koddens, kundt ghy immer wenschen,
| |
| |
Als dat uw Vaders deughden stichten alle menschen.
Ach All' vernieler-doodt! te wreedlyck was uw Aert,
Als ghy zo waerden man te vroegh trockt vande aerdt.
Helaçy, geen verschooningh kunt ghy beter geven,
Als dat hy was te goet om hier met ons te leven.
Maer d'Hemel heeft hem d'hooghe Monarchy verleent,
Waer God de scepter voert en d'Eng'len zyn d'Gemeent,
Verlaetende de wer'ldt. Doch, dood, yets moet ick vragen,
Was zijn doodt niet t'onryp? en was 't niet te beklaghen
Dat hy zijn teere teelt hier liet gantsch zonder hooft?
Was't niet te groot' verdriet zo haest te zyn ontrooft
Van Vaderlijcke zorgh? Helaes, bedroefde wichten!
Hun Loodtsman zyne quyt, jae sterre die hun lichten,
Ach, mochten door ontucht gheraken in verdriet:
Ick acht ghy zeggen zult dat d'hoogen Hemel niet
Bestaet als t'onzer nut. 't is waer, ziet hoe ghenaed'lijck
De Moeder is versterckt, en heur begifticht daed'lyck
Met Vaderlijcke zorgh, en Moederlycke beyd',
Al is 't schoon dat de Vader in zijn rusts-plaets leyd,
Zy queeckt de Kind'ren op in heusch' en eerb're zeden,
In lout're vreze Gods, mits rypheyts kloecke reden,
Een dubb'le liefde teelt in't Moederlijcke hart,
De liefde tot heur Man is nu des kind'rens part:
Hoewel heur droef gemoedt stilswygend' moet betreuren
D'Aflyvicheyt heurs liefs, want als heur komt te veuren,
Doen aen heur borst het wicht gelyck een Lamm'ken zoogh,
En quam de Vader in hoe schichtich 't kind'ken vloogh
Nae hem, en riep Taet, Taet, en hy met lieve woorden
Om helsden 't lieve wicht, ach dat dan yemant hoorden
Hoe bitterlyck zy weent! want een eerbaere Vrouw
Verplaetst' heur liefde noyt, maer blyft ghestaegh ghetrouw,
Want tydt en kan de liefde uyt heur hert niet dringhen:
Vermits ontfanghen liefd heur tot weerliefd kan dwinghen.
O waerde Vrou! wiens lof mijn Musaes stemme niet
| |
| |
Volkomen zinghen kan van waerdighe Margriet,
Uw zeven kind'ren moghen boghen al te gader,
Dat zy in hunliens Moeder vinden oock hun Vader.
Het schynt dat ick myn theem in 't rechte spoor niet hou,
Want waer nu vreughde is sprack ick van droeve rou:
Verschoont my, want't is liefde die mijn gheest kan dryven,
Ia dat ick na mijn lust uw Dierycks lof zoud' schryven,
Veel eer ghebrack mijn inckt, papier, en pen, als stof,
Voor ick uytbrallen zoud' uw zael'ghe Dierycks lof:
Doch laet die Meesters-Meester by zijn Meester rusten
In eeuwighe triumph van Hemelijcke lusten:
Dus wyl uw glas noch loopt na zijn verloopen glas,
Voldoet ghy nu het ampt 't gheen Meester Dierycks was,
Als uw Deucht-rycke Zoon, uw Heereman ick meene,
Door Vreze Godes trachten Echt'lyck te ver-eenen,
Toe-stemden ghy beradich, 't Echten mocht gheschien,
Want yder moeder haeckt heur vruchtens vrucht te zien.
Nu terghden kies-keur 't oogh des Bruydegoms ghestadich,
Maer wie de heylheyt van de Echt verstaet, leeft radich,
Dus kreunt voor lock-lust niet, noch buyght niet onder 't zot
Der geyle schichtens keur des liefdeloose God:
Den wulpsighen kabouter vol van dart'le kueren,
Wiens wezen langher als 't ghenieten niet kan dueren.
Waer rechte neygingh is daer nieticht de begheert.
Waer waere liefde is, is minne overheert.
Waer vreze Godes is daer is een ernstich haecken,
Om d'Echte niet onheylich door de lust te maecken;
Dies onzen Heereman verkoor niet wulps noch geyl,
Maer mits de Echtens heylheyt hy verkoor zijn Heyl.
Heyl was 't beooghde mick 't gheen hy heeft onderwonden,
En mits zijn heyle graeght heeft hy zijn Heyl ghevonden.
