Tooneelpoëzy
(1731)–Katharina Lescaille–
Auteursrechtvrij
[pagina 420]
| |
Eerste tooneel.Prusias, Araspes.
Prusias.
Hoe! zonder myn bevel zo stout ten hoof te koomen?
Araspes.
Myn Heer, alle achterdocht word lichtlyk u benoomen,
Door Nicomedes deugd, alom zo hoog geächt.
Men hield elk, buiten hem, hierom met recht verdacht.
Zyn onverwachte komst verbreekt de eerbiedigheden
Die hy u schuldigh is, 'k beken het; en geeft reden
Om te onderzoeken, waar uit de oorzaak mag ontstaan
Van de onverduldigheid, die hem dreef herwaarts aan.
Prusias.
'k Weet die maar al te wel, en moet hem misvertrouwen,
En zyn verwaandheid voor een onderneeming houwen,
Die tegen myn gezagh zich aankant, 't welk hy schend,
En door zyn krygsgeluk niets boven zich erkent.
Hy strekt zich zelf een wet, en waant zyn eer te hoonen,
Zo zulk een Held als hy gehoorzaamheid zou toonen.
Araspes.
Dit was altoos 't gebruik der Helden, hem gelyk,
Die, volgende hun drift, vertraaden in het slyk
Den luister van hun roem; op hunne braave daaden
Hoovaardig, zynde met triomfen overlaaden.
En Opperhoofden van een Leger (dat gewoon
Gereeds is, op hun wenk, te volgen hun geboôn)
Zyn 't heerschen zo gewend, dat zy niet meerder weeten
Van onderdaanigheid, en meest hun pligt vergeeten.
| |
[pagina 421]
| |
Prusias.
Araspes, zeg noch meer: ja, zeg vry dat de naam
Van Onderdaan besmet de glory van hun faam;
Dat, schoon 't geboortelot de Kroon hen toe zal voegen,
Het wachten in hen baart een duld'loos ongenoegen,
Waar door zy meenen dat een Vader hunne Staat
Bezit, en buiten hun bestier te gronde gaat;
Dat hier uit duizenden van laagen zyn gesprooten,
Zo wel by het gemeen als eigen huisgenooten:
En gaan die niet zo ver, dat een verhaaste dood
Van 't leeven en gebied, dat hen zo lang verdroot,
Den Vader rooft, zal een geveinsd ontzagh hem laaten
Alleen den schyn van het regeeren zyner Staaten,
Steeds ondermynende de magt der Majesteit.
Araspes.
't Waar in alle and'ren nut, met veel voorzichtigheid,
Dit kwaad te stuiten, en in zyn begin te smooren.
Maar 't waar vergeefs dat gy hierom uw rust zoud stooren.
De Prins heeft deugd: gy zyt zyn Vader.
Prusias.
Indien ik
Geen gunstig Vader was, hy zou dit oogenblik
De magt der Majesteit gevoelen tot zyn schade.
De vaderlyke liefde alleen geeft hem genade,
Die hem verschoont, of wel die my bedriegt, en spaart
Tot een slagtöfferhand' der staatzucht. Hoe vermaard,
Hoe groot zyn deugd ook zy, 'k heb eindelyk te duchten,
Dat die eerlang zal voor zyn heerszucht moeten vluchten,
En, zonder vrees, natuur en kinderpligt verraân
Een dien 't verveelt dat hy zyn Vorst ten dienst moet staan,
Zal ook zyn Vader licht verveelen en ontëeren.
Een reeks van bloedige voorbeelden kunnen leeren,
| |
[pagina 422]
| |
Wanneer de heerszucht in 't gemoed neemt de overhand,
Niets sterker is dan zy, spyt allen tegenstand:
Zy maakt de deugd verstomd; natuur verblint zy de oogen.
Durf ik 't u zeggen, hy heeft my in de oorelogen
Te wel gedient, en in 't vergrooten van myn Staat
Verkleint myn roem, daar hy aan my niets overlaat.
Hy is myn onderdaan niet meer dan hy wil wezen;
En die my heerschen doet, moet ik als Meester vreezen.
Hy 's al te groot voor my in 't aanzien: het gezicht
Aanschouwt met tegenheid een' wien men is verpligt.
