| |
[C]
Cab.
CAbaes: Cabas. |
Cabaret daer men waerm spyse coockt oft vercoopt: Chaircuicterië ou rostisserië. |
Cabarettier: Chaircuictier ou rotisseur. |
Cabel / tau oft reep / dicke coorde van eenen schepe: Vn chable. |
Cabelgaerren oft inckel gaerren daer men cabels af draeyt: Fil de quaret. |
Cabelliau visch: Moruë. |
| |
Cac.
Cacke hebben: Auoir appetit d'aller à la selle. |
Cackemicke: En faisant semblant. |
Cacken: Aller à la selle, vuider son ventre ou aller à la basse chambre. |
| |
| |
aant.Cackhiele: Mule aux talons. |
Cackhuus: Retraict, priué ou basse chambre. |
Cackstoel: Selle percée à faire ses aises. |
Caeckbeen oft caecharnaschGa naar voetnoot+: Maschoire. |
Caeckflabbe: Buffe, soufflet ou jouée. |
Caeckflabben gheuen: Buffeter, souffletter. |
CaefcoenGa naar voetnoot+ / caue oft schauwe: Cheminée. |
Caefvagher: Housseur ou ramoneur de cheminée. |
Caerden ghegroeyt: Des chardons. |
Caerden ghemaeckt: Des cardes. |
Caerden wolle: Carder la laine. |
Caerker: Vne chartre ou prison. |
Caermen / sténen oft cumen: Gemir ou lamenter, se doulouser. |
Caermijnghe: Gemissement, lamentation, brayement ou doleance. |
Caerper visch: Vne carpe. |
Caes: Formage. |
Caescooper: Fourmagier ou qui vend du formage. |
Caesvat: Esclisse. |
Caetse: Chasse. |
Caetsen uut ende in / uut ghenoughten: Iouër à j'en suis. |
Caetsen om gheld oft ooc anders: Iouer à la paulme. |
een Caetspel: Vn jeu de paulme ou Tripot. |
Caeyë oft cant van den watere: Quay. |
| |
Caf.
Caf: Paille ou bren.
→ Chascun grain a son bren. |
CafcoenGa naar voetnoot+ oft caue: Cheminée. |
Cagghenest /cackinnest oft letste jongh van den neste: Le clocuau ou culeho. |
| |
Cak.
Cake van den mensche: La jouë. |
Cake vanden vissche: Ouye de poisson. |
Cake / schauot oft pellarijn: Pilory. |
Caken yet oft cakaert spelen: Cabasser, ferrer la mule ou faire la fourbe. |
Calck: De la chaulx. |
Calckhouen: Fournaise ou four à chaulx. |
Calckman: Qui cuict ou vend de la chaulx ou chaufoiurnier. |
Calengieren: Mettre à l'amende. |
Calf: Veau. |
Caluen oft vernieuwen zo de Coeyen doen: Veller ou veauler. |
Caluen ter kelen uut / braken oft walghen: Rendre sa gorge ou vomir. |
Calissië oft calissyhaut: Requelise. |
Caluwe: Chauue. |
Caluwigheyt: Chauueté. |
| |
Cam.
Cam: Peigne. |
Cam van eenighen voghels: La creste des oyseaux. |
Camelot: Du camelot. |
Camer: Chambre. |
| |
| |
aant.Cameriere: Chamberiere. |
Camerijck een stad: Cambray. |
Camerlijnck: Chambellan ou varlet de chambre. |
Camerlijnckgage oft camerlijncgheld: Chamberlage. |
zijn Camer hauden: Faire diéte. |
Camerspeelder oft batementer: Basteleur, jouëur de passe passe, jongleur, farceur ou jouëur de farces. |
Cammen oft kemmen: Peigner. |
Cammen wolle: Charpir ou carder de la laine. |
| |
Can.
Candeel oft zupen: Chauldeau. |
Candelaere: Chandelier. |
Caneelschorsse: Cannelle. |
Canne: Vn pot ou cruch[e]. |
Cansterlijngh: Eschaudé ou brioche. |
Cant broods: Chanteau de pain. |
Cant van eenighen blade oft zyde van den boucke: La marge. |
Cant: Bord. |
Cant van der zee: Le bord et riuage de la Mer. |
Cant van eenen bosscheGa naar voetnoot+: Orée d'un bois. |
Canuunc: Chanoine. |
| |
Cap.
Capelle: Chappelle. |
Capelaen: Chapelain. |
Capittel: Chapitre. |
Capittelen: Chapitrer. |
Capoen: Chapon. |
Capkin van der cappe oft een capproentgin: Coqueluchon d'une cappe ou d'un chaperon. |
Cappe: Cappe. |
Cappe die de priesters op haerlieder armen draghen: Vne aumuce. |
Cappe die de priesters an den hals draghen: Cornette. |
Capproen: Chapperon. |
Carmiten oft caermen: Gemir. |
Cartuzer oft satrues: Chartreus. |
| |
Cas.
