Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 2: Neder-Duitschland

Hans Höhnk.

Dat wehr'n prächti Wedder, as uns' Jägercorps in't Jahr achteinhunnert neg'n un veerti op'n Sünndagnamdag op dat lütte Dörp H....to marscheer. De Sünn schien so fründli; se brenn ni so dull, un versteek ok ni denn un wenn ehr blied Gesich achter so'n Paar dustere swarte Wulk'n, um mit uns Bukiek⁽²⁾ to spehln, sunnern se lach uns so blied to, un ehr lütt'n Kinner, de Strahl'n, harr'n so väl Freud an uns' blanken Gewehr'n, dat se gar ni davun affinn'⁽³⁾ kunn'.

Dat wehr denn Dag wirkli'n Pläseer to marscheer'n, un wi sung'n so väl schöne Leeder, dat de lütt'n Piepvagels in de Luff vör Verwunnerung meist dat Stillswieg'n kreeg'n. Uns' Major, de ok so rech op sin Jüst⁽⁴⁾ wehr, harr sin Spasz daran, un as wi uns heesch gröhlt⁽⁵⁾ harr'n, wehr he so gut, un leet uns' schöne Musik en recht'n Lustig'n opspehln, dat uns de Been ünner 't Lief rut flog'n, as schull'n wi'n Parademarsch mak'n. - Ach un wat worr da för Jux⁽⁶⁾ makt! dat wehr ganz wat Gefahrlich's! -

En jede Kumpanie hett tomeist ehr'n Spaszmaker, un ok so'n unglückli Minschenkind, dat jümmers herhol'n mutt, wenn anner Lüd sik'n bet'n Tiedverdriev mak'n wüllt. De Spaszmaker vun unse Kumpanie wehr'n echten Hamborger Jung, Schutenföhrer vun Profeschon, un'n banni plaseerlich'n Kerl, de jümmers wat to lachen harr. De Snack sleet em sin Dag ni ut; jümmers harr he wat Frisch's, un wull All'ns ni lück'n, so fung he an, sin besten Fründ optotreck'n⁽⁷⁾, un dat wehr'n Scholmeister, dat heet, so een, de de Scholmeisterie eerst leer'n wull, un noch ni op't Seminar wesen wehr. En snakschen Kerl wehr't, dat mutt ik segg'n! -

(2) Bukiek spehln, Verstecken spielen.

(3) Affinn', absehen (scheiden).

(4) Op sin Jüst, in seinem Element.

(5) Gröhlt, gejauchzt.

(6) Jux, Juchei.

(7) Optotreck'n, zum Narren zu haben.

[p. 194]

Vun bab'n wehr he ganz un gar ni so uneb'n⁽¹⁾, awers vun nern⁽²⁾ seeg he egentli ganz schabbi⁽³⁾ ut: ik heff min Dag ni so'n schewe Been sehn, un dato harr he noch Plattföt. Marscheer'n kunn he awers as'n Tüt⁽⁴⁾; jümmers wehr he vöran, wenn't to't Eten oder in't Quarteer gung, un blot wenn de blauen Bohnen de Luff unseker mak'n, leep he, dat he achter de Front kehm. Man kunn just ni segg'n, dat he bang wehr, nä bewahre, awers denn kehm he op eenmal darachter, dat sin Kammerad'n em för'n Griesen⁽⁵⁾ harr'n; un frog em denn een oder de anner: ‘Persetter, wa wullt denn so gau hen!’ - so schreeg he: ‘Ach wat! se holt mi da vör' jümmers för'n Narr'n!’ -

