Merlijn, naer het eenig bekende Steinforter handschrift

Hoe²² die koninck Ban entie⁶ koninck Bohort seven koninge jageden.

Hier segget die historie voert
Van den koninck Ban, als gy gehoert
Hebbet, dat hi iagede mede
Drie koninge, sodat hise ter stede
Verhaelde op enen sconen plaen,
Daer si hem keerden, sonder waen,
Ende sloegen²³ op hem alle daernaer,
Wantsi vonden hem tiene²⁴ daer
Van hoerre²⁵ geselscap, die daer nu
Den koninck Ban opliepen, seggic iu;
Maer die koninck Ban sloec den iersten²⁶ doe
Dat hovet toten tanden too,
Enten²⁷ ander sloech hi ter steden
Die scouder¹¹ dor tote beneden,
Enten²⁷ derden sloech hi daernaer
Dat hovet van den buke daer.
Ende mettien²⁸ datsi daer streden,
Quamen daer die vier²⁹ koninge gereden,
Die die koninck Bohort brachte gejaget.
Daer quamen op die tien koninge die so versaget
Die koninck Ban, ende so kort hielt daer
Dat sine konden niet gevlien vorwaer³⁰

22 wo

6 unde de

23 slogen

24 tijne

25 ore

26 irsten

27 unde de

11 scolderen

27 unde de

28 myt den

29 veer

30 Eng. duidelijker: thei stode stifly for ther thei overtoke x of her felowes that ronne upon the kinge Ban.

[p. 264]

 

Dus quamen dese op hem gereden,

 

Ende bleven alle veertiene¹ ter steden

23755

Houdende², entie koninck Bohoert,

 

Diese vor hem daer brachte gevoert,

 

Reet in hem ende stac enen daer,

 

Dat hi doet bleef; daernaer

 

Sloech hi enen andren dat hoeft af:

23760

Enten derden hi enen slach gaf,

 

Dat hi viel van den paerde alsoe.

 

Daer vont die koninck Bohort sinen broeder³ doe,

 

Die wonder wrachte aldaer ter steden;

 

Dus streden si daer onder hem beden

23765

Tegen die twaelve lange tijt.

 

Binnen dat si sijn in desen strijt

 

Quam die koninck Rioen, gequetset seer

 

Van den tween wonden, die hem gaf eer

 

Die koninck Artur; ende doe hi sach

23770

Den strijt, sloech hi daerin dat hi mach,

 

Want hi herde toernech was doe;

 

Ende hi sloech den koninck Bohort alsoe,

 

Dat hi metten paerde vil⁴ daer

 

Ter aerden neder, ende daernaer

23775

Quamen⁵ die ander op hem doe⁶,

 

Ende wondeden ende quetsedene toe⁶;

 

Want sijn ors lach op sine been

 

Ende en konde hem geweren niet, dat sceen;

 

Ende ombedit was die koninck Ban,

23780

Ombe sinen broeder³, een droevech man,

 

Ende hi verhoef sijn swaert ter steden

 

Daer hi Magloras, den koninck, mede

 

Dat hoeft afsloech, ende enen ander daer,

 

Dien dorsloech hi dwers daernaer.

23785

Dus hielt hi boven den broeder³ daeran

 

So lange, dat hi sijn leven gewan

 

Van onder dat ors, ende binnendien

 

Quamen die drie⁸ koninge getien⁷,

 

Die die koninck Artur iagede nu,

23790

Entie drie⁸ gesellen, seggic iu,

 

Die gy hier vor hoerdet⁹ nomen.

 

Doe si so verre nu sijn gekomen,

 

Entie koninck Artur hier hevet gesien

 

Den koninck Rioen vechten mettien¹⁰

23795

Tegen koninck Bohort ende koninck Ban,

 

Die te voet stonden, verhoef hi dan

 

Sijn swaert ende sloech Martaïlle

 

Op sine scouder¹¹ met groten wille,

 

Dat hine ontlede ende men sach daer¹² bloet

23800

Leveren ende longen, ende hi vil doet;

 

Entie koninck Bohort spranc op sijn ors doe

 

Ende ginc den koninck Rioen toe,

 

Ende sloechen opten helm aldaer,

 

Dat hi hem des afsloech daernaer

23805

Een quartier, maer¹³ hi ne hadden niet

 

In dat hovet gewont. Als Artur dit siet,

 

Sloech hi in ende sine gesellen mede;

 

Doe wart daer doet geslagen ter stede

 

Minodap ende Bafirmes,

23810

Ende Golirans ende Margoles.

 

Des was die koninck Rioen erre nu,

 

Want dat waren¹⁴ sine mage, seggic iu;

 

Doe verhoef hi dat swaert ende sloech so seer

 

Opten¹⁵ scilt Artur, den heer,

23815

Dat hine clovede toter bokelen toe,

 

Ende tswaert¹⁶ inne stekende bleef doe

 

So vaste, dat hijs¹⁷ met negenen¹⁸ dingen

 

Niet weder wt en konde gebringen.

