|
| |
| |
| |
Bruylofts-Eer-Gaef,
Tafel-spel.
| Cupido | | | Liefd. |
| Vryagie. | | | Weerliefd. |
Cvpido.
T'Verweende zoete luk der wel bedeelde menschen,
Smaeckt myne smaeck zo zoet dat d'after lust doet wenschen
Na voncxkens vyerich heet myns toertze die steeds brandt,
En Nymphen gans ontvrout, en Knapen gans ontmant,
Die Herders herten boeydt, Herd'rinnen doet ontzinnen:
Die Godens zielens stuert en Goden doet beminnen.
De Ouden maeck ick jong, de Ionghen maeck ick out:
De stouten maeck ick bloo, de blooden maeck ick stout:
De ziende maeck ick blindt, de blinde maeck ick ziende:
De kreup'len doe ick gaen, de strammen maeck ick vliende:
De droeven maeck ick bly, de blyden maeck ick droef,
Myn Godheyt is bekent, daerom ick niet behoef
Te proeven mijne macht, laet Phoebus dat ghetuyghen,
Als Daphne hy bemind, en ick Apoll' deed buyghen
| |
| |
Ghelyck een teeder rys door schichten mynder boogh,
Tot Daphnes liefd gheheel, die vreezigh hem ontvloogh.
Vraeght Iupiter door wien hy duysterden 's aerds lichten?
Was 't niet uyt min tot Io, ghesproten uyt mijn schichten?
Pan vond het ried zo zoet waer in zyn lief verkeert,
Dat hy zijn pypken noch om zyn Siringa eert.
Ia Iupiter om my Dianas schyne brachte,
Als hy Calisto door myn lieve lust verkrachte,
In Stiers ghedaent dien God uyt mins lust zich verbeelt,
En zo zijn lieve lief Europa, listich steelt.
't Is myn verburghen kracht, lust-stoker mynder hetten,
Dat ick de Goden maeck mins-slaven door mijn wetten.
En wien ick niet geraeck, noch lust, noch leven heeft,
De vlammen mijnes toerts de menschen 't leven geeft.
De Nymphen maeck ick fris, 'k verçier hun blonde pruycken.
Heur vlechten vlecht ick zelfs, heur ooghen nimmer luycken
Als ick myn pijlen doel, jae wien ick diepst' gheraeck,
En aldergrondichst tref, gheniet de zoetste smaeck.
'k Beheert al na mijn lust waer dat myn pylen vloghen. loghen.
Wel Echo, zijt ghy daer, heb ick dan geen vermoghen? ooghen.
In d'oogen, dat is waer, wat roof ick dan noch meer? eer.
Bestendich is myn komst, al kom ick vaeck van veer. veer.
Hoe schelt ghy voor een veer een God in wezen wyslijck. yslijck.
Yslijck is uwen aert, ghy Echo doet onpryslijck. pryslijck.
Wien zyt ghy holle stem? zeght 't my zo 't u ghelieft. liefd.
Dat 's beusling, zyt ghy liefd? spreeckt uyt, zyt ghy de liefd? liefd.
Ha pochger! schalcken dwaes, de liefde ben ick zelven. 'k zelven.
Ghy zelven, kunt ghy dan de herten wel bedelven? bedelven.
Ia delven, tot het diepst des gronds, ghelyck ick doe? ick doe.
Voor alle quel, verdriet, de menschen ick behoe. hoe?
Door lieve geyle min, op dat zy niet uyt teeren. teeren.
Al zyn de pynen swaer door my zy niet vermeeren. meeren.
| |
| |
Hoe meeren zy, zegt ghy, yets moet u zijn ghevraecht. vraecht.
Wat waent ghy dat uw' komst 't gezelschap hier behaegt? b'haecht.
Ick was het stuur dees Feests, wilt ghy u hier in dringen? dringen.
Waent ghy Cupido zult na u begeerte dwingen? dwinghen.
Aenvaerd ick eens mijn boogh voorzeker ick u schiet. schiet.
Iae, schiet, ghy stouten dwaes, wel hoe, en acht ghy 't niet? niet.
So ghy u liefde noemt daer is een van mijn schichten. schichten.
Daer is myn swackste pyl, gaet doet uw werck en plichten. lichten.
Acht ghy 't een lichte pyl, 'k wed die uw herte raeckt. raeckt.
Zo zijt ghy oock een slaef van mijnen wil gemaeckt.
