Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 3

XX. Hoofdtstuk.
Van hunne Huwelyken, van de Opvoeding hunner Kinderen, en van hunne Geneesmiddelen.

⁺ Men verzekert ons, ‘^(b) dat de Indianen van Virginië het Huwelyk aanmerken als een zeer plegtig Bedryf, en dat de Geloften, die zy als dan doen, als heilig en onschendbaar moeten gehouden worden.... De Man zoo wel als Vrouw is 't geoorlofd, van elkander te scheiden, indien zy te samen niet wel konnen overeenkomen: maar niettegenstaande wordt 'er de Echtscheiding niet goedgekeurt, of als iets loflyks aangemerkt, en de getrouwden zullen zelden hun verschil tot een scheiding laaten komen; wanneer men daar toe komt, worden alle de banden des Huwelyks verbrooken, en de partyen moogen alsdan wederzyds hertrouwen;.... een ieder neemt de Kinderen na zich die men 't liefst heeft,..... en indien partyen hier over niet eens konnen worden, deelt men de Kinderen in een gelyk getal, en de Man heeft het eerste regt van te kiezen.

De Virginianen geeven mede wel acht om de Vrouwen van de menschelyken ommegang af te scheiden, wanneer zy door zeekere zwakheden worden aangetast. Wy hebben van de ongebondenheit der Dochteren van Canada en Mississipi gesprooken; wat de Virginiaansche aangaat, zy zyn onvergelykelyk zediger. ‘Alhoewel men verhaalt dat de jonge Indiaansche Dochters zich voor een geringe prys aan een ieder overgeeven, echter hebbenwe nooit konnen ontdekken, dat 'er eenigen grondt van waarheit in deeze beschuldiging te vinden is.’ Aldus drukt zich de Schryver van de Historie van Virginië uit. ‘Wy gelooven eerder dat dit een laster is, die men haar verongelykende oplegt. De Indianen ontkennen deeze gewoonte insgelyks, schoon zy toestaan dat hunne Dochters haar eigen Meester zyn, en wat haare Persoonen aangaat, naar haar welgevallen mogen leeven. Wy weeten ook ter andere zyde zeer wel, dat indien het gebeurde dat 'er eene onder haar een Kindt kreeg, haar goede naam voor haar leeven lang geschonden is, en dat ze dan nooit aan de Man zal geraaken’. Hoe zal men nu deeze Verdeediging van de eerbaarheit der Virginiaansche Dochters over een brengen met het geen wy in het voorgaande gezegt hebben?

Men zegt dat de Mannen ongemeen tot⁺ de Jaloezy overhellen. Indien dit waar zy, is haare eerbaarheit daarom niet te beter bewaart. Laat een Man zich met geen zaak ter Waereldt bemoeyen, en alleen zich met deeze zorge bezig houden, zoo kan hy wel versekerd zyn dat hy zyn leven lang genoeg te doen zal hebben. ‘Waarschynlyk is 't door een uitwerking deezer jaloezy, dat zy de Kinderen van hunnen Vorst van de Kroon uitsluiten, en dezelve op zyn Broeder van Moeders zyde doen overgaan, indien 'er een is, of by gebrek van dien op de Kinderen zyner oudste Zuster: om dat de Vrouwelyke zyde hen altoos de zekerste schynt: maar de Mannelyke Kunne in den zelven graadt gaat voor de Vrouwelyke, schoon de laatste de voorrang hebben voor de Mannen die een graadt verder zyn.

Ten opzigte van hunne Kinderen, zoo dra die gebooren worden, dompelen zy dezelve in koud water, en zoodra zy kloek beginnen te worden, en tot hunne Manlylyke jaaren gekomen zyn, regeeren zy dezelve byna gelyk de Canadeezen, en de andere Indianen van 't Noordelyk Amerika.

Wat nu hunne Geneesmiddelen aangaat;⁺ het is onnodig alhier te herhaalen, dat hunne Priesters Geneesheeren zyn. Het is een geluk voor Europa, dat onze Geestelykheit tot noch toe niet getragt heeft de genezing der Lichaamen met die der Ziele te

+ Het Huwelyks-gedrag der Virginianen aangemerkt.

(b) Histoire de la Virginie.

+ Hunne jalouzy aangemerkt.

+ Hoe hunne Geneesmeesters met de Zieken handelen, en welke Geneesmiddelen zy gebruiken.

[p. t.o. 107]

73
B. Picart sculp. dir. 1721.
TOMBEAUX des Rois de la VIRGINIE.

[p. 107]

willen vereenigen. De Virgianen geneezen door zweeten de ziektens, die door een schielyke koude, of door ongemeene hette veroorzaakt worden. ‘Zy zuigen de Ettergezwellen uit, maaken snydingen in de wonden, en gebruiken het vuur op de gezwellen door middel van een spaantje ligt hout, 't welk tot een kool geworden zynde, brand als een gloeyend yzer. Met het ander einde van 't spaantje booren zy in 't vleesch, alwaar het zich tot een wondt zet, die zy open houden tot dat 'er zich al het quaad uyt ontlast heeft. Zy maaken meede een klein kegeltje van een soort van verrot hout, 't welk zy met het einde op de bezeerde party zetten, en alsdan in brand steeken, tot dat het geheel verbrand is, en een volkoomen fontenel heeft gemaakt.

⁺ De Priesters oeffenen zich in de hoedanigheden der planten, doch houden deeze wetenschap en de kunst van de ziekten te geneezen voor zich, en voor den Volke verborgen, geloovende dat die alleen aan zodanigen mag medegedeeld worden, die zich tot het Priesterschap begeeven. Zy zeggen dat Godt hen straffen zoude, indien zy hunne Geneesmiddelen ontdekten. Wy zullen 't by het verhaal der Geneesmiddelen, die zy gebruiken, laaten, als zynde buiten ons bestek: alleenlyk zullen wy zeggen, dat het gebruik van de zelve met misselyke gebaerdens, en buigingen des lichaams geschiedt, als mede met gezang, en gehuil, 't welk dikwils de Zieke en andere toezienders groote gedagten en vooroordeel van de Genees-Heer inboezemt. Dit gewoel en deeze wanorde, zoude het wel een werk van een sterveling afkomstig zyn? Neen; het moet zekerlyk God zyn, die dit alles werk. Zodanig is mogelyk de redeneering, die zy by die gelegenheit maaken.

De manier om de Zieken te doen zweeten, is dezelve gelyk wy die beschreeven hebben van de Volkeren van Mississipi handelende; waar aan wy ons gedragen.

+ Dat de Priesters zich het werk van de Geneeskunde toeëigenen, en waarom, aangeweezen.