Merlijn, naer het eenig bekende Steinforter handschrift (1880)

Merlijn, naer het eenig bekende Steinforter handschrift

(1880)–Jacob van Maerlant– rechtenstatus

Auteursrechtvrij

Vorige Volgende


Hier hoert van Arturs huwelyck, ende hoe hi Jenovren trouwedeGa naar voetnoot22, ende van der feesten. 27450[regelnummer] Hier comet voert dat grote jolijt, Dat men pleget in huwelikes tijt, Want in huwelyc es men blyde Alse twe lieven in elke zyde VergaderenGa naar voetnoot23 sullen; nochtan gevalt 27455[regelnummer] Dat dat namals so vergaltGa naar voetnoot24, Dat die blyscap in rouwe vergaet. Die huwelyc storen, die doen quaet, Daer si twe met wetteGa naar voetnoot25 satenGa naar voetnoot26; Maer sulc en kans niet gelatenGa naar voetnoot26 27460[regelnummer] Daer hi liede siet wel te gader; Ach, God nu scende die quadeGa naar voetnoot27 verrader, Die wijf ende man te werre maken! Ic soude meer secgen van desen saken, MaerGa naar voetnoot27 ic moet van den besten man 27465[regelnummer] Ende van den koensten enten getrouwestenGa naar voetnoot28 dan, Ende van den oversaechtstenGa naar voetnoot29 mede, Die oit quam in KerstenhedeGa naar voetnoot30, Ende van der hovescster vrouwen met EnterGa naar voetnoot31 goedertierenster, dat wet, 27470[regelnummer] Ende oec van der mildester, wetet dat, Een huwelyc maken hier ter stat. Gy hebbet hiervor gehoert in scyne, Hoe men beide na Merlyno, Eer die koninck Artur, die milde, 27475[regelnummer] Jenovren daer trouwenGa naar voetnoot32 wildeGa naar voetnoot33; Ende nu es Merlijn komen vorwaer Dien men grote feeste dede daer, Ende ombe die hrulocht, wetet voertan, Was daer doeGa naar voetnoot34 komen menechGa naar voetnoot35 man
[pagina 306]
27480[regelnummer] Ende Jenovre, die kevesdochter was Des koninck Leodegans, als ic las, Si hadde vele hoger mage, die seer Den koninck Leodegan haten, horenGa naar voetnoot1 heer, Ende dit waren haerre moederGa naar voetnoot2 mage nu; 27485[regelnummer] EnteseGa naar voetnoot3 hate quam, secgic in, Ombe die scande, die hi hadde gedaen Cleodalise, sinen drossate, sonder waen, Ombe sijn wijf, die hi hielt lange, Met al horen ondanke, by bedwange 27490[regelnummer] Tsiner amyen; nu waren daer Haerre vijftieneGa naar voetnoot4, die waren vorwaer Der ongekroender Jenovren mage, Die sprakenGa naar voetnoot5 te gader in dienGa naar voetnoot6 dage; MaerGa naar voetnoot7 hieraf en wiste Cleodales niet 27495[regelnummer] Wat elc daer iaget ochteGa naar voetnoot8 bespiet; EnteseGa naar voetnoot3 droegenGa naar voetnoot9 overeen daer nu, Datsi souden spreken, secgic iu, Jenovren meestersce, koninck Arturs wijf, Ende iegen haer verdienen, sonder blijf, 27500[regelnummer] Datsi Jenovren, des avendes saen, Alsi by Artur te bedde soude gaen, Datsise bringe in den bongaert, ‘Ende alsi daer es, sullewyGa naar voetnoot10 se ter vaert Nemen ende in een scip doen dan, 27505[regelnummer] Ende voerenGa naar voetnoot11 se daer se nem bermereGa naar voetnoot12 man Van desen lande vernemeGa naar voetnoot13 twint; Ende dan sal die meesterse nemen omtrint Jenovren onse nichteGa naar voetnoot14 ter ure Ende lecgense by den koninck Arture 27510[regelnummer] In der koninginnen stat; dan sullewyGa naar voetnoot10 Alle heren werden daerby’. Si namenGa naar voetnoot15 enen die dit doen soudeGa naar voetnoot16, Si daden een scip soecken also houdeGa naar voetnoot17 Ende an die meesterse daden si oec alsoe 27515[regelnummer] Datsi hem dat alle gelovedeGa naar voetnoot18 doe, Ende datsijsGa naar voetnoot19 seker mochten wesen; Ende Merlijn, die talGa naar voetnoot20 wiste van dese Verraetnesse, zeidet Ulfijn ende Bretel, Ende vertelde hem al haer spel, 27520[regelnummer] Dien des wonderde, ende vrageden hem daer Watsi daer mochten too doen naer. Merlijn zeide: ‘ic secget iu, God weet: Gy sult morgen avent sijn gereet Als men geten hevet, ende sult saen 27525[regelnummer] HemelycGa naar voetnoot21 in den bongaert gaen, Ende sult onder enen boem licgen gereet, Ende wel gewapent onder iu cleet, Ende si sullen negene wapene hebben daer Sonder haer swaert; ende als daernaer 27530[regelnummer] Die meesterseGa naar voetnoot22 die koninginne bringt Ende sise hem levert, dan springt Op ende