Cassaert: Riblettes. |
Casse / fiertel oft kiste: Chasse, sarcueil ou biere. |
Casse / coffer oft lade: Cofre, casse ou layette. |
CassineGa naar voetnoot+: Chassis. |
Castaengne: Chastaigne. |
Castaengeboom: Chastaignier. |
Casteel oft slot: Chasteau. |
Castelein: Concierge ou chastelein. |
Castiën oft straffen: Chastiër, corriger. |
de oorloghen Castiën ende straffen d'ouerdaed van den menschen: Les guerres chastiënt et corrigent les excez du poeuple. |
Castidijnghe oft straffijnghe: Chastiëment ou correction. |
| |
Cat.
Cater: Le masle des chatz. |
Caterol: Polië. |
Catte: Chat. |
Cattinne: Chatte. |
| |
| |
Cattiuigheyd / z. ketiuigheid: Calamité ou misére. |
| |
Cau.
Caud: Froid. |
Caudheyt oft cauwe: Froidure. |
Caud werden: Deuenir froid ou refroidir. |
Caụagher: Housseur de cheminée. |
CaueGa naar voetnoot+: Cheminée. |
Caufoor: Reschauffoir. |
Caupisse: La chaulde pisse. |
Causmaker: Chaustier. |
Causse: Chausse. |
Causseband: Iartier. |
Caussen aen doen: Chausser. |
Caussen uut doen: Deschausser. |
Caut / coel oft caud: Froid. |
Caut oft clap: Deuis, caquet ou babil. |
Cauten / clappen oft rellen: Babiller, deuiser, caqueter, jaser, parler, parlementer ou gaber. |
Cauter / clapper oft relder: Deuiseur, railleur ou caqueteur. |
CauterGa naar voetnoot+ oft veld: Vn champ ou vne lande. |
CauterGa naar voetnoot+ oft plaetse daer men de pęrden doed loopen: Vne lice et lieu pour faire courir cheuaulx et bailler carriere. |
Cauteryser oft ploughyser: Soc de la charruë. |
Cautijnghe: Caquet. |
Cautsië: Paué. |
Cautsijtsteen: Carreau de grez. |
Cautsyslyper oft ghecostumeert wandelęre: Vn gastepaué. |
Cautsiën: Pauer. |
Cautsiër: Paueur. |
Cauwe voghel: Chucas, gay ou chouette. |
Cauwoorde: Vne courge. |
Cauwen oft cuwen: Mascher. |
Cauwijnghe oft cuwijnghe: Le maschement. |
Cauze oft zake: Cause. |
| |
Ce.
Ceboolen: Ciboule. |
Celle: Chambre secrette ou chambrette. |
Cellebroeder: Freres de l'ordre de sainct Alexe, Alexiens. |
| |
Ci.
Cieraet / z. verciersel: Ornement. |
Cieraet / ghesmië van gaud oft zeluer: Bague. |
Cieren oft héghenen: Attiffer, orner, accoustrer, attourner ou decorer. |
Cieren oft brassen: Gaudir ou faire bonne chere. |
Cierijnghe oft vercierijnghe: Decoration. |
Cierijnghe oft brassérijnghe: Gaudisserië. |
CipGa naar voetnoot+ oft block daer men lieden in sluut: Cep. |
| |
Cla.
Clac: Le son du coup du fouët. |
Clacke: Escourgée, fouët ou chassoire. |
Clacken: Claquer. |
| |
| |
aant.CladderGa naar voetnoot+: Descroittore. |
Clęrck oft schriuein: Clerc, escriuain. |
Clerxken: Clergeon. |
Claer: Clair ou cler. |
Claer oft wit van den heye: Le blanc, l'aubin ou la glaire d'un oeuf. |
Claerheyt: Clarté. |
Claerlicken: Clairement. |
Claer werden oft dagh werden: Faire jour ou faire cler. |
Clachte oft claghe: Complaincte ou doleance. |
Clachtigh vallen: Se doloir ou douloir, se plaindre. |
Claghe of hy wille: Pleigne ou non pleigne. |
Claghachtigh: Qui ne fait que se complaindre ou se complaignant. |
Claghelick oft jammerlick: Qui esmeut à pitié et compassion ou commiseration, miserable. |
Claghelicker wyse: Miserablement ou douloureusement, en sorte qu'on en a pitié. |
Claghen: Se plaindre ou complaindre. |
Claghere: Plainti ou plaintif. |
Clanck oft gheclanck: Son, sonnerië. |
Clap oft caut: Babil ou caquet. |
Clappaert: Caqueteur ou langard. |
Clappen / driuen oft yet ouerdraghen: Rapporter ou caqueter. |
Clapper oft driuer: Rapporteur, languard. |
Clappeye: Babillarde ou langarde. |
Clapoore: Poulain es eynes. |
Claren oft claer werden: Deuenir clair. |
Claren / claer maken oft verclaren: Esclaircir. |
Clauecoorde: Manucordion. |
Clauerblat: Treffle. |
Claueren oft clemmen: Rimper, ramper ou monter. |
Clauwe van eenen Bęr oft Leeu: La patte d'un Ours ou Lyon. |
Clauwe van voghels: Ongle. |
Clauwen: Gripper, gruper ou graphigner. |
Clauwiere: Hauet. |
| |
Cle.