Zyn daaden spreeken zelf: al was hy ingetoogen
En stom, zyn byzyn stelt myn schuld my klaar voor oogen.
't Is of hy zeggen wil, 'k heb driemaal u gekroont,
Waar voor ik nimmermeer door u kan zyn beloond.
Want zo ik hem een kroon zal koomen na te laaten,
Zyn krygsdeugd heeft'er drie verknocht aan myne Staaten.
Ik beef en ben beschaamd, als ik dien grooten Zoon,
Met zyn verdiensten, en myn pligt, aan my vertoon;
Bevreesd dat hy, die my zo moedig heeft gegeeven
Drie Kroonen, licht'er één zal neemen, met myn leeven.
Wanneer hy tracht 't geen in zyn magt is te bestaan,
Zeg eens, Araspes, zeg, is 't niet met my gedaan?
Araspes.
Indien 't de Prins niet was, en meerder te mistrouwen,
'k Had deeze grondles der Staatkunde u voorgehouwen,
Dat, als een Onderdaan te groot word voor den Staat,
Hy zonder schuld verdient des Vorsten toorn en haat.
Men wacht' niet tot hy 't volk kan op zyn zyde trekken:
De magt te hebben moet voor misdaad hem verstrekken;
En een voorzichtig Vorst voorkomt hier meê, dat hy
Eerlang geen zwaarder straf verdien', door muitery;
Hier door verhindrende, tot voordeel van hun beide,
| |
[pagina 423]
| |
't Kwaas dat hem treffen zou, en 't kwaad dat hy bereidde.
Maar 'k heb u reeds, dat dit den Prins niet raakt, gezegt.
Prusias.
Wilt gy wel instaan dat hy nooit, door schyn van recht,
Zyn Broeder naar het hart, my naar de Kroon zal steeken,
Noch trachten om de dood van Hannibal te wreeken?
Gelooft gy dan, dat hy gerust aanschouwen zal
't Verlies van zyn Meestres, en 's Meesters dood en val?
Neen, laaten wy ons zelf niet vleijen: hy zal poogen
Zyn wraak te neemen, en hy heeft hier toe 't vermoogen.
Hy 's een opgaande Zon, van de Eed'len aangebeên,
Bemind van 't Krygsvolk, en 't behaagen van 't Gemeen;
Die, met de hulp gesterkt van 't Leger, komt voltrekken
Zyn toeleg, en 't Gemeen tot muitery verwekken,
Om te overvallen hen, die aan hun Opperhoofd
Noch trouw zyn. Maar hoe zwak men dat getal gelooft,
Zy zyn licht sterk genoeg om mynen troon te schraagen.
'k Wil echter trachten hem een weinig te behaagen,
Voorzichtig mengen met het vorstelyk gezagh
Een vaderlyke gunst; en, hem noch deezen dag
Na 't heir doen keeren, met een glory, die zyne ooren
Zal streelen, en zyn hart, hoe zeer gebelgd, bekooren;
En, onder 't roemen van zyn zege en heldendaân,
Hem zyn misdryf, en myn misnoegen doen verstaan.
Doch, zo hy zich beklaagt, en durft myn last vertreeden,
Zoude ik, wat heil dat ik ook van zyn dapperheden
En deugd ontfing, en noch mogt krygen, wel myn Kroon
En Staaten waagen aan 't vermoogen. . . . .
Araspes.
Daar 's uw Zoon.
| |
[pagina 424]
| |
Tweede tooneel.Prusias, Nicomedes, Araspes.
Prusias.
Gy zyt dan hier Prins! Maar wiens last heeft u doen koomen?
Nicomedes.
Myn eerzucht, Vorst, heeft die vrymoedigheid genoomen,
Om noch een Kroon u zelf op te off'ren; en, na de eer
Van uw omhelzingen, die 'k boven al waardeer,
Uw vreugd te aanschouwen in zo groot een oorlogszegen.
'k Bragt aan Bithinië en aan Pontus, door myn degen,
Gantsch Kappadocië, na winst van slag op slag:
Dies ik myn Vader en myn Koning, met ontzagh,
Kom danken voor die gunst, dat hy zich van myn handen
Bedienen wilde in het veroov'ren van die Landen,
En de eer gaf dat ik wierd, door zyn geluk, vermaart.
