Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 3

[p. 162]

VIII. Hoofdtstuk.
Behelzende de Voorgevallene Historie van Rutrem.

⁺ Rutrem, de derde Zoon van Paraxacti, is mede een haarer Mannen, en zelfs deeze die zy het meest geneegen was. De begeerte die hy had van onder de menschen te leeven, deed hem Andi of Geestelyke worden. Men noemde hem Artanari, dat is, die half Man en half Vrouw is; en men heeft nooit van eerloozer, ongeregelder en verfoeielyker mensch gehoort, noch gezien.

Hy trouwde een Dochter van den Koning der Bergen, Parvardi genoemt, waar mede hy geduurende den tydt van duizend jaaren in een naau verbandt doorbragt. Een zoo ongemeen gedrag, werd door Bruma, Vixnu, en de drie hondert dertig duizend millioenen Goden afgekeurt, die alle geloofden dat Rutrem zyn verstandt verlooren had, en gek geworden was. Zy gingen hem zoeken, en gevonden hebbende, scheidden ze hem met geweld van Parvardi. Deeze Vrouw, niet min onkuisch als haar Man, gevoelde zich beleedigt door het geweldt, waar mede men haar van 't voorwerp haarer liefde afscheurde; en om zich te wreeken over de beleediging, die zy meende ontfangen te hebben, deed zy een vervloeking tegen alle de Goden, en wenschte dat niemandt van hun in 't toekomende noch Kinderen noch wettige Vrouwen zouden mogen hebben: maar alleen zoo veel Bywyven als men begeerde; 't welk juist zoo gebeurde als zy gewenscht had. Na deeze gedwongen scheiding, vertrok Rutrem als een uitzinnige, dwalende door de gansche Waereldt en laatende overal, waar hy quam, tekenen van zyne onkuischheit na.^(a) Het gebeurde nu door een zeekere plaats reizende, dat de Aarde hem eerlang een Zoon voortbragt, die zes hoofden had: maar alzoo hy ter deezer plaatse om hem te zuigen geen Voedster vond, boden de zeven Starren hem haaren dienst aan, en noemden hem Camarassuammi, 't welk Heer Zoon beteekent.

Alle de Indiaansche Afgodendienaars hebben voor hem een uitsteekende eerbiedigheit, en een zoo ongemeen vertrouwen in zyn vermogen, dat ze in alle hunne Schriften, en in alle de Verbonden, die onder hen gemaakt worden, door deze woorden Arrumagamtumei altoos beginnen, te weeten, dat deeze die zes aangezichten heeft met ons zy. De Boeken der Heiden berichten, dat Parvardi die van verdriet gestorven was, om dat men haar geweldadig van haaren Man gescheiden had, doch onderwerf gebooren wierd, na dat het Kindt, waar van wy vervolgens spreeken zullen, zoo wonderbaarlyk was voortgebragt; dat zy in deeze tweede geboorte, de Dochter van een Koning, Daxaprojabadi genoemt, was, en dat Rutrem haar wederom trouwde. Dat zy sedert haar huwelyk, zich op een zekeren tydt was gaan baden, terwyl haar Man van huis was, en dat ze in 't badt zynde, een zoo krachtige begeerte van een Kindt te hebben had, dat 'er in 't zelve ogenblik in haare handt een te voorschyn quam, 't welk zyne geboorte uit het zweet nam, dat ze van haaren boezem by een gestreeken had; dat dit Kindt aanstonds zoo groot wierd, als of het twintig jaaren oudt was, en het Vinayaguien noemde, te weeten, die geen Godt vreest; dat eerlang daar na Rutrem weder t'huis quam, zonder te weeten wat 'er voorgevallen was, en dat hy Vinayaguien ziende, die gemeenzaam met Parvardi omging, hy zodanig een groote argwaan opvatte, en 'er zoo veel verdriet in nam, dat hy besloot haar te verlaaten. Maar dat zy gewaar wordende dat hy jaloers was, hem bevreedigde, en verhaalde hoedanig het voorval gebeurt was; 't welk uitwerkte, dat de jongeling, die hem zodanig een verdriet scheen te veroorzaaken, voor hem in 't vervolg een onderwerp van vertroosting en vervoeging wierd.

Het vermaak dat Rutrem schepte, overwegende de wonderbaarlyke en zoo verwonderenswaardige⁺ geboorte van den jongen Vinayaguien, wierd wel haast door misnoegen 't welk hy wegens zyn Schoonvader opnam, ontrust. Deeze Vorst besloot op een plechtelyk Gastmaal een Offerhande te doen, in erkentenis wegens de geboorte van zyn Kleinzoon; en om zyne vreugde te betuigen, noodigde hy 'er alle de Goden op, behalven zyn Schoonzoon. Men weet niet of zulks door vergeetenheit geschied was, of dat men 't met voordacht om 't quaadt gedrag van Rutrem dus bestoken had. Maar hoe 't ook zyn mag; deeze God vond zich zodanig gehoont door de beleediging die hy meende hem door den Koning der

+ Vreemde Historie die de Braminen van hunnen God Rutrem vertellen.

(a) Effundens undique semen super terram.