Cleęd: Habit, vestement ou accoustrement. |
Cleęden: Se vestir, accoustrer ou habiller. |
Cleederscapra: Garderobbe. |
Cleędijnghe oft cleęd: Vestement. |
Cleędijnghe van heeren dienaers: Palure ou liurée. |
CleęmGa naar voetnoot+ oft leęm: Argille. |
Cleęn oft cleyn: Petit ou menu.
→ Le grand poisson mangele menu. |
Cleenen oft vercleenen: Appetisser. |
Cleęnigheyt oft afdraghentheyt: Blasme. |
Cleęrbessem: Vn petit ballay, escouuette ou verges à nettoyer. |
Cleęren by cleęren oft d'eęn dat dander niet en is: Habitz à rechange. |
Cleęrmaker oft schepper: Cousturier. |
Cleęrlappen: Raccoustrer, radouber, rapetacer ou rauauder. |
| |
| |
aant.Cleęrlapper: Vn frippier, regratteur, radoubeur, rabilleur, raccoustreur ou rauaudeur. |
Cleęrlapperigghe: Vne rauauderesse. |
Clemmen: Monter. |
Clemmijnghe oft opgangh: Montée. |
Cl[é]pel in de clocke: Batail de cloche. |
Cleppe oft clepspaen: Claquette. |
Cleppen: Claqueter. |
Clepspaen: Claquette ou tarteuelle. |
Clesse: Glouteron ou gletteron. |
Clessen oft anhanghen: Ficher, attacher ou tenir. |
Clets oft clack: Son. |
Cletsoore: Chassoire ou fouët. |
Cleụen yewers aen: Adherer, tenir ou prendre à quelque chose. |
Cleyęrde oft potęrde: Argille ou terre à potier. |
Cleyninicheyt: Blasme ou blamation. |
Cleyster oft gleinster: Estincelle. |
Cleynsteren: Estinceller. |
Cleynsterijnghe: Estincellement. |
| |
Cli.
Clibbertonghe oft rap ter tonghen: Langue trepidante. |
Cliere: Petite glande. |
Clieuen: Fendre. |
Clieuijnghe: Fendement. |
Clijncke an de duere: Loquet, cliquet. |
Clijncken / soon gheuen oft luden: Sonner. |
Clijnckijnghe: Sonnement ou sonnerië. |
Clippe: Claquette. |
Clistérië: Suppositoire. |
| |
Clo.
Clocke: Cloche. |
Clockhuus: Clocher d'une eglise. |
Clockhuus van appelen oft pęren: Le trognon de pomes ou poires. |
Clockluder: Sonneur de cloches. |
Clocke om distilleren: Distillatoire ou chappelle à distiller. |
Clocken ghelijck de hinnen die broeden: Glosser comme les gelines qui couuent. |
Clockspyse: Metal ou matiere à fondre cloches. |
Clof af / met den eersten slaghe oft zonder ęrdoen: Coup à quille ou du premier coup. |
Clonteren oft rennen als melck ende bloed oft stiuen: Se prendre, cailler ou figer. |
Clooster: Cloistre, cloisture ou monastére. |
Cloote oft ronde bolle: Boulet rond. |
Clooten: Iouër à la porte et boule. |
Clootspel: Le jeu de la porte et boule. |
Clop: Coup de marteau ou maillet. |
Cloppen an de duere: Buquer ou hurter à l'huis. |
Cloppen met hamers: Marteler. |
Cloteren / rennen / storkelen oft stollen: Se prendre, cailler ou figer. |
Clotermelck: Laict figé ou caillé. |
CloterspaenGa naar voetnoot+ om jonghe kinderen: Hochet. |
ClotterGa naar voetnoot+: Vn torchon ou descrottoire. |
| |
| |
aant.Clouck oft clouckaert: Homme astut, hardy ou courageux. |
Clouckelicken: Hardiment, vaillamment ou courageusement. |
Clouckheyt oft vrome daet: Prouësse[,] vaillant faict. |
Cloụe oft splete: Fente ou creuasse. |
| |
Clu.
