Naauwkeurig onderwys in de tooneel-poëzy

[p. 138]

Zestiende hoofdstuk.
Van het Getal der Persoonen.

De Persoonen die of het Treur-of Blyspel uitbeelden of vertoonen, zyn onzes weetens by niemand in zeker Getal bepaald; doch dewyl in het zelve Getal, buiten twyfel, mede kan gezondigd worden, en wel meest in de veelheid, dunkt my, dat men gevoeglyk een Getal zoude kunnen stellen, 't geen men ten minsten niet veel of verre behoorde te buiten te gaan.

In de Treurspelen moet men vooral acht daar op neemen, opdat de deftigheid van de stoffe, persoonazien en redenvoeringen door te veel Persoonen niet en worde verduisterd, en eenige warringe ontsta, uit die veelheid, in de inbeeldinge van den Toehoorder; gelyk in Aran en Titus van Jan

[p. 139]

Vos^(a), daar alle de Zoonen van TITUS en de verdere menigte van Persoonen een bystere verwarringe veroorzaaken. Onzes bedunkens behoorde men boven acht of negen Persoonen in het Treurspel niet in te voeren; wy spreeken van zodanige Persoonen, die ietwes tot de uitvoeringe van de Catastrophe^(b) doen of bybrengen: zulks, dat wy een Dienaar, een Staatjongen, of Trauwant, die een woord of twee spreekt, boodschapt, dat iemand komt, of diergelyke, voor geen Persoonazie rekenen.

In de Blyspelen is men zo naauw aan het getal niet gehouden, maar in het algemeen, zo in het eerste als laatste soort van Tooneelgedichten, kan kwaalyk wet gesteld worden, en de Dichter moet, naar de stoffe of Geschiedenisse, het Getal reguleeren, als

(a) Zie van dit wreede en woeste Treurspel Mr. A. Pels Gebruik en Misbruik des Tooneels, bladz. 26, 28, 29 en 30 enz. waarin van dit Treurspel, dat in vroege tyden veel gerucht gemaakt heeft, wydloopig gehan deld wordt.

(b) Ontknooping of Einde.

[p. 140]

hy zich zelven wacht onnoodigen of overtolligen in te brengen, en de veelheid zo veel schuuwt als mooglyk is. Te weinig kunnen 'er mede zyn, omdat de Geschiedenis als dan wat naakt en zonder sieraad noodzaakelyk moet uitgevoerd worden, en dat een geschikt Getal van Persoonen het Tooneelspel aanzienlyker maakt.