Vryage komt uyt. Cupido spreeckt voort.
Wien komt hier ter doch Feest? hoe prachtich komt hy treden:
Of hy het nieuwe Paer nae 't bedde meent te leden?
Is yemant wel zo stout die derven zou bestaen
Te doen het gheen door my alleen moet zijn gedaen?
Mijn Moeder om het bedt is bezich te bereyden:
En ick om Bruydegom en Bruyd nae 't bed te leyden.
Vryagie
Komt uyt zinghende.
NU mijn stemme laet vry blycken
't Lof uvvs Nimphens hooge vvaerd,
Want hier niemandt op de Aerd
By heur schoonheyt is te g'lycken,
Als die zuyv're Maen op staet
Als de Sterrens licht vergaet.
2 Als de Herders vvou-vvaerts vloghen
En hun liefkens zoecken daer,
| |
| |
Ziet, de vveyliens op malkaer
Met vervvond'ringh zy be-ooghen,
Als zy zien het schoonste licht,
In mijn schoonstens schoon ghezicht.
Heer Bruyd'gom weet ghy niet wat dat zijn komst' beduydt?
3 Sterren die in d'Hemel bloncken
Noyt en lichten zo ghetrouvv,
Als de ooghen van mijn Vrouvv,
Die ghelyck tvvee polen loncken,
Yder die dees polen kiest,
Flucx zich zelven oock verliest.
4 D' Hayren zijn recht goude draden,
Waer de Son zijn licht uyt steelt,
't Voorhooft g'lyck yvoor ghebeelt,
't Hayr ghevlecht ghelijck Najaden,
't Goude snoer geen g'lyckheyt heeft,
Met de glans die 't hayre geeft.
5 Schoone perlen vvy behooren,
Gh'lijck de ed'le Egypsche Vrouvv
Gaf als teken van heur trouvv,
T'hangen aen heur lieve ooren,
Noch en zou de perlens schyn,
Niet zo schoon als d'ooren zijn.
6 K'raele lippen die staech douvven
G'lijck de lentens morghen doet,
| |
| |
Lodd'ren staech in Nectars zoet,
G'luckich dieze mach aenschouvven,
Want al ander zoet verzaeckt
Die de lieve lippen raeckt.
't Leeft al wat aen hem is. Kent ghy hem oock Vrouw-Bruydt?
7 Kaecxken die zo lockich bloozen
Tarten d'herten, lust dan melt,
Dat de zielen met ghevvelt
Gaeren zouden plucken roozen,
Maer geen lippen raken myn
Perle 't zy het Godens zijn.
8 Borstjens die vvy noyt en zaghen,
G'lyck een blaeuvv' saphieren schyn,
Onder schoon sneeu-vvitte haghen.
D'Hemel noyt ghegheven heeft
Venus 't geen myn Nymph hy geeft.
9 Handen vvit ghelyck een spiere,
Vingh'ren op het schoonst ghedreyt.
Palmen vvaer de amber leyt,
G'lijck men haelt uyt vreemd' quartieren:
Geen çivet de kracht mee deelt
G'lijck heur palmens vochte teelt.
10 Smal en kort zo net van voeten,
Dat de grondt die zy betreedt
| |
| |
Flucx met bloemkens is gereedt,
Om myn lieve schoon te groeten:
Ja de voet-steen tuyghet vvis,
Dat myn Nimph een Phoenix is.
11 Woorden uyt heur mondt dan vloeyen
Als uyt heure lieve keel,
Waer de negen Muses bloeyen,
Maer een Ja uyt liefdens zin,
Hoord' ick noyt van mijn Goddin.
12 Stemme vvilt u zinghen staecken,
Want al zonght ghy duyzent Jaer,
Noch en zout ghy stemme haer
Rechte lof niet kunnen g'raecken.
Want natuer uyt 's Hemels jonst,
Wrocht in heur heur eelste konst.
't Schijnt dat zijn zingen eynd. Vrund zecht my doch de reden,
Waerom ghy komt ter feest, zijt ghy hier oock gebeden?
'k Acht neen: want waer het zo ghy zoud na feests manier,
Ghelijck all' dees ghenoden die wy vinden hier
By dit verzaem gheplaetst zijn aen den Bruylofs-disse,
'k Acht ghy komt onghebeen.