De Scholmeister wehr nu denn Schutenföhrer sin besten Fründ; se stunn' tosam in't Glidd, harr'n een Lepel un een Piep tohopen, un leeg'n Abnds jümmers bi'n anner in't Stroh. Passen däh'n se eg'ntli gar ni to'n anner, awers dat wehr eenerlei, se wehr'n bannige Frünn, un wenn de Schutenföhrer sin Slapkammerad ok fakens ins brüd'n⁽⁶⁾ däh, so leh⁽⁷⁾ he dat awers doch ni eenmal, dat anner Lüd dat ok däh'n. De Scholmeister harr'n gut Hatt, un drog nix na, un harr sin Fründ dat malins to dull makt un em vertör'nt, so bruk de em blot malins äwer sin Backen to aih'n, un to segg'n: ‘Min Hannes muszt ja ni bös wesen!’ - un All'ns wehr verget'n. Hüt harr he denn Persetter ok wedder gehöri bi de Flünk un kunn gar ni ophör'n äwer sin Teckelbeen⁽⁸⁾ to snack'n, bet de Scholmeister oppen letzt'n Enn säh: ‘Lasz mich in Ruh, Hamburger!’ - awers nu gung de Skandal eerst rech los: ‘Wat hett de Scholmeister seggt!’ schreeg'n de Achtersten von de Kumpanie. ‘Lasz mich in Ruh! hett he seggt!’ schreeg'n de Vörsten, un denn säh wedder een: ‘Wakeen hett seggt: Lasz mich in Ruh?’ - un alltohopen gröhl'n se denn: ‘dat hett de Scholmeister seggt!’ -

Dat wehr dabi'n Gelach' un Geschrich, dat wi uns wunnern däh'n, as op eenmal ‘Schritt gehalten!’ kummandeert worr, un richti wehr'n wi dich vör uns' Statschon, wanem wi'n paar Dag Rast hebb'n schull'n.

Dat lütt Dörp seeg banni nett ut, leeg mern⁽⁹⁾ mank 'n grot Holt, wat denn Köni tohör, un dich vörbi gung dat schöne Water vun de Schlei. Hier wehr'n noch gar keen Suldaten herkam' un man harr dar vun'n ganzen Krieg nix markt as bi Schuerns mal ut wiede Feern denn Kanondunner hört. Dat wehr uns ok ganz rech; denn wakeen toeerst kummt, mahlt toeerst, un wi kunn wiss äwertügt wesen, dat wi'n paar Dag leben worrn, as uns' Herrgott in'n Himmel.

As wi an't eerste Hus kehm, muss' unse Musik 'n Lustig'n opspehln, un een, twe, dre, wehr dat ganze Dörp oppen Hupen, nieschieri, wat da wull los wesen much.

Hei, wa juchen se, as se uns wies worrn, un wa schreeg'n se ‘Hurrah!’ dat wull gar ni wedder ophör'n, so'n Freud wehr dat. Old un Jung, Grot un Lütt, wehr jüst, as unklok; de Een smeet sin Mütz in de Hög,

(1) Uneb'n, übel.

(2) Nern, unten.

(3) Schabbi, schäbig.

(4) Tüt, Vogel (Regenpfeifer).

(5) Griesen, Narren.

(6) Brüd'n, zum Besten haben.

(7) Leh, litt.

(8) Teckelbeen, Beine wie von einem Dachshund.

(9) Mern, mitten.

[p. 195]

de Anner schot koppheister⁽¹⁾, un noch'n Anner leep in'n Krog oder na 'n Häker⁽²⁾, un koff'n Fiefkannshot Brannwin, un blot een oder twe ole Lüd mit sülwerwitte Haar, de all mehr belevt harr'n, leet'n sik ni verblüffen. Truri schütt'n se ehr'n grauen Kopp, un sähn so ganz lies vör sik hen: ‘Schad! Schad um de armen Jungs!’ -

De jungen, smucken, drallen Derns mit ehr bunten Kappen, un rothbunten Röck, lach dat Hatt ünner den Spencer, as se all de smucken Jäger in de schöne prächtige Mundur wies worrn. Se wehr'n so schu; een steek sik jümmers achter de anner, un doch wull'n se geern all'ns sehn, un nu wispern se sik wat in de Ohr'n, un denn stött een de anner in de Siet, un denn kunn een sik ni länger hol'n, un schreeg ganz lut: ‘Kiek mal Antje, wat 'n smucken!’ - un keek so'n smucken Kerl mit sin glönigen⁽³⁾ Ogen malins hen na de lütt'n Buerderns, un nück een vun se to, so worr'n se roth äwer't ganze Gesich, as 'n Krew, un wussen ni, wa se sik barg'n schull'n.

