Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 3

[p. 172]

XIV. Hoofdtstuk.
Van welke Gedachten de Heidenen van de Waereldt en haare Duuring zyn.

⁺ De Indiaansche Heidenen gelooven in 't algemeen, en verzekeren eenpaariglyk, dat 'er veertien Waerelden zyn, waarvan zeven onder deeze die wy bewoonen, zyn gelegen, en dat de andere zeven zyn boven ons geplaatst. Zy komen ook alle in den rang en orde overeen, hoedanig zy ieder van deeze Waerelden plaatsen.

De Hel, zeggenze, is de laagste van alle. Deeze die onmiddelyk boven de zelve is, word Magadel genoemt; vervolgens is deeze, Taladalam geheeten; daarboven vind men Rajadalam, die de Waereldt van Mercurius, of Quikzilver is, 't welk men mede de Waereldt der slangen zegt te zyn. Na deeze volgt Sudalam, en boven de zelve is Vidalam. Tusschen die laatste en deeze die wy bewoonen, is de Waereldt Adelam genoemt, geplaatst, waarop de Waereldt rust, daar wy op leeven, en alwaar volgens het zeggen der Indianen, zeven Zeên zyn. De eerste is van zout Water. De tweede is van Suiker tot een volmaakte goede stroop gekookt. De derde is van Palm-Wyn, die de Indianen Tari noemen. De vierde is van Boter. De vyfde van gestremde Melk. De zesde van Melk; en in deeze Zee is 't dat Vixnu dikmaals zich op een volmaakte schoone Slang te slaapen legt, die zich van haare vyf hoofden als een zonnescherm dient, of van een verhemelzel om Vixnu te dekken en te overschaduwen. Eindelyk is de zevende van deeze Zeên van een Kristalyn water, ongemeen zuiver en zoet. Boven ons is de Lucht-Waereldt, waarop de Xoarcam is, alwaar alle die geene die geduurende hun leven de Goden geoffert hebben, alle bedenkelyke vermaaklykheit in gezelschap van een onnoemelyke meenigte der schoonste Vrouwen genieten, die hen als Bywyven dienen. Alhoewel Devandiren Koning der Goden van tydt tot tydt in de Xoarcam zyn verblyf neemt, is 'er nochtans een andere plaats die verheevener is, Magologam genoemt, 't welk zeer groote Waereldt beteekent, waarin deze Opper-Vorst der Goden het allermeest zyn Hof houd met drie hondert dertig duizend millioenenen Goden, die in twee soorten verdeelt zyn. De eene zyn waare Goden, de andere niet dan machtige Reuzen, en deeze twee partyen voeren onder hen een byna geduurigen Oorlog. Boven de Magologam is de Genagolam, of Waereldt der Volkeren; aldaar vind men menschen van alle Geslachten, en alle Staaten. Vervolgens heeft men de Tabalogam, ofte Waereldt der Boetelingen; 't is in deeze plaats, dat die, noch op Aarde zynde, een streng en ingetogen leven gelyd hebbende, hun verblyf neemen. Eindelyk de hoogst verhevenste der veertien Waerelden word Lattiologam genoemt, 't welk Waereldt der Waarheit beteekent; daar is 't dat zich Bruma onthoudt nevens deeze die geduurende hun leven voor hem Godsdienstig zyn geweest, die na hunne doodt, en zelfs dikmaals sedert hun leven zoo volmaaktelyk overgebragt zyn in de eigen zelfstandigheit van deezen God, dat ze niet dan een zelfde zaak met hem zyn.

De Braminen meenen, en geeven den⁺ Volke te kennen, dat zoo iemandt van hun Geslacht, terwyl hy noch op deeze Waereldt leeft, de koordt of draadt afsnyd, waar mede de Braminen gewoon zyn zich te omgorden, om zich van de menschen van alle andere Geslachten te onderscheiden, en met die te draagen, afzonderen; indien hy vervolgens een kleine lok hair laat afsnyden, die den geenen van dit Geslacht zynde alleen mogen draagen, en die teffens dient om hen te kennen; indien eindelyk, na dus gewilliglyk van de merktekenen zyns Adeldoms, en van de Waardigheit van zyn Geslacht berooft te zyn, hy betuigen wil dat hy het boetvaerdig leven omhelze, moet hy in zyne rechter handt een Staf van Bamboes neemen, 't welk een soort van rotting is die tien, twaalf of veertien leeden heeft. Insgelyks moet hy in zyne linker handt een groote kopere of aarde Kop draaggen, die hem om uit te eeten en drinken dienen kan. Noch moet hy zich van den gordel af tot op de knien dekken met een stuk ly waat van verscheiden verwen gestreept, en voegen by al dien toestel en alle deeze plechtigheden, de woorden: Agame-Bruma, dat is, ik ben waarlyk de God Bruma. Alsdan is deeze Bramine door de kracht deezer verborgene woorden aanstonds verandert, en in de eigen zelfstandigheit van God overgebragt; over-