Dat ghy my niet en kendt, en zo vreemt daerom vraecht,
Myn kennen? neen voorwaer: want ghy noyt hebt behaecht
| |
| |
Zo zijt ghy oock mijn knaep, beziet wel mijn gheweere,
Met deze toerts ontstack ick eerst de Bruyd'goms hert,
Met deze pyl en boogh heb ick hem voort verwert
In minne tot de Bruyt, en heur hert oock ontsteken:
Ziet hoe zy glueren t'zaem, oprechte minnaers teken,
En acht ghy dat ick hier als d'onbekende ben?
Cupido 'k weet ghewis de Bruyd'gom u niet ken:
Dus roemt niet van uw macht, ik b'hoor het best te weten.
Ick bid u, zeght my doch, hoe dat ghy zijt gheheeten?
Stout spreken is gheen kunst.
Is uwen naem vryagie, zo zijt ghy recht bequaem
Om dienen my, uw' Heer, uyt wien zijt ghy gherezen?
Want ghy, Vryagie, kunt doch zonder my niet wezen:
Vermits dat uw begin eerst sproot uyt myne macht.
En door uw doente koom ick tot volkomen kracht.
Vriagie laet ons daerom verder kennis maken.
Cupido ghy en kost het hert myns Heers noyt g'raecken,
Ick vryden noyt uyt min, de minne zoeckt maer lust:
De Bruydegom en heeft zijn Nymphe noyt ghekust
Wt minnens heete tocht, want achten zijn Goddinne
Te eel om g'raecken heur roo-lippen uyt znoo minne.
De palmens vocht heurs handts heeft min-lust noyt verweckt.
Cupido, gh'looft mijn Heer met all' uw grillen geckt:
Al keeckt ghy vaeck om d'hoeck, hy kost uw tocht vernielen,
'tOnzicht zijns Nimphens waerd, hem voor eers-beeld doet knielen.
| |
| |
Waent ghy hem hebt gheleyt als ick 'tghevry begon?
Zo doolt ghy blinden God, hy beter lootsman von:
Zijn graet-boogh was de liefd om deze ster te gh'raken.
De minne kost de Bruyt noch Bruyd'gom noyt vermaken.
Heur ooghen wreckten noyt, (hoewel hun groote kracht
Vermoghen hebben om te krencken Godens macht,)
Te haken na mins-bed: maer 't waeren zijne polen,
Die 's Bruyd'goms hert, en ziel, door't tint'len gants ontstolen,
Recht onder d'hooght des hoops met g'luckich vast betrouw
Dat dees Goddinne mocht noch worden zijne vrouw.
't Hayr heeft noyt zo gheterght, of hy kost zich betemmen,
Maer d'ed'le goude draden wenschten hy te kemmen,
En streng'len zelfs het hayr oft' dat hy houden mocht
De spieghel als zyn schoon heur goude hayren vlocht.
En was't all' zonder min?
Geen min kost hem bekooren.
'k Weet my in mijn gevry noyt minne quam te vooren:
Want die oprechtlijck liefd uyt reyne liefdens aert,
Is zelven voor de min afgryzelijck vervaert.
Dus ziels verburghen deucht beheerden zo mijn zinnen,
Dat ick noyt heb ghedocht de Peerle te beminnen.
Vryag', voorwaer ghy hebt een tonghe die schoon praet,
Verschoont uw' doente vry, maer daerom zo en laet
Cupido zeker niet te twijff'len aen u zegghen:
Had deze toertze niet uw doente gaen belegghen,
De feest waer verr' te zoeck.
Dat ick wist dat ghy 't docht,
Ghy schalcke, en geyle wicht, dat ghy dit had ghewrocht,
En roeme draghen zoud, ick zou in korter wylen
| |
| |
Uw toertze vellen neer, uw booghsken en uw pylen
In duyzent stucken treen, wat waent ghy zotte kindt,
De Bruyd'gom en de Bruyt door uw vyer zijn verblindt?
't Waer om dit groot verzaem ick zoude u doen swijghen.
Vryage, wel hoe dus? wilt ghy een God dus dryghen?
Swijght, of ick span myn boogh, en steeck in u mijn brandt.
Ha dartel wicht! ik acht het schand,
Om met zo blinden kindt kyvagie te verbreden:
'k Soud' u ghy schalken droch onder myn voeten treden.
Ia ick: komt fluckx gheeft my uw boogh.
Handt af Vryagie, of ick steeck u 't vyer in't oogh.
Wel wat gheraes is hier, wat wilt ghy hier bedryven?
Men komt hier al om vreucht, en niet om dus te kyven.