Prusias.
't Waar nutter, dat gy die omhelzing had gespaart.
Kost gy die dankbaarheid van ver my niet ontdekken?
Moest gy dien schoonen glans van uw triomf bevlekken
Met zulk een misdaad, die na myne Rykskroon tast?
't Verlaaten van myn heir en krygsmagt, zonder last,
Dat is een schuld, die elk zou, buiten u, betaalen
En boeten met zyn hoofd, spyt al zyn zegepraalen.
Nicomedes.
Ik heb gemist, 'k beken 't? Myn onvoorzichtig hart,
In al te driftige genegenheid verward,
Vervoerde my van 't spoor, en niets kon my weêrhouwen.
De liefde, die ik tot u had, om u te aanschouwen,
Bedreef de misdaad, en zy heeft myn pligt verkracht.
Zo 'k de eer van u te zien niet had zo veel geächt,
Had ik dan minder schuld? Neen, wat ik heb misdreeven,
| |
[pagina 425]
| |
Ik mis veel liever, in den loopbaan van myn leeven,
Iets van myn achting, dan den glans van uw gezicht.
Indien dit groot geluk, my spieg'lende in dat licht,
My strafbaar maakt voor u, 'k zal echter geenszins vreezen
Voor de al te strenge wet, zo gy moogt Rechter wezen,
En dat de vaderliefde in u een vonnis geeft
Van 't geen de kinderliefde in my bedreeven heeft.
Prusias.
De minste ontschuldiging eens Zoons, voor 's Vaders oogen,
Verkleint de schuld, en noopt het hart tot mededoogen.
Zie hoe 'k in u den roem van myn Gebied erken.
Ontfang dan de eer, myn Zoon, die ik u schuldig ben.
Terwyl Flaminius, om groot gewigt van reden,
Van my gehoor verzoekt, zult gy, op dat ik heden
Hem toon' dat gy de hoop zyt van myn heerschappy,
Zyn voorstel hooren, en antwoorden hem voor my.
'k Behouw alleen den schyn van Vorst, gy zyt het wezen;
Gelyk een morgenzon, eerst prachtig opgereezen:
Daar ik, aan 't daalen, in myns leevens avondtyd,
Alleen maar d' eernaam heb, terwyl gy Koning zyt;
En licht mis ik dien na 't verloop van weinig dagen:
Dies moet de Staat alleen u trachten te behaagen.
Ik geeve u heden hier 't bewys van. Maar vergeet
Ook niet uw misdaad: doch terwyl die, tot myn leed,
Kwetst de eer der Majesteit, kunt gy ze, op myn begeeren,
Verbeet'ren, en naar 't heir op 't spoedigst wederkeeren.
Wisch, door gehoorzaamheid, die smet van de Oppermagt.
Maak dat gy ze ongeschend, als ik ze ontfing, verwacht.
Geeft geen boos voorbeeld aan uw Nazaat, die, licht kwaader
Dan gy, mogt volgen op het voorbeeld van zyn Vader,
En 't kroonrecht schenden: ja al de Adel en 't Gemeen
Zoude, op uw spoor, als gy, 's Ryks wetten overtreên.
| |
[pagina 426]
| |
Leer hen, hoe dat de grootste en waardigste Onderdaanen
Het meest gehoorzaam zyn.
Nicomedes.
Ik zal dien weg hen baanen,
En volgen het bevel van uwe Majesteit.
Maar ik verzoek een loon van myn gehoorzaamheid.
Men is verschuldigt aan Armenië te geeven
Haar Koningin, op dat zy werd' ten troon verheeven:
Myn overwinning baant den weg daar toe; 't is tyd,
Dat deeze Zon, hier toe van 't Godendom gewyd,
Blink' aan den hemel van dat Koningryk. Gun heden,
Dat ik haar derwaarts brenge, en op haar troon doe treden.
Prusias.
Dit staat aan u; want hier toe word vereischt, myn Zoon,
Een Vorst, of een' die heeft het erfrecht tot myn kroon;
Maar ook een plegtigheid en pracht naar haare Staaten.
Terwyl ik alles zal hier toe bereiden laaten,
Zo keer naar 't leger, en verwacht haar.
Nicomedes.
