Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 3

XI. Hoofdtstuk.
Van het Paradys der Indianen, en hoe dit volgens hun gevoelen bestaat.

⁺ De Oostindiaansche Afgodendienaars gelooven, dat 'er vyf onderscheiden plaatsen^(a) zyn, alwaar de zielen der Heilig geleeft hebbende verstorvenen overgaan, om 'er de gelukzaligheit en heerlykheit deelachtig te worden

De eerste van deeze plaatsen word Xoarcam genoemt; daar is 't dat Devandiren, Koning der Goden met zyne twee Vrouwen zyn verblyf houd, waar van de eene Xachi en de andere Indirani geheeten word. Hy heeft behalven haar noch vyf Bywyven van een verwonderenswaardige schoonheit, die geduurig bezig zyn met hem dienst te bewyzen. In deeze zelfde plaats zyn mede de drie hondert dertig duizend millioenen Goden, nevens noch een veel grooter getal Bywyven, en zy genieten 'er alle verbeeldelyke heerlykheit, vermaak en bekoorlykheden. Agt en veertig duizend Boetelingen genieten 'er de zelfde zaligheit in den Xoarcam. De Goden mogen 'er niets gewigtigs onderneemen, zonder vooraf met hen te hebben raad gepleegt; en men besluit in den Hemel geene zaaken die deeze beneeden-Waereldt behelzen, ten zy zy 'er in gekent worden. Deeze heerlykheit nochtans, en alle deeze vermakelykheden voldoen zoo volkomentlyk niet den geenen die de zelve genieten, of hen ontbreeken noch veele dingen die zy begeeren; en de Goden met de eeuwige geneugtens van den Xoarcam niet genoegt, bebben dikmals lust om de bewooners der Aarde te bezoeken. 't Welk eertyds

+ Vyf byzondere Plaatsen die de Indianen in den toekomende staat des levens stellen, en waarin de eerste plaats van gelukzaligheit bestaat.

(a) In de Verhandeling over de Braminen van Cormandel word van zeven plaatsen gewag gemaakt; waarvan de naamen genoeg verschillende zyn.

[p. 167]

⁺ aan Devandiren gebeurt is, verschaft 'er ons een bewys van. Deeze Monarch der Goden, verlaatende des Hemels vermaak, besloot hier beneeden andere geneugtens te zoeken. Hy wist dat een voornaame Boeteling, Gaudamen genoemt, een kleine eenzaamheit naby de Ganges-vloedt gelegen, tot zyn verblyf hield, en dat hy 'er gerustelyk en in Heiligheit met zyne Vrouw leefde, die een der schoonste Vrouwen der waereldt was. Deeze gewaande Koning des Hemels vertrok dan, quam op de aarde, ging naar de verblyf-plaats van den Boeteling, zag zyne Vrouw, en wierd 'er zoo volkomen op verlieft, dat hy besloot alles in 't werk te stellen, om aan haaren Man ontrouw te bewyzen: maar merkende dat de beminnelyke persoon niet min deugdzaam dan schoon was, begreep hy wel dat zyn voorneemen nooit gelukken zou, indien hy geene list gebruikte. Hy had reeds waargenomen dat Gaudamen 's morgens niet verzuimde op te staan, zoo dra als de Haan kraaide om zich in den Ganges te gaan wasschen, en hy geloofde dat hem dit een middel verschaffen zou, om gemakkelyk zyne drift te voldoen. Hy nam dan op een zekeren nacht de gedaante van een Haan aan, plaatste zich naby het huis van den Boeteling, en kraaide: Maar veel vroeger als den gewoonen Haan deed. De yverige Gaudamen schielyk wakker geworden, en schoon hy noch een grooten lust om te slaapen had, nochtans, om zyne Godsdienstige oeffening niet te verzuimen, stond hy aanstonds op, en ging naar de Rivier. Aldaar gekomen, werd hy aan de beweeging van 't water gewaar; dat het niet meer dan middernacht konde zyn; overzulks kreeg hy gedachten, of den Haan wel eigentlyk gekraait had, dan of hy hem meende gehoort te hebben, terwyl hy noch sliep. En overmits het noch in lange de tydt niet was, dat hy gewoon was zich te wasschen, besloot hy weder naar huis te gaan, om 'er noch een weinig te rusten. Bezwaarlyk zou het uit te drukken zyn, hoe deezen armen Boeteling verbaast stond, toen hy Devandiren by zyne Vrouw en in zyn bedt vond, die reeds zyne plaats bekleed had, en hem zoo schielyk niet had verwacht. Hy vergramde zich zodanig over 't gedrag van den God, dat hy zonder eenig aanzien voor zyne waardigheyt te hebben, hem vervloekte, en tegen hem verschrikkelyke vloekwoorden uitsprak; en om hem over zyne onbeschoftheit te straffen, wenschte hy dat Devandirens gansche lichaam nooit bedekt wierd, en met zekere tekenen, die natuurlyk dat deel 't welk zyne drift verwekt hadt, zouden verbeelden, waar door zyne onbeschoftheit en schandelykheit aan een ieder bleek, die hem zagen. Deeze wensch met zoo veel drift en yver gedaan, wierd bekrachtigt; de ongelukkige God vond zich aanstonds in een staat gebragt, dat hy zich aan niemandt vertoonen dorst, en schaamde zich zelven te zien. Overzulks begrypende de smart die hem dit geval veroorzaakte, worp hy zich voor de voeten van Gaudamen, bad hem ernstelyk medelyden met hem te hebben, om de strengheit van de straf te verzachten, die de kracht van zyne vervloekingen hem veroorzaakt had, en dat hy toch niet leed, dat hy in zodanig een schandelyken en ongeschikten staat bleef. De Boeteling door de smeeking en verneedering van dien God bewoogen, bewilligde om zyne straf te verzachten; dat hy zich zelven altoos in de ongeschikte gestalte, alwaar hy zich in vond vertoonende, echter van anderen niet zoude gezien worden, als hebbende alleen zyn gansche lichaam voor de oogen bedekt. Zoo dat deeze Koning der Goden sedert in dien staat bleef, gelyk de alouden Argus verbeeldden. Gaudamen genoegde zich niet in den persoon van Devandiren, wegens de ontfangen beleediging, gewroken te hebben: maar strekte zyne wraak en gevoelen over zyne Vrouw mede uit, die ter straffe van haar overspel, alhoewel ongewillig geschied, door de kracht van vervloeking die haaren Man tegen haar deed, in een Steen verandert wierd. Het gebeurde echter vervolgens, dat de God Vixnu zich in de gedaante van Ram verandert hebbende, gelyk hier voor is gezegt, op een tydt by geval op deezen Steen trad, dat die weder tot een schoone Vrouw wierd, gelyk zy te vooren was geweest, en ook weder by haar Man quam, die haar den begaanen misslag vergaf, vriendelyk ontfing, en sedert in een volmaakten staat met haar leefde.