As wi nu endli na'n groten frien Platz marscheert wehr'n, worr ‘hallt’ kummandeert, un nu kreeg'n de Buern erst to wet'n, dat wi'n paar Dag bi se in't Quarteer ligg'n schull'n. Wehr de Freud noch ni grot wesen, so worr se't nu; dat wehr en Jubel un keen Enn; een wull noch mehr Inquarteeren hebb'n, as de anner. ‘Rührt Euch!’ schreeg de Major, as de Quarteerzeddels utdeelt wehr'n, un nu gung de Kuddelmuddel⁽⁴⁾ los. De Uennerafzeers maken gliek Bröderschopp mit denn Fiefkannshot, un de Jägers leep'n na de Derns, un sparken graft damank rum, un fiecheln un smeicheln, dat se bald ganz vertrut mit se worrn, un männi een lütt Dern, de eerst so schu un bang wesen wehr, versprok, dat se Ab'nds Klock neg'n alleen bi de grot Eek eben ut Dörp rut wesen wull.

Op min Quarteerzeddel stunn: ‘Hans Höhnk.’ Ik wull jüst'n lütt'n Jung frag'n, wanem de Buer Hans Höhnk wahn' däh, as ik op eenmal dich achter mi 'n Kerl mit'n Bar'nstimm schrieg'n hör: ‘Jungs, wakeen schall vun jüm na Hans Höhnk!’ - Ik dreih mi um, un seeg dar'n Kerl vör mi stahn, denn ik dat gliek anseeg, dat he dat wull seggt hebb'n muss, so'n Kerl wehr dat. He wehr minstens noch'n Kopp grötter as uns' Flügelsmann, de ok jüst ni lütt wehr, un harr Schullern noch'n mal so breet, un Arms un Been as'n Peerd. ‘Na, de mutt awers Knäw⁽⁵⁾ hebb'n!’ dach ik, un gliek schull ik't wies warrn.

As he noch eenmal anfung to schrieg'n: ‘Wakeen schall na Hans Höhnk!’ geev ik em min Zeddel. Nieschieri keek he mi an vun nern bet babn, awers he harr ni sobald min Fännritressen un min groten Sawel seh'n, as he anfung to schrieg'n: ‘Hurrah, ik heff'n Fänneri⁽⁶⁾!’ - un een twe dre, nehm he mi oppen Arm, as'n lütt Kind, un drav mit mi af. Na, ik harr al Välens belevt, awers so wat wehr mi in min ganz Leben denn doch noch ni passeert! Ik arger mi ni weni, dat en Buer sodenni mit mi umsprung, mit mi, den Fänneri, de so'n wichtige Person wehr un jo keen lütt'n Hup'n, dat man em man so as'n lütt Dietdeik'n⁽⁷⁾ hüscheln⁽⁸⁾ kunn.

(1) Koppheister, kopfüber.

(2) Häker, Höker (Kaufmann).

(3) Glönigen, glühenden.

(4) Kuddelmuddel, (Durcheinander), Spektakel.

(5) Knäw, Kraft, Stärke.

(6) Fänneri, Fähnrich.

(7) Dietdeik'n, verhätscheltes Kind.

(8) Hüscheln, schaukeln, wiegen.

[p. 196]

De Major un Afzeers heel'n sik den Buk, un lachen, dat se de Thran' ut de Ogen kehm', un de Jägers schreeg'n ganz verwunnert: ‘Jeses, nu kiekt ins denn dicken Fänneri an! wanem will de hen!’ - Hans Höhnk drav mit mi af un kehr sik ni an min Spatteln. Ik seeg ok bald genog in, dat mi dat nix hölpen worr - denn de Kerl heel mi so fast as'n Schruwstock - un dat wehr darum ok dat Beste, wat ik dohn kunn, de ganze Sak för Spasz to nehm'. Ik trock also min Sawel ut de Scheed, un kummandeer: ‘Marsch! marsch!’ un Hans Höhnk leep as dat beste Peerd. Wat kunn de verdöwelte Kerl lop'n! Dat du'r ok keen dre Minuten, so wehr'n wi bi sin Hus.