Ze is bereid
Om derwaarts, zonder pracht of staat, te zyn geleid.
Prusias.
Neen, dit verkleinde haar waardy, zo groot gebooren.
Maar daar komt de Afgezant; 't is noodig hem te hooren?
Wy zullen ons terstond hier nader op beraân.
| |
Darde tooneel.Prusias, Nicomedes, Flaminius, Araspes.
Flaminius.
Reisvaardig wezende, doet my de Raad verstaan,
Dat ik aan u noch een verzoek heb voor te draagen.
| |
[pagina 427]
| |
Gy zult op 't hoogst, door uw toestemming, ons behaagen.
't Is Romen, die den Zoon van uw doorluchtig Bloed
Heeft twintig jaaren lang zorgvuldig opgevoed.
Gy kunt de vruchten van dien arbeid klaar ontdekken
In zyne deugden, en uw Stam uit de eed'le trekken
Van zyn gelaat: hy 's ook in staatkunde uitgeleerd.
Indien u dit behaagt, zo maak dat hy regeert.
Dit 's Romens bede: en wat misnoegen zou 't haar geeben,
Wanneer gy hem, gelyk een Onderdaan, liet leeven!
Maak dat ik heden hem mag zeggen, in wat Staat
Dat hy zal Koning zyn.
Prusias.
De zorgen, die de Raad,
En 't volk van Romen voor zyn eer en welstand stelden,
Zal 't Vaders hart nooit met ondankbaarheid vergelden.
'k Geloof, hy is bekwaam tot heerschen, en daar aan
Sla ik geen twyfel, na dat gy 't my deed verstaan.
Maar gy ziet hier, myn Heer, den Prins zyn' ouder Broeder,
Wiens dappere arm myn Staat verstrekt voor een' behoeder,
Daar hy my driemaal kroonde: en heden legt hy weêr
Een nieuwe zegekroon voor myne voeten neêr.
'k Ben eenige eer aan hem verpligt. Wil dan gedoogen,
Dat hy 't geluk geniet om u, voor my, te moogen
Antwoorden op uw eisch.
Nicomedes.
Het staat aan u een Kroon
Te geeven, als 't u lust, aan Attalus uw Zoon.
Prusias.
Deeze eisch raakt uw belang.
Nicomedes.
En 't uwe zal my heden
Alleen doen spreeken. Op wat grond en schyn van reden
| |
[pagina 428]
| |
Moeit Romen zich, daar gy noch leeft, met uw Gebied?
Regeer zo lang als gy 't geliefde licht geniet.
Laat Romen, en Natuur dan twisten, na uw leeven.
Prusias.
Zo groote Vrienden moet men geen misnoegen geeven.
Nicomedes.
Die uwe Staaten poogt te deelen, wenscht uw dood,
En, volgens Staatsbelang, is zulk een Bondgenoot. . . . .
Prusias.
Wil u met meer ontzagh voor Romen laaten hooren,
En niet de vriendschap van ons Bondgenootschap stooren.
Nicomedes.
Ik kan geen Koningen, dan met ontsteltenis,
Voor hen vernederd zien; en hoe de Zoon ook is,
Die Romen aan u gaf, 'k zou, zonder achterdenken,
Deeze eed'le gift aan haar, met blydschap, wederschenken.
Zo zyn gezicht zo zeer in staatkunde is verklaard,
Waarom zo schoon een schat niet voor haar zelf, bewaard,
Om, door die kostelyke opvoeding, hem te geeven
Het Burgermeesterschap?
Flaminius, tegen Prusias.
Hoe meer ge ons hoort weêrstreeven,
En hoonen, hoe men meer den aart van Hannibal,
Die touw'loos Romen haatte, in hem ontdekken zal,
En wat hy van hem leerde.
Nicomedes.
O neen! 'k ben onderweezen,
Van hem, dat ik uw Staat moest achten, maar niet vreezen.
't Strekt my tot eer dat ik zyn Leerling heeten mag.
En als Flaminius, met zulk een klein ontzagh,
Des grooten Hannibals verdiensten aan durft randen,
Kon 't wel eens zyn dat ik afëischte van zyn handen
| |
[pagina 429]
| |
Myn Meesters leeven, die, vervolgd van zyn geweld,
Zyn uiterste uitvlucht heeft in het vergif gestelt.
