Logo DBNL
Alexanders geesten (1882)

Alexanders geesten

(1882)–Jacob van Maerlant–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
tekstkritische noten

Dander bouc.

 
Hier binnen quam die niemare
 
Vor Darise al openbare
 
Dat Alexander ware int lant
 
Ende hijt al dwonghe metter hant.
5
Daris was gheweldich ende rike,
 
Ende langhe haddi sekerlike
 
In groter weelden ende met vreden
 
Sijn lant ghehouden ende sijn steden.
 
Al was meerre sijn conincrike
10
Ende bat ghewapent sekerlike
 
Ende ooc riker van groten goude
 
Ende ooc bat met ghewoude
 
Menech coninc onderdaen,
 
Ende hi ooc meer prijs hadde ontfaen
15
Ende daer toe ouder was van daghen,
 
So en dochtes hem niet wel belaghen
 
Dat hi te stride moeste riden;
 
+Want hine plaechs in langhen tiden.
 
Bedi, wilmen die waerheit horen,
20
Hi dochtes mi luttel hebben te voren.
 
Al was sine name hoghe,
 
Sijn herte en wilde gheen orloghe.
 
Nochtan, omdat hi niet en wilde,
 
Dat ieman sijn sceren hilde,
25
Dreighedi den coninc openbare,
 
Om dat hi wesen soude in vare,
 
Ende sprac haerde hoghe tale,
 
Want hi mocht volbringhen wale,
 
Ende dede int lant ghebieden
30
Herevaert al sinen lieden.
 
Ses hondert dusentich baroene
 
Wel ghewapent ende coene,
 
Die beste die tien tiden saten
 
Tusschen der see ende Eufraten,
35
Dede hi met Mennone varen
 
Jeghen Alexanders scaren.
 
Alse dit volc aldus trac uut,
 
Sende Daris een saluut
 
Tote Alexander, om dat hi wilde,
40
Dat menne over machtich hilde.
 
Hi gaf hem selven groten prijs,
 
Want hi sprac in derre wijs:
 
‘Daris die draeghet die hoochste crone
 
Boven allen coninghen te lone,
45
Ende die ooc maech es alre gode,
 
Hi ontbiet met sinen bode
 
Alexandere, sinen cnechte,
 
Dat hi verdient heeft te rechte.
 
Al bestu dapper ende jonc,
50
Ensprinc niet enen dullen spronc
 
+Ende wes te pijnlec niet een twint!
 
Du wasses noch, du bes een kint.
 
Die vrucht, die noch niet es ripe,
 
Die es quaet ghepluct van siere pipe.aant.
55
Laet dine wapen, du enbes gheen man,
 
Met dulheiden daetstuse an
 
Ganc tot dijnre moeder Olimpias,
 
Die selden gherne suver was.
 
Hi es dul, die hem niet en scaemt.
60
Ic sende di, datti bat betaemt,
 
Dats te dinen behouf een breidelkijn,
 
Dattu mi onderdaen salt sijn
 
Ende in minen dienste bliven,
 
Of ic sal di als een paert driven.
65
Ic sinde di mede ooc enen stoet,aant.
 
Die te diere kintsceit es goet.
 
Enen bigordel sindic di mede,
 
Dattu teringhe te derre stede
 
Hebben moghes ende broot,
70
So enblijfstu niet van hongher doot.
 
Bestu so keytijf ende dul
 
Enter riesheit so vul
 
Ende int herte so premant,aant.
 
Dattu liever heefs dinen viant,
75
Dan dinen vrient in alre tijt,
 
Ende du liever heefs den strijt
 
Ende orloghe, danne vrede,
 
So hore, wat ic di segghe mede:
 
Jeghen di en sal gheen goet man vechten,
80
Maer quaden verwoeden knechten
 
Sal ic di so sere doen blouwen,
 
Datti sal dijn leven rouwen,
 
Ende werpen di na minen wane,
 
+Daer du en salt sonne sien no mane.’
85
Dus nam ende sijn saluut,
 
Ende men laest al over luut.
 
Doe Alexander dat vernam,
 
Wart hi utermaten gram
 
Ende een luttelkijn hi doe sweech.
90
Doe peisde hi dat dat ghedreech
 
Luttel goet hem mochte scaden.aant.
 
Doe antworde hi met staden
 
Den heren, die dat saluut brochten,
 
Want hem sijn moet begonde sochten.
95
Aldus sprac hi totien lieden:
 
‘Hoort! ic sal u bet bedieden,
 
Wat betekent uwes heren present:
 
Die bal es ront al ommetrent:
 
Dat bediet de werelt ront,
100
Die mijn sal sijn in corter stont.
 
Die breidel bediet, dat ic sal riden
 
Up die Persen in corten tiden
 
Ende dwinghense met minen sweerde,
 
Ghelike of si waren peerde.
105
Wat dit bigordel bediet,
 
Dat en sal achterbliven niet:
 
Ic sal hebben allen Daris scat.’
 
Doe dedi weder scriven dat
 
Ende hingher sinen seghel an
110
Ende sandet weder den hoghen man.
 
Den boden gaf hi selver ende gout
 
Ende dede hem ere menichfout.
 
Cortelike na deser tijt
 
Was een die bitterlijkste strijt
115
+Tusscen Alexander ende Mennoene.
 
Dit was up dien velde groene
 
Up ene riviere, hiet Granike.
 
Daer bleef dat volc ghemenelike
 
Met Mennoene, dien edelen here.
120
Alexander hadde daer die ere,
 
Ende Darise quam die niemare
 
Dat Mennoen versleghen ware
 
Ende al dat hi met hem brachte.
 
Die mare dede hem onsachte
125
Van hem ende van den ridders mede.
 
Al was hi droeve, nochtan hi dede
 
Alstie ghene, die die aventure
 
Prouven woude durenture.
 
Hi dede sine liede comen,
130
Die men in den strijt sal nomen,
 
Ende ghereide sine vaert
 
Met haesten ter Eufraten waert.
 
So menich edel man was daer,
 
Al en seidic anders niet dit jaer,
135
Ic soudes cume te voren comen,
 
In soudese al bi namen nomen.
 
Si quamen daer met groten prighe,
 
Die men sal nomen in dien wighe,
 
Hoe hare aventuren ghinghen;
140
Hier en mochtment niet volbringhen.
 
Doe Daris ter Eufraten quam
 
Endi met toesiene vernam,
 
Dat daer was so menich scilt,
 
Ende daer so menich scare hilt,
145
Verhief hi sere sinen moet.
 
Ic wane, hi anders niene doet,
 
+Dan hi tfolc telde metter vaert,
 
Teersten dat die dach upvaert,
 
Alse wilen Cerces dede,
150
Doe hi verwan meneghe stede.
 
Vijvendertich hondert dusent heren
 
Waren daer ghetelt met eren.
 
Nochtan so blevere so vele, hem dochte
 
Dat mense niet ghetellen mochte.
155
Hi bevalse met groter sorghen
 
Sinen goden, dat sise borghenaant.
 
