XXXII. Hoofdtstuk.
Van der Indianen uitwendige Aart en Gemaaktheit.
Van de Indianen kan men in 't algemeen zeggen, datze zindelyk zyn; want zy groote zorg draagen zich te wasschen, en wy zyn verzeekert dat ze wegens de veelvuldige afwassching, de schroomachtigste Pharizeên niet behoeven toe te geeven, met wien zy in veele dingen overeenkomen. By voorbeeldt, in hunne gebeden, die zy zomtyds met uiterlyke gebaarde in 't openbaar doen: maar voornamentlyker met een ernstelyke en gemaakte uitwendigheit verzelt.
Ga naar margenoot+ De buitensporigheit is by hun het merkteken van een eerloos gemoed, zy hebben een ongemeene kleinachting voor die geen die zich zelven geen meester zyn, en die licht toornig worden. Indien men hun eenig onrecht of verongelyking doet, veranderen zy zich nooit in hunne gesteltenis: echter laaten zy niet na zich te wreeken; en wanneer zy eens besloten hebben iemandt schaade toe te brengen, doen zy 't ook te zekerder, en met zoo veel te meer gevaar, naar dien zulks in koelen bloede geschiede, en overzulks zy 'er al hun vermogen aan te kosten leggen. Zy weeten hun gevoelbaare smart zoo wel te verbergen, dat schoon zy onder hen altoos wel op hun hoede zyn, voor al met den geenen die zy weeten reden van ongenoegen over hun te hebben; en dit belet nochtans niet, datze dagelyks met elkander handgemeen worden, als ook dikmaal den gegeeven slag niet verwachten, die hun door de handt van den geenen word toegebragt, die zy gelooven hun waardste en getrouwste Vrienden te zyn. Wanneer zy zich dus bedrogen zien, zonder gedachten op deeze te hebben die hen dus om den tuin heeft geleid, vergenoegen zy zich, zich zelven over hun ongeval te beschuldigen, en te bekennen dat zy 't wel verdient hebben, overzulks zy op een Man vertrouwt hebben, aan wien zy eertyds eenige reden van ongenoegen gegeeven hadden: want zy hebben een grondregel, dat eenig ongelyk nooit vergeeten word. Alhoewel zy in 't byzonder menschen zyn, ongemeen tot de ongebondenheit geneegen, zynze echter in 't openbaar zeer ingetogen. Men hoort nooit uit hunnen mondt eenige onkuische woorden, en hun uitterlyk gelaat is altoos ongemeen zedig: eindelyk men zou hen voor een voorbeeldt van volmaakte Zede konnen voorstellen, indien zy dachten, gelyk zy spreeken, en ook insgelyks naar hun uitterlyk gedrag leefden.
Auteursrechtvrij