bescuddetse vollikeGa naar voetnoot23 alsoeGa naar voetnoot24, Want mochtensi daer iet gebruken toeGa naar voetnoot24, Si zoudense thant hebben nadien 27535[regelnummer] In een scip; so haddensi daer na sien’. ‘Wy sullense wel wachten’, zeiden si doe ‘Datsi des niet en sullen komen toe’. Doe zeide Merlijn: ‘en secget niet, Dat ic iu dese dinge dus riet, 27540[regelnummer] Want nembermeer so (en) minde ic iu, Zeidy dat iemanne vorwaert nu’. ‘Neen wy, here’, zeidensi, ‘sonder waen’; MettienGa naar voetnoot25 scedensi. Doe gingen saen Die riddersGa naar voetnoot26 slapen ter herbergenwaert, 27545[regelnummer] Ende sandrendages mettervaert QuamenGa naar voetnoot27 si weder te hovewaert an, Daer die koninck Leodegan Sine dochter bereiden dadeGa naar voetnoot28 alsoe, Datse menechGa naar voetnoot29 te wonder sach doe 27550[regelnummer] Ombe die grote scoenheit, die haerGa naar voetnoot30 lach an. Daer nam se in dene syde die koninck Ban Ende banderGa naar voetnoot31 syde die koninck BohoertGa naar voetnoot32 Ende leidense alsoe ter kerken voert, EntieGa naar voetnoot33 koninck Artur entie koninck Leodegan 27555[regelnummer] Gingen doe vor alle dander man, Ende vor hem gingen, met twe goudenen sweerdenGa naar voetnoot34 Twe riddersGa naar voetnoot26, die hem die liede weerdenGa naar voetnoot35; Ende na den koningen quamen die ridders valiant Ende emberGa naar voetnoot36 twe ende twe in hant; 27560[regelnummer] EntieGa naar voetnoot33 vrouwen entieGa naar voetnoot33 joncfrouwen mede QuamenGa naar voetnoot27 diergelyke oec ter stede, Ende Jenovre hadde op haerGa naar voetnoot27 hovet Een gouden sapeel, des gelovet, Ende haerGa naar voetnoot37 haer hinck haerGa naar voetnoot37 nederwaert, 27565[regelnummer] Dattet scoenste es, dat oit gewart, Ende baerGa naar voetnoot37 cleder waren van geslagenen goudeGa naar voetnoot38
[pagina 307]
Die haerGa naar voetnoot1 sloiden in der mondenGa naar voetnoot2 Wel twe gelachte lanc ter stede, Men sach nie bat staende daer mede. 27570[regelnummer] Haer suster quam na haer, dat wet, Die leide Lucam, ende Gryflet; Doe quamen alle dander daerna Ende emberGa naar voetnoot3 twe te gader, alsic versta. Dus quamensi in die kerke nades, 27575[regelnummer] Daer die aertsebiscop Durbrices Na hem daer stont ende wacht, Dien daer Arthur met hem hadde bracht, Ende oec mede mijnheer Amistans, Des koninges capellaen Leodegans; 27580[regelnummer] Hi stont ende beide daer ter ure Ende hi kroende daer den koninck Arture, EntieGa naar voetnoot4 biscop sanc messeGa naar voetnoot5 daernaer; Daer was dofferande groet vorwaer Van den prinsen ende van den heren; 27585[regelnummer] Daer was geoffert met groter eren. Ende doe die messe was gedaen, Gingensi weder thueswaert saen, Gelijc datsi te voren daden, Twe ende twe, met goederGa naar voetnoot6 staden, 27590[regelnummer] Ende hant in hant gingensi alsoe, ThentGa naar voetnoot7 si quamen ter salenGa naar voetnoot8 toe, Daer menech meesterGa naar voetnoot9 inne was, Die sijn spelGa naar voetnoot10 toende nadas; Wat soudic hieraf secgen vele? 27595[regelnummer] Nie en sach menGa naar voetnoot11 so menegerhande spele Noch en quam man, daer hi sach So grote feeste op enen dach. Doe worden die tafelen daer geleit, Daer was elc na siner waerdicheit 27600[regelnummer] GesetGa naar voetnoot12 ende gedient oec mede, Gelijc in koninges hove es sede, Die hruetlocht hont ende feeste, Ja, deersaamste entieGa naar voetnoot4 meeste Die ie in der wereltGa naar voetnoot13 was gedaen; 27605[regelnummer] En levet geen man, sonder waen, Die alle die gerechte konde gevisieren Die men daer gaf in hovescer manieren; Ende doe men geten hadde daer, Rechte men ene quinteine daernaer 27610[regelnummer] Daer die veertichGa naar voetnoot14 ritter speer op hraken, Die metten koninck Artur vor die saken In dat lant quamen van Carmelyde, (Entie nuwe ridders oec tien tiden); Entie ridders van der tafelronden 27615[regelnummer] QuamenGa naar voetnoot15 hem tegen oec tienGa naar voetnoot16 stonden Ende begondense achter te doene daer. Doe quam niemareGa naar voetnoot17 thant daernaer An heerGa naar voetnoot18 Gawine, die sat ende at; MaerGa naar voetnoot19 al te hant, doe hi wiste dat, 27620[regelnummer] EescedeGa