Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 2: Neder-Duitschland

Voate Hähnk⁽⁵⁾. [Hinterpommern (Binnenland).]

Voate Hähnk was fliet'g, syn Fru, dat Haun⁽⁶⁾ was ful. Sei mauk⁽⁷⁾ sick nischt to goade⁽⁸⁾, un schafft sick nischt, as wat sei upatt⁽⁹⁾. Voate Hähnk hadd 'n grote Pott, dei was vull Grütt' un Fige⁽¹⁰⁾. As't nu kolt wurd un Schnei feil, kunn dat Haun buten⁽¹¹⁾ kei Fauder finne. Nu hungert ehr un sei besünnt sick, wat Voate Hähnk in sym Pott hädd. Dat stund em an un mücht' 't frete. Nu laug⁽¹²⁾ sei un säd to ehrm Mann: Voate Hähnk, morgen is Sünndag, un us Frünn loate ehr Kind christen, ick bin tum Vadderer bäde⁽¹³⁾, schall ick man hen? Voate Hähnk säd: Joa. Nu gung dat ful Haun hen un söcht 'n Pott, wo em Voate Hähnk verstäken hadd un att em schlicht⁽¹⁴⁾ af. As sei noa Huus kamm, fraug ehr Mann: Wo hitt⁽¹⁵⁾ dyn Päht⁽¹⁶⁾? Sei säd: Schlicht af. Voate Hähnk säd: dat is 'n narrsch Noam. As't wedder Sünndag was, sprack dat Haun to ehrm Mann: Voate Hähnk, Voate Hähnk, ick bin to Vadderer bäde, schall ick man hen? Voate Hähnk säd: joa. Nu gung syn Fru hen, söcht syn Pott un att em half ut. As sei noa Huus kamm, fraug ehr Mann: wo hitt dyn Päht? Sei säd: Half ut. Voate Hähnk wunnert sick un säd: Narrsch noam. So dehd ok dat ful Haun tum dridde Moal, fratt 'n Pott ut un stülpt em üm, un säd to ehrm Mann: Myn Päht hitt Stülp üm. Voate Hähnk wunnert sick. Nu kräj Voate Hähnk eis⁽¹⁷⁾ sülwste Hunger up wat Gaud's⁽¹⁸⁾, gung un söcht syn Pott. Doa sach⁽¹⁹⁾ hei, dat de Pott ümstülpt was. Nu feil em glicks in, wo⁽²⁰⁾ syn Fru seggt hadd, dat ehr Pähte heite: Schlicht af, Half ut, Stülp üm. Dat argert Voate Hähnk un wurd wild, dat em syn Fru vörloage. Nu namm hei se un sedd se up't Hoakelwark⁽²¹⁾. Doa sadd nu 't Haun un hadd Frucht⁽²²⁾, wyl sei loagen hadd. Nu kamm d'Hoawk⁽²³⁾, namm se un drägt se wig in syn Huus. As sei doa were, gefeil sei em un leit⁽²⁴⁾ se läwe un mauk se to syn Wirthin, wyl em syn Fru sturwe was. As Voate Hähnk dat erfaur, verdroot 't em un wull syn Fru wedder

(5) Voate Hähnk, Vater Hähnchen.

(6) Haun, Huhn.

(7) Sei mauk, sie machte.

(8) To goade, zurecht, bereit für die Zukunft, in Vorrath.

(9) Upatt, aufasz.

(10) Fige, Backobst.

(11) Buten, drauszen.

(12) Laug, log.

(13) Tum Vadderer bäde, zum Gevatter gebeten.

(14) Schlicht, gerade, eben, glatt.

(15) Wo hitt, wie heiszt.

(16) Päht, Pathe.

(17) Eis, einmal, einst.

(18) Gaud's, Gutes.

(19) Sach, sah.

(20) Wo, wie.

(21) Hoakelwark, auf den hohen Strauchzaun.

(22) Frucht, Frucht.

(23) Hoawk, Habicht.

(24) Leit, er liesz.

[p. 303]