Cluchte: Bauerië, bourde, gaberië ou sornette. |
Cluchten: Bauer, bourder, gaber ou truffer. |
Cluchter / cluchtenaer oft cluchtslagher: Baueur, bourdeur, gabeur ou conteur de sornettes. |
Clute oft cluchte: Farce, bourde ou gaberië. |
Cluụijnghe oft inghewant van een vęrcken: Tripes de porceau. |
Cluwen garens: Peloton de fil. |
Cluze: Loge d'Ermite ou eremitage. |
Cluzenęre: Ermite. |
| |
Cna.
Cnabbelen: Maschonner. |
Cnaghen: Ronger. |
Cnaghijnghe: Rongement. |
Cnape: Seruiteur, varlet ou valet. |
Cnauwen / cauwen oft cuwen / Mascher ou maschonner. |
| |
Cne.
Cnecht: Garson. |
Cneden: Pestrir. |
| |
Cni.
Cnicken: Faire signe de la teste ou faire le niquet. |
Cniede: Genouil. |
Cnielen: S'agenouiller. |
Cnip: Chiquenaude. |
Cnippen: Chiquenauder. |
Cnippen oft cnippenen van vlas: Boursettes croissans sus le lin. |
| |
Cno.
Cnoessel: Cheuille du pied. |
Cnoop: Neud. |
Cnoopachtigh of[t] vol cnoopen: Nouëux. |
Cnoopen: Nouër. |
Cnoopijnghe: Nouëment. |
Cnop van eender mauwe: Bouton d'une manche. |
Cnoppen: Attacher les boutons ou boutonner. |
Cnorren oft cnurren ghelijck een vęrcken: Grongner. |
Cnorrijnghe oft cnurrijnghe: Grongnement. |
Cnoteren oft schelden: Rechiner. |
Cnuekel: Cheuille de la main. |
Cnurren / z. cnorren: Grongner. |
| |
| |
Coe.
Coe: Vache. |
Coecudde: Vacherië. |
Coe die calf draeght: Vne vache pleine. |
Coel: Refroidi, refrigeré ou rafraischi. |
Coelen oft coel werden: Refroidir, refrigerer ou rafraischir. |
Coene: Hardy. |
Coetse: Couche ou chalict. |
| |
| |
| |
Cofer oft kiste daer men yet in leght: Cofre ou huche. |
Coffer met yser beslaghen: Bahu ou huche ferrée. |
| |
Cok.
Coken oft spyse bereeden: Cuisiner ou faire la cuisine. |
Cokene: Cuisine. |
Coker: Estuy ou calmar. |
Cokijnghe: Cuisine ou l'art de cuisinier et faire decoction. |
Cole die uut es: Charbon. |
Cole die berrent: Braise. |
Colen een stad: Colongne. |
Coliere: Gorgerette. |
Colueurier: Harquebutier. |
Colueụre oft busse: Harquebute. |
| |
Com.
ComGa naar voetnoot+ oft teele van ęrde: Vasseau de terre. |
Comd an oft comd voord: Or ça ou or auant. |
Comijn: Du comin. |
Commen: Venir. |
Commene een stad / z. Coomene: Comines. |
Comste: Venuë ou arriuement. |
| |
Con.
Cond / kennelick: Notoire, manifeste. |
Condighen oft kennelick maken: Annoncer ou manifester. |
Confiten: Confire. |
Conijn: Vn conin, counil ou cunil. |
Conijngh: Roy. |
Conijnghinne: Royne. |
Conijnghlapken: Le Roy de la febue. |
Conijnghlicken: Royalement. |
Conijnghrijcke: Royaulme. |
Conijnghshof: Pallais du Roy. |
Conijnghsstaf: Le sceptre royal. |
Conijnghstoel: Siege royal, throsne. |
Conijnghsken voghel: Roytelet. |
Conkel: Abysme ou gouffre. |
Connen: Pouuoir, sçauoir ou auoir puyssance. |
Consent: Congé. |
Consentéren: Consentir ou donner congé. |
Consentérijnghe: Consentement. |
Conste: Art, mestier ou sciënce. |
Constenęre: Artisan ou artiste. |
Constelicken: Artificiëlement. |
Constigh: Artificiël. |
Conterfeiten / als naer een ander ghelikenesse maken: Contrefaire. |
Contrarië oft auerecht: Contraire, à contrepoil ou contrepoil. |
Contrary vermet: Faict ou preuue contraire. |
| |
Coo.
