Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 3

XXI. Hoofdtstuk.
Van hunne Lykdienstige Plechtigheden; hun gevoelen van den staat der Ziele na de Doodt, en van hunne Jaarreekening, enz.

⁺ Wy zullen een begin met de Plechtigheden maaken, die zy ten opzigte van hunne Vorsten waarneemen. ‘De Virginianen bewaaren Godtsdienstiglyk de Lyken hunner Overledene Koningen en Voornaamste Opperhoofden, waar mede zy dus te werk gaan. Zy snyden het vel op den rug van boven tot beneden op, en halen 'er het zelve geheel af zoo 't mogelyk is. Vervolgens schillenze het vleesch van de beenen af, zonder de zenuwen te quetsen, op dat de samenvoegzelen moogen aan elkander vast blyven. Na dat zy het gebeente in de Zon gedroogt hebben, leggen zy het zelve weder in de afgestroopte huidt, die zy met een weinig oly of vet hebben vochtig gehouden, 't welk ze voor de verderving bevrydt. De beenderen nu in de huidt wel geplaatst zynde, vullen zy de ledige plaatse met fyn zandt, en naaien de huidt zoo naaukeurig toe, dat het lichaam niet min ongeroert schynt te zyn, als of 'er het vleesch niet was uitgehaaldt. Aldus toebereyd, brengen zy het doode lichaam naar een plaats tot dit gebruik geschikt; aldaar strekken zy het zelve uit, op een houte vloer met matten belegt, en^(a) verheven zynde; zy bedekken het Lyk insgelyks met een mat, om het zelve voor het stof te bewaaren. Het vleesch, dat men uit het lichaam gehaald heeft, wordt in de Zon op een teene horde gelegt, en wanneer het geheel droog is, sluiten zy 't in een korf die vast toegenaait word, en plaatsen 't aan de voeten van het doode lichaam’. In deeze Grafsteden plaatsen zy een Beeldt des Afgods Kiwasa, die, na hun gevoelen, zorge voor deeze lichaamen draagt. Een Priester houdt zich nacht en dag in dit Praalgraf by een ontstoken Vuur op; aldaar quyt hy zich van eenige Godsdienstige plichten, daar hy oordeelt dat de Overledenen belang by hebben. Indien hy 't niet gelooft, moet hy 't egter den Volk doen geloven. Het Afbeeldzel^† vertoont ons de gestalte der Lyken en de Plechtigheit des Priesters.

Deeze Plechtigheit geschiedt geenszins⁺ ten aanzien van gemeene lieden. Dezelve worden slegts in diepe kuilen begraaven, na dat men hunne Lyken in huiden of matten gewonden heeft. Aldus omwonden

+ Hoe plechtelyk de Virginianen met de afgestorvene Lyken hunner Koningen en Vorsten handelen.

(a) Zynde een Zoldering van 9. a 10. voet hoog Purchas.

† Zie de nevensgaande Afdeeling, het Graf der Virginiaansghe Koningen verbeeldende.

+ Hoe het gemeene Volk onder hen begraaven word.

[p. 108]

zynde worden ze op staaken gelegt, met byvoegingen van alle hunne voornaamste goederen, 't welke alles met aarde bedekt wordt. Na de begraaving der Lyken, draagen de Vrouwen den Rou over hunne aangezigte, want men mag zich dus uitdrukken, wegens de verwe, waar mede zy hunne aangezigten bestryken, namentlyk met zwarte Houdskoolen in Oly gedoopt. In zodanig een gestalte maaken zy een groot gehuil, en geklag vier-entwintig uuren achtereen.

⁺ Zy gelooven de Onsterflykheyt der Ziele, en dat zy na dit leven, volgens haare verdiensten gelukkig of ongelukkig zyn zal. Hunne Hel^(a) is een groote poel, die zy plaatsen aan 't uitterste einde van 't Geheel-al, alwaar de Zon ondergat. Aldaar moeten de godlooze Zielen zonder eenige ontferming branden.^(b) Andere zeggen, dat zy tusschen Hemel en Aarde zweevende blyven. Zy voegen 'er by, dat de waarheit van dit lyden hun is bevestigt geworden, door eenige Dooden, die hen van tydt tot tydt, gelyk zy eertyds by ons deeden en noch in eenige Landen doen, nieuwe tydingen uit de andere Waereldt bragten. Deeze Hel wordt Popogusso genoemt. De Werowancen en⁺ de Priesters gaan ongetwyffelt naar een Paradys, 't welk zy mede in 't Westen, en agter het Gebergte, plaatsen. Aldaar is 't dat de Welgelukzaligen zich eeuwiglyk verheugen: Maar waar in bestaat die vreugde? In met vederen gekroond te zyn, het aangezigt te bestryken met eenige vreemde veruwen, nevens een vreedzaame bezitting van eenige beuzelingen, waar van de voornaamste Tabak en Pypen zyn. Zy danssen en zingen 'er met hunne Voorouderen enz. Dusdanig is het voorwerp hunner Onsterflykheit; waarlyk is 't zeer gering, en nochtans sluiten zy 'er het gemeen van uit. Ook is 'er by hen geene Wederopstanding, als alleen, voor de Priesters en 's Lands Grooten bestemt.

‘Zy reekenen het getal hunner Jaaren^(c)+ by de Winter Zaizoenen, die zy Cohonk noemen, en naar het geschreeuw der wilde Ganzen, die by hen niet dan in den Winter komen. Zy onderscheiden het Jaar in vyf verscheiden Jaargetyden. Het eerste Jaargety is, wanneer in de Lente de Boomen beginnen te botten of te bloeijen; het tweede, wanneer de Koornaairen zyn voortgekomen, en bequaam om te braden; het derde, is den Zomer; het vierde den Oogst, en 't vyfde den Winter..... Zy tellen de Maanden by Maaneschynen, zonder agt te geeven op het getal derzelve in een Jaar’, en geeven die, volgens de gewoonte der Canadeezen, den naam der zaaken die het merkwaerdigste in zodanige Maanschynen voorkomen. ‘By voorbeeldt, zy reekenen de Harte-Maan, de Kooren-maan, de eerste of tweede Maan van de Cohonk enz. zy verdeelen ook de dagen in geene uuren; maar deelen die slegts in twee deelen, die zy het klimmen en het daalen van de Zon noemen.

Zy reekenen en tellen by eenen, tienen, honderden enz. en wat aangaat hunne manier om de gedachtenis der Gebeurtenissen of Burgerlyke gescheften te bewaaren, gebruiken zy zekere koorden, die overeenkomst met het gebruik der Quippos der Peruanen hebben. Zy gebruiken mede eenige stukken houts, die hun voor Kerfstokkenen. enz. dienen.

+ D'onsterflykheit der Ziele by de Virginianen gelooft, en welke gedachten zy van de Helle hebben.

(a) Purchas.

(b) Purchas.

+ Als mede van hun Paradys.

(c) Histoire de la Virginie.

+ Hoe zy hunne jaaren, Zaizoenen, Maanden en Tyden reekenen.