naar voetnoot20 hi sine wapene ter stede, Ende sine gesellen oec daermede Si wapenden hem ende reden derwaert; Elc nam een scerp speer ter vaert, Ende si makeden ene geselscap onder hem 27625[regelnummer] Dat dene den andrenGa naar voetnoot21 niet af en sal gaen, Ende dat sceen wel in den tornoye daer, Want si dadent so wel daernaer, Dat sint op hem die van der tafelronden Grote vede droegenGa naar voetnoot22 lange stonden, 27630[regelnummer] Dat sint te Logres wel scinen sal, Daer Gawyn doe was geheten al Tenen tornoye meesterGa naar voetnoot23 ende here vorwaer, Ombedat hijtGa naar voetnoot24 so wel dade daer, Als iu dit boec sal secgen hiernaGa naar voetnoot25. 27635[regelnummer] Die tornoy was vergadertGa naar voetnoot26, als ic versta, Vor die poerte van der stat EntaerGa naar voetnoot27 vergaderdeGa naar voetnoot26 in hem nadat Mijnheer Gawyn met so groter crachtGa naar voetnoot28, Dat hise alle dreef van der gracht; 27640[regelnummer] EntieGa naar voetnoot27 nuwe ridders, sonder waen Worden by hem verkoevert saen, Ende dit toernede herde sere daer Dien van der tafelronden, wet vorwaer, Ende pijnden hem so sere, secgic iu, 27645[regelnummer] Datse dander achter dadenGa naar voetnoot29 nu. Doe Gawyn sach die nuwe ridders achtergaen, Stac hi dat swaert op ende nam saen Ene barde, ende warp den scilt na desen Enwech, ombedat hi lichter sal wesen; 27650[regelnummer] Doe sloech hi daer enen ridder soe, Dat hi ter aerden tumelde doe; Daerna sloech hi enen andrenGa naar voetnoot20 ter stonde, Dat hem tbloet scoet nten monde Ende dat hi oec daer viel ter aerde. 27655[regelnummer] Dus sloech hire vele van den paerde Ende quetsede; ende alse dit sagen Die van der tafelronden, wilden sijsGa naar voetnoot30 verdragen
[pagina 308]
Nembermeer, dat hi quetsede die haerGa naar voetnoot1, Ende liepen hem alle op daernaer 27660[regelnummer] Ende zeiden, si en woudenGa naar voetnoot2 nember tien Tornieren, maer si woudenGa naar voetnoot2 stryden. Doe wart daer die batalie so groet tyden Ende so anxtelycGa naar voetnoot3 in der noet, Dat daer groet scade soude sijn gesciet, 27665[regelnummer] En hadde Merlijn vorsien niet, Die ten drienGa naar voetnoot4 koningen ginc daernaGa naar voetnoot5 Ende zeide: ‘tesGa naar voetnoot6 tijt, dat men afsta Des tornierens’. Doe gingensi derwaert, Ende doe des Heer Gawijn gewaert, 27670[regelnummer] Dat die van der tafelronden alsoeGa naar voetnoot7 Hem opliepen, sloech hi in hem doeGa naar voetnoot7 Ende dorbracse, wienGa naar voetnoot8 lief, wienGa naar voetnoot8 leetGa naar voetnoot9, Ende dade hem dat quadeste, God weet. Dat hi mochte; ende nadat 27675[regelnummer] Reet Minodalis op hem ter stat, Ende stacken met enen speerGa naar voetnoot9 alsoe, Dat hi byna was gevallen doe. Des was heerGa naar voetnoot10 Gawijn erre ende gram Ende verhief sine barde, ende quam 27680[regelnummer] OptenGa naar voetnoot11 genen ende sloechen daer, Dat hi averecht vielGa naar voetnoot12 daernaer. Doe riep die koninck Artur saen: ‘Lieve neve, gy hebt des genoech gedaen’; Maer hi was verwarmet so seer, 27685[regelnummer] Dat hi vacht ieGa naar voetnoot13 lanc ieGa naar voetnoot13 meer. Doe quam Merlijn ende nam hem metterhant Ende zeide: ‘gy zijt gevangen te hant’. Doe Gawijn sach dattetGa naar voetnoot14 Merlijn was. Zeide hi ‘goedertierlye here’ nadas 27690[regelnummer] ‘Opdat gy wilt so ben ic gevaen’. Doe quam die koninck Artur saen Ende zeide: ‘lieve neve, na dat gaet Es dat tijt, dat gy tornierens afstaet’. Doe zeide hi, dat hijtGa naar voetnoot15 gerne laten soudeGa naar voetnoot16 27695[regelnummer] Sedermeer dat hi dat woudeGa naar voetnoot16. Doe voerensi enwech ouder hem viven daer Entie tornoy scietGa naar voetnoot17 daernaer, Ende elc voer te siner herbergenwaert, Ende ontwapenden hem ter vaert. 