Wel! wel! Vryagie hoe dus? dit's tegen uw natuur.
Cupido God ghy hier op deze blyde uur?
Wat's d'oorzaeck van u twist? en wilt voor my niet schroemen.
Om dat Cupido zeydt, en hem hier komt beroemen
Heer dezes feests te zyn.
Had ick het niet ghewrocht, zo had ghy noyt ghehadt
't Was recht door mijn bestuuren:
| |
| |
En 't arghe boefken meent aen zijne zotte kuuren
Het raest en tierdt verzot, het schelmken is verblindt.
Liefd, stoot hem fluckx van hier, want lichtlijck zoud' hy g'raken
Zom van dees Maeghden hier, die min niet kan vermaken.
Hy zeydt ick ben gheteelt alleen uyt zijn ghewelt.
Ghy dooldt Vryagie zeer zo ghy u daer med' quelt,
Zijn quaet beroemen kan gheen schande voor u brenghen.
Mijn quellen! Liefd, ick nimmer zulckx zal ghehenghen:
Want noyt hy is gheweest in't minst van mijn gedacht,
Mijn Bruyd'gom heeft de min verfoeyt en noyt veracht:
Want wat Cupido en vrou-Venus t'zamen breyde,
Zo d'oude spreucke leert in't eyndt de kneppel scheyde.
Geeft Liefde my u torts ick vliegh hem in't ghezicht.
Bedaert Vryagie, zaft, dit is mijn heyl'ge licht,
't Gheen mijn van hoger handt gestelt is in bewaringh.
Doch eer ick voorder spreeck laet ick al dees vergaringh
Eerst groeten na ghewoont, Heer Bruyd'gom en Vrou-Bruydt
'k Belicht u met mijn toerts, God gun ick nimmer uyt
Uw' zielen scheyden mach waer ick vast ben ghezeten,
Doch vraecht ghy wie ick ben, en hoe ick ben gheheten?
Ick ben de hoochste deucht, de zon die't al beheert,
Die ware rechte wech, waer door men Gode eert,
Het heylste deel des ziels der redelijcke menschen,
Door d'eyghenschap mijns aerts de zielen stedich wenschen
Na 's Hemels opper-heyl, zo eed'len springh-fonteyn,
| |
| |
Wiens minste strael uyt heure diepe borrens reyn
Het meeste hier vermach. De zorghe mijns ghezichte
Gheketent aende vlam mijns fackels held're lichte,
Zo gunst-ryck ad'ren gunt dat ick myn zelfs vergeet,
Want 't gheen myn macht vermach op and'ren wert besteet:
Myn wezen is gheteelt uyt's Hemels opper-hoeder:
En d'Heyl'ge heylste wil was Vader en mijn Moeder,
Waer ick mijn woonplaets kies daer toont den Hemel gonst,
Men kryght my door gebeen, doch meest door Godes jonst.
Ick doe de bruyne Aerd met groen tapyt bespreyden:
Ick laet het lieve vee op 't korte gras zoet weyden:
Ick teel de teelt ter tydt, ick stuer de eb en vloedt:
'k Doe dat de dorre telgh weer knopt en bloeyen moet,
De kooren ayren vol 's Iaers onder 't dorzen duycken:
Ick doe uyt swarte grond de bloemkens weer ontluycken.
Ick doe oock dat de Maen heur hetten haest verkoelt,
En yeder spruytjen spruyt als 't d'Lentens komst ghevoeldt.
Ick doe 't al, mits ick rust steeds in den schoot des Vader
d'Al-heerscher hooge Heer, en alle goedheyts ader.
Dus ick de herten stuer waer Godt zyn zeghen geeft:
Ick was de wercker die u t'zaem ghepaeret heeft,
Mits ick myn Zuster vondt die in de Bruyt beheerden,
Hoe zeer ick heur ontzach, zo zeer zy my oock eerden.
Vraeght ghy nu wie ick ben? ick graegh 't u zegghen zal,
Ick ben de Liefd ghenaemt, en ick vermach het al.
Des Bruyd'goms hert bezat ick langhen tydt verleden,
En hy, Vryagie, heeft door zoete en lieve reden
De Bruyt in 't laest beweeght, dat Weerliefd plaetze nam:
Dit 's d'oorzaeck dat ick hier dus stout ter Feeste quam,
Mijn Suster, de Weerliefd zal oock terstont hier wezen,
's Bruyts bed maeckt zy ghereed.