Coole: Vn chou. |
Coolstock: Le tronc, la tige ou le gros d'vn chou. |
Coolen oft weiten eenen voghel: Un Iet. |
Coop: Marchandise ou achet. |
Coopen: Acheter. |
Coopen te diere: Suracheter. |
Cooper: Acheteur. |
Coopgoed / coopmans goed oft waerre: Marchandise ou denrée. |
Coopijnghe: Achet. |
Coopman: Marchant. |
Coopmanschap die men doet: Marchandise ou conuenance. |
Coopmanschap oft waerre die men vercoopt: Marchandise ou denrée. |
Coopmanschappen: Marchander. |
| |
| |
Coopschat: Le vaillant qu'aucun a pour mener train de marchandise. |
Coopstad: Ville marchande. |
Coopvrauwe: Femme marchande ou faisant train de marchandise. |
Coor van der kęrcke: Le coeur de l'église. |
Coorael oft coorkind: Enfant de coeur. |
Coorde: Corde. |
Coorne oft alderande graen: Toute sorte et maniere de grain, soit blé, froument, seigle, orge, auoine, mil ou autre. |
Coorenbiter oft coorencooper: Marchand de blé. |
Cooren blomme: Blaueole, bluët, bleuët ou aubifoin. |
Cooren haer: L'espic du blé. |
goet Cooren jaerGa naar voetnoot+ / goet gheschot oft alst cooren wel schiet: Bonne dablée ou cueuillette. |
Cooren maerct: Marché au blé. |
Cooren stapel: L'estape de blé. |
Cooren strijcker: Le rouleau et racloir de quoy les mesureurs de grain rasent le boisseau ou autres mesures pleines de quelque grain que ce soit. |
Coorenveld: Champ ou pieche de terre labourée et semée de blé. |
| |
Cop.
Cop oft hoofd: Teste. |
Cop oft sop van den hoofde: Le sommet de la teste. |
Cop van zeluer oft andersins: Coupe d'or ou d'argent. |
Coper: Cuiure. |
Coperoot: Coperose. |
Coppe oft spinne: Araignée. |
Coppeghespin: La toile de l'araignée. |
Coppel / paer oft twee: Vne couple, paire ou deux. |
Coppeldraeyer: Maquereau ou maquerelle. |
Coppeldraeyinghe: Maquerelage. |
Coppelen oft binden: Accoupler ou liër ensemble. |
Coppelijnghe oft bindijnghe: Accouplement, liäison ou liëment. |
Coppen oft met bussen laten / als men bloed laet: Faire petites incisions et ouuertures à fin que le sang sorte plus facilement, scarifiër. |
| |
Cor
Coraelbeen: Du corail. |
Coralen oft van corale: De corail. |
Corael oft coorkind: Enfant de coeur. |
Cordewaghen: Brouëtte. |
Coreel: Brique. |
Coreelbacker: Briquetier. |
Coreelhouen: Briqueterië. |
Corf: Panier d'osier ou cretin. |
Corfdragher: Porte-panier. |
Corste van broode: Crouste de pain. |
Cort: Court, bref ou brief. |
Cort / cort gheseyt / om cort te maken / oft met den cortsten gheseyt: De faict, brief, de brief, pour faire brief, ou somme toute. |
Cortbrakigh oft broosch: Fragile, fresle. |
Cortelicken oft cortelijnghe: De brief, auant qu'il soit gueres, depuis n'a gueres ou depuis vn peu. |
Corten: Abreger ou racourcir. |
Cortrijcke een stad: Courtray. |
| |
| |
aant.Corthooren eenen hond: Esaureiller vn chien ou luy couper les aureilles. |
Cortsachtigh: Fieûreux. |
Cortse: Fieûre. |
Corzel / quelligh / moedwilligh oft onghepaeydt: Plain de chagrin, fascheux et difficile à seruir. Qui ne trouue jamais rien bien faict à son gré. Mal aisé à contenter. |
| |
Cos.
Costelick: Pretiëux, sumptuëux, qui est de grand pris. |
Cost die men yewers in doet: Fraiz, despendz, coust ou coustange. |
Cost oft spise: Le viure, tout ce qu'on boit et mange, les viures ou victuailles. |
Coste dat ghéten heeft: Vaille que vaille ou couste qui couste. |
Costeloos en schadeloos: Indemne ou sans dommage. |
Costeloosheyt: Escheuement de dommage, dedommagement ou indemnité. |
Costen: Couster. |
Coster: Le coustre ou clerc d'eglise. |
Cot van vęrcken: Roulier ou estable à pourceaux. |
Coteren in de tanden: Fouiller aux dentz. |
| |
Cou.
Coucke: Gasteau. |
Coude / z. caude / ende zo voort van andere woorden die ghy hier niet en vint / beghinnende met Cou. |
Couel: Manteau. |
Couffer: Vn coffre, huche ou bahu. |
CouụerGa naar voetnoot+. oft plantheyt: A foison, [à] planté ou pour suffire. |
Coyë oft stal: Estable. |
| |
Cra.