Gheen meerder glory hy ter wereld wenschen kan,
Nu dat zyn waerde Heyl hem maeckt heur Heere-en-man
Door Echtelijcke keur, hoewel dat veel Momisten
| |
| |
Verzierden schalcke laeghen, nickerlijcke listen,
Eer-vlecken, en bedryven om te stutten 't gheen
Voor handen was, op dat dees twee door d'Echt niet een
En zouden werden, ô bedurven snoode tijden!
Waeromme laet ghy deughde door ondeughd bestryden?
Of is 't om dat de deughd geen hooger glorij heeft?
Als dat zy de ondeughde tot heur vyandt heeft?
't Is waer, vermits d'ondeughde noyt gheen vyandt vonde,
Want van ondeughde niemant jalours wezen konde,
Maer vande deughde wel, want deughd is ondeughds spijt,
Dus is 't de grootste proef van deughd, te zijn benijdt:
Benydt dan ghy benyders, vrucht'loos is 't bedryven,
De deugd kreunt voor geen haet want deugd zal deughde blijven.
Ia eerder door uw haet vermeerd'ren zal de deughdt,
Want ghy blyft in 't geknaegh wijl deugd door deugd verheucht,
Uw lasteringh verdwynt, de deughd behout heur klaerheyt,
Al is uw loghen grof de tijdt ontdeckt de waerheyt.
Vriend, Heereman, wilt ghy nu volgen uws vriends raedt,
So hout steets 't oogh in 't zeyl in uwen Echten staet:
Want d'alderkleenste fael daer ghy in mocht gheraken
Die zullen uw' benijders tien-werf grooter maecken
Als immer die oock was, leert dit les van my nu,
Dat ghy in deughd volhert, want d'ooghen zijn op u,
Houdt ghy 't oogh op u zelfs, wilt d'ickheyt overdelven,
Want grooter vyandt heeft de mensch niet als zich zelven:
Voor groote wijsheyt wert de zelfs kennis geacht,
Want die zich zelfs recht kent zich voor zich zelven wacht.
Verstaet ghy grondich wel wat Theodoor wil zegghen?
Zo zult ghy buyten waen uw stuck zo wel beleggen
Dat ghy zult Heer en Meester blijven van uw wil,
Want tusschen uwe zelfs, en wil is geen verschil,
Verstant en wille zijn uw zielens naeste bueren,
't Verstant en wil de loop uws levens gantsch bestueren.
Bruyckt ghy nu uw verstant en stuurt de wille recht,
| |
| |
Zo zult ghy met uw Heyltien in heylheyt uw Echt
Beleven; maer zo wil 't verstant mocht gaen te boven,
Zo zult ghy zelven door uw zelfs uw' lucken roven.
Voor eerst merckt op uw staet, want die ghy eertydts waert
En zijt ghy niet, vermits uw wezen, en uw aerdt
Vervormt gheheel en all': Doch vraeght ghy door wat reden?
Vranck en vry waert ghy eerst, maer nu hebt ghy uw' tweeden,
En zulcken tweeden die gheen tweeden is alleen,
Maer ghy is zy, en zy zijt ghy, geen twee, maer een:
't Zijn vreemde Paradoxen als wy 't wel doorgronden,
Dat twee verscheyde menschen eene zijn bevonden:
Doch ghy d'Hooft-heerscher zyt, en zy het waerdste lit.
Zo ghy nu treffen wilt 't doel van d'Echts-rechte wit,
Laet liefde zyn uw teughel om 't spoor niet te missen,
Of anders, zonder twyffel, zal 't gaen uyt uw gissen.
Want zo de liefde niet gestaegh blyft in uw hert,
Ghewis dat ghy het spoor van d'Echte byster werdt,
En hollen zult in 't wilt, ja vinden sulcken quelle,
Dat ghy van d'Echtens Hemel maecken zult een helle:
Verwiss'lende uw vreughde in misnoeghs gheknor.
En all' u heugh'lijckheyt in snarrelijck ghemor,
Uw vrede in onvreed, uw ruste in onruste,
Iae all' uw lief in leet, uw luste in onluste.
Zo ghy te recht verstaet de vrouwelijcke aert,
En waerom dat ghy nu met heur in d'Echt vergaert,
Zo weet ghy wel hoe datmen leven moet met vrouwen:
Dat is, dat ghy begint ghelijck ghy heur wilt houwen.
't Is waer liefd heeft geen maet, nochtans zo isser maet,
Het overveel verveelt, want al te veel vergaet.
Ghestadicheyt ick prijs, zo doen oock alle wyzen,
Zo ghy uw' lucken wilt op't alderhooghste ryzen:
Betracht dan dat u Bruydt, ghelyck ghy nu begint,
Tot uwe gulde Bruyloft geen verschil en vindt.
