Lees je wijs! Hoe bevorderen we leesplezier bij kinderen?

Creatieve verwerkingsvormen bij Surinaamse kinder- en jeugdliteratuur

[p. 78]

Kamla en de vergulde man

Beginnende Lezers

Voor lezers vanaf 9 jaar

Schrijver: Gerrit Barron
Titel: Kamla en de vergulde man (1981)
Illustraties: Wilgo Elshot
Uitgegeven: Afaka International N.V.

Kamla is onder de indruk van het verhaal van ‘oom Tapi’. In haar droom gaat ze op zoek naar de vergulde man. Ze wil hem vragen of hij haar land wil helpen om weer gelukkig te worden. Het is een wonderlijke droomreis die Kamla maakt. Ze ontmoet de meest vreemde bakru's en leba's onder hen. Kokriki wiens sleutelbeen toegang tot koning Lindo kan verschaffen. Natuurlijk lukt het haar ermee vandoor te gaan. Dan volgt een lange reeks avonturen op alle mogelijke plaatsen in Suriname. In Coronie ontmoet Kamla een asema en aan een zijtak van de Gran Rio een oude, lelijke watramama, van wie ze de gouden kam weet te bemachtigen. Steeds is Kamla weer ergens anders en altijd bemachtigt ze een attribuut om de toegang tot Lindo te vergemakkelijken. Uiteindelijk bereikt ze deze koning die haar belooft het gezegende rijk weer zichtbaar te maken...

[p. 79]

Dan wordt Kamla wakker. Ze heeft een boodschap voor alle Surinamers, maar de eerste die ze ziet, haar vader en moeder, begrijpen er al niets van.

Kamla en de vergulde man is een wervelend verhaal met in net iets meer dan honderd bladzijden zeer veel avonturen die allemaal iets te maken hebben met Surinaamse bevolkingsgroepen, culturen, dieren, en de betekenissen daarvan in oude verhalen.

Het is een verhaal dat gebruikt kan worden op school bij verschillende lessen. De leerkracht kan dan bij een bepaalde les een fragment uitzoeken. Zo is er een mooi stuk dat speelt op het strand van Coronie dat gebruikt zou kunnen worden bij een aardrijkskundeles. Eventueel met foto's van het strand, het parwabos en de veelvormige kokosbomen.

En natuurlijk kan ‘Kamla en de vergulde man’ een rol spelen bij de informatie over de inheemse culturen, de oudste in Suriname, van voor de komst van ‘de blanken’.

Werkvorm met: Kamla en de vergulde man

Wat?

Discussie in groepjes in de klas. Onderwerp: Als jullie Kamla waren, wat voor verbeteringen van de Surinaamse samenleving zouden jullie vragen aan koning Lindo?

Waarom?

Een bewustwordingsproces op gang brengen in verband met de situatie van het eigen land door kinderen in groepjes te laten nadenken over de Surinaamse samenleving van nu, en ze stimuleren tot daadkracht. (Barron schreef het boek in 1981!)

Hoe?

Samen praten over wat er nu fout gaat en hoe Lindo dat zou kunnen veranderen.

[p. 80]

De leerkracht zou kunnen helpen door de punten die Kamla noemt tegenover Lindo als uitgangspunt te nemen en op een flap of op het bord te schrijven:

•	sommige ouders kunnen hun kinderen geen brood meegeven naar school, omdat ze daarvoor geen geld hebben;
•	soms kunnen kinderen niet in een ziekenhuis behandeld worden, omdat daarvoor het geld ontbreekt;
•	de rijken doen weinig om de armen te helpen;
•	gezonden doen weinig voor zieken en jongeren voor ouden van dagen.

De groepjes kunnen dan eerst de punten op bord of flap bespreken en vervolgens zelf, uit hun eigen ervaring, er een of meer aan toevoegen. Met een gezamenlijk klassengesprek kan de activiteit worden afgesloten, waarbij duidelijk moet worden dat Lindo een figuur uit een droom is, niet echt.

Om werkelijk iets te veranderen moeten er dingen aangepakt worden.

Hoe moet dat gebeuren? Kunnen wij daar ook iets aan doen, bijvoorbeeld zieken en ouden van dagen gaan helpen door boodschappen voor ze te doen? Kinderen kunnen opschrijven wat zij zelf kunnen doen en die plannen inleveren bij de leerkracht.

Enkele weken later kan de leerkracht er op terugkomen en vragen wat ze hebben gerealiseerd.

Zie ook de dvd: ‘Schrijver en leraar Rappa praat met kinderen van het kinderdorp van de stichting Prasoro over het boek.’