To'n Glück'n worr ik bitied'n wies, dat dar man'n lütt Dörlock weer, sunst harr he mi in sin Freud wull ok noch denn Kopp mit afret'n. ‘Holt Pusz, Hans Sievers!’ schreeg ik, ‘prrrr!’ Dat hölp, he stunn still, un sett mi ganz sach'n wedder dal. Mit dat bliedste un fründlichste Gesich vun de Welt kneep he mi nu to'n Willkam' so gräszli de Hand, dat ik vör Wehdag⁽¹⁾ meist lud utschreg'n harr; awers dat mark he gar ni, he harr sik wull gar nix dabi dacht, un däh dat ut luder Frünnschopp för mi. He muss dat awers doch wull ni so rech för passend hol'n, dat he mi oppen Anm na Hus drag'n harr; denn he säh na'n lütten Stot: ‘Herr Fänneri, se hebbt dat doch wull ni för ungut nahm', ik freu mi so unbanni, dat ik mi ni hol'n kunn!’ -

Na, wat schull ik dohn! - Ik harr't gewisz lewer sehn, wenn he sik ni so unbanni freut harr; denn mine Kammeraden worrn mi gewisz noch lange Tied damit för'n Narr'n hol'n, un min Hand däh mi ok noch gruli weh; awers ik mak so'n blied Gesich, as ik man jichens⁽²⁾ kunn, un säh, dat he mi'n grot Pläseer makt harr. Da juch he op un schreeg ‘Hurrah’ dat de Finstern klarr'n, un as sin Olsche rutkehm un frog: ‘Tum Döwel, Kinners, wat geiht hier los?’ so harr weni feilt, un he harr mi wedder oppen Arm nahm un mit mi rum danzt oppe grot Däl. Sin Fru freu sik ok gewalti äwer de grote Ehr, dat se'n Fänneri mit'n groten Sawel in't Quarteer kreg'n harr, un wuss gar ni, wat se mi All'ns to Lew dohn schull. Een twe dre worr hulter de pulter de Kaffeeked'l rinbrocht, un Botterbrodt un Kees oppen Disch sett, un nu schull ik'n beten Fröhkost to mi nehm'.

Mit sin verfluchte Fründlichkeit un Freud harr Hans Höhnk mi nu meist all wedder toschann makt; he krag⁽³⁾ mi so väl Tassen Kaffe in, un propp mi so väl Botterbrodt in'n Hals, dat ik meist keen Luff krieg'n kunn. Endli leet he mi tofred'n, un nu mak ik, dat ik na min Stuv kehm. Hier smeet ik mi in'n Lehnstohl un japp⁽⁴⁾ na Luff. Min Bedeenter much mi wull för verrückt hol'n, denn he mak'n ganz verwunnert Gesich, as ik anfung to schimpen äwer min slech Quarteer. ‘Herr Fänneri,’ säh he, ‘dat is ja'n ganz schön Quarteer! - beter kriegt se dat narms!’ - Na in sin Sinn harr he Rech, denn he wehr'n Fretsack, de mit sin Ratschon sin Dag ni utkam' kunn, un sik hüt mal orntli wedder satt eten harr; un ik harr to väl kreg'n, un schull meist bass'n⁽⁵⁾.

(1) Wehdag, Pein, Weh.

(2) Jichens, irgendwie.

(3) Kragen, nöthigen, auffordern mehr zu essen oder zu trinken.

(4) Jappen, schnappen.

(5) Bass'n, bersten.

[p. 197]

Na'n paar Dag mak ik min gud'n Weert dat awers begriepli, dat'n Fänneri ni so väl eten kann, as'n Buer, un he leet ok sin Kragen na; awers jeden Middag, wenn ik min Gawel weglegg, keek he mi so ganz aparti an, schütt mit'n Kopp, un säh: ‘Herr Fänneri, se mät mi awers wahrafti mehr et'n, se kamt mi sunst ganz vun de Föt!’ -

Wi worrn nu vun Dag to Dag jümmers betere Frünn, un he drück mi ok ni mehr so fast de Hann, as he mark, dat ik dat ni verdreg'n kunn. Ik much em oppen letzen Enn höllisch geern lied'n, denn wenn he ok malins mit de Plumpkül⁽¹⁾ kehm, un een mit de Mistfolk⁽²⁾ ketteln⁽³⁾ wull, so wehr he doch vun Hatt'n en prächtig'n Kerl, un meen dat gut.

