| |
| |
| |
III
Watersnood.
Aan een vriend.
I
Wat wenscht gij dat ik u het plotseling verschijnen
Dier plage 's lands met woorden schets',
Aanschouw'lijk als zij best ons wordt door 't spel van lijnen
En toetsen op een Rembrandtsche ets?
Een landschap, dor en doodsch, omneveld langs de kimmen,
Waarover lentes suiz'ling drijft;
Een stroom, wiens brekend ijs we ons berghoog aan zien grimmen
Door 's winters aêm op nieuw verstijfd;
Hoe laat dat bleek tooneel, 't geen beide luwte en kilte
Heur kreitsen gunt, verbeelding koel,
Tot vlaag bij vlaag des storms zich opheft uit de stilte
En fluks haar duizelt in 't gejoel:
't Omlaag gelijk 't omhoog, de waat'ren als de wolken
Een kampplaats voor der winden heer!
Maar 't zweepen van dat zwerk, maar 't klaat'ren van die kolken
Wat woorden geven 't schouwspel weêr?
| |
| |
II
Bedeel een ommeziens die wond're kracht mijn ving'ren
Waarmeê 't genie de naaldstift greep
En 'k zal uit onweêrslucht den laaijen bliksem sling'ren,
Licht scheppend door een dwarelstreep:
Op eens onthult zich dan in 't om u daav'rend klotsen,
't Vervaarlijk wassen van den vloed,
Die dreigend aanrukt, fier op scherp getande schotsen,
Den grond verslindend voor uw voet!
Al stooten ze op den wal de kruinen zich te pletter,
En straffer, stouter drom verrijst,
Aan wien het heinde en veer weêrgalmende ijsgekletter
De breede baan ter zege wijst!
Er rolt in 't wolkend schuim een donder door die golven,
Heraut van 't hartverscheurendst weê,
Het dreunend bolwerk zwicht, en ziedende overdolven
Verzinkt de streek in holle zee!
III
Wat vraagt ge of de ijss'lijkheid geen dichterlijke zijde,
't Ontzettend niets aandoenlijks heeft?
Betoov'rend blijkt natuur ook als zij daagt ten strijde,
De blik bewondert schoon hij beeft!
Een sneeuwvlok, die de wind van 't eeuwige ijsveld beurde,
Die wolkende lawine wordt,
En eiken medesleept, waar zij den rotswand scheurde,
Is schoon, - tot ze op het dorp zich stort; -
| |
| |
Een vuurzuil, over dag den krater uitgestegen,
Wier vlam de zon in 't aanzigt slaat,
De heuv'len om haar heen gehuld in lavaregen,
Is schoon, - tot heel hun oogst vergaat; -
Maar 't water? Eer zijn nood verscheurend mag verrukken
Doorvlijmt het zelfverwijt ons hart,
Dat we in deez' rampen niet voor 't onvermijdb're bukken,
Dat baatzucht roekeloos die tart!
IV
Geef mij deze oorden weêr zoo als de Batavieren
Die smaakten zonder zweem van angst,
Toen 't geele stroomnat vrij door 't groene veld mogt zwieren
En 't vischnet scheurde van de vangst:
Wat weelde 't wollig vee zoo rustig te zien grazen
Op 't oeverslib der lage wei,
Die wel in voorjaarsnacht den golfslag voelde razen
Maar nooit weêrklonk van noodgeschrei!
Geef mij de bosschen weêr, die ruischten op deez' klingen,
Des najaars bonte schemerschijn,
Waardoor zoo koen de schreên der kloeke jagers gingen
In 't spoor van hert of everzwijn:
Wat weelde als winterrust te lang viel op de terpen,
Als zelfs het dobbelspel verdroot,
D'ontboeiden stroom niet slechts het ijs te hooren werpen,
Ook d'oogst te groeten uit zijn schoot!
| |
| |
V
Verlang geen poëzy van matelooze ellende
Op blijde welvaart zaamgehoopt,
Die in 't gevaar gekweekt vast aan 't gevaar gewende
En weêrlichtsnel toch wordt gesloopt!
Waar ooren wreed genoeg om naar een lied te luist'ren,
Dat, jammerziek van ramp en rouw,
Niet maar door deerenis der blikken glans verduist'ren,
Neen, tegenstellend, schokken zou?
De lust eens zomerrids op 't kronklend hoog der dijken
Van 't vrolijk bruiloft vierend paar,
Als 't in den beemd des dals van veer de kerk ziet prijken,
En eigen erf wijst aan elkaêr;
Met de angsten van 't gezin de slaapstede uitgevlogen,
't Geen, onder 't schuddend dak geknield,
Van waat'ren, die zoo min verwijl als vlugt gedoogen,
Een sein vraagt, dat met hoop bezielt!
VI
Hoort dan de reddingsstond nooit dankb'ren lofzang rijzen
Of 't woord niet op de lippen stierf
Dier bij het lijk huns zoons van smart versteende grijzen,
Wier ouderdom zijn trooster dierf!
Of immer zielsgevoel in hoorb're klanken slaakte,
Wat d'armen boerenknecht verrukt,
Die hopeloos voor 't kind zijns rijken huismans blaakte
En haar op 't vlot aan 't hart nu drukt!
Of ook de rijkste taal volstond ten tolk te strekken
| |
| |
Der moeder aan haar wicht ontscheurd,
Langs d' oever voortgezweept om op die zee te ontdekken,
Waar ergens zich een wiegje beurt...
Die juichen zou van vreugd, deed haar geen schrik verstijven
Als naar dien schat de golfslag gaapt,
Die plast in 't zwalpend nat om sprakeloos te blijven
Bij 't zien des knaaps, die lagchend slaapt!
|
|