Rosilion en Rosaniere
(1641)–Jan Harmensz. Krul–
Auteursrechtvrij
[Folio B4v]
| |
Bellinde.
Princes het is gedaen, de Priesters u verbeyden,
En al wat tot den dienst behoeft, dat is ghereet,
Rosani:
Mijn ziel looft uwen Godt en na den Altaer treedt,
Met neer gebogen knien by Priesterlijke reyen,
Voegh u demoedigh neer daer snaren, en schalmeyen
Ter Goden love nae den hoogen hemel gaen;
Chephise! laet ons nu den Godts dienst vangen aen.
Chephise.
Den dagh van ons ontset met lof-sangh en gebeden
Godts Majesteyt ter eer op offren, en besteden;
Princesse Rosanier, mijn zieltjen aen geport
Door Goddelijke drift, en heylgen yver wordt
Tot Godes dienst, en lof des hemels aengedreven,
Voor d'weldaet die ons nu op heden is gegeven,
Gae in des Heeren huys, mijn zieltje, buygh u neer,
En offert dankbaerheydt aen uwen Godt en Heer,
Looft 's hemels Majesteyt met Priesterlijke scharen,
Gebogen met de geest voor heylighe Altaren;
O heyl'ghe Godts-dienst, ô Fonteyn van alle vreught,
O troost der zielen! wie vermagh dat ghy vermeught?
De dienst des werelts strekt tot lust van 't aertsche leven,
Maer Godt te dienen kan de ziel een wellust geven,
Een wellust die noyt wijkt, een wellust sonder endt,
Een wellust, 's menschen hert op aerden noyt bekent,
Een wellust die de ziel verquikt in eeuwigheden,
Een wellust die de ziel voedt met een hemels vrede,
Princesse Rosanier! wat heeft de Godts-dienst kraght,
Wat wellust wordt door haer de ziel niet toegebraght?
Laet ons ten reye gaen in Godts gewijde Tempel,
Kniel Rosanire! kniel op dees verheven drempel.
Hef hert en handen op, stuur geest en ziel om hoogh,
Schout 's hemels Godtheyt aen met het inwendigh oogh,
En Priester Reyen, die gereet staen, in geleden
Om vander aerden op te voeren ons gebeden
| |
[Folio C1r]
| |
Voor 's Hemels Majesteyt, in Goddelijke troon,
Rosani:
Loff zy u grote Godt, lof zy, u die de Kroon
En 't Koninkrijk van mijn Heer Vader stelt in waerde,
Na datse schenen beyd verloren hier op aerde,
Chephise laet ons gaen ten Tempel treden in,
Alwaer den Godts-dienst neemt op heden haer begin.
Rosanier en Chephise gaen inden Tempel; alwaer eenige Priesters en geestelijke Reyen brandt-offeren, neffens dewelcke sy neder knielen; ende wort musicael gespeelt op verscheyde instrumenten,
Rosilion.
Soo wie des Hemels gunst wil trecken op sijn zijde,
Die moet aen Godt alleen de zegeningh toe wijde
Met statelijke dienst van zangh en snaren spel,
U offerande, Rosanier, gevalt my wel,
Vaer voort Princes vaer voort, wilt soo den Hemel strelen,
Soo sal u Godt het een geluk by 't ander delen,
Ik brengh u blijde maer, den vyandt is verrast,
En op de vlught van my gevangen aengetast,
Dien ik ten hove heb sijn Majesteyt gesonden,
Rosani.
O Hemel! hoe zijn wy aen uwen dienst verbonden;
Voor zeghen, en geluk op heden ons vergunt;
Ghy zijt het, goede Godt! die wtkomst geven kunt
Wanneer de swarigheydt schijnt sonder hoop te wesen;
In die, die ramp en leet gedulden door Godt vresen,
'T is billik, ik om Godt te loven weder kniel;
Rosilion.
'T is billik dat mijn hert zigh neffens uwe ziel,
In dienst van dankbaerheydt hier voor den altaer buyghe,
Om 's Hemels Konink, neffens Priester Rey, te tuyge
Hoe veel wy schuldigh zijn aen sijne Majesteyt,
Die 't Rijk verlost heeft wt een groote swarigheydt.
| |
[Folio C1v]
| |
Wert voor de tweede mael Musicael ghespeelt.