Hy kan ook wederom herroepen in zyn zinnen,
Hoe deeze Held, juist met zyn Vader te overwinnen,
Heeft over Romen met geluk getriomfeert.
Flaminius.
Die hoon is al te groot. . . .
Nicomedes.
Waar meê ge een Doode ontëert.
Prusias.
Verwek geen twist, maar spreek op 't geen my komt te vooren.
Nicomedes.
Wel aan, ik laat my op een and're wys dan hooren.
Ja, Attalus behoort te heerschen: Romen acht
Dit nodig; en terwyl het heeft al de oppermagt,
Zo voegt het Koningen, wanneer zy zulks begeeren,
't Gehoorzaam zyn, en haar beveelen te waardeeren.
De Prins is dapper en grootmoedig, ja, hy blaakt
In deugd en Majesteit, die een groot Koning maakt;
Maar wie kan een Romein straks op zyn woord betrouwen?
Laat ons de waarheid dan hier zelf eerst van beschouwen:
Laat hem uw Heir gebiên, op dat dit blyken mag,
En voor zich zelf doen, dat ik deê voor uw gezagh.
Dat hy dan, over zyn gewonnen Koningryken,
Met lof regeere, en zyn verdiensten elk doe blyken.
Hy kroone zelf zyn hoofd door dapp're heldendaân:
'k Leen hem hier toe myn arm, om onder hem te staan,
Als Veldheer, zo hy my deeze eer zal waardig keuren.
Men zag voorheen dit in den Roomschen Staat gebeuren.
't Was Scipio, die voor zyn Broeder trok te veld:
En, als Antiochus was door dees Oorlogsheld,
Gebliksemd van zyn troon, heeft hy, van elk gepreezen,
| |
[pagina 430]
| |
Zyn' jonger Broeder zelfs gehoorzaamheid beweezen.
De ryke Egeesche zee, het Hellespontsche strand,
En 't overige, dat van Asië aan ons Land
Noch grenst, kan een ruim veld aan zyne staatzucht geeven.
Flaminius.
Al wat in Azië noch over is gebleeven,
Heeft Romen onder zyn bescherming; en gy zult,
Zo ge uw triomfen meer uitbreiden wilt, de schuld
Van een verwoede orkaan des oorlogs op u trekken.
Nicomedes.
'k Weet hier op u den zin des Koninings niet te ontdekken,
Maar wel, indien 't gebeurt dat niets myn wil weêrstreeft,
Men dan zal zien wat kracht deeze uw bedreiging heeft.
Doch midd'lerwyl kunt gy die plaatsen doen versterken,
En my verhind'ren in myn opzet uit te werken.
Ruk uw Hulpbenden zaam: verzuim uw voordeel niet.
En zo Flaminius, als Veldheer, het gebied
Daar over voert, zo waar heel licht voor hem gevonden
Een Trasimeener Meir.
Prusias.
Gy hebt te haast geschonden
Myn gunst en goedheid, Prins. 't Recht van een afgezant
Eischt meer eerbiedigheid. 't Gezagh, in uwe hand
Gegeeven. . . . . . .
Nicomedes.
Laat my toe, myn Heer, dat ik mag spreeken;
Of laat my zwygen. Hoe! kan ik de magt zien breeken
Eens Konings? en voor hem, en de eer der Majesteit
Antwoorden, anders dan naar eisch van 't onbescheid?
Prusias.
Gy hoont my zelf, door zulk een spreeken. Wil betoomen
De drift, die u vervoert.
| |
[pagina 431]
| |
Nicomedes.
Hoe! is 't zo ver gekoomen,
Dat ik uw Staat moet zien bepaalen, en de hoop
Van myn verwinningen in 't midden van haar loop?
Dat gy word stout gedreigt? En zoude ik dan niet moogen
Met wederdreigen dit vergelden, voor uwe oogen?
Of moet ik hem dan noch bedanken, om dat hy
Zo openhartige verklaaring doet aan my,
Dat ik niet ongestraft myn zege zal vervolgen?
Prusias, tegen Flaminius.
Myn Heer, verschoon de drift der jeugd, te licht verbolgen.
De reden brengt hem door den tyd haast tot zyn pligt.