27700[regelnummer] Maer die van der tafelronden, secgic iu, Waren erre ombedat sijtGa naar voetnoot18 nu Te quaet hadden; maer si zeiden daer, Si soudenGa naar voetnoot19 dat nog verhalen daernaer, Sodat die nuwe ridders, ombe die saken, 27705[regelnummer] Horen scimp niet en sullen maken. Dat hoerde een die neven hem staetGa naar voetnoot20, Ende voer dat Gawine seggen geraetGa naar voetnoot20 Ende Galescine ende heren Ywine. Dit hadde herde tonwaert Gawine, 27710[regelnummer] Datsine aldus dregedenGa naar voetnoot21 daer, Maer hi en dades niet gelaet naer, Ochte hi des iet achtet hadde twint; Maer also vele zeide hi sint, Hi en soudes hem nochtan niet afgaen, 27715[regelnummer] Welke tijt sy tornieren willen bestaen, ‘Ja, also dicke alsijsGa naar voetnoot22 roecken; Oec gevic hem oerlof, dat sy soecken Hem tieneGa naar voetnoot23 hier tot dieGa naar voetnoot24 hem staen In staden, nochtan soudictGa naar voetnoot25 angaen’. 27720[regelnummer] EnteseGa naar voetnoot26 woert, die hem zeide Gawein, Liet hy hem wel scinen opten plein Buten Logres, daer si sint namen Enen tornoy, daer si te samen, Die nuwe ridders, quamen tienGa naar voetnoot27 stonden, 27725[regelnummer] Tegen die heren van der tafelronden, Daer vrceslyc getornieret was Ende menech gequetset, sijt seker das, Alse iu dit boec wel vertellen sal Hierna, hoetGa naar voetnoot28 was, groet ende smal. 27730[regelnummer] Dus reet Gawyn by den koninck ArtuerGa naar voetnoot2, Ende tgemeneGa naar voetnoot30 volc in derGa naar voetnoot31 stat tier uerGa naar voetnoot29, Riepen: ‘sietGa naar voetnoot32 hier den ridder, God weet, Die den tornoy al onder street’; Si vrageden Merlijn, wieGa naar voetnoot33 hi waerGa naar voetnoot34, 27735[regelnummer] Ende Merlijn zeide tot hem daernaer: ‘Dat is Gawyn, skoninck LottesGa naar voetnoot35 sone Van Orcanien, oec is diegone Des koninck Arturs neve mede’. Doe zeiden die liede daer ter stede: 27740[regelnummer] ‘By Gode, so slacht hy wel daeran Van daer hi af es komen dan’. Ende doe die gesellen van der tafelronden Hem ontwapent hadden tien stonden, Cleden si hem met clederen diereGa naar voetnoot36 27745[regelnummer] Ende gingen alle te hove sciere Ende sijn tot herenGa naar voetnoot37 Gawyne gegaen, Ende clageden over hem selven saen,
[pagina 309]
Ende zeiden, dat hyse doeGa naar voetnoot1 Swaerlike bereit hadde daertoeGa naar voetnoot1 27750[regelnummer] Tesen ierstenGa naar voetnoot2 tornoy mede, Dat hi vorwaert telker stede Haer meesterGa naar voetnoot3 ende haer heer mach wesen DierGa naar voetnoot4 van der tafelronden voert na desen. HeerGa naar voetnoot5 Gawyn sweech daer al stille 27755[regelnummer] Ende lict hem seggen horenGa naar voetnoot6 wille; Maer voertmeer van dienGa naar voetnoot7 stonden Was hi meesterGa naar voetnoot3 van der tafelronden Ende geselle, ende twas wel recht. Want hi was goet ende gerecht 27760[regelnummer] Ende een herde vrome ridder, dat wet, Ende also lange als hi levede, getrouwe metGa naar voetnoot8. Ende binnen desen dat dit was, Waren die tafelen bereit nadas, Ende daer wasser drieGa naar voetnoot9 sale vol ter stede, 27765[regelnummer] Daer men op eten ginc gerede, Ende daer was gedient wel ter kuerGa naar voetnoot10. Daer en gebrac niemanneGa naar voetnoot11 ter uerGa naar voetnoot10, Van alles, dat men gebruken konde Hadde daer elc genoech ter stonde; 27770[regelnummer] Ende doe detentijt was gedaen, LuedeGa naar voetnoot12 men te Sint SteveneGa naar voetnoot13-Vesper saen Ende derwaert gingensi alle doeGa naar voetnoot14 Hant in hant, gelijc alsoeGa naar voetnoot14 Alsi des morgens ter messe deden; 27775[regelnummer] Si hoerden Vesper met goedenGa naar voetnoot15 seden, Ende als die Vesper was gedaen Sijn si echt ten hove gegaen, Gelijc datsi te voren gingen. Doe quam die biscop na dien dingen 27780[regelnummer] Ende wyede skoninck Arturs bedde naer, Also als dat recht ende sede was daer. Doe scieden die ridders entieGa naar voetnoot16 knapen Ende gingen thorenGa naar voetnoot17 herborgen slapen; Ende Jenovre, die koninginne, vorwaer 27785[regelnummer] Was met hoerre meesterseGa naar voetnoot18 daernaer In haer kamer gegaen ter stede, EntieGa naar voetnoot16 verrader, daer ic af zeide, Der andren Jenovren mageGa naar voetnoot19, God weet, Si hadden haer verraetnesse al gereet 27790[regelnummer] Gevisiert hoeGa naar voetnoot20 si doen sullen daer, Si hadden die quene gemiedetGa naar voetnoot21 vorwaer, Hiermede te doeneGa naar voetnoot22 al horen wille; Nu gingen dese verborgenGa naar voetnoot23 al stille In den hongaert ende bergeden hem daer. 27795[regelnummer] Ende leiden die