Moesten jeghen dat griexe here,
 
Dat hi ontsach herde sere.
 
Teerste orloghe, dat Daris helt,
160
Alse ic u eerst hebbe ghetelt,
 
Jeghen die Grieken, die coene waren,
 
Dat was doe hi dede varen
 
Seshondert dusent met Mennoene,
 
Edele ridders ende coene,
165
Up Alexander den jonghelinc.
 
Dat was wonderlike dinc,
 
Dat daer tien tiden ghesciede:
 
Al waest dat hi hadde min liede,
 
Jonc ende out, cleene ende groot
170
Slouch hi al te gader doot
 
Ende Mennoene den here mede.
 
Ooc wan hi ter selver stede
 
Die rike borch, daer Midas
 
Wilen eer coninc up was,
175
Midas was so dorerike,
 
Dat men seide sekerlike,
 
So wat hi hadde in de hant,
 
Dat gulden waert alte hant.
 
Gordia hiet wilen de sale -aant.
180
+Dat vint men bescreven wale -
 
Ende nu te tiden heet soe Sardis,
 
Dit vint men wel dat waer is.
 
In enen hoec van Asia
 
Staet soe ende Europen na.
185
Daer comen twee seen te samen,aant.
 
Die men heet bi rechter namenaant.
 
Narvel ende Oceanus.
 
Een fluvie, heet Sangarius
 
Vallet daer in beide die seen
190
Ten hoeke, daer si worden een.
 
Binder salen steet Jupiters kerke
 
Groot ende van starken ghewerke.
 
Daer binnen so staet Midas waghen,
 
Die vele last mochte draghen.
195
An dat joc hinc die vreemde knoop.aant.
 
So menegherande was sijn loop,
 
Datmen niemene en mochte vinden,
 
Die den knoop mochte ontbinden.
 
Het was over menech jaer
200
In die stede voreseit aldaer,
 
So wie so den knoop ontcnochte,aant.
 
Dat hem altoos niene ontfochte,
 
Hine soude wel saen daerna
 
Here wesen van al Asia.
205
Doe Alexander dat hadde verstaen,
 
Was hi in den wille bevaen,
 
Dat hi den knoop woude ontstrecken.
 
So dat hiere an begonde trecken.
 
Doe hi sach dat niet en diet,
210
‘Ghesellen, het es al om niet’,
 
Sprac hi ‘in can niet ghemicken,
 
Hoe ic dit soude ontstricken.’
 
Dit sprac hi ende trac uut sijn swaert
 
+Ende sneet ontwee ter vaert
215
Ende ontcnochte al durenture.
 
Dus bedrooch hi de aventure.
 
‘Wat dunct u’, sprac hi, ‘van desen?
 
Asia sal noch mine wesen.’
 
Alse hi al dat hadde ghedaen,
220
Voer hi tote Acirien saen,
 
Dat was een poorte utevercoren.
 
Hi sende sine boden voren
 
Int lant van Capadocia.
 
Al dat volc verre ende na
225
Ghinghen ghewillike in hant
 
Ende gaven up al hare lant.
 
Doe si al bedwonghen waren,
 
Woude die coninc henen varen
 
Jeghen Darise mettier haest
230
Daer hine wiste alre naest.
 
Hi voer binnen eens daghes wilen
 
Eenendertich groter milen,
 
Want hi woude dien bloden tyrant
 
Scoffieren ende winnen dlant.
235
Hi haeste hem ooc te seerre vele,
 
Want hi wiste harde wele,
 
Dattie rochen nauwe waren,
 
Daer hi dor soude moeten varen,
 
Dat hem Daris daer mochte weren
240
Ende sinen volke sere deren.
 
Bedi haesti hem ten slechten lande
 
Daer Daris was ende sine viande.
 
Daris hi was upghestaen
 
Eens moorghens tilike; also saen
245
+Hi gheboot ter selver stonde,
 
Alsi dien dach bekinnen conde,
 
Dat men porrede metter vaert
 
Tien lande van Cilicien waert.
 
Daer was groot uter maten,
250
Doe si voeren van der Eufraten,
 
Dat een scone riviere was,
 
Dat gheluut ende dat gheblas;
 
Die berghe dochten hem van pinen
 
Te stucken breken ende dwinen,
255
Ende die stene dochten hem scoren.
 
Men mochte haerde verre horen
 
Van dien hoornen die donringhe.
 
Van verre hoordemen tghedinghe.aant.
 
Nu hoort algader harewaert,
260
Hoe dat volc was ghescaert!
 
Vor alt here voer een waghen,
 
Die in sijn casse brachte ghedraghenaant.
 
Van finen selvere enen outaer,
 
Ende een vier lach up aldaer,
265
Dat volc van Persen anebede
 
Over een grote gotlichede.
 
Daerna quam een waghen goet,
 
Daer Jupiters beelde up stoet.
 
Dien traken twee witte peerde.
270
Hi was ghemaect met groter weerde
 
Van goude ende van dieren stenen.
 
Daerna quamen.......
 
Ende twalef manieren volcs ghevaren
 
Eerlijc met haren scaren.
275
Daer quamen vor die ander alle
 
Tfolc van dien lande van Triballe,
 
Die so dore langhe leven,
 
+Dat si van groter oude sneven.
 
Het es daer wet, het es daer noot,
280
Dat tkint sla den vader doot.
 
Hine mach ander doot ontfaen,
 
Men moetene te doot met wapen slaen.
 
Tien dusent man so quamer sciere
 
Ghevaren van dusdaenre maniere
285
Up waghene, die vergult waren.
 
Daer na so quamen ghevaren
 
Vijftien dusent van sconincs maghen,
 
Die cleder brochten ane ghedraghen,
 
Alsulke alse vrouwen nu plien,
290
Dat mense daer bi mochte sien.
 
Daerna quam dies conincs waghen,
 
Die Darise brochte ghedraghen.
 
Die sproten scemerden van goude,
 
Also alse hijt selve woude.
295
Bi hem stoeden gode bescreven,
 
Daer hi hem an hielt al sijn leven.
 
Met goude ende met dieren stenen,
 
Beide met groten ende met clenen,
 
Was die waghen versiert van binnen
300
Ende van buten in allen sinnen.
 
Boven dien waghene, te waren,
 
Was ghemaect van goude een aren,
 
Die de sonne van hem weerde,
 
So dat soe hem niet en deerde.
305
Tien dusent man in waerre dinc
 
Voeren vore dien coninc.
 
Hare scachte waren selverijn
 
Ende hare yseren fijn goudijn.
 
Nochtan dede di coninc riden
310
Twee hondert man bi siere siden,
 
Die alle waren conincs kinder
 
Some meerre, some minder.
 
Nochtan ghinker daer alomme
 
+Dertich dusent teenre somme
315
Van voetganghers teenre scaren.
 
