Lees je wijs! Hoe bevorderen we leesplezier bij kinderen?

Creatieve verwerkingsvormen bij Surinaamse kinder- en jeugdliteratuur

[p. 194]

Bigi-bere, Bigi-ede en Fini-futu

Kleuters

Voor kleuters en beginnende lezers

Schrijver: Francis Vriendwijk
Titel: Bigi-bere, Bigi-ede en Fini-futu (1997)
Illustraties: Reginald Kartowirjo
Uitgegeven: In eigen beheer

Heruitgave in: 3 Surinaamse vertellingen (2007)

‘Bigi-Bere, Bigi-Ede en Fini-Futu’ is een naverteld oud verhaal. Het gaat over drie ongehoorzame poppenkinderen met wie het slecht afloopt. Het heeft gegarandeerd succes bij kleuters, maar groteren vinden het ook geweldig.

[p. 195]

Drie poppen maken een wandeling buiten hun erf. Ze komen bij een manjeboom vol rijpe vruchten. Vanaf het moment dat Bigi-Ede in de boom klimt en heel egocentrisch zelf manjes gaat zitten eten zonder zijn broers te laten delen in het genot, gaat het fout.

Bigi-Ede verliest al knikkend zijn grote hoofd, de dikke buik van Bigi-Bere bost en de spillebeentjes van kleine Fini-Futu breken als hij naar huis probeert te rennen. De combinatie van de zeer suggestieve tekeningen en de korte teksten vormt de succesformule.

Kinderen houden van dit verhaal, hoewel het niet goed afloopt. Maar dat heb je in oude verhalen wel vaker. Met ondeugden als ongehoorzaamheid, nieuwsgierigheid of gierigheid weten de vertellers wel raad!

Francis Vriendwijk vermeldt achter op het boekje dat het geschikt is voor kinderen van 3 tot 6 jaar. De ervaring heeft geleerd dat alle kinderen van dit boekje houden, en zelfs jongeren en volwassenen!

Werkvorm met: Bigi-Bere, Bigi-Ede en Fini-Futu
pantomime en beweging

Wat?

De kinderen het verhaal aan de hand van de illustraties en de tekst laten uitbeelden in pantomime.

Waarom?

De kinderen zich met het verhaal laten verbinden, degenen die het Nederlands niet goed verstaan de kans geven om het ook mee te beleven.

Hoe?

De leerkracht vertelt het verhaal en loopt door de klas (het beste is een kring als opstelling) om de platen te laten zien.

Daarna vertelt de juf/meester het verhaal nog een keer, zonder de platen te laten zien, maar wijst kinderen aan die de rollen spelen. Pantomime, emoties laten zien en bewegingen, zoals in de boom klimmen, vallen, enzovoort.

Nog een werkvorm, voor oudere kinderen, in dienst van de kleintjes

Wat?

Een hogere klas maakt een poppenkastspel voor de kleuters.

Waarom?

Het mes snijdt aan twee kanten: de groteren ervaren hoe prettig het is door samenwerking en met behulp van hun kennis en vaardigheden de kleintjes van dienst te zijn.

Hoe?

De klas (bijvoorbeeld een vijfde) wordt in groepjes verdeeld. Ieder groepje heeft een taak: een pop maken, een decor voor in de poppenkast, afspreken met de kleuterjuf, het poppenspel uitvoeren, het lokaal inrichten, een poster maken, enzovoort.

[p. 196]

Als de school geen poppenkast heeft, kan het ook met een dwars staande tafel op een andere tafel, lappen eroverheen, of met een grote kartonnen doos.

De kinderen werken een deel van een ochtend aan hun opdracht en hebben tot slot een repetitie, waarbij iedereen kritisch meedenkt.

Op vrijdag aan het eind van de schooldag kunnen de kleuters en groteren bij elkaar komen voor de uitvoering.

Deze werkvorm is te zien op de dvd.

Grotere pupillen van het heilpedagogisch instituut Matoekoe spelen met zelfgemaakte poppetjes voor de kleineren.