Crabbelen: Gratigner. |
Crabben oft crauwen: Grater, galler, gallonner, racler ou ratisser. |
Crabbe visch: Escreuisse. |
een Crabbeneye: Vne charbonnée. |
Cracht oft macht: Puyssance, pouoir, efficace, force ou vertu. |
Crachteloos: Alangouri, languide, debile, foible, lasche ou sans force et vertu. |
Crachteloosheyt: Langueur, grande defaillance de force. |
Crachteloos maken: Debiliter ou eneruer. |
Crachteloos werden: Venir en langueur ou defaillir de force. |
Crachteloos zijn: Languir, defaillir de force et vigeur. |
Crachtelicken: Puyssamment. |
Crachtigh: Puyssant. |
Crack oft crakijnghe: Le son rude ou violent et aspre de quelque chose qui se rompt ou chet. |
Craeckbeen: Cartilage. |
Craeinken daer men yet uut tapt: Vne fonteine, canelle ou robinet. |
Craenkinders: Manouûriers de la gruë, d'ond on descharge les nauires. |
Craeyë: Corneille. |
Crae[y]en ghelijck den hane: Chanter à la façon de cocq, crester, coqueter ou caqueter. |
Cręmer: Merchier. |
Cręmerië: Mercerië. |
| |
| |
aant.Craem: Hayon ou estal. |
Craemen oft voord doen: Estaller. |
Craghe oft crop: Gosier ou gorge. |
Crakelijngh die men eett: Vn eschaudé. |
Craken: Casser, craquer ou rompre. |
Craken een note: Casser, craquer ou cerner vne noix. |
Craken oft gheluut gheuen: Craqueter, faire bruit ou bruire. |
Cramme: Crampon. |
Crampe: Spasme, goute, crampe ou retirement de nerfs. |
Crampaerd / bloode / beschaemt oft vervaerde-catte: Mal hardy, lasche, qui delaisse son entreprinse de paour, paresseux, sans soing, faitard, vn coeur failli, debile, de petit courage et defense, timide, poaureux, qui n'est point belliqueux, craintif ou couärd. |
Cranck: Debile ou foible. |
Crancken oft cranck werden: Affoiblir ou debiliter. |
Cranckheyt: Debilité ou foiblesse. |
Cranckelicken: Foiblement. |
Crane voghel: Gruë. |
Crane daer men de schepen mede lost: Gruë à descharger nauires ou dequoy on leue les pierres d'un edifice. |
Cranewiel: La rouë d'une gruë. |
Crane / tap oft craeinkin: Vn baillon, bouchon, robinet ou canelle. |
Crap druụen: Vne grappe de raisins. |
Cratsen oft crauwen: Se gratter, galler. |
Crauwage: Teigne, rongne ou galle. |
Crauwagigh oft rappigh: Teigneux, rongneux ou galleux. |
Crauwel daer men tvleesch mede uut den pot neemt: Hauet, grauet [à] chair. |
Crauwen hem / z. cratsen: Galler. |
Crauwen hem / de crauwage hebben oft crauwigh zijn: Auoir la teigne ou estre rongneux. |
Craweye oft een zake die men om niet doet: Vne couruee. |
| |
Cre.
Crebbe: Creche ou mangeoire. |
Crekel: Vn grillon ou crinon, qui crië es cheminées. |
Crekel oft coorenwachter: Vne cigalle ou cigaille. |
Crempen: Dercoistre, diminuër ou rappetisser. |
Crempen van der mane: Lune decroissant. |
Crepel oft manck: Boiteux. |
Cretsen oft crauwen: Galler. |
Cretser oft ruumstock van eenen vierstocke oft busse: Le racloir d'une arquebut[e]. |
Creuelen oft writselen ghelijck een muus: Fretiller. |
Creuitse: Escreuisse. |
| |
Cri.
Cricke: Potence. |
Crieckboom: Cerisier. |
Criecke: Cerise. |
Criecken van ouer dZee: Des coquerettes. |
Crieckerië: Cerisage. |
Crijd: De la croye blanche. |
Crijgh oft oorloghe: Guerre. |
Crijgh / crighelicheyt oft hartneckicheyt: Obstination ou opiniastrise. |
Crijgh ghebruken: Suiure la guerre ou militer. |
| |
| |
aant.Crighen oft ghecrighen: Auoir ou acquerir. |
Crijgh oft haer: Ost ou exercite de gendarmerië ou gens de guerre. |
Crighen oft striden / z. crijgh voeren. |
Crijgh voeren: Faire ou mener guerre ou guerroyer. |
Crijghsknecht: Gendarme ou soldat. |
Crijghsghebruuck: Ruse et finesse ou faict de guerre. |
Crijghshandel: L'art militaire ou de la guerre. |
Crijghshjonghen: Goujat. |
Crijghsvolck: Gens de guerre, soldats ou gendarmerië. |
Crijsschen: Criër ou braire. |
Crijsscher: Criëur, criärd ou brayard. |
Crischerigghe: Criärde ou brayarde. |
Cristael: Cristalin. |
Criten oft crijsschen: Criër ou braire. |
Critijnghe oft roupijnghe: Criëment ou brayement. |
Crizelen: Grincer. |
Crizeltanden: Grincer les dens. |
Crizeltandijnghe: Grincement de dens. |
| |
Cro.