nichteGa naar voetnoot24 met hem vorwaer Ombedatsise der quenen nadat Souden geven, in der koninginnen statGa naar voetnoot25 Te leiden met haer ten koningeGa naar voetnoot26 alsoe. Dus droegenGa naar voetnoot27 si overeen daertoe 27800[regelnummer] Enteser was tiene, die sijn gegaen In den bongaert hem verbergen saen; Maer si en hadden negene wapene daer Dan haer swaerde, wet vorwaer, Entie valsce Jenovre was met 27805[regelnummer] Entie quade quene, dat wet. Rechte als men slapen soude gaen, Namsi die koninginne saen, Ende leidese in den bogaert daernaer Ombe haer orine te makene daer; 27810[regelnummer] Ende alse die verraders vernamenGa naar voetnoot28, Dat die quene entie koninginne quamenGa naar voetnoot28, Die daer verborgen lagen in den bongaertGa naar voetnoot29, Doe quamensi hemelyc derwaertGa naar voetnoot30; Ende Ulfijn ende Bretel oec mede, 27815[regelnummer] Die daer lagen verborgen ter stede, Si ne hadden niet vergetenGa naar voetnoot31, God weet, Dat hem Merlijn hadde gezeitGa naar voetnoot32; Si waren wel gewapent daer Ende lagen so verborgen vorwaer, 27820[regelnummer] Dat niemans enGa naar voetnoot33 wart geware; Si sagen dat die quene daernare Die koninginne hielt by der hant, Ende leidese ten verradren waert te hant, Die se begrepen daer ter stede, 27825[regelnummer] Ende gaven dandreGa naar voetnoot34 Jenovren mede Der quenenGa naar voetnoot35, die se nam aldaer. Doe des die koninginne wart gewaer Sachsi wael, datsi verraden was Ende wilde helpe roepen nadas; 27830[regelnummer] Doe zeidensi, si doden se, sprake si een woert, Ende mettien soGa naar voetnoot36 trockenGa naar voetnoot37 si voert Haer swaert al bloet, ende leidense ter vaert. Vaste alsoe terGa naar voetnoot38 rivierenwaert, Daer een scip gereet stoet saen; 27835[regelnummer] Maer die bongaerde was hoge, sonder waen, Sodat men maer tener stat TerGa naar voetnoot38 riviere hadde enen clenen pat,
[pagina 310]
Daersise moesten leiden toe; Haddensi daer mogen komen alsoe 27840[regelnummer] Datsise in dat scip hadden gehat daer, Si waer embermeerGa naar voetnoot1 verloren naer. Ende alse Ulfijn ende Bretel dit sagenGa naar voetnoot2, Sprongen si op van daer si lagenGa naar voetnoot2, Ende riepen: ‘hierGa naar voetnoot3, mordenaers ongehierGa naar voetnoot3, 27845[regelnummer] Trouwen, gy laet die koninginne alhier Ende sult daer oec ombe sterven mede’. Doe si sagen datter maerGa naar voetnoot4 twe en was, Doe hadde hem onwaert, sijt seker das, Ende vive keerden tegen hem aldaer, 27850[regelnummer] Entie anderGa naar voetnoot5 vive leiden daernaer Die koninginne enwech met allen; Doe si dit sach, liet si haer vallen TerGa naar voetnoot6 aerden neder; maer diegene HievenGa naar voetnoot7 se op ende droegenGa naar voetnoot7 se gemene; 27855[regelnummer] MaerGa naar voetnoot4 doe si sach haer volgen naer Ombe haer te bescuddene, ontwranc si daer Met groter cracht diese droegenGa naar voetnoot7 nu Ende liep ten bongaerdeGa naar voetnoot8, secgic iu, Ende quam an enen boem, diensi ombevine 27860[regelnummer] Met beiden armen, om die dinc. Doe quamen die vive gelopen na haer Ende woudense aftreckenGa naar voetnoot9 daernaer, MaerGa naar voetnoot4 si en konden, so vaste hieltsi haer nu, Van groten anxteGa naar voetnoot10, secgic iu, 27865[regelnummer] Si togense utermaten sere, wetet welGa naar voetnoot11, Maer si en daden haer nu niet elGa naar voetnoot12; Nochtan warensi so erreGa naar voetnoot13 ombedat, Datsi se welnaGa naar voetnoot14 gedodet hadden ter stat. Ende Ulfijn ende Bretel hebben vernomen 27870[regelnummer] Die vive, die hem nu iegen komen Met horen swaerden getogen doeGa naar voetnoot15; Ende Bretel sloech den enen soeGa naar voetnoot15, Dat hi hem thovet clovede ter stede Ende dat hi ter aerden viel mede 27875[regelnummer] Ende bleefGa naar voetnoot16 doet. Doe liepen saen Ulfijn ende Bretel, daer si sagen staen Die koninginne, die in anxte was groet, Wantsi was byna opterGa naar voetnoot17 doet Daer se die vive hadden bestaen 27880[regelnummer] Doe si den hoem hadde bevaen; Si trockenGa naar voetnoot18 an haer so vreselyke, Dat groet wonder was sekerlike, Datsi haer arme niet aldaer Uten lichame en trockenGa naar voetnoot18 vorwaer. 