Wel, Liefde, meent ghy dezen
| |
| |
Trouw-feeste hebt ghewracht?
Ick ben alleen de grondt.
Acht ghy Liefd na uw lust? maer noyt men huwlick vondt,
Waer min en by-slaep lust de teughel niet en voerde.
Ick weet wel dat ghy mijn het bloedt zomtijdts ontroerde,
En waer ick ben geplaetst gantsch zonder uw herts-tocht,
De echte liefde noyt de liefdens wenschen wrocht:
Natuur vereyscht heur wet. Een vonckxken van uw stralen,
Door liefde voort beheerscht, en dat ghy't all' moet halen
Uyt Liefdens teughels trouw, dan is uw brandt niet quaet:
Maer als de mensche zich door u vermeest'ren laet:
Zo werdt hy uwe slaef die vry-Heer was gheboren,
Zich zelven dan, helaes! werdt door u gantsch verloren:
Uw schichten zijn zo heet, uw brandt geen mate heeft.
Cupido, die ghy treft onred'lijck leven leeft:
De zielen zijn vermomt, 't ghehoor is gantsch verduystert,
De mensch onmenschlijck leeft die na uw grillen luystert.
Vryagie swijght ghy nu, laet Liefde met my spreken.
Ick zie wel dat ghy meent allenskens in te breken
Dus, Liefd, hoed u voor 't kindt.
Zeght my, houdt ghy voor wis
Dat ghy de Liefde zijt, en uw naem Liefde is?
Nu spreeckt ghy al te kindts, uw vraech is van gheen waerde:
Ick had mijn eyghen aert, eer Hemel en de Aerde
Gheschapen was: eertijdts was uw naem onbekent,
| |
| |
Maer kroopt al stelend' in, en hebt mijn naem gheschent,
Men noemt uw oock de Liefd, doch alleen by Poeeten:
Maer uw naem minne is by hun die oock wat weten.
Herrekent al uw doent na dat uw naem opquam:
Ia Iupiter uw God verkeert ghy in een Ram,
Diana in een Kat, Apollo in een Raven,
En Iuno in een Koe, ô dulle dwaze slaven!
Mercuur hebt ghy verkeert in't beeld eens Oyevaer,
Uw Moeder in een Vis, Bacchus in Geyten hayr.
Weet ghy hoe 't werdt verstaen by d'alder grootste gheesten,
Uw Onderdanen zijn onredelijcke beesten.
Daer hebt ghy't recht ghetreft.
'k Beklaegh uw slechte reen,
Mijn heerschingh werdt ontzien, ick ben de God alleen,
Die 's Hemels Scepter voert en all' de wer'ldt doet beven.
Wie ghy alleen beheerscht in groote quellen leven.
Doch ick en haet u niet, ick lief u, maer met maet:
Dus zijt daer meed' te vreen en u ghenoeghen laet.
Mijn toerts verdooft u vyer, mijn kracht gheneest uw wonden,
Nochtans ghy noodich zyt, en in u werdt ghevonden
Yets dat mijn aert bepaelt, dus laet ons eenzaem zijn.
Liefd, ziet wel toe dat 't wicht u niet treckt in zijn lijn:
Want waer't de vingh'r in krijcht daer wil al 't lijf in dringhen,
Het kindt is vol verraedt, vaeck werckt het vreemde dingen.
De vrede lief ick oock, maer 't zy hoe ghy my acht,
Vermogender als ghy, en van veel meerder macht
Ghebruyck ick, Liefd, mijn toerts en pylen, ja 't zal blijcken
Dat waer mijn Godtheyt heerscht uw wezen fluckx moet wijcken,
| |
| |
Dies ben ick meer als ghy.
Want minne is uw' naem, dus na reen-rijcke zin
Zo brenght uw naem uw aert.
Hoe wilt ghy my doch heeten?
Min, of de minne-God, hier door zo meucht ghy weten,
Cupido wat ghy zyt, en dat ghy minder zijt
Ziet hoe 't Cupido spijt,
Nu Liefd gheraeckt zyn zeer.
Dat zal ick nimmer lyden:
De hooghe Goden meest door mynen aert verblyden,
En ghy veracht my dus, Liefd, maeckt het niet te bont,
Acht my ghelyck een God of'k schiet u oock terstondt:
Hoe na was't uwen geest daer d'Echo dus meed speelden?