Crocke cruud: Yuroye. |
Croes: Gobelet. |
CrolGa naar voetnoot+ oft prat: Fier. |
Crolheyt oft pratheyt: Fierté. |
Crom: Courbé ou tortu. |
Cromheyt: Tortuosité. |
Crommen: Courber ou tortuër. |
Crommelicken: Tortuëment ou en tournoyant comme le cours d'une riuiere. |
Crommijnghe: Tortuëment et plyement. |
Cronkelen: Cresper ou faire crespe. |
Cronkelen oft friséren het haer: Grediller ou friser les cheueulx. |
Croock: Les cheueulx ou cheuelure des filles ou femmes. |
Crooken oft by na breken: Escorner ou rompre à demy. |
Croone: Couronne. |
Croonen: Couronner. |
Croonen oft beclaghen hem: Se plaindre ou douloir. |
Croonen oft weigheren: Refuser. |
Croonijnghe: Couronnement. |
Croonijnghe oft beclagh: Plaincte ou doleance. |
Croonijnghe / weigherijnghe: Refus. |
Crootse oft bisschopsstaf: Croche. |
Crop van den mensche: Gosier. |
Crop oft maghe van hinnen: La poche. |
Croppen oft azen: Amorcer ou apaster. |
Crotten van moreGa naar voetnoot+: Crottes ou crostes. |
Crotten oft de crotten afdoen: Descroter. |
| |
Cru.
Cruce: Croix. |
Crucen: Cruciër ou crucifiër. |
Crucke: Potence. |
Cruden oft cruyen met den cordewaghen oft curdewaghen: Brouëtter ou poulser. |
Crudenier: Espicier. |
Cruke oft borncanne: Cruche. |
| |
| |
aant.CrulGa naar voetnoot+ / spits oft prat: Fier. |
Crume: Mië ou miëtte. |
Crumelijnghen: Des miëttes. |
Crune van den hoofde: Le sommet de la teste. |
Crunė van eenen clęrck oft priester: Couronne de clerc ou tonsure clericale. |
Crune gheuen: Tonsurer. |
Crune hebben: Estre tonsuré. |
Crupen: Se couler et trainer sur le ventre ou aller à quatre pattes. |
Cruud: Herbe. |
int Cruud: En l'herbage. |
Crudebouck: Vn herbier. |
Cruudhof oft cruudlochtijngh: Vn courtil ou jardin. |
Cruud vercooper oft triakel vercooper: Apoticaire. |
Cruusboghe oft voetboghe: Arc balestre. |
Cruuswijs: En façon de croix. |
| |
Cu.
Cubber oft belhamel: Le chef premier ou principal de tous. |
Cuchghen oft sténen: Geindre, gemir ou se guermenter. |
Cueken: Cuisine. |
Cuekenmeester: Le maistre queux ou maistre cuisinier. |
Cuenen: Sçauoir. |
Cuervorst: Electeur de l'empire. |
Cuer: Chois ou option. |
CueteGa naar voetnoot+: Vne guiffe. |
Cueten: Guiffer ou jouër de guiffes. |
Cuer nemen oft kiesen: Eslire, choisir. |
Cuetel van dreck oft ander dijngh: Crotelette de merde ou d'autre chose. |
Culder: Cuirace. |
Culdermaker: Cuiracier. |
Cul: Couille ou couillon. |
Culckte: Lodier. |
Cumen: Se guermenter. |
Cupe: Cuue ou cuuier. |
Cupe om in te baden oft baedcupe: Vne tinette ou cuue à se baigner. |
Cuper: Tonnelier ou cuuelier. |
Curf: Pannier ou cretin. |
Curt: Court ou brief. |
Curtelicken oft curtelijnghe: De bref, en brief temps, n'agueres ou depuis vn peu. |
Curtelijnghen van haute oft van berders: Des coupeaux. |
Curten: Accourcir ou racourcir. |
Curtijnghe: Accourcissement. |
Curtrijcke een stad: Courtray. |
Curzel / z. corzel: Mal à contenter. |
Cus: Vn baiser ou baisement. |
Cussen an den mond: Baiser. |
Cussen daer men op zit: Coussin. |
Custe: Crouste. |
Cuusch oft net: Chaste[,] pur ou net. |
CuusscheGa naar voetnoot+ / daer men de ketels mede van den viere zett: Vne meschine ou crampon à prendre vn chauldron du feu. |
Cuusschen: Nettoyer ou esmondre. |
Cuuscheyt: Chasteté ou netteté. |
Cuusschelicken: Chastement ou honestement. |
| |
| |
aant.Cuwen: Mascher. |
Cuze / cudze oft codde: Massuë. |
CuzeGa naar voetnoot+: C'est aussi le nom de certaine biere ou barbaude. |
Finis C
|
-
voetnoot+
-
Caeckbeen oft caecharnasch:bon; K2-3 kaeck -been, kaecks -been. Maxilla, [...]; kaeck -harnas[ch]. fland. Maxilla, (mandibula).