Wat harr de Minsch awers för Knäv: dat wehr wat grulichs! He kunn ganz flödi en Peerd oppe Nack nehm', un fakens ins seeg ik em de steile Bähntrepp ropl'op'n, ünner jeden Arm 'n Tün Weet oder ok Bohnen, un dabi smök he ganz lusti sin Bräsel⁽⁴⁾, as wehr dat gar nix. De lewe Gott weet dat all'ns doch egentli prächti intorich'n: hitzige Lüd, de jümmers gliek dat Füer to't Dack rutgeiht, bünt tomeist man flödi⁽⁵⁾ un lütt, un ehr Kräff ni, wenn so'n lütt'n Jiffer⁽⁶⁾ vun Kerl se an de Kleeder kummt. So gung dat ok mit Hans Höhnk; he weer so gutmödi un leet sik lewer slahn, as dat he sülm wat utdeel. Dat Tügnisz geev em ok sin Persetter⁽⁷⁾, de em ach Jahr in de Mak hat harr, un em oft oppen Dössel sitt'n musz. - Dumm wehr Hans Höhnk egentli ni, denn as he kunfermeert warrn schull, kunn he all ganz billi lesen, wenn he sik mit dat Bokstabeern en beten Tied leet; un wenn he in't Schrieb'n un Rek'n jümmers de ünnerst in de Schol wehr, so leeg dat, säh de Persetter, blot daran, dat he keen Anlagen dato harr. Sunst muss he bi alldem doch'n kloken Jung wesen, denn Ostern un Martini broch he jümmers'n wunnerschön prenntes⁽⁸⁾ Tügnisz mit na Hus, warin hübsch un dütli to lesen stunn, dat Hans Höhnk jümmers flieti un opmerksam wesen wehr, un banni väl lehrn däh. - De bösen Lüd sähn frieli: ‘dat kummt vun de Eier un fetten Gös, de jümmers op denn Persetter sin Käkendisch leggt ward,’ awers wenn man allns löb'n will, wat de Lüd seggt, denn kann man unklok warrn; de Lüd snackt wull wat.

As Hans kunfermeert warrn schull, snack de Persetter frieli ganz anners, un säh, dat Hans so dumm un däsi⁽⁹⁾ wehr, as sin Vader sin Kalwer; awers dat harr sin guden Grünn.

De Persetter harr nämli de leidige Maneer, wenn he tageln⁽¹⁰⁾ wull, denn Kopp vun de Jungs mank sin Been to stek'n, un denn düchti optodunnern. Hans Höhnk harr ok malins wat utfreten⁽¹¹⁾: ik löv he harr de Jungs, de vör em seet'n, achter mit'n Nadel prickelt. Dat mak em nämli jümmers en gruliches Pläseer, un he wull sik meist dot lachen, wenn so'n Jung op eenmal ut'n Drom in de Höch flog, as wehr de Bank, wa

(1) Plumpkül, lange, dicke Stange.

(2) Mistfolk, Mistgabel.

(3) Ketteln, kitzeln.

(4) Bräsel, kurze Pfeife.

(5) Flödi, leicht, schwächlich.

(6) Jiffer, buchst. Jungfer, zimperlicher Mensch.

(7) Persetter, Schulmeister.

(8) Prenntes, geprenntetes, gezeichnetes.

(9) Däsi, verwirrt.

(10) Tageln, prügeln.

(11) Utfreten, ausgeführt.

[p. 198]

he op seet, op eenmal glöni worrn. Hüt harr he sik denn Spasz ok wedder malins makt; awers he muss wull en beten to deep stek'n hebb'n; de Jung tier sik, as wehr he unklok, stunn toletz op, heel sin Hand in de Höch, un schreeg: ‘Herr Persetter, Hans Höhnk hat mir mit eine Nadel gesteckt!’ - Hans Höhnk schreeg gliek darmank: ‘Jung, wat kannst du leeg'n! Herr Persetter, dat's gewiss ni wahr, dat het Krischan Jensen dahn, ich habe es sülm gesehn!’ - De Persetter schien dat awers ni to löb'n, denn he kreeg sin Hasselstock her un säh: ‘Hans Höhnk, komm 'mal raus!’ - un Hans Hönk muss ut de Bank rut. De Scholmeister nehm Hans nu bi'n Kragen, steek sin Kopp mank sin Been, un ledder⁽¹⁾ em düchti af. Hans Höhnk hul un schreeg: ‘Ach Gutt, ach Gutt, Herr Persetter, ik will es ok nich wedder thun!’ - awers dat hölp nix, he dösch⁽²⁾ jümmers fix to. Oppen letzen Enn worr Hans dat doch to dull: he rich sik op, dat de Persetter mit sin Kopp an'n Bähn stött.