Zo zyt ghy al ghetreft, myn pylen immer teelden
De vruchten van myn hoop.
My langh bezeten heeft, maer nimmermeer ick tael
Zo lustich na uw lust, dan houdt u steedts bedwonghen:
Want Liefdens krachten u door reden teghen dronghen.
Zo voelt ghy dan myn macht.
En zeght ghy dat ick hier ter feest niet wezen zou?
| |
| |
Zo ghy my zelven voelt, ghy doodt uw eyghen reden.
Cupido wel-kom is, ick bid u weest te vreden.
Biedt ghy hem wel-kom Liefd?
Swijght, swijght, Vryagie, laet
My leyden Cupido God met een zoete praet:
Als ick de teughel voer zo kan hy hier niet hinderen.
Vryagie ziet rondom, al deze zijn myn kinderen,
En Venus diertjens ziet hoe dat dat Nimphken gluurt
De appel van heur oogh, myn boogh en pylen stuurt
Tot in heur lieve hert: ziet, ziet, die Herder wincken,
't Schijnt men in zyn ghezicht zyn liefkens beeldt ziet blincken.
En deez' ziet voor hem neer, 't schijnt hy ghestolen heeft
Een lonckxken van zijn lief, dat hy zijn hert nu gheeft.
Daer zietmen handt aen handt, 't schijnt dat ze bloemkens plucken,
'tGoddinn'ken 't wel verstaet als lievers handen drucken.
Ghenarmt men gins oock zit g'lijck of hy off'ren wou
Zijn herte, gheest en ziel op 't Autaer van zyn Vrouw.
Liefd, hebt ghy oock ghezien oyt eelder zoet vergaren?
Vryagie, ick bid u ziet hoe wel zy t'zamen paren.
Vryagie, houdt mijn toerts ick laet myn pijlen vlien.
Zaft, zaft, Cupido zaft, dat mach nu niet gheschien,
Ghy zijt hier niet gheacht.
Wat wilt ghy, Liefd, daer zegghen?
Dat uwe kracht is groot, en daer verburghen legghen.
Het boefken meent al waers,
| |
| |
Dus wiegh ick hem in slaep.
Weerliefde komt uyt.
Vryagie, zaft, mijn knaep.
Hier komt mijn suster aen, Weerliefd moet hier oock wezen.
Waer toefden ghy zo langh?
'k Heb Broeder steed's ghelezen
De bloemkens uyt de palm, en 's Bruydts bed geschakeert.
Eer ghy meer spreeckt u na de nieuw-ghehuwde keert,
Maer laet my, zuster, eerst uw herte doch ontsteken,
Als van uw Weerliefds trouw het recht en waere teken.
Heer Bruyd'gom en Vrou-bruydt
Wiens voorzicht breeckt nu uyt
Door Godes stems gheluydt,
Vw echte dat 's 't beduydt,
Gods schickingh u was gonstich,
Queelt zo op't zoetst en konstich.
Vryagie wat doet ghy hier? uw voorneem is volwrocht,
Nu ghy door trouwe spraeck my tot myn wezen brocht:
De feeste wel betoont dat ghy nu wel meucht rusten,
Myn broeders wensche heeft zyn langh verhoopte lusten.
Verziet uw nu by zom van deze herten hier,
Die zoecken oock de Echt.
Uw waerde is zo groot, 't onzicht my zo bezet,
| |
| |
De vreuchde is zo ryp dat spraeck my is belet.
'k Verkrygh u, waerde Vrouw, door vaste en trouwe woorden,
Die ghy, o Peerlens peerl, met kloeck vernuft aenhoorden!
Waent ghy om dat mijn Heer zyn wensch verkreghen heeft,
Hy my Vriagie verzaeckt, en my myn afscheyt gheeft?
O neen, Princes, ick dien hem noch ter goeder trouwe,
Ick vryden eerst om uw, maer nu om te houwen.
't Verkrijghen is gheluck, 't bewaren is een kunst
Van eenich werelds goedt, of vrundelijcke gunst.
'kHeb eertydts schoon gevleydt om u, Lief, te behagen,
En om ghelieft te zijn ghebruyckt de beste laghen.
'k Heb vaeck de Maen vervloeckt, vermits zy scheen te licht,
Uw ooghen steets ghenoemt de baken mijns ghezicht.
Uw deur bewandelt staech om uw' glans te genieten:
Gheen reghen, blixem, windt, my noyt en kost verdrieten.