+ Zeldzaam voorval op een kodigge wyze verdigt,

[p. 163]

Bergen aangedaan te zyn, dat hy besloot om 'er een bloedige wraak over te neemen. Ten dien einde ging hy, schuimbekkende van verwoedheit ter plaatse, alwaar zyn Schoonvader alle de vergaderde Goden onthaalde. Naaulyks was hy in de Zaal van de Gastery gekomen, of hy braakte 'er millioenen van scheldwoorden tegen de genoodigden; en rukkende vervolgens een handvol hair uit zyn hoofdt, worp hy 't met geweldt tegen de vloer, waar uit aanstonds een Reus van een afschouwelyk groote voortquam.

⁺ Dit Gedrocht vertoonde zich naaulyks, of verhefte een geweldige stem, betuigende het ongelyk, zynen Vader aangedaan, te zullen wreeken. Hy stelde zich aanstonds schrap de Goden te bevechten, en toonde by deeze gelegenheit daaden van dapperheit, die t'eenemaal verbaazende waren: maar het alleraanmerkelykste was, dat hy de Zon zoo een verbolgen en krachtigen slag gaf, dat hem alle de tanden uit den mondt sprongen; en om deeze reden is 't dat de Heidenen zedert dien tydt geene Offerhande meer aan de Zon doen, dan van zachte eetbaare dingen, als van Boter, Melk, Pap en zeer murwe Fruiten.

Deeze woedende Reus niet genoegt de Zon zoo mishandelt te hebben, gaf mede de Maan eenige voetschoppen in 't gezicht, waar van de blaauwe plekken zoo kennelyk geworden zyn, dat men ze nu noch ziet. Dit is het denkbeeldt, 't welk de Indianen van de vlakken hebben, die zich in de Maan vertoonen. Hy doodde vervolgens de Koning Daxaprojabadi nevens veele van zyne Gasten, en sloeg Vinayaguien het hoofdt af, alhoewel hy onbewust van de oorzaak der belediging was, die Rutrem leed, en van alle de wanorders, die 'er het gevolg van waren.

Dit oproer eindelyk bevreedigt zynde, werd Rutrem ander de dooden, het lichaam van den jongen Vinayaguien gewaar, aan wien hy, geduurende zyn leven, met hem zyn Zoon te noemen vereert had, en voor wien hy ook niet min genegenheit had, als of hy zyn waare Vader was geweest.

Naaulyks is 't uit te drukken welk een smart hem dit schouwspel veroorzaakte. Zy was zoo onlydelyk, dat niets hem wegens dit verlies troosten kon, voornamentlyk toen hy vernomen had, dat dit de Reus was, die hy zelfs had voortgebragt, werpende zyne hairen tegen den vloer, en die zyn Zoon het hoofdt had afgeslagen. Na eenigen tydt zich bedacht te hebben, besloot hy hem, het koste wat wilde, weder te doen leeven. Maar nademaal hy geen middel wist, het hoofdt weder aan 't lichaam te voegen, 't welk 'er van gescheiden was, overzulks het niet meer in zyn geheel bevonden wierd, hieuw hy aanstonds dat van een Olifant af, en zette het zoo behending op den romp van den gesneuvelde, dat het 'er zich mede vereenigde, en Vinayaguien door dit middel weder levendig wierd. De Vader opgetogen van vreugde op het zien van zyn Zoons wederleeving; omhelsde hem, en belaste hem door de Waereldt te reizen om een Vrouw te zoeken, met beding nochtans, dat hy niet trouwen zou, voor dat hy een alzoo schoone Vrouw gevonden had als zyne Moeder Parvardi was. Hierom is 't dat de Heidenen de gewoonte hebben op de algemeene wegen en toegangen de Afgoden van Vinayaguien te plaatsen, en zulks in de gedaante, die hy in zyne wederopstanding kreeg, te weeten, met een Olifants hoofdt; overzulks hy alle de voorbygaande Vrouwen ziende, te eerder een van haar verkiezen kon, die naar zyne Moeder geleek. Men verzeekert nochtans, dat hy tot noch toe geen van haar heeft konnen vinden, die in schoonheit met Parvardi evenaaren kon. Eenigen tydt nadat Vinayaguien van gedaante verandert was, en dat men om reden van deeze verandering, by zyn eersten naam die van Pullejar gevoegt had; vertrok Rutrem door uitdrukkelyk bevel van alle de Goden, zyn Broeder Bruma te zoeken, die in een hart verandert was, en in de Bosschen met zyn eigen Dochter op de ongeregelste, en schandelykste wyze leefde. Hy versleet veel tydt om de plaats te ontdekken, alwaar hy zich onthieldt: maar die eindelyk gevonden hebbende, sloeg hy een van zyne hoofden af; waarin, zoo de Braminen verzeekeren, hy een groote misdaadt beging. Om nu hier over boete te doen, ontkleedde hy zich gansch naakt, bestrooide zyn hoofdt met assche, en het bekkeneel van Bruma in zyne handt houdende, week hy naar de begraafplaatsen, alwaar hy dagen en nachten doorbrengende, zoo krachtig zyn misdryf beweende, waar door hy byna zinneloos wierd.

+ en wat daar uit ontstaat, met de gevolgen van dien.