Daerna so quamen ghevaren
 
Dies conincs kinder ende sijn wijf
 
Ende siere moeder ende sine joncwijfaant.
 
Ende al die allame van dien hove.
320
Ende vijftich vrouwen van groten love
 
Quamen up vijftich waghen ghevaren,
 
Die Daris amien waren.
 
Ghevuerde cnapen alse capoene,
 
Diemen tien tide hiet spadoene,
325
Waren der vrouwen camerieren,
 
Want men plach doe diere manieren.
 
Tien tiden so waest ooc sede,
 
Welctijt so die coninc dede
 
Van Percen roupen herevaert,
330
Dat al volghede ter vaert,
 
Man, wijf, quenen ende kinder
 
Cnapen, cnechte, meer ende minder.
 
Daer na quam die scat ghevaren
 
Up seshondert mulen te waren,
335
Ende driehondert kemele mede
 
Brochten scat up hare lede.
 
Ene scare quam dwers daer anaant.
 
Meer dan hondert dusent man,
 
Die scoten ende worpen stene.
340
Daerna so quamen alghemene
 
Een trop van misseliken lieden,
 
Die nieman al en can bedieden.
 
Manne warent wel na al;
 
Daer af en was gheen ghetal.
345
Dat here maecte sulc ghestof,
 
+Dat die sonne waert verdonkert of,aant.
 
Alse ocht die nevel hadde ghedaen;aant.
 
Dat doetmen ons vorwaer verstaen.
 
Doe voer Alexander na
350
Ende vant dat lant van Cilicia
 
Verbernt ende verherghet doeaant.
 
Van den volke datter vlo.
 
Hi voer te eenre stede ghereet,
 
Die Cyrus Pauwelioen heet.aant.
355
Hi seinde voren Permenioene
 
Ende gheboot hem te doene,aant.
 
Dat hi soude houden in vrede
 
Tarcen, die goede stede.
 
Want Daris hiet die Parcen
360
Verbernen die poort van Tarcen.
 
Hier was sinte Pauwels gheboren,
 
Die goods apostel was vercoren,
 
Ende hier was sijn vader gegraven,
 
Die rike was van groter haven.
365
Doe die viande verjaghet waren,
 
Quam Alexander na ghevaren
 
Te Tarchen in die goede stede
 
Ende alle sine ridders mede.
 
Door die stat loopt ene riviere
370
Claer ende van goeder maniere,
 
Die Signus heet na minen wane.aant.
 
Dat bediet in dietsce een swane.
 
Door hare witheit, wanic wel,aant.
 
Heet soe Swane end niewer om el.
375
Men secht dat soe ne meer en bringt
 
Waters, van al daer soe springt,
 
Dan hare gheeft die eerste adere,
 
Van dare soe comt al gadere;
 
+Ander fonteine noch ander beke
380
So en vallet in hare streke.aant.
 
Hier waert Macedo gheware,
 
Dat niemen so gheluckech en ware,
 
Die sonder lettinghe aventure
 
Hebben mochte altoos ter cure.
385
Ongheval ghesciede hem daer,
 
Daerom hi hadde groten vaer
 
Ende alle die van Grieken toren,
 
Alse ghi nu hier moghet horen.
 
Het was int heetste van den jare,aant.
390
Ende dat coren stont in sine are,
 
Ende et was half wedemaent,
 
Also alsemen die waerheit waent,
 
Recht omtrent middaghe.
 
Ooc segghe ic u al sonder saghe:
395
Dat sant van den velde stoof
 
Entie aerde van heeten cloof.
 
Alexander was sere verhit
 
Endi sach die Swane wit
 
Ende ooc wel te maten diep.
400
Met haesten hi daerinne liep
 
Ende spranc int water saen,
 
Om dat hi hem wilde dwaen.
 
Twater was uter maten cout,
 
Ende hi was verhit menichfout.
405
Dus vercoude hi te hant,
 
Bedi dat die gheest niene vantaant.
 
Eneghe adere in dien tiden,
 
Daer hi toe mochte liden.
 
Dus verloos hi since cracht
410
Ende seech neder in onmacht.
 
Die riddere si trakene uut
 
+Ende weenden sere over luut.
 
Si ghinghen carmen ende dinghen,aant.
 
Si riepen: ‘bloeme van jonghelinghen,
415
Waer heefstu dese doot verdient
 
Te stervene onder dine vrient
 
Sonder wapen aldus naect?
 
Wat onghevalle heefti ghestaect?aant.
 
Owi! verbannen aventure,
420
Du bes tienwerf also sture,
 
Alse eneghe tyghere, diemen vint,
 
Ende wandelre, dan een wint,
 
Ende eiseliker dan Tisiphon,
 
Die in der hellen es ghewon.aant.
425
Daer en es gheen duvel also fel,
 
Alse du, dat machmen merken wel.
 
Sech, waeromme dodestu dan
 
Ere tijt desen man?
 
Tote nu so waerstu alse moeder;
430
Waer bi so bestu alse stiefmoeder?
 
Want du hads beheten desen,
 
Dat hi meester soude wesen
 
Vander werelt tenen gader.
 
Owi! coninc, lieve vader!
435
Waer sal varen die griexe scare,
 
Di metti es comen hare?
 
Wi en moghen keren niet te lande,
 
Want si testoort sijn met brandeaant.
 
Ende algader sonder lijfnere.
440
Hoe sullen wi ons setten ter were
 
Ende sonder di den strijt bestaen?
 
Ens nieman werdech sonder waen,
 
Noch en ware ooc up al die eerde,
 
Dat hi na di coninc weerde.’
445
+Die aventure hoorde dat,
 
Daer soe up die eerde sat.
 
Soe helt in die hant een wiel.
 
Alset keerde, een man viel,
 
Ende een ander man waert here,
450
Die derde rike ie lanc so mere,
 
Die vierde was al uut keytijf
 
Ende bleef onsalich al sijn lijf.
 
Soe was blint, want soe en sach
 
Niet, wie hi was die onder lach,
455
No wien soe maecte here.
 
Dat es hare doen emmermere.
 
Soe stont up ende bespotte die Grieken,aant.
 
Die sere claegheden haren sieken,
 
Ende soe green met haren monde
460
Soetelike ter selver stonde.
 
Soe scoutse dat si waren vervaert
 
Ende sprac aldus ten Grieken waert:
 
‘Der liede gheclach es wel dulaant.
 
Ende groter onweticheiden vul,
465
Dat si mi dus sere moeien.
 
Mi maechs te rechte vernoien,
 
Dat elc moet volghen siere nature,
 
Sonder allene die aventure.
 
Die liede ontseghen mi mijn recht.
470
Alsic make here den cnecht,
 
Dan gheven si mi groten lof;
 
Als ickene werpe weder of
 
Van der eren, dare icken brochte,
 
Dan sceldsi mi, alse of ic mochte
475
Sijn ghestade bi miere nature.
 
So en ware mijn name niet aventure,
 
Mochte ic altoos ghestade bliven.
 
