Merlijn, naer het eenig bekende Steinforter handschrift

Waer ombe²⁵ Onse⁴³ Here wart geboren.

Beyde vrouwen ende²¹ man
Die⁴¹ horen zin zetten daeran,
Dat zi die²² waerheit willen weten,
Ende proeven⁴⁴, dat God die²² propheten
Hier in eertrike vorsende,
Die vorseiden⁴⁵ met genende
Onses⁴⁶ Heren komst in eertrike.
In dien³⁶ tyden sekerlike,
Daer wy nu hier af tellen,
So voer dat volck al toter⁹ Hellen,
Alle propheten ende²¹ patriarchen;
Hieran moghen wy alle mercken
Dat die⁴¹ Duvele alle twaren
Waenden⁴⁷ hebben wael⁴⁸ gevaren.
Dat zi die³⁶ menschen hadden bedrogen;

25 dar umbe

43 unse

21 Unde

41 de oren

22 de

44 de zin loopt hier niet juist af; de fransche text heeft eenvoudig: Ce doivent savoir tuit li pecheor.

22 de

45 segeden

46 Unses

36 Den

9 to der

21 Unde

41 de oren

47 wanden

48 wal.

36 Den

[p. 2]

 

Maer die goede¹ mochten hem verhogen,

 

Want zi Onses Heren komst ontbeiden.

 

Onse² Here ontfarmede hoer² droefheiden

 

Ende quam in dit arme ellende;

70

An Marien die nye man en kende

 

Ontfinck hi³ menschelike gedane;

 

Grote minne leide hi⁴ daer ane:

 

Omme te verlosene den sondaer⁵

 

So nam hi an hem⁶ vleesch an haer⁷

75

Sine dochter wart zijn moeder⁸;

 

Aldus wart hi onse broeder⁸.

 

Dat was recht, want dat ierste⁹ wijf

 

Makede den mensche keytijf;

 

Hier ombe moste by den wive

80

Die mensche weder werden te live;

 

Verstaet wael, dat God hevet gesent

 

Tot ons zijn enege kint;

 

Dat hebbewy dicke wael vereest¹⁰.

 

Maria, hy den heilghen¹¹ gheest¹⁰

85

Ontfincken met heilicheden;

 

Aldus rastede binnen horen leden

 

Allegader die Drievoudicheit,

 

Dat is eene volmaeckte Godheit.

 

Aldus wart geboren van Marien

90

Die Godes sone, des moetwy lien;

 

Sonder smette ende sonder zonde

 

Wart hi mensche, als hi wael konde;

 

Dat was herde¹² grote oetmoet,

 

Dat hi storten woude¹³ zijn bloet

95

Ombe dat hantgewerck zijns vader,

 

So wart die Drivoudicheit alle gader.

 

Hi makede Adame den iersten man,

 

Die by des Duvels rade began,

 

Dat hi die eerste¹⁴ sonde dede

100

Ende by Even rade oeck mede.

 

Ende doe¹⁵ si sonde hadden gedaen,

 

Quam hem een lust van vleesche saen,

 

Ende worden, van groten goede,

 

Geworpen in die armoede,

105

In dit arme krancke leven,

 

Daer groet geslachte¹⁶ af is gebleven;

 

Ende wat van hem wart geboren

 

Voer toter Hellen ende wart verloren;

 

Toter tijt, dat Godes sone quam,

110

Ende hi zijn hantgewercke annam

 

Ute Lucifers quader gewelt.

 

Als ons dat Ewangelium telt,

 

Wart hi te Betlehem geboren,

 

Dat Effrata hiet daer te¹⁵ voren,

115

Van Marien zijnre moeder;

 

Hier af es die historie te vroeder¹⁷

 

Die wt den Ewangelien¹⁸ spreket;

 

Hier ombe es 't dat hiet gebreket.

 

Onse Here wanderde achter lande twaren,

120

Ende was te zinen dertich iaren

 

Gedopet hier in eertrike

 

In der Jordane geweldelike

 

Van Sinte¹⁹ Johanne Baptisten;

 

Aldns wart Onse Here een cristen.

