Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 6

[p. 178]

§. XVIII.
Of de Vrouwen, volgens 't gevoelen der Mahometaanen, zullen zalig worden.

ZIe hier weder eene andere beschuldiging: Namentlyk dat, volgens de Mahometaanen, de Vrouwen niet in 't Paradys zullen koomen, en dat in derzelver plaats, aldaar zullen werden overgebragt jonge, zeer schoone, zeer zuivere, en zeer aangenaame maagden,^(a) nieuwlings voor de welgelukzaligen geschaapen, en gansch onderscheiden van die, welke op deeze weereld hebben uitgeblonken.

Dit geeft ons ten minsten Hoornbeek alzoo op, in zyn Kort begrip der Geloofs-verschillen:^(b) En 't geen nog ongemeener moet voorkomen, den vermaakelyken Auteur der Reize naar Constantinopolen, die zoo fraay is, dat de Heer Reeland dezelve nooit doorbladerde, of hy kreeg eene sterke drift, om die groote stad te gaan zien; eene eenvoudige drift, en welke hy, zoo als hy zeide, buiten twyfel zoude hebben voldaan, zoo zyn beroep hem zulks had toegelaaten. Dees Auteur dan, die deeze volkeren had behooren te kennen, zegt onder anderen: ‘Dat^(c) gelyk de Mahometaanen aan de Vrouwen niet toelaaten, om by de openbaare gebeden in den Tempel^(d) te verschynen, zy ook niet willen, dat dezelve met hen worden begraaven in een en het zelve graf. 't Geen, vervolgd hy, buiten twyfel daar van daan komt, om dat zy gelooven, dat dezelve niet met hen in 't Paradys zullen zyn; maar dat zy 'er daar andedere nieuwe en frissche zullen vinden, en welke meer volmaaktheden zullen bezitten.’ 't Is waar, dat de wyze waarop hy zig uitdrukt wat twyfelagtig is, wanneer hy zegt, dat hunne Vrouwen niet met hen in 't Paradys zullen zyn: Want men kan dat in eenen tweevoudigen zin opnemen, namentlyk, of dat dezelve daar in 't geheel niet zullen komen, of dat, zoo ze 'er al mogten komen, zy in een afzonderlyke plaats zullen zyn.

De Heer Ricault drukt zig klaarder uit op 't stuk der Mahometaansche Vrouwen, hy onderscheid die in twee soorten van Capanées: te weeten, in die zonder zeeden en zonder Godsdienst zyn; ‘En gelyk deeze Vrouwen, zegt hy,^(e) opgebragt zyn op eene zeer afgezonderde wyze, zoodanig, dat zy byna met geene mannen omgaan, geene zeedelyke deugd hebben, die haar tot zeedigheid en eerlykheid aanzet, en geene beginselen van Godsdienst hebben, welke haar in het toekomende leeven konnen doen hoopen belooningen te zullen krygen voor haare goede, of straffe te zullen lyden voor haare kwaade werken; maar, naar men zegt, de geilste Vrouwen ter weereld zyn.......

^(f) (Zoo dit alles waar is, moet men bekennen, dat Mahomet, naa dat hy zelf zoo een wellustig leeven heeft geleidt, niet zeer believend is geweest voor de vrouwelyke kunne. Waar van daan mag 't hem in 't hoofd zyn gekomen, om de Vrouwen buiten het Paradys te sluiten? Wilde hy zig by de aldereerste gelegentheid doen steenigen, of zyn geloof zien verlaaten van den helft van de weereld? Middelerwyl is 't dees Bedrieger geweest, die de menschen zoo wel op hun zwakste heeft weten aan te randen, en die daar in zoo wel geslaagt heeft. Mogelyk zal hy zyn hof hebben willen maaken by de getrouwde mans, doende hen gelooven, dat die Vrouwen, welke hunne lydzaamheid zoo veel gevergt hadden op deeze weereld, nooit meer in hun gezigt zouden ko-

(a) In 't Origineel staat enkel en alleen, zeer schoone jonge Dogters. De verkiezing en de cierlykheid der woorden geeven genoegzaam te kennen, dat het overige is van M. D**.

(b) Pag. 16.

(c) Grelot Reize naar Constantinopolen. Bladz. 275.

(d) Een Hoogduitsch Auteur verzeekerd, dat zy aldaar eene afgezonderde plaats hebben, alwaar zy van de mannen niet worden gezien, om goede redenen: 't zy om de kuischheid des herten, of om de reinigheid des Tempels. Sigism. Feyerabendt, Hist. Turc. Tom. I. p. 87.

(e) Historie van den tegenwoordigen staat des Ottomannischen Keizerryks, Boek II. Kapit. 21.

(f) Een ondeugend en onnut byvoegsel van den Vertaaler. Voor het overige, de maniere op welke hy zig uitdrukt, ten aanzien der Vrouwen, zou ons byna doen gelooven, dat hy eenige gelykformigheid heeft met Socrates.

[p. 179]

men. Of eindlyk heeft hy misschien gewilt de Vrouwen gansch en gaar ten prooye geeven aan de geilheid der mannen, hen verre verwyderende van het Paradys en van de geestelyke vermaaken, om haar alleen deel te doen neemen aan de dierlyke vermaaken deezes leevens.)