Het es onrecht dat si driven;
 
Bedi ic moet sijn onghestade
480
+Ende nu doen vrome ende nu doen scade
 
Ende nu doen riden, ende nu doen beten,
 
Sal ic aventure heten.’
 
Doe sweech soe ter selver stont,
 
Entie coninc roerde sinen mont
485
Ende begonde ademen doch,
 
Maer evel hadde hi binnen noch.
 
Hi slouch up sine oghen beide
 
Ende sprac met groter serecheide:
 
Bedi hebbic dit ongheval,
490
Dat mi die coninc Daris sal
 
Sonder were moghen slaen
 
Die hier bi es, sonder waen,
 
Ende et staet mi harde onsiene,
 
En moghen niet fisiciene
495
Mi ghehelpen in corten tiden:
 
Mijn viant en sal niet biden,
 
Hi en sal om mijn ongheval
 
Blide sijn ende vanghent al
 
Ende slaen mi mine ridders of.
500
Maer weet god! ic sal sonder lof
 
Ende sonder ere verslaghen werden
 
Ende ooc ligghen up der erden
 
Onbegraven ende bloot
 
Ende bliven in ellenden doot.
505
Nochtan mocht also wesen
 
Dat mi fisiciene mochten ghenesen,
 
So woudic gheerne bi rade werken.aant.
 
Ic secht ooc ridders ende clerken
 
Dat ic vechten meer beghere
510
Jeghen Darise ende sijn here,
 
Dan ic nu doe te desen stonden
 
Van minen live die ghesonde;
 
Want al bem ic siec al noch,
 
+Mochtic bi minen live doch
515
Ene corte wile ghestaen,
 
Daris mochte sonder waen
 
Met sinen lieden vlien ander weghen,
 
Ende Grieken souder vechten jeghen.aant.
 
Mettien sweech die coninc stille
520
Die heren ontsaghen, dat hi willeaant.
 
Ende hi ooc int herte dochte,
 
Dat sijn evel meeren mochte.
 
Philip hiet sijn fisicien.
 
Alse hi dorine hadde besien,
525
Ghelovede hi dat hi soude wesen
 
Binnen drien daghen al ghenesen.
 
Hem sende een paer letteren doeaant.
 
Sijn riddere Parmenio.aant.
 
Hi was ghevaren een deel bat voort
530
Tote Yssoen, der vaster poort;
 
Hi screef dat hi hem soude vorsien
 
Van Pilippe, sinen fisicien,
 
Want hine vergheven soude.
 
Hem ware ghelooft met groten goude
535
Dat hi soude hebben sekerlike
 
Daris suster in huwelike.
 
Hier af hadde de coninc vaer
 
Ende twivelde oft ware waer,
 
Bedi hem gaffene up trouwe groot
540
Philip, sijn vader, eer hi bleef doot.
 
Tien derden daghe brachti poisoen,
 
Daer hi hem met waende doen
 
Ghenesen ende dat evel vlien,
 
Ende hiet hem drinken uut mettien.
545
Blodelike dranc hijt uut,
 
+Maer teerst toochdi hem tsaluutaant.
 
Min no meer dan recht also,
 
Alst hem seinde Permenio.
 
Ende talre eerst dat hijt besach,
550
Wat daer inne bescreven lach,
 
En achte hi een twint niet das,
 
Alse die onsculdech was.
 
Hi antwoorde hem metter vaert:
 
‘Coninc, en wes niet vervaert,
555
Laet hier af dijn sorghen sinken
 
Ende wille dit poisoen uut drinken.
 
Alst dine aderen hebben ontfaen,
 
So machet di in staden staen.
 
Die mi belooch, her Alexander,
560
Die heeft u liever, dan een ander,
 
Of hi en ghetrouwet mi niet van desen,
 
Dattu moghes bi mi ghesen,
 
Of hem ware lief dine scade,
 
So dattu gheneses spade.
565
Want wie so onsculdeghen man
 
Verradenesse tijet an,
 
Des sijt seker ende ghewes,
 
Dat hi een verrader es.
 
Want wie so gherne quaetheit doet,
570
Hi waent dat nieman en si goet.
 
Aldus vallet dat hi snevet,
 
Die gheens quaets verdient en hevet,
 
Ende die quaet hevet ghedaen
 
Laet men dicke quite gaen.’
575
Doe hi seide dese dinc,
 
Gheboot hi mede den coninc
 
Dat hi hem niet en soude ontsien.
 
Dat poisoen ghinc nederwaert mettien,
 
Ende die coninc hi ghenas,
580
Teerst dat binden aderen was.
 
+Te voren was hi onghedaen;
 
Sine varwe quam hem weder saen.
 
Die heren waren alle blide,
 
Ende quamen besien te stride
585
Philip, diene hadde ghenesen,
 
Dies si blide mochten wesen.
 
Des anderen daghes metter sonnen,
 
Doe die nacht was ontronnen,
 
Sat hi up sijn snelle wreen,
590
Hiet Bucifal, der bester een,
 
Dat men wiste in eneghen tide.
 
Hi maecte al sine liede blide
 
Ende dankes sinen goden saen
 
Dat hi cracht hadde ontfaen.
595
Daerna dedi die borghe slechten,
 
Die jeghen hem wilden vechten,
 
Ende voer van Tarchen te Yssoen waert,
 
Dat wel met ketenen was bewaert.
 
Daer quam hem jeghen Permenio,
600
Die sijns was harde vro,
 
Ende gheledene in die poort,
 
Die van den poorters was ghestoort.
 
Die heren vraechden hem tien tiden,
 
Weder hi woude daer ontbiden
605
Darise ende sine ghewelt,
 
So voorder soeken up dat velt.
 
Doe seidi, tware beter vele
 
Striden in die nauwe kele
 
Tusschen die roetsen, want si seiden
610
Het ware al eens daer van hem beiden.aant.
 
Permenio sprac dat hem dochte,
 
Datmen daer bat belopen mochte
 
Darise ende sine ghewelt,
 
+Dan buten up dat breede velt.
615
Narbasines, die openbare
 
In allen doene was moordenare
 
Ende groot here van Oscanie
 
Seinde onder Alexanders paertie
 
Een paer litteren tote Cicines,
620
Die Alexanders ridder es,
 
Al te Yssoen in de stede.
 
Hi ontboot hem Daris vrede,
 
Woudi Alexander nemen dleven
 
Ofte enechsins vergheven.
625
Waert dat hijt volbringhen woude
 
Beide van selver ende van goude
 
Souden si hebben haren wille.
 
Cicenes liet ligghen stille
 
Dat paer litteren, dat hem quam,
630
So dat die coninc vernam.
 
Al en hadde hi ghenen ghere,
 
Te dodene sinen gherechten here,
 
Nochtan so was in den stonden
 
Dat paer litteren over hem vonden
635
Ende was daer omme doot.
 
Dat was onrecht haerde groot.
 