125

Dat alle die hem doepen deden

 

In die ere der Drivoudicheden,

 

Ende hem dan hoeden wouden van zonden,

 

Dat zi den Duvelen waren²⁰ ontfonden -

130

Dese macht gaf God den clerken

 

Die meester zijn²¹ der heiliger²² kerken.

 

Aldus dwoech hi Adames sonden,

 

Ende dus verloes te dien²³ stonden

 

Lucifer al zijn gewelt,

135

Daer hi den mensche mede helt,

 

En waer²⁴ of hi zonde dade;

 

Ende God, die altoes Zijne genade

 

Toten mensche keert tot allen stonden,

 

Want hi gheerne valt in sonden,

140

So hevet Hi een ander dope geset,

 

Opdat hi in sonden niet²⁵ ne let,

 

Maer hi ga te biechten²⁶ ghereet,

 

Ende doe²⁷ dat hem zijn priester²⁸ heet;

 

Dus mach hi in desen eertrike

145

Gewinnen wael dat Hemelrike.

 

Oeck is dat kont hem²⁹ sonder waen,

 

Die die³⁰ Ewangelien nu verstaen,

 

Doe Jhesus Crist ginck achter lande,

 

Dat die van Rome ginck in³¹ hande

150

Altemale die werelt ront;

 

Hier ombe zo was ter selver³² stont

 

Der Joden lant in hoer gewelt;

 

Daer woende een die³⁰ dat gerechte helt

 

Te³³ Jherusalem, ende hiet³³ Pilaet,

155

Ende eest³⁴ alset in den Walsche staet,

 

So hadde hi in ziner meisenien³⁵

 

Enen ridder, daer³⁶ wy af lien

 

Ju zullen³⁷ herde¹² vele hier³⁸ na,

1 Mer de gueden

2 Unsen, er

2 Unsen, er

3 legede he

4 Outfenck he

5 sonder

6 sich

7 er

8 moder, broder

8 moder, broder

9 eirste

10 geverescht, gheist

11 hilgen

10 geverescht, gheist

12 harde

13 wolde

14 eerdesche

15 do, to

16 geslechte

15 do, to

17 vroder

18 der Ew.-a

19 Sunte

20 weren

21 mester zin

22 hilgen

23 to den

24 weer

25 nicht

26 bijchten

27 do

28 preester

29 kunt em allen

30 de de

31 gengen in

32 to der zelver

30 de de

33 Te, heet

33 Te, heet

34 is dat

35 massenien

36 dar

37 zolen

12 harde

38 hijr.

[p. 3]

 

Ende heet Josep van Aromathia.

160

Maer dat hi zijn ridder iet was

 

En zegge ick niet dat ick nye las

 

In ander historien dan in dese;

 

Die waerste die ick daeraf lese

 

Seghet, dat Pilatus was heidijn¹,

165

Ende oeck alle die ridder zijn,

 

Die doe waren van ziner meisenieden

 

Waren² onbesnedene liede.

 

Joseph was Jode ende herde rike,

 

Hi zach Jhesum sekerlike

170

Doen menege tekene³ goet;

 

Des minde hi hem⁴ in zinen moet,

 

Maer hi en dorste dat niet openbaren

 

Van den anderen Joden t'waren.

 

Onse Here hadde viande vele,

175

Ende luttel die hem jonden wele,

 

Want ziner jongeren daer af een

 

Hatede hem, alset wael sceen;

 

Maer Jhesus wiste dat wael te voren,

 

Wat doet dat hi zoude⁵ becoren,

180

Alse God, dien alle dinck was kont,

 

Dat was oeck vorgeseght lange stont;

 

Ende Judas was ziner jongeren een,

 

Onses Heren drossate, alset wael sceen,

 

Ende plach te dragene dat men hem gaf.

185

Sinte Johan hi screef daer aff,

 

Dat dese zake waer was al,

 

Ende hi des den jongeren vele stal;

 

Maer dat Walsch zeghet, ende niet Latijn,

 

Dat die tiende⁶ daer af was zijn

190

Van allen, dat men gaf onsen Heer;

 

Daer af quam hem grote onneer,

 

Alse iu dat boeck wael zeggen sal,

 

Dat hierna nu volget al.

1 heiden

2 weren

3 manege teikene

4 ene

5 zolde

6 tende