De annern Jungs wull'n sik meist toschann lachen, as se dat seeg'n. Dat wehr ok wirkli spasi antosehn, as de grote Hans Höhnk mit denn Scholmeister op de Nack dastunn, un sik de Thran afwisch, un tonöst ganz vergnögt anfung to grien'⁽³⁾.

De Persetter wehr gräsi dull, un harr Hans gewiss toschann haut, wenn he an de Eer wesen wehr. Hans wull em awers ni wedder dallaten, wenn he ni versprok, em ni to slahn.

As de Persetter oppen letzen Enn dat dohn muss, wil de Jungens so gräsi to Gast gung'n, sett Hans em ganz sachen wedder dal. - In de Schol kunn Hans Höhnk nu ni mehr blieb'n, un he worr mit'n fürchterliche Strafred wegjagt. Da dat dich vör de Kunfermatschon wehr, so mak dat ok so väl ni; denn Hans wuss sin Kattechissen eben so gut as de annern. - De Persetter kunn em dissen Streich awers nie wedder vergeten, un drog em dat noch lange Tied na. Siet de Tied hett he awers ni eenmal wedder en groten Jung na de ole Maneer dörhaut.

As ik Hans Höhnk kenn' lehr, wehr he wull eben in de Dörti, un smeet Jeden, de't mit em in't Faten⁽⁴⁾ opnehm' wull. In't Dörp harr'n se em oft ins för'n Griesen, un he leet sik dat ruhi gefall'n, oder ok he mark dat gar ni. -

De gewöhnliche Snack, wenn se in'n Krog mit em anbunn', weer jümmers: ‘Minsch Hans Höhnk, ik löv, du kunnst wull'n Hirsch hol'n!’ - Hans Höhnk fung denn tomeist an to grien' un plegg to antwoort'n: ‘Ah nä, Jung, dat löv ik ni!’ -

Dat kettel em jümmers dör un dör, wenn de Lüd vun sin grote Kraff snacken, un he hör dat banni geern, wenn de Lüd so wat to em säh'n. Wakeen hett ni sin swache Siet, wa he lich to faten is! - De Een hett dit, un de Anner dat Steckenpeerd, worop he geern ritt, un Hans Höhnk much dat hattli geern hebb'n, wenn de Lüd sähn, dat he wull'n Hirsch fast hol'n kunn.

Een Sprickwoort seggt: Vör Malheur kann keen Minsch, un wenn da

(1) Afleddern, abstrafen.

(2) Dösch (drosch), schlug.

(3) Grien, grinsen.

(4) Faten, Greifen (buchst. Fassen).

[p. 199]

jüst'n Unglück passeern schall, fallt man oppen Rügg, un brickt de Näs, un wenn man vun'n Döwel snackt, so is he ni wiet. - Hans Höhnk schull dat ok bald wies warrn.

Ins mal, dat wehr jüst in de Aarnt⁽¹⁾ un banni hilt⁽²⁾ - wull he hen na sin Land gahn, un ins tosehn, ob sin Lüd ok flieti wehr'n, un all orri wat beschickt harr'n. Da he keen Fründ vun't väle Lopen wehr, gung he'n Richstieg⁽³⁾ dör't königliche Holt.

As he mern darin is, süht he an'n Enn vun'n Weg 'n Hirsch ligg'n, un slap'n. Hans Höhnk steiht still, un rögt sik ni; dat Hatt puch em vör Freud - he dach an sin Frünn un Navers, de jümmers sähn, dat he wull'n Hirsch hol'n kunn - un nu! - nu leeg dar een - de Spasz, düch em, muss versöch warrn. He wuss man blot ni, wasück he dat anfangen schull, dat de Hirsch em ni stött; denn vör sin Hör'n harr he'n gewaltigen Respect. Dat Thier schien düchti afjagt to wehn, un harr em ok denn Rügg todreiht. De Wind weih ok so, dat he keen Weddern⁽⁴⁾ vun em krieg'n kunn, un Hans dach: ‘Wenn'k mi so ganz sachen an em ran sliek, un eerst äwer em stah, will'k em all fast hol'n. Bi't Aewerlegg'n ward sin Luss noch grötter, un gau treckt he sin Jack un de Schoh ut, un slickt op Hassöcken neger. Jümmers neger un neger kummt he ran; - de Hirsch markt nix! - Hans Höhnk ward all driester, un denkt: ‘denn dar will'k all krieg'n!’ - Noch twe Schritt is he vun em af, da kann he sik ni länger hol'n - as'n Tiger springt he mit'n gewaltigen Satz oppen Hirsch, un drückt dat Geweih dal. De Hirsch, ganz verschrocken äwer denn Rieder, springt in de Hög, un makt'n Satz wull tein Fot wiet. -