hoale. Nu mauk hei sick 'n Woag'⁽¹⁾ van Splitt un namm 'n Pits'k van Tweern⁽²⁾ un faur af. As hei 'n kort Inn⁽³⁾ föahrt⁽⁴⁾ was, begegnet em 'n Knul⁽⁵⁾ Wull un drin 'n Stoppnoadel. Dei bütt⁽⁶⁾ em ‘gude Dag’ un säd: Voate Hähnk, Voate Hähnk, wo wist hen? Hei seggt: Noa'm Hoawken-Nest, noa'm Hoawken-Nest, myn Fru wedder hoale. Stoppnoadel batt em un säd: nimm my doch mit. Voate Hähnk säd: Du breckst my d'Woage. Wat wist Du doa? Nu seggt Stoppnoadel: ik schall⁽⁷⁾ my räche, 'n Mäke⁽⁸⁾ schickt my, dei stoppt sick mit my 'n Strump, ünner dat kamm d'Hoawk un namm ehr 'n Lamm. As Voate Hähnk dat hört, leit hei se upsitte un faure dei Beid' sülwanner. Nu kamm 'n ful Gaus'-Ej⁽⁹⁾, bütt ‘gude Dag’ un fraug: Voate Hähnk, Voate Hähnk, wo wist hen? Voate Hähnk säd: noa'm Hoawken-Nest, noa'm Hoawken-Nest, myn Fru wedder hoale. Dat Ej batt: nimm my doch mit. Voate Hähnk säd: Du breckst my d'Woage, wat hädd hei dy doan⁽¹⁰⁾? Dat Ej sprack: Hei namm d' Gaus ehr Göszle⁽¹¹⁾ un ick schall ehr räche. Nu leit Voate Hähnk ok dat Ej upsitte un faure dei tosame sülwdridd. Nu kamm ok 'n Aent', dei wull mit un kloagt, dat d'Hoawk ehr all ehr Kinner noame hädd'. Voate Hähnk namm ok diss' Aent' mit. Drup kümmt noch 'n Zeegenbuck lope, dei sach schlimm ut, syn Ooge were roth vam Weine un syn Wange were noch natt van Throane, wyl em d'Hoawk syn einzig Kind noame. Voate Hähnk namm em mit. Tum letzten stond 'n Hauklotz am Weg', dei reip un wull ok mit. Voate Hähnk wull eirste⁽¹²⁾ nich un säd: Dy hädd hei doch nischt noame. Dei Hauklotz säd: My hädd hei woll nischt noame, awerst hei hädd up my alles schlacht, wat hei namm, un bei hädd my schünnt⁽¹³⁾, doa hei up my Blaut van manch ünschüllig Deird⁽¹⁴⁾ vergoot. Doa namm ok disse Voate Hähnk mit un faure nu sei tosame un keime⁽¹⁵⁾ kort noa Middag in't Hoawken-Nest. D' Hoawk was nich in, so ginge sei drist in't Huus un truffe dat Haun, dat was vergnögt, wie't syn Mann sach, leip⁽¹⁶⁾ up em tau un gaff em 'n Pusz⁽¹⁷⁾. Daun⁽¹⁸⁾ gung sei un sloot⁽¹⁹⁾ up un hoalt Brodt un Fleis'k. Daun eite⁽²⁰⁾ sei un weren vull Freud. Nu heil⁽²¹⁾ sick Voate Hähnk nich up, namm syn Fru un faur met ehr noa Huus. Doa dehd sei em gaut un was 'n fliet'g⁽²²⁾ Wyf.

Awerst d'Hoawk kräj⁽²³⁾ syn Stroaf. Eh hei van syn Jagden kamm, verstoaken sick, dei Voate Hähnk mitbröcht hadd. Stoppnoadel leggt sick up'n Grootvoatestaul, Ful-Ej krop in d'As'k⁽²⁴⁾, d' Aent' sedd sick in d' Woatertunn, Zeegenbuck verstack sick hinner't Handauk⁽²⁵⁾, Hauklotz steeg up't Dack. As nu d' Hoawk kamm un fund syn Wirthin nich, dei em bett nu koakt un broade hadd, verdroot 't em sehr. Hei sätt sick up'n Staul, doa prikt⁽²⁶⁾ em Stoppnoadel, faur em in't Lief, dat hei upsprung un wull sick Licht moake. As hei nu in d'As'k scharrt, truff hei dat Ej, dat sprung un

(1) 'N Woag', einen Wagen.

(2) 'N Pits'k van Tweern, eine Peitsche von Zwirn.

(3) Inn, Ende.

(4) Foahrt, gefahren.

(5) Knul, Knäuel.

(6) Bütt, bot.

(7) Schall, soll.

(8) Mäke, Mädchen.

(9) 'N ful Gaus-Ej, ein faules Ganse-Ei.

(10) Doan, gethan.

(11) Göszle, Gänschen.

(12) Eirste, erst.

(13) Schünnt, geschändet.

(14) Deird, Thier.

(15) Keime, kamen.

(16) Leip, lief.

(17) Pusz, Kusz.

(18) Daun, dann.

(19) Sloot, schlosz.

(20) Eite, aszen.

(21) Heil, hielt.

(22) 'N fliet'g, ein fleisziges.

(23) Kräj, bekam, kriegte.

(24) As'k, Asche.

(25) Handauk, Handtuch.

(26) Prikt, sticht.

[p. 304]

begoot em 't Gesicht. Nu kräj hei 'n Schreck, wyl hei stunk un wull sick was'ke. Nu kamm hei by d' Tunn, wo d'Aent' verstäke was. Dei schlaug met ehr Flöagel un mauk em natt bett⁽¹⁾ as hei wull. Nu gung hei noa'm Handauk un as hei 't to foaten⁽²⁾ kräj, stött em Zeegenbuck beid' Ooge ut. As hei didd vernamm, wull hei pröwe, of hei noch seie⁽³⁾ künn, tratt ut d' Huusdöar, doa feil Hauklotz raf⁽⁴⁾ un truff em, dat hei stracks dod bleew.

Nu hadd de Deiw funne, wat alle Deiwe hört.

Firmenich.

(1) Bett, besser, mehr.

(2) Foaten, fassen.

(3) Seie, sehen.

(4) Raf, herab.