Mettien quamen al te hant
 
Ridderen uut Griekenlant,
 
Timodes ende sine neven,aant.
640
Die uten lande waren verdreven,
 
Tote Darise omme sout
 
Ende ooc mede om behout.
 
Si raden Darise, of hi woude,
 
Dat hi weder keren soude
645
+Met sinen here ten pleinen lande;
 
Ende oft hem dochte wesen scande,
 
So rieden hem die Grieken dat,
 
Dat hi soude half sinen scat
 
Weder senden ende half sine liede,
650
Bedi, ocht also ghesiede,
 
Dat si deen helt verloren al -
 
Of god wille, dat niet sijn en sal! -
 
Dat Darise volcs te vullen bleve,
 
Daer hi di Grieken mede verdreve.
655
Want het es....al durenture
 
Eens conincs goet ende aventure
 
Te settene algader up enen dach.
 
Dit es die raet, die sere wach
 
Den ridders, die daer hoorden toe.
660
Si rieden haren here doe
 
Dat hi die Grieken doden dade,
 
Dat ware die loon van sulken rade.
 
Want si wouden dat gheloven,
 
Dat si den scat wouden roven
665
Ende met penninghen versoenen
 
Jeghen Alexandere, den coenen.
 
Maer Daris was een soete man.
 
Hi antwoorde den heren dan:aant.
 
(Sijn herte twivelde dies si seghen)
670
‘Neen, ghi heren, doet enweghe!
 
Ic bem die ghone, dies niet enbestaet,
 
Dat ic wille dat men verslaet
 
Goede riddere ende coene
 
Die te minen pauwelioene
675
Comen ghevaren omme sout.
 
Ic bem van daghen nu so out,
 
Het ware lachter dedic dat.’
 
+Dus bleven si quite daer ter stat.
 
Maer niet en woudi weder keren,
680
Want hi scaemde hem der onneren.
 
Doch sendi weder dat meeste goet
 
Van sinen scatte metter spoet
 
Tote Damas in die stede.
 
Maer na sijnre voorders sede
685
Helt hi daer wijf ende kindere
 
Beide meerre ende mindere.
 
Seker so was Daris dies,
 
Waert sijn win ofte verlies,
 
Dat men te wighe soude gaen,
690
Teerst datmen saghe die sonne up staen.
 
Hi clam up enen beerch groene
 
Te midden onder die pauwelioene,
 
Daer een lauwerboom up stont
 
Wel ghewassen ende ront.
695
Ooc so es ghedaen sijn nature,
 
Al vrore deerde durenture,
 
Weder dat es heet of cout,
 
Dat hi altoos sine lover behout.
 
Ooc stont daer menich blomekijn,
700
Enter luchter siden sijn
 
Liep ene riviere over tsant,
 
Het was die scoonste diemen vant.
 
Hier stont Daris ende besach
 
Al dat volc, dat onder hem lach.
705
So goetlijc was hi ghedaen,
 
Dat men hem sonder waen,
 
Gheerne soude wesen vrient,
 
Al en haddijs anders niet verdient.
 
Hi hiet dat volc sceden te voren
710
Ende sine tale horen.
 
+‘Edele heren van Perci,
 
Die beste wigande sijdi
 
Van der werelt uutvercoren.
 
Ghi sijt van den goden gheboren
715
Ende van den ouden Beluse comen.
 
Dat es noch wale cont u somen.
 
Hi verdiende in die eertsce weelde,
 
Dat na hem dat eerste beelde
 
Was ghemaect, dat ie ghewas.
720
Daerbi so verdiendi das,
 
Dat hi eerst van eertrike
 
Was ghevoert te hemelrike.
 
Ghi heren en sijt niet vervaert.
 
Dit orloghe en es niet waert,aant.
725
Datment heet eneghen wijch.
 
Want die cnecht die wille prijch
 
Houden jeghen sinen here,
 
Mi dunct dat hi verwoet es sere.
 
Et en es gheen strijt, maer het es wrake,
730
Also als ghevalt die sake,aant.
 
Dat die here sinen cnecht
 
Blouwet ende voeret na sijn rechtaant.
 
Ende sijns selfs lant bescermt.
 
Ic wane die keytijf niene ghehermt,
735
Die quade bastaert, om die dinc,
 
Dat hi worden es coninc,
 
Hi waent werden sekerlike
 
Here van al eertrike.
 
Dat riet hem die jonghe joghet.
740
Ic wane ghi wel merken moghet,
 
Dat hi onversien ende sonder raet
 
Alrande dinc dicke bestaet.
 
Hem ware liever, ware hi doot,
 
Dan hi hem up gheve door di noot.
745
+Al nu so es hi hopeloos,
 
Dat hi so meneghen man verloos
 
Jeghen Mennoene up die Granike,
 
Daer menech man bleef jammerlike.
 
Wach arme! dat quade cnechte
750
Houden wanen hare ghevechte,
 
Die alleweghe aerm waren ende keytijf,
 
Jeghen heren, die al hare lijf
 
Hebben ghehat wensche ghewout
 
Ende dient selver ende gout.
755
Alexander, hoe gheerne ic wiste
 
Bi wat duvele, of bi wat liste
 
Du winnen waens dat conincrike,
 
Dat Cyrus wan gheweldelike,
 
Die tlant van Lidien verwan,
760
Ende Cresus den riken man,
 
Die die rijcste was te voren,
 
Die noch ie was gheboren,
 
Ende Baltasar van Babilone
 
Ende daertoe alre heren crone,
765
Die tien tiden coninc waren.
 
Al es hi te hemele ghevaren,
 
Noch hebbic sine aventure
 
Ende sijn gheluc al durenture.
 
Noch segghic ene ander sake,
770
Dies ghij moghet sijn te ghemake:
 
Wi sijn van dier giganten gheslachte,
 
Die alle waren van groter crachte
 
Entie dien toren van Babilone,
 
Die noch es hoghe ende scone,
775
Eerstwerf van teghelen wrochten,
 
Entie jeghen die gode vochten.
 
Bedi bidde ic u, dat ghi doet
 
Uwe voorders in uwen moetaant.
 
+Ende dat ghi doet al sulke were,
780
Dat ghijs lof hebt ende ere.
 
Sal een keytijf, een incomelinc
 
Ooc verdriven uwen coninc
 
Ende houden uwer voorders erven,
 
Al sult ghiere ooc om sterven?
785
Alst so ghevalt - dat niet en sal,
 
Of god wille ende goet gheval -
 
Dat iemen vlie den griexen cnechten -
 
Of ghi dor mi en willet vechten -
 
Hi peise doch om sijn wijf
790
Ende om sine kinde, ende tlijf
 
Verliesen sullen in den strijt;
 
Ende dan so eest vechtens tijt.
 