Dabi hett dat Thier denn Kopp so wiet torüch smet'n, dat dat Deert mit sin grot G'weih Hans Höhnk sin dicken Lenn inklemmt, dat he ni wedder loskam' kann. Hans Höhnk is in Dodesangst, schrigt: ‘prrr! prrr! - will he mal stahn! - prrr!’ - un will rafstieg'n; awers he kann ni: he sitt so fast, as wehr he ansnört. De Hirsch mak noch'n paar Sätz, um sin Rieder aftosmiet'n, un as dat ni lücken wull, neih he ut, as wehr de Düwel achter em. Hans, sunst so stief un ungebahri⁽⁵⁾, buck sik bald an de Eer, bald vör, bald achteräwer, as'n Kunstrieder, um sik denn Kopp ni tweitostöten an de Böm. Ik wehr bidess ok malins na't Land gahn, um totosehn, un de Lüd wull'n jüst mit't letzte Föder na Hus fahr'n, as de Lüttjung, de babn op't Föder seet, schreeg: ‘Holt gau mal still, da kummt wat!’ -

De Jung wehr as'n näswiesen Bengel, de geern brüden much, bekannt, un de Grotknech säh to em: ‘Jung, wullt du mal ruhi wehn!’ - awers de Annern fung'n ok an to schrieg'n: ‘Holt still, wat is dat! Wat kummt da her!’ - Ik keek ok hen, un seeg'n Minschen oppen lütt Thier op uns to susen. - ‘Jeses!’ schreeg de Jung, ‘dat is, straf mi, Hans Höhnk, he ritt oppen Hirsch!’ - un richti, dat wehr so. As he neger kehm, schreeg de näswiese Bengel vun Jung em in de Möt: ‘Uns' Herr, wa will he denn so gau hen!’ -

(1) Aarnt, Ernte.

(2) Hilt, geschäftig.

(3) Richstieg, Richtweg.

(4) Weddern, Witterung (dasz er ihn nicht merkte).

(5) Ungebahri, ungelenkig.

[p. 200]

As'n Blitz sus he an uns voräwer, un wi hör'n em blot segg'n: ‘Dat weet Gott un de Hirsch!’ -

Ik säh to de Annern: ‘Kinners, wi mät em na, dat geiht ni!’ - un gau smeet'n wi uns op de Peer, un sett'n achter em in. Dat wehr gut, dat wi't dahn harr'n, denn de Hirsch wehr mit sin Rieder in't Moor lop'n un wi kehm' jüst to rechter Tidd, em vör 't Versupen to rett'n. - As wi Hans Höhnk los makt harr'n, säh he keen Woort. De näswiese Jung, de dat Brüden ni nalaten kunn, frog em: ‘Uns' Herr, geiht dat gut, oppen Hirsch to ried'n?’ - As Hans Höhnk em awers darop sin fief Finger in't Gesich smeet, heel ok de Jung sin Piepen in Sack.

De Lüd in't Dörp wull'n sik dot lachen, as se vun de Geschich hör'n dähn, un Hans Höhnk musz noch lange Tied damit herhol'n.

Dat bünt nu all seben Jahr her, un Hans Höhnk hett all'n Barg⁽¹⁾ Kinner mit sin Fru; awers jedesmal wenn he'n Hirschgeweih süht, kratzt he sik in'n Kopp un makt'n grimmi Gesich. As ik vör veer Weken in't Schleswigsche wehr, säh een in'n Krog to em: ‘Hans Höhnk, ik löv, du kannst doch'n Hirsch hol'n!’ - Hans Höhnk säh nix, drunk sin Glas ut, un gung ut de Stuv; so arger em dat.

(Ditmarschen.)

Th. Piening.

(1) Barg, buchst. Berg, ganze Schaar.