Zes uyren die ick by u was my schenen een,
Tot dat ick hadde ja verkeert van't woortjen neen.
Nu wil ick, lief, geheel zo my Vryagie mennen,
Dat ick door ooghs-ghewinck uw wille zal bekennen,
't Gheen uw lust my oock lust, 't gheen ghy wilt ick begheer,
Vw Dienaer wil ick zijn, al maekt ghy my uw Heer,
Vw blyheyt is myn vreughd, uw droefheyt is myn quelle,
Vw wel-vaart is my lief, uw zieckte is myn helle,
Mijn ziele is nu uw, uw ziele is nu mijn,
Vw Dienaer wil ick zijn, hoe wel ick Heere schijn.
Dus, schoone, geeft verlof, dat ick op nieuws mach vrijen,
En laet my, waerde Vrou, in myn voorneem bedijen.
O aldersoetst' Vryagie! ick weet hoe zoet ghy spraeckt,
Ick weet hoe trou ghy zijt, want ghy myn hert geraeckt,
De Bruydegom, sweert, vry ick niet van u sal scheyden,
Weer-liefd myn eygen aert, die door mijn broers beleyden,
In een volmaeckte kracht de Bruyts hert nu bezit.
| |
| |
Wat doet Cupido hier? verklaert my, Broeder, dit.
Hy ziet om 't hoecxken eens.
Hoe? hy mach hier niet wezen.
Dees Feest heb ick ghewrocht, dees is uyt my gherezen,
't Is Goddelijck beleyt door minne en weermin.
Door Liefde en Weerliefd, de min heeft noyt myn zin
In 't minste voor-ghebeeldt.
Nu Zuster laet dat blyven,
Het manneken is niet wijs.
Vermits ghy zijt een God.
't Schynt ghy hem hout te vriend.
Ia, Zuster, ick ghebruyck de minne als't my diend.
Als ghy de teughel voert zo zal 't al wel ghelucken.
Somtijts mach liefd oock wel een minne-bloemken plucken.
Maer achten 't gh'lijck een bloem die haestich is verdort,
Doch, Zuster, weet ghy wat aen onze komste schort?
Dat wy ons Bruylofts-gift de nieu ghehuwde gheven,
Op dat wy inde zielen van dees twee steets leven.
| |
| |
En ick schenck hem de Zon die moeten t'zamen gaen.
Ghelijck de Maen heur licht eerst van de Zon moet trecken,
Zo zullen wy daer meed' de Bruydt door reen verwrecken,
Dat zy heur zelven stelt onder heurs Zons ghebiedt,
En als zy taenen beydt dat zy ghedencken niet
De donck're duystere vlaegh. Wilt, broeder, eerst beginnen.
Ick schenck uw Heer een Zon, op dat ghy in uw zinnen
Zijn Godheydt wel bedenckt, zijn mild' en goeden aert,
En dat ghy oock het licht uw's huys-vrouws wel bewaerdt.
Heur eere is uw eer, heur lof dat is uw glory.
Ick schenck me-Vrouw de Maen op dat ghy in memory
My houdt, en willich buycht onder de Zonne hoogh,
En ghy uw Man zo liefdt gh'lijck d'appel van uw oogh.
Mijn gift is oock ghe-reet, twee sterren wil ick schencken,
Op dat uw vruchten hier gh'lyck sterren meughen blencken.
De Liefde, en Weer-liefde blyven u beyd' by,
En ick mijn Heer en Vrouw met lieffelijck ghevry.
Wel, schenckt ghy yder wat, zo moet ick oock niet missen:
Ick ben zo mild' als zy, of anders zoud men gissen
Mijn Godheydt niet vermocht, wat is mijn gifte dan?
Mijn toerts? neen: want mijn toerts daer scheyd' ick zo niet van.
Mijn boogh? Cupido, zaft, gheeft liever een uws pylen,
Zo moghen deze twee hun ter bequamer wylen
Beschieten, als ick zelfs by hun niet wezen kan:
Wien gheef ick dan de pyl, de Bruydt, of aen heur Man?
De Bruyd'gom past die best, mijn Heer wilt ghyz' ontfanghen?
| |
| |
Cupido, neen, zo niet, wilt my de pyle langhen,
De Liefde past die best, gheeft my die in bewaer:
Want gaeft ghy hun de pyl zy schoten steeds malkaer,
Laet ick, mijn Suster, en Vryagie die behoeden.