Nochtan weet ic wale alleweghe
 
Dat wi sullen hebben den seghe.
795
Want ic in minen drome sach,
 
Daer ic up minen bedde lach,
 
Bernen die griexe pauwelioene
 
Ende den keytijf dulcoene
 
Ghecleet na babiloonsce wise.
800
Hi voer in die poort van prise,
 
Daerna brochtmenne mi ghevaen.
 
Doe verghinc mijn droom wel saen.
 
Wat hulpt dat ic u vele seide?
 
Ic sweert u bi die gotlicheide
805
Vander sonnen, di wi u wisen,aant.
 
Die wi bi orlove laten risen
 
Int einde van onsen conincrike:
 
Die vlien, sullen ewelike
 
Verdreven wesen van den lande,
810
Ghelijc dat waren onse viande.’aant.
 
+Doe hi stoet in dese tale,
 
Quam ghelopen in den dale
 
Een messenghier met eenre mare,
 
Ende seide dat Alexander ware
815
Ghevloen ende there ghinge faelgenaant.
 
Over berch ende buscaelgen
 
Ende ter seewaert ware ghevloen.
 
Hi was so blide, hine wiste wat doen
 
Van vrouden, doe hi hoorde die tale.
820
Over berch ende over dale
 
Ende over bosch ende over stene
 
Ghinc dat volc vlien al ghemene
 
Algader dien dach ende die nacht, -
 
Dies waren si qualijc bedacht -
825
Om dat sien sullen achter lopen;
 
Dat si sere sullen becopen.
 
Want Alexander en hadde vrucht,
 
Dan om dies conincs Daris vlucht.
 
Al hadde hi den core also,aant.
830
Weder hi liever hadde dat hi vlo
 
Ende hi verwonne in sulker wijs,
 
So dat hi soude hebben den prijs
 
Ende al werende tlijf verliesen,
 
Hi en soude wat weten kiesen,
835
Want hi soude hem emmermere
 
Daerna scamen der onnere.
 
Also na waren si nu comen,
 
Daris scaren, dat si vernomen
 
Waren in die diepe dale.
840
Men mochte si bekennen wale
 
+Bi dien blikene van den goude,
 
Entie stuvinghe van der moude
 
Verdonkerde dier sonnen ganc,
 
Dat avont sceen sonder wanc.
845
Up enen toren liep een seriant.
 
Hi riep in Yssoen al te hant
 
Dat Daris quame ende al sijn here
 
Ende men vaste vinghe ter were.
 
Cume gheloofdet Alexander,
850
Dies blider was dan een ander
 
Ende sere langhde na den wighe.
 
Hi riep: ‘wapent u te prighe!’
 
Hi was die eerste die uut trac
 
Ende ooc die den eersten stac.
855
Hem volchde menech scone serjant,
 
Helm up hovet, scacht in die hant.
 
Nu laet sien, wat sullen doen,
 
Die men seide dat si waren ghevloen.
 
Doe tfolc sach dat si dare waren,
860
Alexander ende sine scaren,
 
Wel ghewapent vor sijn oghen,
 
Doe wisten si wel, si waren bedroghen.
 
Men riep daer helpe! in menegher tale;
 
Men mochtes niet verstaen wale.
865
Daris scaerde anderwaert dat here
 
Ende sette tfolc ter were.
 
Hi hadde in sinen sin ghedacht -
 
Ooc mochte hijt hebben volbracht -
 
Dat hi die Grieken voren ende bachten
870
Soude hebben beringht met crachten.
 
Hadde hijt ghedaen, het ware hem goet.
 
+Maer daventure, die emmer doet
 
Den starken breken, den cranken staen,
 
Die en liets hem niet anegaen.
875
Dus stoeden die Grieken wel ghescaertaant.
 
Up enen berch al onvervaert:
 
Alexander sette hem ter were
 
Vore algader tander here
 
Ene scare van lieden te voet,
880
Die ten wapen waren goet.
 
Sijn here was in tween ghescaert.
 
Die rechter side die bewaertaant.
 
Nichanor, Permenions sone,
 
Die alre eren was ghewone.
885
Hector sijn broeder was daer mede,
 
En Tholomeus, die wonder dede,
 
Meleager ende Perdicas
 
Clitus ende ooc Amictas.
 
Dit waren riddere al van prise;
890
Elc na conincstavels wise
 
Van ere paertien leitsman.
 
Ane die luchter side daeran
 
Was leitsman Permenio,
 
Die der orloghen was wel vro.
895
Ende an die selve side so was
 
Sijn sone, mijnher Philotas,
 
Craterus ende Antigonus,
 
Cenus ende Eumenius.
 
Alexander, die coene was ende blide,
900
Hi was in die ander side
 
Met enen helm van goude root,
 
Sijn spere staerc ende grootaant.
 
+Ende wel ghewapent over al,
 
Ende hi sat up sijn Bucifal.
905
An di side hielt bi hem doe
 
Alre naest Eufestio,
 
Die die scoonste was als te voren
 
Ende sijn gheselle uut vercoren.
 
Vore tfolc voer Alexander die fiere
910
Blakende met sijnre baniere.
 
Den hoghen lieden bat hi sere
 
Te vechtene door der werelt ere.
 
Hi makede sinen lieden moet;
 
Den vrecken man gheloofdi goet
915
Eighinen lieden gheloofde hi
 
Dat hise soude maken vri,
 
Die traghe wincti metten vingheren
 
Ende hietse werpen met den slingheren.
 
Hi sprac: hoort an nu dese tale
920
Eer ghi gaet vanden berge te dale:
 
‘Edele heren, nu sijt coene!
 
Heden hebdijs wel te doene;
 
Gi sult alt volc van eertrike
 
Dwinghen saen wel cortelike.
925
Siet hier den dach, daer u up sal
 
Die aventure ghelden al
 
Den seghe, dien si u behiet.
 
Dit goet es uwe, en twivelt niet.
 
Dat toochde soe u wale te voren,
930
Doe soe u Teben liet te storen,
 
Ende ghi Athenen haddet so vervaert,
 
Dat het al u eighen waert.
 
Siedi nu dese liede staen?
 
Sij sijn als wive al ghedaen,
935
Si blicken van goude so sere,
 
+Si hebben hope vele mereaant.
 
Omme roof, dan om verwinnen.
 
Men salt hem wale doen bekinnen
 
Dat onse sweert gout biten ontwee.
940
Si connen dreighen ende nemmee,
 
Si sijn der weelden so ghewone,
 
Dat si en durren ghene soeneaant.
 
Houden jeghen di scaerpe swaerde.
 
Noopt mense enewerf metter gaerde
945
In den rugghe of in den buuc,
 
Over busch ende over struuc
 
Sullen si vlien met alre cracht.
 
Daer sal men merken uwe macht,
 
Ende of ghi mint mi haerde,
950
Daermen breect die plompe swaerde,aant.
 
Daermen scoort die buckelaren,
 
Daer sal ic wel besien die scaren,
 
Die mi van herten goedes onnen.
 
Verwint tfolc, het es verwonnen!
955
Di sijns viants leven spaert,
 
Hi heeft sijns selves lijf onwaert.
 