Rosilion.
Soo 't nu Princes ghevalt Celiodant t'aenschouwen,
(Die als u vyandt zigh tot dus langh heeft gehouwen)
Soo laet ons gaen ten hoof, daer sal Princesse sien,
Wat eer, wat dienst en gunst dat hy u aen sal bien
Die zigh, gelijk een Godt u waenden t'overheren,
Daer hy nu als u slaef sal buygen moete leeren;
Die u wel eer bedwongh met strafheydt en gewelt,
Die is (door Rosilion) nu in u dwangh gestelt;
En moet, hoe zeer de spijt hem knaeght, ontsien en vrese,
Die geene, van wien hy tot nu gevreest most wese,
Hoe schielijk draeyt het radt van werelts luk en Eer,
Die gistren was een slaef, is heden nu een heer;
Die gistren was een heer, die moet nu zijn een slaeve,
Dogh! Gode zy alleen gedankt voor dese gave;
Rosani:
Heer Ridder! ghy naest Godt;
Chephise.
Als die door Godes kraght
En Ridderlijken arm, de daedt hebt uytgewraght,
Rosani:
Chephise laet ons gaen Celiodant begroeten;
Chephise.
Ik ben begerigh door 't gesight, die lust te boeten,
Celiodant, als gevanghen, komt met Oronte.
Mijn Heer! ik bid, grijp moet, schoon ghy nu neerlaegh lijdt,
Hoe wel onluckigh, noch zijt ghy 't geluk niet quijt,
De reghte wijsheydt is als dan te reght gebleken
In hem die moedigh was als 't luk scheen afgeweken:
De kans als nu ghekeert, light weder keeren kan:
Celiodant
Oronte! meent ghy my een hert te spreken an?
Oronte.
Ia heer!
| |
[Folio C2r]
| |
Celiodant
Onnodigh noyt salt my aen 't hert gebreken,
Oront:
Het ongeval kan 't hert somwijl met droefheyt steken,
Celiodant
Het moedigh paert, hoewel ghedwongen van sijn Heer,
Voelt aen het vlees de spoor, dogh suft dies niet te meer,
Maer wort de moedt door dien te feller aengedreven,
Oront;
Ik doe 't om best dat ik mijn Heer soek troost te geven,
Celiodant
De pleyster (ik bekent) is dienstigh op de wont,
Wat nut doet medecijn daer 't hert zigh voelt gesont?
Troost geven is wel iets voor die, die troost behoeven,
Troost geven laeft wel iets de hertelose droeven,
Troost geven is vergeefs daer 't hert noch is gehert,
Door moet gewapent, af te weeren alle smert,
Troost soeken dat is kindts, in ramp en nederlaeghen,
Oront;
Wie weet in 't ongeval, mijn Heer, zigh soo te draeghen?
Celiodant
Wie? die die 't ongeval (hoe swaer het is, niet acht;
Oront:
Wie voelt, in 't ongeval sijn moedt van sulke kraght?
Celiodant
Die, die het ongeval toe eygent aen het leven,
Oront:
Wie leefter, die sijn moedt die krachten is gegeven?
Celiodant
Wie Vader? vraeght ghy wie? sie hier, hier is de man,
Ik bent, ik ben de geen die zigh soo draeghen kan.
Oront:
Nochtans kan ik, mijn Heer, uyt u ghelaet bespeuren,
Dat ghy inwendigh u genegen voelt tot treuren;
Celiodant
Niet om dat my de moedt verflaeuwt door 't ongeluk,
O neen, dat 's d'oorsaek niet,
Oront:
Wat oorsaekt dan u druk?