Cupido, 't is zo best, want dan streckt all' ten goede
Als Liefd uw schicht beheerscht.
Gheeft Liefde vry de pyl.
Wel nu, ick ben te vreen, ick g'noegh nu voor dees wyl.
Ghehuwden God u beyde geeft
De wenschen uw's ghemoede,
En vele Iaren rustich leeft,
't Luck u zeer mildt getroetelt heeft,
Ziet dat ghy niet door ondanck sneeft
Door't misbruyck van het goede:
Het luck zeer schielijck rug-waerts kreeft,
Veel wijsheyt eyscht 't behoeden.
Myn zelven ick te pande laet.
Als een wel-wenschinghs teken:
Volmaeckt zy uwe Echte-staet,
Door my die alles houdt in maet:
Want door des Hemels heyl'ghe raedt
Heb ick uw hert ontsteken,
Uw doente na Gods wille gaet,
't Heeft aen uw Echt ghebleken.
Uw hoeder zy des Hemels Heer,
Uw state zy tot zynder eer,
Aenvaerd Liefds, en Weer-liefdens leer,
| |
| |
Zo meert uw luck noch daeghlijcx meer:
Luckx-luck mooght ghy verpachten,
God gheeft zijn gaven mildlijck weer,
Die't all' van hem verwachten.
Niet zo veel ghy wenschen kunt,
Gh'lijck u nu wenscht Vryagie,
Die u all' uwe hope gunt,
Op dat uw voorspoedt uytmunt
In't gheluck heur hooghste punt,
't Bevrijdt u van quellagie.
Besluyt.
Oorlof van ons Heer en Vrouw',
Eerbiedich wy 't begheeren.
Bruyd'gom ick blijf u ghetrouw.
Noyt ick weer veranderen wou.
Wien is't die 't niet gunnen zou
Hier meed' zo gaen wy gh'lycklyck nou
| |
Eynde.
Is't niet te verwonderen, datmen zommige luyden vind die deze redenen niet wilden hooren: waer over ick het den druck heb bevolen, op avontuer of't lezen minder hinderen mochte als 't hooren: ick zegghe minder hinderen, overmits datmen lezende reen-beradigher kan overwicken inde schael van't oordeel 't gheen men leest: Want ick gheloove, zo die berispers (die dit Taeffel-spel belet hebben) verstaen hadden wat stof ik handel, en wat onderscheydt ick maeck tusschen de heete minne en de reyne | |
| |
Liefde, tusschen Liefde en Weer-liefde, tusschen Vryagie voor de Echt en na de Echt. Ick achte dat zy door reden ghedwonghen zouden hebben gheweest te luysteren nae mijn redeneringh, ghelijck zy nu met onreden, oft voor-oordeel verhinderden de uytspraeck: ten zy dat zy tusschen Minne en Liefde geen onderscheydt begeeren gemaeckt te hebben, op datmen hun zeer niet gheraeckt, zo zy de Liefde door de Minne onteeren oft misbruycken. Doch 't mach zijn dat zy niet ghaeren en hooren de lessen die Poësie gheeft aen de ghehuwde, om ghe-echt zijnde, noch de Vryagie te ghebruycken, want zy moghelijck die Kettery in't hooft hebben dat hun Vrouwen dan gheen koesteringh vereysschen, maer verplicht zijn hun Mans te lieven, al werden hun schaers liefdens vruchten vergunt, hoorende daer over niet gheeren spreken tot berispingh. Ander redenen kan ick niet vinden. Dus, niet tegenstaen-staende zo den aendachtigen Lezer hier in yets kan vinden 'twelck onstichticht, zeer willich zal ik vervormen 't geen mishandelt is. Doch ick verwonder niet, want onlanghs daer na een ander Taeffel-spel gherymdt zijnde, mocht niet uytghesproken werden, maer versweghen blyven, waer over dat ick het in't licht heb laten komen door den druck: niet twijffelende oft den redelijcken Lezer zal hier in niet vinden 't geen eenichzins ontstichten kan, als't ook zo waer; dat ick bemerckten myne penne een zilb mocht voort brengen 't geen de Aenhoorders oft Lezers zoude moghen verargeren, ick banden de rijm-kunst gantsch uyt mijn gheneghentheyt: ten aenzien dat ick alle onstichtige Rymers berisp, en 't waer zekers meer berispelyck dat ick zelven zoude vallen in 't wrack daer ick anderen voor waerschuw.
|
|
Auteursrechtvrij