 

Doe gaf die koninck Artur, al warm,

23820

Den koninck Rione enen slach opten arm,

 

Dat hine quetsede herde seer;

 

Doe liet dat swaert gaen die heer,

 

Ende Artur liet oec den scilt vallen doe¹⁹,

 

Want hi hem verwoech, ende reet hem toe¹⁹,

23825

Entie koninck Rioen nam hem daernaer

 

Metter scouder²⁰ ende woude hem daer

 

Met hem voeren met crachte nu,

 

Ende also haddi²¹ oec, zeggic iu,

 

Hadde hijs¹⁷ stade gehat allene;

23830

Doe nam Artur sijn ors, na datgene,

 

Ombe den hals ende hielt hem daer aen²²

 

So vaste, dat hine niet van daen²²

 

Gebringen en konde met negenen¹⁸ dingen.

 

Doe die koninck Ban sach die worstelingen,

23835

Hadde hi anxt²³ ombe den koninck Artur doe¹⁹

 

Ende sloech met sporen ginder toe¹⁹

 

Ende verhoef sijn swaert ter stede

 

Daer hi den koninck Rione mede

 

Onder die scouder²⁴ stac ene wonde.

23840

Doe hem die koninck voelde ter stonde

 

Also sere gewondet vorwaer,

 

Ende hi sine liede²⁵ verslagen sach daer

1 veertiene

2 holdene

3 broder

4 vel

5 quemen

6 do

6 do

3 broder

3 broder

8 dre

7 geteen

8 dre

9 hoerden

10 mytteen

11 scolderen

12 dat

13 mer

14 weren

15 op den

16 dat sweert

17 he des

18 genen

19 do, to

19 do, to

20 scolderen

21 hadde he

17 he des

22 an, dan

22 an, dan

18 genen

23 angest

19 do, to

19 do, to

24 sculder

25 lude.

[p. 265]

 

Hadde hi anxt¹ ende ginc vlien

 

Wat hi mochte, ende mettien²

23845

Vermaledyede hi sinen God ende sine eer,

 

Ende swoer dat hi nembermeer

 

En raste³ hi en sal gewroken wesen;

 

Want als hi te lande komet na desen

 

Soude⁴ hi so vele liede ontbieden dan,

23850

Dat negeen⁵ lant no geen man

 

Daertegen soude⁴ mogen gestaen,

 

Ende dan soude⁴ hi Artnr doen doet slaen

 

Ochte⁶ doen hangen, ocht⁷ doen villen met

 

Ende al sine helper⁸, dat wet,

23855

Ende al Bertanien⁹ slechten¹⁰ daernaer

 

Ende al doden, dat hi vint daer.

 

Dus voer enwech die koninck Rioen

 

Toernech ende onblyde ombe sijn doen,

 

Ende reet so lange dat hi quam

23860

Te sinen lande, maer hi en vernam

 

Van sinen lieden, cleen ochte¹¹ groet,

 

Of si levendech waren ochte¹¹ doet.

 

Daerna quam die koninck Ban gegaen

 

Ten koninck Artur ende vragedem saen,

23865

Hoe¹² dat met hem stonde daer¹³

 

Of hi iet¹⁴ sere gequetset waer¹⁵.

 

Hi seide: ‘ic en hebbe negeen arch nu,

 

Maer ic hebbe gewonnen, seggic iu,

 

Huden dat scoenste ende dat beste swaert¹⁶

23870

Ende dat meer goedes¹⁷ es waert¹⁶

 

Dan enech in der werelt es,

 

Des ben ic seker ende gewes’.

 

‘Waer es dat?’ zeide die koninck Ban;

 

‘Ic salt iu togen¹⁸’, zeide hi dan;

23875

Doe stont hi van sinen orse daer

 

Ende trac dat wt sinen scilt naer¹⁹,

 

Ende hinc dat ombe sinen hals alsoe,

 

Ende spranc weder op sinen ors doe,

 

Ende togedet²⁰ den koninck Ban daer nu,

23880

Die dat sere prysede, seggic iu,

 

Ende zeide: ‘nu geve ons God aventure,

 

Daer wy dit swaert saen proeven ter nre

 

Of dat also goet es alset²¹ es scone’.

 

Dat en sal niet²² lyden na datgone,

23885

Si en sullen vinden aventure so koene²³,

 

Daer si genoech an sullen hebben te doene;

 

Maer ic zwige van hem voertan

 

Ende sal seggen van den koninck Leodegan.

1 angest

2 myt deen

3 reste

4 solde

5 geen

4 solde

4 solde

6 offte

7 off

8 hulper

9 britanyen

10 slichten

11 off

11 off

12 wo

13 darnaer

14 icht

15 weer

16 zweert, weert

17 guedes

16 zweert, weert

18 tonen

19 treckede

20 toende dat

21 alze dat

22 nicht

23 kone