In striden salmen nieman sparen,
 
En si of si verwonnen waren.
 
Godsat hebbe die traghe hant!
960
Die blode vecht alse een wigant,
 
Als hi niet en mach ontvlien,
 
Dan sal den coenen niet ghescien.
 
Die van Percen hebben dicken
 
Die Grieken gheslaghen tsticken
965
Ende ooc menich onrecht ghedaen,
 
Bede vercocht ende ghevaen.
 
Dunket u wesen ghenoech -aant.
 
Neent, het es groot onghevoech -
 
+Dattie kindere dat becopen,
970
Dat hare voorders hebben belopen?
 
Al die liede sonder waen,
 
Sullent becopen, die hier staen,
 
Dat onrecht dat up Europen
 
Dicwile es belopen.
975
Media ende Daris, die hier staet,
 
Sullen becopen Cerces daet,
 
Die Grieken groten toren dede.
 
Dat sullen wi wreken hier ter stede
 
Up meer volcs, dan ghi hier siet;
980
Want dus vele en ghenoeghet mi niet.
 
Vecht alse ic doe omme prijch,
 
Deelt met mi den starken wijch!
 
Ic lat u tgoet bliven allene,
 
Want ic en wille dinc enghene,
985
Dan den name van dier daet.’aant.
 
Dit sprac hi, ende metter vaert
 
Noopti Bucifalle met sporen.
 
Het lichte hem achter ende voren,
 
Entie scaren begonden naken,
990
So dat si hem onderstaken.
 
Maer eer ic telle van iemans cracht
 
Wie daer vlo, ocht wie daer vacht,
 
Sal ic u wijs maken das,
 
Hoe Daris scilt ghetekent was.
995
Daris wapen waren goet.
 
Maer dat an den scilde stoet,
 
Dat was een hystorie lanc.
 
Diet horen wille, hebbe danc.
 
Sijn scilt hinc an enen waghen,aant.
1000
Want gheen man en mochten draghen,
 
Hi was goudijn goet ter curen,
 
+Hi hadde seven coverturen;
 
Gedeelt was hi in drien quartieren.aant.
 
Boven stonden in haerre manieren
1005
Daris voorders haerde scone
 
Die gygante van Babilone,
 
Ende hoe Memroet die gygant
 
Dat in sinen rade vant,
 
Datmen enen toren soude maken,
1010
Die toten hemel soude gheraken,
 
Om dat die luvie daer naer
 
Nemmermeer en dede vaer.
 
Also stont dare Chams gheslachte,
 
Hoet daer den hoghen toren wrachte.
1015
Doe en wout god niet ghedoghen
 
Ende quam sine cracht daer toghen
 
Ende verkeerde hare sprake.
 
Om aldusghedane sake
 
Bleef di toren te makene voort.
1020
Daeraf so comt nu die poort,
 
Die es gheheten Babilone.
 
Al dit stont bescreven scone
 
Int overste quartier van den scilde,
 
Also alst die here wilde.
1025
In dat ander so stont mee,
 
Hoe die coninc van Caldee
 
Nabugodonosor die rike
 
Met groten here gheweldelike
 
Te Jherusalem weert voer voren,
1030
Ende hoe hi daer brac meneghen toren,
 
Ende hoe die coninc vacht den seghe
 
Jeghen die Joden alleweghe.
 
Daer stont bescreven, hoe dat was
 
Ghevanghen die coninc Cedecias
1035
Ende ooc mede daer met hem
 
Al tfolc van Jherusalem,
 
+Entie coninc ooc gheblint
 
Ende in den kerkere ghesint.
 
Sijn twee kinder waren met lede
1040
Vor sijn oghen onthovet bede,
 
Ende goods kerke entie mure
 
Ende al die huus gheslicht aldure.
 
Ende ooc nam hi ons heren vate
 
Ende voerde se siere strate
1045
Ende diender sine afgode mede,
 
Daer hi groot quaet ane dede.
 
Cedecias verloos die crone
 
Ende bleef ghevaen in Babilone
 
Ende die Joeden mede aldaer
1050
Al durenture seventich jaer.
 
Nochtan liet hi te scrivene blivenaant.
 
Een hystorie, die ic sal scriven,
 
Hoe Nabugodonosor lach
 
In sinen drome ende sach
1055
Een beelde groot vore hem staen,
 
Dat wonderlike was ghedaen:
 
Sijn hovet was goudijn root,
 
Entie scouderen entie aerme groot
 
Waren selverijn al claer;
1060
Die buuc was coperijn, dats waer,
 
Yserijn waren sine been
 
Dat en es loghene engheen;
 
Van eerden waren die voete sijn
 
Ende ghemanc ooc yserijn.
1065
Dus sach die coninc al te hant,
 
Hoedane wijs dat sonder hant
 
Een keselkijn ghehouwen waert
 
Ute enen berghe, dat metter vaert
 
Gheent beelde an sinen voet smeet.
1070
Het vel ter neder al ghereet
 
+Ende vaert te nieute alse ghestof.
 
Danieel hi spreect hier of,
 
Want hi bediede desen droom:
 
‘Coninc’, sprac hi, ‘nu nemet goom!
1075
Dat beelde betekent di;
 
Du bes selve, coninc vri,
 
Dat guldijn beelde, dat du saghes,
 
Daer du in dinen drome laghes.
 
Die selverin scouderen metten aermen
1080
Bediet dat dijn rike sal aermenaant.
 
Ende cranken van ghewoude,
 
Also vele alst selver es beneden goude.
 
Ooc salt sijn ghedeelt in tween,
 
Dat en es loghene engheen;
1085
Het sullen hebben die Persiene
 
Ende ooc mede die Mediene.
 
Die buuc, die coperijn was al,
 
Dat es dat in Grieken sal
 
Een coninc werden ende sal verslaen
1090
Percen ende Meden ent rike ontfaen.
 
Die been van ysere bediet
 
Dat roomsce rike ende anders niet;
 
Gheliker wijs dat yser verwint
 
Alle spise die men vint,aant.
1095
So sal verwinnen troomsce rike
 
Al dat volc van eertrike.
 
Dat die voete waren van eerden
 
Betekent dat daerna sal weerden
 
Die werelt quaet ende onghetrouwe.
1100
Daerna sal ene vrouwe
 
Sonder man een kint ontfaen.
 
Dat bediet sonder waen
 
+Dat keselkijn, dat du saghes
 
In dinen droom, daer du laghes.’
1105
Ooc liet hi achter enen droom,
 
Hoe dat hi sach enen boom,
 
Nabugodonosor die rike,
 
Ende hoorde van hemelrike
 
Dat men dien soude houwen uut
1110
Ere stemme roupen over luut,
 
Ende men die wortele niene soude sniden,
 
Totien daghe dat seven tiden
 
Verkeert waren up den boom.
 