Nicomedes.
'k Voel, door de reden, reeds geöpend myn gezicht,
En 't zal, door ouderdom en tyd, noch meer verklaaren.
Zo ik in ledigheid versleeten had myn jaaren,
Gelyk myn Broeder, en geen and'ren heldenmoed,
Noch deugd, noch eer, dan die de inbeelding in ons voed,
Of een verwond'ring van de Roomsche heldendaaden,
Voor zyn gezicht gekroond met lof en lauwerbladen,
Zo had dan Romen licht uw Kroon my toegelegt,
Zo onverdeeld, als die aan myn geboorterecht
Behoort: men zou in haar zo groot een zorg niet speuren,
Om Attalus, voor my, ten rykstroon op te beuren,
Indien myn krygstriomf niet waar zo groot geweest;
Terwyl dat Romen is bekommerd en bevreesd,
Nu 'k aan Bithinië noch bragt drie Koningryken,
Dat zo veel magt, by een, de haare mogt doen wyken:
Die stracht zy die van een te scheiden. Dit 's de reên
Waarom dat Attalus moet heerschen; en, alleen,
Zo groot een deugd heeft, die ze in top van waarde haalen;
Ja, hem verheffen, kan het slechts my eer doen daalen,
| |
[pagina 432]
| |
By Alexander: dies behoorde ik af te staan
Myn erfrecht, of het loon van myn beroemde daân,
Op dat hy, in myn plaats, tot Koning wierd verheven.
Maar, 'k dank de Goden, die zo groot een lot my geeven,
Dat de onderneeming van myn moed, en heerschappy
Die 'k wacht, het voorwerp is der Roomsche jaloezy.
Gy kunt, Heer, als gy wilt, hen licht hier van geneezen;
Maar, denk niet, dat het zal met toestemming wezen.
Ik leerde nooit zo groot een lafheid. Die myn jeugd
Bestierde, wees my 't spoor der waare heldendeugd.
Flaminius.
Gy hebt, naar 'k merk, Prins, voor uw eigen waardigheden,
Belang en baatzucht, meer dan voor uw deugd, gestreeden;
En 't allerpryslykst van uw wapens uitgerecht,
Is, dat ge op 't hoofd van een verouden Vader legt
Den last dier zege, en als bewaarder in zyn handen
Stelt uw verwinningen; dewyl dat gy de Landen,
Die ge aan zyn Kroon bragt, u alleen hebt toegeleid.
Neen, 'k waande dat uw deugd en edelmoedigheid
Meer naar de daaden der Romeiene zou gelyken,
Die nooit henzelf van hun verwinningen verryken.
De groote Scipio, dien gy zo hoog waardeert,
Heeft van Karthage, dat hy won, niets meer begeert
Dan de eer, en bynaam, ter gedachtenis dier zegen,
Van Africanus, schoon 't hem alles vloeide tegen.
Doch die voorbeelden zyn alleen in 't Roomsch Gebied
Te vinden; 't oov'rig deel des Aardryks kent die niet:
En wat uw Staatkunde aanbelangt, die u gedachten
Te geeven schynt, als of wy vreesden voor de magten
Van zo veel kroonen, die ge in één smelt; laat u raân
Van hen, die in den grond het staatgeheim verstaan.
Zy zullen uw verstand geneezen van gebreeken,
| |
[pagina 433]
| |
En zulk een valsche waan. 'k Zal daar niet meer van spreeken,
Uit een ontzagh, dat ik den Koning draag. Neem tyd
Tot uw bedenking; en, zo gy te raaden zyt,
Moet gy uw oorlogsvuur voortaan niet meer bekleeden
Met rook en nevels van zo veel laatdunkendheden.
Zo zult gy eindelyk uw oogen zien verklaard.
Nicomedes.
De tyd geeft d' uitslag, die eerlang ons openbaart,
Of 't geen ik zeg gegrond op weeten is, of waanen.
Indien. . . . . .
Flaminius.