-
voetnoot+
-
Caefcoen: brug.; K2-3 kaefkoen [.j.] kafkoen (fland. .j. schoude); kafkoen, (kaefkoen.) fland. .j. [kave], schoude; kave, kaf -koen. fland. .j. schoude.
-
voetnoot+
-
Cafcoen: brug.; K2-3 kafkoen, (kaefkoen.) fland. .j. [kave], schoude;...
-
voetnoot+
-
Cant van eenen bossche:vorle; K2,3 vorle. Ora, margo agri: et Plantarium in extremitate agri. orlo, ital. i. extremitas. [orilla, hisp. ora, ae].
-
voetnoot+
-
Cassine:raem (en naast ‘Chassis’) .j. het hout rontom de ghelasen venster lijst; K3,3 kassijne, (kassije.) Iugamenta structurae fenestrarum, [sive ostiorum. gal. chassis]; kassijne. (kassije.) fland. .j. blaffeture. Speculare chartaceum, tympanum.
-
voetnoot+
-
Caue: gand.; K2,3 kave, kaf -koen. fland. .j. schoude; cf. boven Caefcoen.
-
voetnoot+
-
Cauter: gand; K2,3 kouter, kauter. fland. Ager, campus, ...
-
voetnoot+
-
Cauter: gand; K2,3 kouter, kauter. fland. Ager, campus, ...
-
voetnoot+
-
Cip: Numella; K2,3 cip, cippe. fland. Cippus, numella. [gal. cep: ital. ceppo]; cippier. fland. Cippi custos, carceris custos, phylacista, carcerarius. [gal. cepier].
-
voetnoot+
-
Cladder: (onderaan in margine onder Clappeye) klacker. fland. brug. j. kladder. Decrotoir; K2,3 [klacker. flan. brug. j. kladder. Peniculus]; kladder. Peniculus ...
-
voetnoot+
-
Cleęm: gand; K2,3 kleem. fland. [holl.] .j. leem, (kleye.) Argilla.
-
voetnoot+
-
Cloterspaen: bon; K2,3 kloter-spaen. fland. .j. klabbaerd. Crepitaculum.
-
voetnoot+
-
Clotter: gand; K2,3 klotter. fland. .j. [krotter] (kladder); [krotter. fland. .j. kladder]; kladder. Peniculus, ...
-
voetnoot+
- - Kockuut-laet. fland. Nullius subjectus jurisdictioni; K3 kockuut-laet fland. Nullius subjectus ditioni.
-
voetnoot+
-
Codde: Claua; K2,3 kodde. fland. .j. kudse. Clava.
-
voetnoot+
-
Com: Com. Patella profundior; K2,3 kom, diepe schotel. [Catinus, ... patella profundior], gabatá (K2 gabata).
-
voetnoot+
-
goet Cooren jaer: proventus (doorgeh.); K2,3 ghe-schot, (vetus, fland.) [be-schot]. Proventus, augmentum, incrementum.
-
voetnoot+
-
Couụer hiernaast couter .j. cauter; zie boven cauter
-
voetnoot+
-
Crol: gand. brug. Crul; K2,3 krol, krul. fland. Fastuosus, arrogans, audaculus.
-
voetnoot+
-
Crotten van more .j. klacken apud brug; K2,3 krotte. fland. Lutum vestibus haerens, gallicè. crotte, croste. q.d. crusta: quod lutum incrustarum speciem obdurescat, vestibusque haereat; K3 klacke. fland. j. kladde. Macula luti.
-
voetnoot+
-
Crul:.j. krol; K2,3 (zie supra i.v. crol).
-
voetnoot+
-
Cuete.j. kote; K2,3 kote. Talus, ...
-
voetnoot+
-
Cuussche:harpagorum genus; harpago culinarius, quo ahina et carabi admoventur et amoventur foco; K3 kuysche. fland. .j. potheyse. Ansula culinaria; pot-heyse. Ansaiollaris.
-
voetnoot+
-
Cuze: et coleus virorum K2,3 kuyse. sax. fris. sic. holl. [flan] .j. kudse. Clava; kodde. fland .j. kudse. Clava; [kodde. vet. Coleus, testiculus. ang. codde].
|