+ Vreemd gevoelen der Indianen dat 'er 14. Waerelden zyn, en hoe zy die plaatsen en onderscheiden.

+ Manier hoedanig een Bramine zich waardig om voor een God geëert te worden, maakt.

[p. 173]

zulks die van 't zelfde Geslacht aldaar tegenwoordig bevindende, zich daar op ter Aarde werpen, en hem als waarlyk God zynde, aanbidden. De Bramnaten, die de Vrouwen van 't zelfde Geslacht der Braminen zyn, maar voornamentlyker de Weduwen, stellen alsdan in, en vieren de Feesten ter eere van den nieuwen God. Zy vieren mede avondt-en nacht-Feesten, om hem haare achting en yver te betuigen.

⁺ De Braminen dus vergood zynde, eeten byna niets meer dan 't welk deeze Godsdienstige Juffers hun geduurende de nacht bereid hebben. Zy zyn voor zeer deugdzaam en kuisch geacht, en nochtans zynze de geilste en verfoeielykste Indianen. Men zegt, dat ze mede wel ervaaren in de Tovery zyn, en dat ze zich van deeze Helsche Kunst bedienen, om te gemakkelyker hunne onkuischheit te verzaadigen. Eindelyk gelooven de Indianen, dat wanneer deeze hervormden sterven, zy aanstonds in de Waereldt worden overgebragt, alwaar Bruma zyn verblyf heeft, om nooit meer van hem gescheiden te zyn.

⁺ De Indiaansche Heidenen gelooven, dat de veertien Waerelden, waarvan wy gesproken hebben, gedragen worden van de een op de andere, en dat ze alle op een hoogen Berg van 't allerfynste goudt rusten, Magameru-parruvadam genoemt, 't welk een Berg van een onmeetbaare hoogte en groote beteekent; dat deeze Berg door agt Olifanten word onderschraagt; dat een Schildpadt de agt Olifanten draagt; en eindelyk, dat een deezer slangen, die zy Sexen of Nallé-Pambou noemen, deeze Schildpadt ondersteunt. Indien men hen vraagt, door wie deeze Slang onderschraagt word, antwoorden⁺ ze, dat zy 't niet weeten, en komen niet verder. De Boeken die hunne Wet behelzen, leeren hun mede, dat de Aardbeevingen die somtyds gevoelt worden, door de beweegingen die deeze Slang veroorzaakt, ontstaan, wanneer zy van haare gewoone gelegenheit en plaats vermoeit is, en tracht te veranderen, om dus van den onbedenkelyken last overladen zynde, zich een weinig te verlichten, waarmede zy veeleer overstelpt dan beswaart is. Deeze zelfde Slang, die de Indianen als een machtige Godheit eeren, word mede voor de oorzaak der Eklipsen aangezien. Maar voor dat we berichten hoedanig de Heidenen die gelooven te geschieden, moet men aanmerken dat ze twaalf Hemels Tekenen toestaan; dat ze zeven en twintig vaste Starren tellen, waaraan zy ieder een naam geeven, die wy hier niet uitdrukken zullen, om den Lezer door een zoo groot getal van harde en Barbaarsche woorden niet moeielyk te vallen. Zy meenen ook, dat de Zon zes hondert en vyf duizend mylen boven de Aarde is, en de Maan op een gelyken Afstand onder de Zon. Op deeze wyze niet konnende de waare redenen van de Eklipsen begrypen, onderstellen ze 't geen men in 't volgende Hooftstuk verhandelen zal.

+ Hunnen aart aangemerkt.

+ Hun vreemdt gevoelen waarop hunne gewaande veertien Waerelden rusten,

+ en waaruit zy meenen de Aardbeevingen te ontstaan.