Indien gy zyt geneigd den weg te baanen,
Met uwe wapenen, tot de uiterste oorlogsëer,
Wy zullen nimmer u bepaalen. Maar, myn Heer,
't Is elk geoorloofd voor zyn Vrienden zorg te draagen;
Hen voor te staan, ten trots van die 't ook mogt mishaagen:
En, zo gy dit noch niet verstaan kunt, 'k ben bereid
Om 't u te leeren wat hier in verborgen leid,
Op dat u dit zo vreemd niet zou ter ooren koomen.
Voor uw rechtvaardig deel behoeft gy niet te schroomen:
Het Ryk van Pontus, en Galatië moogt gy,
Met Kappadocië, en Bithinië, uit de ry
Van uw Voorvaderen gedaald, alleen regeeren.
O neen! men komt geenszins voor Attalus begeeren
't Loon van uw zweet en bloed. Doch nu 't een misdaad strekt,
Dat Romen omtrent u slechts in bedenking trekt,
Om hem hier eenig deel in 't ryksgebied te geeven,
Zo zal ze uw wil, myn Heer, hier in niet tegenstreeven,
Noch in uw recht misdoen. Hy zal als Vorst gebiên,
En zonder dat gy zult uw Staat verminderd zien.
Tegen Prusias.
De Koninginne van Armenië moet heden,
| |
[pagina 434]
| |
Met eenen Bruidegom, op's Vaders rykstroon treeden.
Neem die gelegenheid, zo schoon voor hem, in acht,
Terwyl gy over haar 't gezagh hebt en de magt.
Nicomedes.
Zie daar 't geheim, waar door hy kan een Kroon bekoomen,
En zonder dat 'er iets van 't myne word genoomen.
Die vond is teder; maar zo loos niet, of, verlicht
Door zulk een omweg, noch veel klaarder myn gezicht.
'k Zal my hier op, zo kort als 't moog'lyk is, verklaaren:
Gy zult in die Prinses het heilig recht bewaaren
Eens Koningins, gelyk zy is; of 'k zal 't met moed
Handhaaven, schoon 't ook waar' ten kosten van myn bloed.
Ik waarschouw u, dat gy haar recht laat ongeschonden,
En zeg, dat nimmermeer de Koningen gebonden
Aan wetten zyn, schoon dat zy leeven in uw Staat:
Dat gy haar dan haar keur alleen behouden laat.
Prusias.
Hebt gy niets anders, Prins, met d' Afgezant te spreeken?
Nicomedes.
Neen, of de Koningin moest myn geduld verbreeken.
Prusias.
Hoe! stelt ge u tegen haar? ô Welk een stout bestaan!
Hoe ver zal eind'lyk uw baldaadigheid noch gaan?
Nicomedes.
Niet verder als om my te zwygen te verplighten,
Of myn stilzwygen af te breeken: 'k zal nooit zwichten.
Ik waarschouw u noch eens, dat Laodise zy
Als Koningin geächt, van alle wetten vry.
Ik ben't, die dit verzoek.
| |
[pagina 435]
| |
Vierde tooneel.Prusias, Flaminius, Araspes.
Flaminius.
Hoe! zal hy, altoos reden
Van argwaan zoeken, en geduurig zyn te onvreden?
Prusias.
Wat wonder is 't dat hy hier misnoegen vind,
Als Minnaar zoekende, terwyl hy teder mint,
En opgeblaazen door zyn zege is, dus verbolgen
Zyn vlam te ontveinzen? Maar elk moet zyn noodlot volgen.
De min der Koningen knoopt nooit hun huwlyksband.
De redenen van staat behouden de overhand,
En blusschen 't minnevuur.
Flaminius.
Maar nu 't grootmoedig harte
Van Laodise voelt de zelfde minnesmarte,
Zal ze onverzet'lyk zyn.
Prusias.
Neen, neen, 'k staat voor haar in,
Myn Heer; ze is ons geheel, maar ook een Koningin:
Die staat schynt eenige beleefdheid te begeeren,
En, schoon ik over haar volkoomen mag regeeren,
Ik wil met zachtheid myn gestrenge magt bekleên,
En liever myn geboôn bedekken met gebeên.
Kom, gaan we om haar te zien; en stel haar dan voor oogen,
Als Afgezant, dees echt: ik zal, met myn vermoogen,
Uw voorstel schraagen, en geleiden u, myn Heer,
Op dat zy weet' met welk een ernst ik dit begeer.
Einde van het Tweede Bedryf. |
|