Heur waerde zulckx is waerd, en zulckx vereyscht heur deughde,
| |
| |
Zy die u offert op de Lentens heures Ieughde,
Het eelste heurs Cieraets, het waerdste dat zy heeft,
Zy die heur eyghen zelven nu vrywillich geeft,
Is die niet waerdich datmen danckbaerheyt zoud toonen,
En heure liefde met verdubb'lde liefde loonen?
Want aenghezien de Vrou zo haest zy d'Echt verkiest,
All' heure vryheyt, ja heur zelven gantsch verliest,
En stelt heur gantsch en alle onder 's mans ghebieden.
Behoort die Vrou geen groote eere te gheschieden?
En lijckwel zietmen vaeck wat zom loshoofd'ghen bloed,
Door d'alderminste fael verdriet zijn Vrou aendoet.
Ia dat ick door ervaerentheyt waerachtigh vinne,
Dat zy zijn lief niet is, maer, laçy, zijn slaefinne:
Iae snooder als slavin, helaes! hoe vaeck wy zien,
Dat reden noch bedaertheyt in ghe-echte lien
De teughel niet en swayt, en vroedich overweghen
Hoe dat dees doente streckt God en natuere teghen,
Ia redelijckheyts wet: ziet d'ondervindingh niet
Wat smekender gevlay in vryery gheschiet?
Door wat ghebedel dat wy tot weer-liefd gheraken?
Voor dat wy van een Maecht een Echte Vrouwe maken?
Waerom is't dat de Man moet bidden, en niet zy?
Vermits zy werdt onvry die voor de Echt was vry:
Het woordeken van vryen is hier uyt gherezen,
Zo dat de vryery ontvryinghe moet wezen,
Zo zy heur zelfs ontvrijdt mits 't Echten heur behaeght,
Werdt een onvrye Vrouwe van een vrye Maecht:
En zijnde dus ontvrydt, hoe vaeck zien wy ghebeuren,
Dat zy met reden die ontvryinghe betreuren:
Ia na een vrool'ken avondt zo men'ghen droeven dach.
Maer laes! tot weynich voordeel diendt het na beklach.
De Ouders die hun kind'ren in dees slavernijen
Beklaghelijcke zien, wat jamm'ringh dat zy lijen:
D'ervarentheyt ons leert, dus yder een die weet,
| |
| |
Hoe dat de Ouders die hun Dochters zien besteet,
In meer gevaeren zijn als die hun Zoonen trouwen,
Mits inde Mannens deughd bestaet het luck der Vrouwen.
Tracht ghy, Heer Bruyd'gom, nu dat ghy door uwe deughd
Uw Bruydens Ouders, en uw waerde Bruydt verheughd.
Heur Vader en heur Moeder gaven u heur eyghen:
De danckbaerheyt ghebiedt ghy ernstich zoude neyghen
't Herkennen deze eere die u wert ghedaen.
Wilt ghy recht danckbaer zijn? volght dan 't gheen ick zal ra'en,
Hout Heyltien voor uw Vrou g'lyck zy u hout voor Heere,
Die eer die ghy heur doet verwacht weer om die eere.
Zo zy de volle maet van uwe liefde heeft,
Houdt zeker dat zy u weer overmaete gheeft.
Men zeyt nochtans dat vrouwen immer willen winnen,
Maer eerbaerheyt ghenoeght met liefdens maet te vinnen.
Vindt zy 't geen zy verhoopt, ghy vindt 't geen ghy verwacht,
Want 't gene dat ghy pleeght het zelfde zy betracht.
Wie dat in rust en liefde met een Vrou wil leven,
Die moet bedachtzaem heur in alles wat toe gheven.
De zoetheyt vande Vrouwens aenghebooren aert
Verdiendt, dat wy, die met hun Echtlijck zijn vergaert,
Beleefdelijck ghemoeten waer zy mochten faelen
Met lieffelijck berisp: de wijste kunnen dwaelen,
En waerom niet de minst? Wacht u voor snar ghestryf,
Voor morringh, en ghepruyl, voor bitzich luyd ghekijf,
Maer wilt ghy alle twist behendelijck verzussen,
'tMisnoeghen dan versmoort door beydens zoet af-kussen,
En zo het kussen stillen kan de hooghste vlaegh,
Zo kijft vry tweemael, jae vry tien-werf alle daegh.
Hier mede nieuw-gehuwden wensch ick u welvaeren,
Gheluck, en kinder-teelt, met langhe blijde Iaeren.
EYNDE.
|
|
Auteursrechtvrij