27885[regelnummer] Doe Ulfijn ende Bretel sagen mede Den anxt, dien si daer dogede ter stede, Ontfermede hem des sere, secgic iu; Ende doe die vive sagen nu Ulfine ende Bretel op hem komen, 27890[regelnummer] Hebbensi haer swaerde genomen Ende quamen hem iegen; doe wart daer Een groet strijt onder hem daernaer; Maer Ulfijn ende Bretel in der noet Sloegensi twe van den viven doet; 27895[regelnummer] Ende alse dander drieGa naar voetnoot19 dat nu sien, Gingensi vaste henen vlien. Doe gingen Bretel ende Ulfijn mede Ende namenGa naar voetnoot20 die quene daer ter stede, Ende worpen se in dat water eer iet lanc 27900[regelnummer] Al die roetse neder, daer si verdrano, Entiegene in dat water mede droegen, Die si daer nu doet sloegen. Doe namenGa naar voetnoot20 si die koninginne saen Ende dadense in haer kamer gaen, 27905[regelnummer] Die sere vervaertGa naar voetnoot21 was; maer si seiden haerGa naar voetnoot22 Datsi nu wel te rasten waerGa naar voetnoot22 Ende si des nembermeer en zeide twint; Ende si namen die valsce Jenovre omtrint Ende leidense in haer herherge daernare, 27910[regelnummer] Si (en) wouden des maken negeneGa naar voetnoot23 mare. Aldus hadde geweset verraden saen Die koninginne, en hadde Merlijn gedaen, Van desen verradrenGa naar voetnoot24 ende gescint, Daer si noch groet vernoy af sint 27915[regelnummer] Hebben sal, dat iu hiernaer Dit boec sal maken openbaer; Want die koninck verdreefGa naar voetnoot25 se sint Drie iaer van hem, daer se omdat gint Galiot nam dor LancelotsGa naar voetnoot26 wille; 27920[regelnummer] Entie koninck Artur hielt, lude ende stille, Die valsce Jenovre, ende was met haerGa naar voetnoot22 Gelijc of si sijn wijf waerGa naar voetnoot22. Ende op ene tijt, lange daernaer, Quam haer an ene siecheit swaer, 27925[regelnummer] Ende Bertelaye, den verraderGa naar voetnoot27, mede, Die so den koninge bracht hadde ter stede,
[pagina 311]
Nochtan en woude haer die koninck laten niet Totedat hise van vuilheitGa naar voetnoot1 rotten siet, Ende nochtan dat konincrike drie iaer 27930[regelnummer] Te banne was, dat men daernaer NiemanneGa naar voetnoot2 optenGa naar voetnoot3 kerchof en groef mede; Ende dit vernoy gedogede daer ter stede Onse Here om der sonden wille groet Die si dadenGa naar voetnoot4; ende oec bleef daerombe doet 27935[regelnummer] Een ridderGa naar voetnoot5, daer Onse Heer nadien Dese wrake om liet gescien, Dien doet sloegenGa naar voetnoot6 quade gesellen, Alsic in ter steden sal vertellen. Doe die koninck Leodegan 27940[regelnummer] Geboden hadde sinen ban Ombe siner dochter brulocht mede, Doe gevielGa naar voetnoot7 daer ter stede, Dat qnamenGa naar voetnoot8 te hove eens ridders mage Den koninck Leodegan doen ene elage 27945[regelnummer] Over Bertelaye, diene sloech doet. Die koninck hierom be Bertelayen ontboet In sine herberge, daer hi inne was, Dat hi vor hem quameGa naar voetnoot9 nadas, Ende Bertelaye quam vor den koninck daer 27950[regelnummer] Wel gewapent, wetet vorwaer, Onder sine clede al hemelikeGa naar voetnoot10, Met vele gesellen desgelike Van ridderen, die hem volgeden ter stede; Hi was hovese ende wel sprekende mede; 27955[regelnummer] Ende alsen die koninck Leodegan sach, Vragede hi hem, so hi ierstenGa naar voetnoot11 mach, Waerombe hi den ridder sloech doet? Doe zeide hi: ‘here, elc es hem ter noet Scnldech te bescudden van verraetnesse nu 27960[regelnummer] Van elken manne diene beroepet, secgic iu, Ende oec weten vele liedeGa naar voetnoot12, God weet, Dat hy mynen neve dode gereet; Ic en secge oec niet ic en sloegeGa naar voetnoot13 hem doet, Maer ic ontseide hem ierstGa naar voetnoot14 al bloet, 27965[regelnummer] Ende hi sloech minen neve al stille Doet, ombe sines wives wille, Die hi hem onneerde al te male, Ende elc man mach van rechte wale Sinen doetviant letten ende deren, 27970[regelnummer] Als hi hem ontsecht hevet met eren’. Doe zeide die koninck Leodegan, Dat hi hem niet wel en wrac daeran, ‘Maer waerdyGa naar voetnoot15 komen, ende haddetGa naar voetnoot16 dan my Geclaget, ende en haddic iu daerby 27975[regelnummer] Niet gerechtet, so mochtyGa naar voetnoot15 dan Iu bet hebben gewroken daeran; Maer dat en hadde in so waert niet, Dat gy my