Maar is het wel waar, zegt de Heer Reeland,^(a) dat Mahomet zoo weinig beleeftheid heeft gehad voor eene kunne, waar op hy zoo smoor verzot was? Wat koste 't hem dog, om aan dezelve ook een plaatsje in 't Paradys te vergunnen? Zoo als ik daar over eens sprak, vervolgd hy, met mynen vriend Sike, welken men daarover meenigmaalen in Italië en elders had gesprooken, en die niet minder, dan ik, verwondert was, dat men de Mahometaanen een gevoelen (zoo wreed^(b) en) zoo ongerymd toeschreef: 't Is lang geleeden, gaf die geleerde man ten antwoord, dat ik drie plaatsen in den Alcoran heb aangeweezen, die dit stuk volkomentlyk ten voordeele der Vrouwen uitwyzen: De eerste in het XLste Kapittel. Al wie gelooft zal hebben, en goede werken gedaan zal hebben, 't zy Man, 't zy Vrouw, zal in 't Paradys komen.^(c) (Ik vind in dat zelve Kapittel eene andere plaats, welke de Heer Reeland niet opgeeft; namentlyk die, alwaar de Engelen God aldus bidden: ‘Heere, uwe bermhertigheid strekt zig uit over de gansche weereld..... Vergeef hunne zonden aan de gene, die zig bekeeren, en uwe heilige Wet omhelzen, verlos hen van het helsche vuur; open hen de poort van den Hof van Eden, welken gy aan hen bereidt hebt, en aan hunne vaders, en aan hunne Vrouwen, en aan hunne kinderen en aan hun deugdzaam geslagt.’) De twee andere plaatsen van den Heer Sike zyn in het XIIIde en in het XVIde Kapittel. Voeg daar by deeze twee andere, namentlyk die van het XLVIIIste en van het LVIIste Kapittel, alwaar uitdrukkelyk gezegt word, dat de Geloovige Mannen en Vrouwen in het hemelsche Paradys zullen ingaan.

^(d) (Maar mogelyk is dit de hedendaagsche doorgaande Leere der Mahometaanen niet. Gy bedriegt u; zy wyken niet af van de Leere huns Meesters, en) tot een onfeilbaar blyk, dat dit een Artikel huns geloofs is, strekt, dat Chardin, die zoo veele jaaren onder hen verkeert heeft, ons daar van met de alderklaarste uitdrukkingen verzeekerd. Zie hier zyne eige woorden^(e): ‘Men zegt gemeenlyk, dat de Mahometaanen de Vrouwen buiten het Paradys sluiten. 't Is waar, dat zy ze daar buiten sluiten; dog 't is alleen in deezen zin, dat zy niet in eene en dezelve plaats zullen zyn met de mannen, voor welke 'er Hemelsche Vrouwen zyn, vry wat schoonder dan de Vrouwen van deeze weereld in de Wederopstandinge zullen zyn; en dat de Vrouwen die wederopstaan en zalig zullen zyn, ook, volgens hun zeggen, zullen wezen in eene plaats van vermaak, en aldaar, even als de welgelukzaligen in hunne plaats, genieten allerlei soorten van vermaaken.

^(f) (Chardin zegt niet, of 'er ook mans-persoonen zullen zyn voor die zoo gelukkige weggemoffelde Mahometaansche Vrouwen. Naar allen schyn heeft den Bedrieger de zaak onbeslist gelaaten; en zyne Leerlingen bekommeren zig niet om dezelve te beslissen: Maar volgens 't beloop van zyn zaamenstelsel der Leer, is 't zeer waarschynlyk, dat de vergelyking volkoomen zal moeten wezen; altoos het blykt door alle deeze getuignissen, dat Mahomet zeer gestelt was op de verandering, nadien hy dezelve heeft uitgerekt zelfs tot na dit leeven, en mogelyk zal hy ook regtvaardig genoeg zyn geweest, om dezelve in gelyke deelen tusschen de beide geslagten, te weeten het mannelyke en het vrouwelyke, te verdeelen, of ten minsten staatkundig genoeg, om te weten, dat hy ze beide van nooden had tot voortzettinge zyner droomeryen. Ik weet wel, dat Bayle niet van deeze

(a) De Heer Reeland spreekt zoodanigen taal niet, en zegt maar eenvoudig: ‘Mahomet heeft den Vrouwen geen regt gedaan, sluitende dezelve buiten het Paradys.

(b) Deeze Parenthesis is van 't maaksel van den Vertaaler.

(c) Een ander byvoegsel van M. D**.

(d) Byvoegsel van M. D**.

(e) Reize door Persië van den Heer Chardin, IVde Deel van den Druk in 4to.

(f) Dit alles is een gansch koud en zot byvoegsel van den Vertaaler, tot het einde des Kapittels toe.

[p. 180]

gedagten is in het Artikel, daar hy van Mahomet^(a) handeld, en dat hy op andere gronden bouwd; dog ik zal, wanneer men dat begeerd, aantoonen, dat dat Artikel van zyn Woordenboek, zoo ten aanzien der zaaken, als ten opzigte der redeneringen, wel diende te worden hervormt.)

(a) In zyn Dict. Hist. & Critique IIde Deel, van den Druk van 't jaar 1702. * 't Gemeen verwagt, zedert negentien jaaren, eene hervorming van dat Artikel van Mahomet door M. D**. Dat zal, buiten allen twyfel, een meesterstuk zyn, 't geen uit zal wisschen al wat M. D** den Poëet, Schilder, Overzetter, Historie-schryver en Predikant tot nog toe gemaakt heeft.