Celiodant
Noch ramp, noch ongeval zijn oorsaek van mijn smerte,
Maer 't wat anders dat ik heden neem ter herte;
Op twederley manier ik hier gevanghen ben,
Ghevangen soo dat ik noyt los geraken ken;
Gevangen, vanght my iets, 't gheen ik niet kan ontkomen;
Gevangen zijnde, sal my 't leven zijn ghenomen,
Dogh Vader! soo ik my op u alleen vertrouw
Vind ik het raedsaem dat ik niets verholen houw
| |
[Folio C2v]
| |
Voor u; van al wat ik in 't hert souw moghen draghe,
Ghy zijt het dogh alleen, die ik mijn noot wil klaeghen;
Ik bid u, luyster toe, en let op 't gheen ik spreek;
Schoon ik bedoven nu in ramp, en onluk steek,
Schoon ik van Rosilion ghevangen ben genomen
En lijd de grootste smaet die Princen op kan komen,
En boven dien in mijnes vyandts maght ghestelt;
Dit alles is het niet dat my, Oronte, quelt;
Maer liefde ist die my het herte plaeght met vrese,
Ik lief, en vrees dat liefde my mijn doodt sal wese.
Oront.
Hoe Heer! hier blijkt de proef van uwe seggen niet,
Hier soekt ghy ymmers troost in u bedroeft verdriet,
Hier zijt ghy sonder moedt in 't geen u komt te vooren;
Celiodant
'T is waer, 'k hadt noyt gedogt, al had men 't my gesworen,
Ik vind de liefde, laes! al van een hooger kraght
En van een vreemder aert als ik se had verwaght,
Ik meenden in mijn borst haer vlammen wt te doven,
Haer vlammen die in my de reden gaen te boven;
Oronte? ach! wat raet? ik weet niet wie ik bin.
Oront,
Mijn Heer! het schijnt u hert ontsteken is met min,
Celiodant
De min ogh ja, de min heeft my het hert bezeten,
Oront.
Magh ik de naam van haer, die ghy bemindt, niet weten?
Celiodant
Ogh ja, Oronte, ja, de oorsaek van mijn vier
En heete minne brandt, is Princes Rosanier,
Oront.
Ist Rosanier?
Celiodant
Sy ist; sy ist wiens lieve lonken
Als starren voor mijn oogh op heden helder blonken
Toen sy ten Hove my met een beleefden groet
Bejegende; ontstak de min voort mijn gemoedt;
Gevangen, en verlieft, verlieft en weer gevangen,
Gevangen, en ghewondt, ghewondt door liefds verlangen;
Hoe d'wtkomst wesen wil van mijn begonnen min;
Ik min, dogh sonder hoop, mits ik gevanghen bin,
| |
[Folio C3r]
| |
Eer ik gevanghen was bestondt ik haer te plaeghen,
Nu ik gevangen ben moet ik haer liefde draeghen;
Eer ik gevangen was ik om geen minne daght,
Nu ik gevangen ben voel ik der minnen kraght;
Dogh! vrese my voor feyt dat ik niet sal bedyen,
Vermits my Rosanier nu niet sal moghen lyen,
De rede leerent my, ik kan 't seer wel verstaen,
Ik die haer vyandt ben, souw sy die minnen gaen?
Haer vyandt?
Oront.
Ia gheweest,
Celiodant
En salt noch moeten wesen,
Hoe wel de vyandtschap, die ik haer droegh voor desen,
Nu is in liefd verkeert; in liefd verkeert met mijn,
Maer vrees dat sy als nogh mijn vyandin sal zijn;
Oronte? dit sal my een wrede doodt doen lijde!
Oront.
Mijn Heer! in dees u quel ben ik van herten blijde;
Celiodant
Hoe blijde? zijt ghy blijdt in 't gheen dat my verdriet?
Oront.
Ia Heer! in u verdriet ik vrolikheyt geniet,
Celiodant
Oronte? wat is dit? hoe, spot ghy met mijn klaeghe,
Oront.
U klaeghen teelt my vreughdt, mits ik u liefde draghe,
Celiodant
U seggen schijnt my vreemt, hoe ken de liefde zijn,
Dat ghy u vreughde schept in mijn verdriet, en pijn?
Liefd is van andere aert, liefd is soo van vermogen,
Dat vrundtschap in een vrundt geen droefheyt kan gedogen
Ten zy met medelij; de liefde is te teer,
De droefheyt van een vrundt doet reghte liefde zeer,
En u, in tegendeel, baert dees mijn droefheyt vreughde,
Oronte schept sijn vreughdt! laes wt mijn ongeneughde,
En noemt het liefde;
Oront.