geclaget haddetGa naar voetnoot16 iet’. ‘Here, gy moechtGa naar voetnoot17 secgen iuwen wille, 26980[regelnummer] Maer ic en dade niet iegen iu, lude no stille, Noch doen en sal, of God wil, mede’. ‘Wet wel’, zeide die koninck ter stede, ‘Ic wil, dat hieraf recht gescie’. ‘Here’, zeide Bertelay, ‘nu dunketGa naar voetnoot18 my, 27985[regelnummer] Dat ic in uwen handen moet sijn nu’Ga naar voetnoot19. Doe geboet die koninck, dat secgic iu, Den mannen, datsi te samene gingen. Te dien rechte, te dien dingen. Was die koninck Artnr ende koninck Ban, 27990[regelnummer] Entie koninck Bohort ende Gawyn daeran, Ende Ywen ende Nascien ende Sagrimor, Adragans, Herviel, ende Gwinemor; Dese droegenGa naar voetnoot20 overeen na die woert, Die si nu daer hebben gehoert, 27995[regelnummer] Dat men hem onterven soude daernaer, Des koninges lant soude hi rumen openbaer. Dene tale zeide daer die koninck Ban, Die was een welsprekende man; Gelijc dat hem geboden was, 28000[regelnummer] Sprac hi dese tale nadas, Dat sijtGa naar voetnoot21 alle hoerden, die daer waren; Hi sprac aldus: ‘heer koninck, twaren, Dese barone, die hier by iu wesen, Wt andren landen ende oec wt desen, 28005[regelnummer] Wysen, dat Bertelay die rode, vorwaer, Sijn goet verboertGa naar voetnoot22 hevet, ende daernaer Iu lant rumen sal embermeer voertan, Ombedat hy sijn recht selveGa naar voetnoot23 nam dan; Ende banderGa naar voetnoot24 syde es dat noch, secgic iu, 28010[regelnummer] Binnen uwen gebannen hove nu, DatGa naar voetnoot25 die ridderGa naar voetnoot5 geleide soude hebben mede, Ende elc die woude toekomen ter stede Ende keren mede. Iu ban daer gaetGa naar voetnoot26 wt; Dit recht gevewy hier overluet’. 28015[regelnummer] Bertelay sweech stille ende en dorste niet Tegen die manne daer secgen iet; Want dat warenGa naar voetnoot27 die hogesteGa naar voetnoot28 mede
[pagina 312]
Van der werlt, die over trechtGa naar voetnoot1 stonden ter stede; Maer haddent ander liede gesecht, sonder waen, 28020[regelnummer] Hi haddesGa naar voetnoot2 wel dorrenGa naar voetnoot3 pine bestaen Te wedersecgen, hi was so koeneGa naar voetnoot4. Dus scietGa naar voetnoot5 hi enwech na desen doeneGa naar voetnoot4 Ende voer henen in dat lant, Daer hi die valsceGa naar voetnoot6 Jenovre vant, 28025[regelnummer] Daer se die drossate gevoert hadde an, Als hem beval die koninck Leodegan. Daer bleef Bertelay lange tijt by haerGa naar voetnoot7 Ende pensede ende dachte vele naer, HoeGa naar voetnoot8 hi hem mochte wreken ter ure 28030[regelnummer] Opten koninck Leodegan ende Arture, Die hem dus hadden oerdeelen doen Ombe dese sake; om dit ocsoen Hadde sint die koninck Artur onraste groet Tuscen hem ende sijn wijf al bloet, 28035[regelnummer] Dat iu dit boec hier namaels al, Alse dat gesciet, vertrecken sal; Maer ic moet nu voert daventure Secgen van den koninck Arture, Die met sinen wive wil varen 28040[regelnummer] In dat lant van Logres, sonder sparen.	voetnoot22 truwede voetnoot23 vergadderen voetnoot24 verkalt voetnoot25 witte voetnoot26 zitten, gelyten voetnoot26 zitten, gelyten voetnoot27 quaden voetnoot27 quaden voetnoot28 getruwesten voetnoot29 onversagedesten voetnoot30 kristenhede voetnoot31 unde der voetnoot32 truwen voetnoot33 wolde voetnoot34 do voetnoot35 manich. voetnoot1 oren voetnoot2 orre moder voetnoot3 unde desse voetnoot4 vijffteene voetnoot5 spreken voetnoot6 den voetnoot7 mer voetnoot8 offte voetnoot3 unde desse voetnoot9 drogen voetnoot10 zolewy voetnoot11 voren voetnoot12 nombermere voetnoot13 vorneme; Eng. that never man sholde more of hir speke voetnoot14 nifften voetnoot10 zolewy voetnoot15 nemen voetnoot16 solde voetnoot17 holden voetnoot18 geloveden voetnoot19 ze des voetnoot20 de dit al voetnoot21 heimelye voetnoot22 mestersche voetnoot23 vollichlike voetnoot24 also, to voetnoot24 also, to voetnoot25 mit den voetnoot26 ritters voetnoot27 quemen voetnoot28 dede voetnoot29 manich voetnoot30 dar voetnoot31 in de ander voetnoot32 bohort voetnoot33 unde de voetnoot34 mede twe guldene zwerde voetnoot26 ritters voetnoot35 lude werden voetnoot36 omber voetnoot33 unde de voetnoot33 unde de voetnoot27 quemen voetnoot27 quemen voetnoot37 er voetnoot37 er voetnoot37 er