De ring fan it ljocht

Fryske folksforhalen

De grêfstien fan 'e âld dominy

Earne stie ris in dominy, dy wie al op hege jierren, hwant, och, se preken aleartiden faek krekt salang dat se omfoelen; as se mar mei 't stokje by de preekstoel op

[p. 175]

komme koene. Dy dominy mocht graech oer it hjirneimels preekje. Hy koe in hiel skilderij ophingje fan 'e himel. Iepenbiering en Genesis, it paradys, helle er wolris hwat trochinoar. De strjitten wiene fan goud, der groeiden alle mooglike beammen en dy droegen alle moannen oare fruchten, de iene kear appels, de oare kear kersen, en de tredde kear prommen. As hie er der al ris in skoft útfanhûs west, sa bylde dy dominy dat út, it wetter roun de gemeente by tiden om 'e tosken. It wie by Luilekkerlân om 't ôf. De jongfeinten dy't by him yn tsjerke kamen, hiene der soms finael de gek mei.

Doe rekke dy âld dominy wei. Hy kaem yn datselde plak to hôf en hy krige lyk as 't hearde in stien op it grêf. Doe rounen der ris op in jountiid twa feinten oer 't tsjerkhôf en bleauwen dêr by syn grêf stean to sjen. ‘Hoe soe 't wêze’, sei de iene tsjin de oare, en hy joech mei de foet in tik tsjin 'e stien, ‘soe dominy al ta de prommen sitte; hwant wy binne op 't heden yn 'e prommetiid’. Se hiene der efkes knap de gek mei, op 't lêst sprieken se de deade sels oan. ‘Jonge’, kaem der ynienen in stimme efter de grêfstien wei, ‘woene jimme sa graech witte, hoe't it dêr nou wie?’ Doe bistoaren se it omtrint fan 'e skrik, hwant dy âld dominy kaem efter de grêfstien wei. Se wiene knap bitûmele, mar se woene har doch great hâlde en se

[p. 176]

seine: ‘Jawis woene wy dat!’ ‘Nou’, sei de dominy, ‘dan sil ik jimme wol ris in dei meinimme. Kom my mar efternei’. Sa rekken se dêr wei op it tsjerkhôf. It geafolk hat wakker socht, mar noait founen se dy beide jongkeardels werom. Se wiene dy jouns togearre fan hûs gongen en nimmen hie sjoen hwer't se keard wiene. En mei de tiid rekke dat yn 't forjittersboek.

Lykwols, op in goeije kear stiene se togearre wer by it grêf. Foar har eigen idé hiene se mar in dei fuort west. Se stieken de buorren yn, mar se koene der net by, dat alles sa foroare wie. Se fregen al ris oan dizze en jinge: ‘Hea, hwer wennet dy en hwer wennet dy?’ Mar de minsken loeken oan 'e skouders. Né, Gosse Bearends en Hindrik Klazes hiene se noait fan heard. Boppedat spande it der om, dat se de minsken forstean koene en de minsken har, hwant se sprieken al in oare tongfal. Hoe koe dat? Se seagen inoar ris oan, en doe murken se dat se hurd forskrompelen ta stokâlde, útlibbe mannen. Se sprieken noch al ris immen oan, mar it wie lijen om oer en wer in wurdmannich to bigripen. Sadwaende makken se it folk dêrre ek net wizer, hwa't se wiene.

Doe gongen se mar wer nei it tsjerkhôf en dat sjouden se hwat op en del en doe koene se út grêfstiennen wol opmeitsje, dat dy de nammen droegen fan trije geslachten, en oan 'e âldste stiennen koene se bigripe, dat dy fan 'e pake- of de oerpakesizzers wiene fan dejingen, dêr't hjasels jong mei west hiene. Se makken in birekkening en doe die it bliken, dat se twahûndert jier fuort west hiene sûnder dat se dêr erch yn hawn hiene. Sjoch, der stiet yn 'e Skrift: Tûzen jier binne by My as ien dei en ien dei as tûzen jier’.

Doe sochten de twa mannen de âld dominy syn grêfstien wer op. It wie de iennige stien dy't lizzen bleaun wie út har eigen tiid en dat joech har hwat hâldfêst. Se gongen op 'e stien sitten en dêr bleauwen se op sitten, hwant se koene hjir net mear aerdzje. De oare moarns wiene se omfallen en leine se dea oer 't tsjerkhôf. It folk is der sadwaende noait efterkommen hwat de beide feinten yn dy twa ieuwen sjoen en bilibbe hiene.