Daniel bediede hem den droom;
1115
Hi seide, dat hi die boom ware,
 
Om dat hi gode hadde ommare
 
Ende hi ware so sot,
 
Dat hi selve waende wesen god.
 
Bedi so seidi over waer
1120
Dat hi soude seven jaer
 
Alse een beeste eten al uut
 
Beide gars ende cruut
 
Ende in enen osse sijn verkeert,
 
Totien tiden, dattijs ware gheleert
1125
Dat doch ware een ander god,
 
Die overal heeft sijn ghebot.
 
Dit was dien coninc al ghesciet,
 
Nochtan waest daer bescreven niet.
 
Sint droech hi weder crone
1130
Ende was coninc in Babilone,
 
Alsi te voren hadde ghedaen.
 
Hi dede sinen sone vaen
 
 
 
 
1135
Te dien tiden was int rike
 
Dat hi was beesten ghelike.
 
+Daerna doe hi doot was bleven,
 
Waert sijn sone daer verheven.
 
Doe dede hi in corten tiden
1140
Sinen vader ontwee sniden
 
In clenen stucken al te gader.
 
Aldus begaedde hi sinen vader
 
Ende gaf elc stucke enen giere
 
Ende lietse enweghe vlieghen sciere,
1145
Om dat hi ontsach dat hi verresen
 
Van dode te live soude wesen,
 
Ende hem dat rike soude ontgaen.
 
Dat was waerheit sonder waen.
 
Also nam Nabugodonosor ende,
1150
Om dat hi gode niet en kende.
 
Aldus ende in deser maniere
 
Waren ghemaect die overste quaertiere.
 
Maer het was om sconincs lachter,
 
Dat dit was ghelaten achter.
1155
In dien voet ooc van den scilde
 
Stont bescreven, alse men wilde,
 
Hoe Daris trike van Meden wan
 
Met Cyrus, den riken man.
 
Balthasar sat daer ghescreven,
1160
Die tien tieden coninc was bleven
 
Van Nabugodonosors gheslachte,
 
Die luttel up gode achte.
 
Hi maecte tenen tide feeste -
 
Aldus leest ment in die geeste -
1165
Mettien vaten diende men hem,
 
Die Nabugodonosor te Jherusalem
 
In die heleghe kerke nam.
 
Daerom was god up hem gram.
 
+Daer hi sat met sinen wiven
1170
Ende sine feeste soude driven,
 
Quam een hant van hemelrike,
 
Nemmeer en sach men sekerlike.
 
Soe screef drie woort, ende mettien
 
En mochte mense meer ghesien.
1175
Maer niemen van sinen lieden
 
En mocht ghelesen no bedieden.
 
Doe was ghehaelt Daniel,
 
Die prophete, ende laest wel.
 
Dit waren die woort, sijts ghewes:
1180
Mene.....Tegel.....Fares.
 
‘Coninc’, seide Daniel,
 
‘Ja en weetstu dat selve wel,
 
Dat dat rike dinen oudervader,
 
Nabugodonosorre, algader
1185
God gaf, ende hijs niet en kinde.
 
Daerom waert hi ghelijc den rinde
 
Seven jaer al ommetrent.
 
Dit heefstu selve wel bekent.
 
Nochtan en scuwestu ghene sonden
1190
Dore eneghe dinc in allen stonden.
 
Ooc en woutu niet laten,
 
Du en does di dienen metten vaten,
 
Die dijn oudervader nam.
 
Daeromme es god up di gram
1195
Ende hevet di al dit ghesent,
 
Daermede du saen sals sijn ghescent.
 
Mane dat bediet ghetal:
 
Dijn rike es ghetellet al,
 
Ende het hevet te vele gouts;
1200
Du sals verliesen dattu houts.
 
+Tegel dat bediet ghewichte:
 
Du salt dijn goet verliesen lichte.
 
Fares bediet besceet:
 
Di sal saen ghescien groot leet:
1205
Lijf ende rike dat sal bede
 
Van di sceden met groten lede;
 
Cyrus van Percen ende Daris van Meden
 
Sullen winnen die stat noch heden.’
 
Dit sprac hi, ende binder nacht
1210
Waert ghevaen met groter cracht
 
Babylonie, die goede stede,
 
Ende Baltasar versleghen mede.
 
Die twee coninghe verwonnense sciere.
 
Si daden ontleiden die riviere,
1215
Ende nam anderen loop, dan soe plach
 
Te voren over meneghen dach,
 
Ende dor die gate van den mure,
 
Daer twater plach te lopene dure,
 
Quam ghelopen in met crachte
1220
Tfolc ende wan die poort bi nachte.
 
Ende Cyrus liet in Babylone
 
Daris van Meden draghen crone.
 
Dit en was Daris niet, god weet,
 
Die jeghen Alexandere street.
1225
Al omtrent den scildes rant
 
Stont bescreven, hoe di wigant
 
Cyrus meneghen seghe vacht.
 
Hi wan Lidien met siere cracht
 
Ende al die grote rijcheit mede,
1230
Die Cresus hadde in meneghe stede,
 
Die die alre rijcste was te voren,
 
Die noch nooit was gheboren.
 
+Nochtan dore al dat hi verwan
 
So menich lant, so meneghen man,
1235
Die coninghinne Thamaris
 
Soe en achte niet al dis,
 
Een moghende wijf ende vermeten,
 
Ende vrouwe van den Massageten
 
Ende ooc van der magheden lant,
1240
Dat Amasonien es ghenant.
 
Soe vinc Cyrus, den edelen deghen,
 
Ende heeft hem thovet af ghesleghen
 
Ende waerpt met groten overmoede
 
In ene cupe vol van bloede.
1245
Soe seide ‘du begheres strijt;
 
Al bestuus sat, het es wel tijt.’
 
Aldus was ghene scilt ghedaen,
 
Als ghi moocht horen ende verstaen.
 
Die ander boec neemt hier ende.
1250
Nu hoort van den groten ghenende,
 
Dat Alexander daer ghesciede
 
Vore sconincs Daris liede.
 
God here, hoe moghen wi blideaant.
 
Altoos wesen of teneghen tide?
1255
Waerbi moghen wi die werelt minnen,
 
Daer wi luttel ane moghen winnen,
 
Enten lesten vinden niet,
 
Also men dagheliken siet?
 
Cyrus, die een groot here was,
1260
Also men hier te voren las,
 
Die so menighen prijs ghewan
 
 
 
- - - - sine name,aant.
 
Nochtan bleef hi met groter scame
1265
+Van enen cranken wive doot,
 
Die bi naturen es wel bloot.
 
Waerom mesdoen wi jeghen gode,
 
Die dlijf ons leent bi sinen ghebode,
 
Ende alsi wille, so eest ghedaen
1270
Met ons allen sonder waen?aant.
 
Elc hoede hem vor der sonden val!
 
In dien derden bouc staet al
 
Van Darise ende Macedo,
 
Wie so vacht ende wie so vlo.

Vorige Volgende