voetnoot38 golde. voetnoot1 er voetnoot2 molde voetnoot3 ember voetnoot4 unde de voetnoot5 sanck mysse voetnoot6 goeden voetnoot7 went dat voetnoot8 ten sale voetnoot9 mester; Eng. mynstralles and iogelours and other voetnoot10 spil voetnoot11 man voetnoot12 gesat voetnoot4 unde de voetnoot13 werlde voetnoot14 viertich voetnoot15 quemen voetnoot16 to den voetnoot17 niemeer voetnoot18 mynen hern voetnoot19 mer voetnoot20 eyschede voetnoot21 andern voetnoot22 drogen voetnoot23 mester voetnoot24 heet voetnoot25 hiernaer voetnoot26 vergaddert, vergadderde voetnoot27 ende daer, unde de voetnoot26 vergaddert, vergadderde voetnoot28 crafft voetnoot27 ende daer, unde de voetnoot29 deden voetnoot20 eyschede voetnoot30 wolden zees. voetnoot1 de er voetnoot2 wolden voetnoot2 wolden voetnoot3 augestlyc voetnoot4 dren voetnoot5 naer voetnoot6 dat is voetnoot7 also, do voetnoot7 also, do voetnoot8 wen voetnoot8 wen voetnoot9 sper voetnoot9 sper voetnoot10 her voetnoot11 op den voetnoot12 vel voetnoot13 io voetnoot13 io voetnoot14 dat voetnoot15 heet voetnoot16 solde, wolde voetnoot16 solde, wolde voetnoot17 he sciet voetnoot18 ze dat voetnoot19 solden voetnoot20 steet, gereet voetnoot20 steet, gereet voetnoot21 druweden voetnoot22 alze se des voetnoot23 tijne voetnoot24 to de voetnoot25 zolde ik dat voetnoot26 unde dese voetnoot27 quemen ten voetnoot28 wo dat voetnoot2 wolden voetnoot30 dat gemeine voetnoot31 de voetnoot29 Artur, ur voetnoot32 ze voetnoot33 we voetnoot34 weer voetnoot35 des koninch voetnoot36 dure voetnoot37 hern. voetnoot1 do, to voetnoot1 do, to voetnoot2 to desen irsten voetnoot3 mester voetnoot4 der voetnoot5 her voetnoot6 oren voetnoot7 den voetnoot3 mester voetnoot8 getruwe med voetnoot9 dre voetnoot10 kur, ur voetnoot11 neman voetnoot10 kur, ur voetnoot12 ludde voetnoot13 sunte-Steff. voetnoot14 do, also voetnoot14 do, also voetnoot15 gueden voetnoot16 unde de voetnoot17 to oren voetnoot18 orre mesterschen voetnoot16 unde de voetnoot19 moye voetnoot20 wo voetnoot21 gemedet voetnoot22 done voetnoot23 vorborgen voetnoot24 nifften voetnoot25 stad voetnoot26 den koninch voetnoot27 drogen voetnoot28 vernemen, quemen voetnoot28 vernemen, quemen voetnoot29 in den bongart legen voetnoot30 heimelyo darwert voetnoot31 vorgeten voetnoot32 gesecht voetnoot33 des voetnoot34 den andern voetnoot35 dar quemen voetnoot36 Eng. yef she spake eny worde she sholde anon be slain, and ther with they drough their swerder out voetnoot37 treckeden voetnoot38 ten. voetnoot38 ten. voetnoot1 ombermeer voetnoot2 segen, legen voetnoot2 segen, legen voetnoot3 her, ongehur voetnoot3 her, ongehur voetnoot4 men voetnoot5 unde de andern voetnoot6 to der voetnoot7 hoven, drogen voetnoot7 hoven, drogen voetnoot4 men voetnoot7 hoven, drogen voetnoot8 ten bongaerden voetnoot9 off trecken voetnoot4 men voetnoot10 angeste voetnoot11 wal voetnoot12 anders nioht al voetnoot13 irre voetnoot14 vilna voetnoot15 do, so voetnoot15 do, so voetnoot16 bleven voetnoot17 op den voetnoot18 treckeden voetnoot18 treckeden voetnoot19 de andern dre voetnoot20 neman voetnoot20 neman voetnoot21 verveert voetnoot22 er, weer voetnoot22 er, weer voetnoot23 geve voetnoot24 verrederen voetnoot25 vordreeff voetnoot26 laver; doch zie 't Eng. but was with Galehant for the love of Launcelot voetnoot22 er, weer voetnoot22 er, weer voetnoot27 verreder. voetnoot1 vulheit voetnoot2 neman voetnoot3 op den voetnoot4 deden voetnoot5 ritter voetnoot6 slogen voetnoot7 gevel voetnoot8 quemen voetnoot9 queme voetnoot10 heimelike voetnoot11 irsten voetnoot12 lude voetnoot13 sloge voetnoot14 irst voetnoot15 were, mochte gy voetnoot16 hadden voetnoot15 were, mochte gy voetnoot16 hadden voetnoot17 moget voetnoot18 donket voetnoot19 Eng. I se well that I moste be at your volunte voetnoot20 drogen voetnoot21 ze dat voetnoot22 verbort voetnoot23 selven voetnoot24 op ander voetnoot25 unde dat voetnoot5 ritter voetnoot26 geet voetnoot27 weren voetnoot28 hogesten. voetnoot1 dat recht voetnoot2 hadde des voetnoot3 doren voetnoot4 kone, done voetnoot5 sciede voetnoot4 kone, done voetnoot6 valechen voetnoot7 er voetnoot8 wo

Vorige Volgende

Over het gehele werk

landen

Groot-Brittannië (en Noord-Ierland)