De tweede plaats van Heerlykheit en Gelukzaligheit,⁺ word Vaicundam genoemt. In deeze plaats is 't dat Vixnu met zyne Vrouwen zich onthond, nevens een zekere Vogel naar een Sperwer gelykende, die de Indianen Papangui noemen. Deeze Vogel dient Vixnu voor een paerdt, en de Indianen hebben 'er een zoo groote achting voor, dat wanneer zy een deezer Vogels in de lucht vliegen zien, schielyk van hunne paerden komen, of uit hunne Palanquynen treeden, om de zelve eer te bewyzen. Zy gelooven ook, dat alle de Godsdienstelingen van Vixnu na hun afsterven in deezen Vaicundam komen, en

+ Vreemde Historie van den Opperste der Paradys Goden op Aarde uitgevoert, en wat daarop is gevolgt.

+ Tweede plaats van Gelukzaligheit, aangemerkt.

[p. 168]

dat alles gelyk als 't vuur alle stoffe waar op het werkt, in vuur verandert, eveneens deeze God, in zyn eigen weezen, alle die geenen verandert, die het geluk hebben te komen waer hy is.

⁺ Het derde verblyf der Heerlykheit word Cailasam geheeten. De Heidenen zeggen, dat dit een zeer hooge en wyduitstrekkende Zilver-berg is, ten Noorden gelegen, waarop Rutrem met zyne Vrouw Parvardi, nevens alle zyne Bywyven, en een zekere Stier die hem voor rypaerdt dient, hun verblyf hebben. Daar is 't dat de Sektarissen van Rutrem na hunne doodt komen, wier geluk bestaat, geduurig in zyne tegenwoordigheit te zyn, en hem ten dienst te staan. Eenige zyn bezig met groote waayers windt te maaken, om hem voor de hitte te bevryden, andere bieden hem goude spuuwpotjes aan, over zulks een Heer van een zoo verhevene Majesteit niet genoodzaakt zy op den grondt te spuuwen. Daar zyn 'er die altoos met brandende toortsen gereed staan om geduurende den nacht hem te lichten. Het ampt van eenige anderen is, zorg voor zyne Bywyven te draagen, waar van hy van een onnoemelyk getal verzien is, en hem dagelyks, die hy van de zelve begeert, toebrengen. Eindelyk heeft ieder deezer gelukzaligen in deeze plaats zyn byzonder ampt, en hunne gelukzaligheit bestaat enkelyk aan Rutrem zodanig een dienst te bewyzen, waar toe het hem behaagt hun te gebruiken.

De vierde plaats alwaar men de Heerlykheit⁺ geniet, word Brumalogam, dat is, de Waereldt van Bruma genoemt; en insgelyks Satialogam geheeten, 't welk de Waereldt van Waarheit beteekent. Daar is 't dat Bruma gemeenlyk met zyne Vrouw Sarassuadi, en een groote Aap, zyn verblyf heeft, die hem voor rypaerdt dient, in zyne Reizen die hy onderneemt.

De vyfde plaats van Heerlykheit word Melanpadam⁺ genoemt, 't welk de uitmuntenste en verhevenste aller plaatsen te kennen geeft. Alhier heeft het eerste Beginzel of Opperste Weezen zyn verblyf; de Heidenen noemen 't Parabaravastu, 't welk het Weezen by uitneemenheit, of het uitmuntenste aller Weezens beteekent. Daar is 't dat die geene na hunne doodt gevoert worden, die in deeze Waereldt een onberispelyk en voorbeeldelyk leven gevoert hebben. Zy genieten 'er een eeuwige en onvergankelyke gelukzaligheit, die voornamentlyk bestaat, geduurig in de tegenwoordigheit van dit eerste Weezen te zyn, in hem te kennen, met het zelve innerlyk vereenigt te weezen, en zelfs niets te doen, dan een zelfde zaak met hem te zyn. Maar alzoo 'er zeer weinig menschen gevonden worden, wiens leven t'eenemaal Heilig en onberispelyk zy, zoo zyn 'er ook weinige die het geluk hebben tot deeze allerverhevenste trap van Heerlykheit te geraaken.

+ Derde plaats van Heerlykheit, hoedanig die bestaat.

+ Vierde plaats van Gelukzaligheit, hoe verbeeldt.

+ Vyfde en allerverhevenste plaats van Gelukzaligheit, waarin die bestaat.