Ia, ogh ja,
Celiodant
Hoe kan dat zijn?
Oront.
'T kan zijn.
Celiodant
Niet inder daedt,
| |
[Folio C3v]
| |
Oronte:
Hoe dan?
Celiodant
Maer inde schijn,
Oronte:
De reden sullen u, mijn Heer, de waerheyt leren,
Celiodant
Soo most ghy waerheyt dan eerst inde schijn verkeren,
Oronte.
De waerheyt, Heer, kan noyt te reght bestaen in schijn,
Daer schijn voor waerheyt gaet daer kan geen waerheyt zijn,
Met waerheydt sal ik u mijn reghte liefd verklaren,
Dat ik, mijn vreughdt geniet alleen wt u beswaren;
Mijn Heer Celiodant vindt zigh door liefd beswaert,
En die beswarenis mijn liefde vreughde baert,
Mijn Heer lieft Rosanier; niet soo?
Celiodant
Ik draegh haer minne,
Oronte:
Die min baert vrees, de vrees, geeft quellingh aen u sinnen,
Die sinne quellingh maekt een droefheyt aen het hert,
En deese droefheyt ist die u alleenigh smert,
Nu dese droefheyt u het herte komt te raken,
Sal ik u droefheyt tot een blijde wtkomst maken,
Dies ben ik blijde; soo dat liefd mijn blijtschap voedt,
In liefde, die door vrees u herte droefheyt doet,
Kan nu mijn Heer verstaen dat ik de waerheyt spreke?
Celiodant
Oronte, ja; indien u niet en sal ontbreken
Het geen ghy u vermeet; wat wtkomst salder zijn,
Wat wtkomst ach! helaes! in dees mijn droeve pijn?
Oronte:
Ik weet een middel aen den Konink voor te legghen,
Dat hy u de Princes ten Echt niet sal ontseggen;
Celiodant
Wat middel? moght dat zijn, Oronte!
Oronte:
Ik weet raedt,
Celiodant
Wat raedt? ey raedt my dogh, in dees mijn droeve staet,
Oronte:
Ik sal op heden selfs sijn Majesteyt gaen spreken,
Ontdecken hem de liefd waer mee ghy zijt ontsteken,
En doen versoek aen hem, dat hy, na vast besluyt,
U Hoogheyt, de Princes (als u gewenschte Bruydt)
Ten houwelijk belooft; wat reden, of wat wetten
| |
[Folio C4r]
| |
Zullen sijn Majesteyt de saek te rugh doen setten?
Indien hy reden volght, sal hy niet liever sien
Mits dien sijn Rijk hier door groot voordeel kan geschien;
Hy, die nu afgemat door d'Oorlogh langh bestrede,
Niet anders wenscht in 't Rijk als een gewenschte vrede,
En kan bequamer niet bekomen sijn begeer,
Als dat hy dit versoek van u voldoe, mijn Heer!
'T is ongetwijffelt, als hy overweeght met reden,
U staet, u maght door welk hy dus langh heeft geleden
Een swaer vervolgh; gheperst, bestreden, jaer op jaer,
Gedreven op de vlught nu hier, dan weder daer;
'T is ongetwijffelt (als hy dit sal overleggen)
Of hy sal de Princes Celiodant toe seggen;
Te meer, als hy bedenkt sijn langh geleden strijt;
Daer by dat ghy noch groot van bloet verwanten zijt,
Die uwe nederlaegh met wapens zullen reghten,
Gedurigh sijne Rijk bestrijden en beveghten;
Dit sal sijn Majesteyt naer uwen sin doen gaen;
Celiodant
Soo hy de sake kost gelijk als ghy, verstaen;
Dan dogh ten kan niet schaen sijn Majesteyt te spreken,
Dies gae, Oronte, gae, en let of ghy geen teken,
Van wel gevallen zult bspeuren, wanneer ghy
Sijn Majesteyt ontdekt de liefd en min van my:
Gae heen, Oronte! gae, en ik sal met verlanghen,
U komst verwachten, om hier andtwoordt op t'ontfangen,
|
|