|
| |
Vierde handeling.
AMASIS, PIMANDER, LVCIA, LEON, ALPHONSUS, RODRIGO, en alle de Edelen, en Hovelingen.
GEen Bulderende wind beroerd de herde rotzen,
Men laet zich hier ten Hoof van Spaensche moed niet trotzen;
Men swicht hier voor geen spook van ydel roem en lof,
Men acht de woorden hier niet meer als zand en stof,
| |
| |
Dat met de wind verstuyft, en word ter vlucht gedreven,
De woorden zonder daed, zijn rompen zonder leven,
Groot spreken is geen kunst, het zeggen is maer wind,
En 't snorken is vergeefs, en eygen aen een kind.
Gy Heeren, Helden, en Manhafte Edellieden,
Die u gebonden houd aen Amasis gebieden,
Vorstinne van dit Hof; gy Heeren wie gy zijt,
Dees Ridder tracht na eer, by ons met wapen-strijd;
'k Vertrouw het Hof heeft hier zoo dappere gemoede,
Gequeekt en op-gevoed, uyt Ridderlijken bloede,
Die leven, lijf, nocht goed geenzins zullen ontzien,
Maer Ridderlijk, om lof, 't hoofd dezen Ridder bien.
Hier is een hert dat noyt een Ridder strijd ontzeyde;
Hier is een hert dat zich noyt van de moed liet scheyden,
Om 't hoofd te bieden aen den aldertrotsten Man,
Die oyt ter wereld was, oft immer komen kan;
Mijn krachten menig Held in smaed en leed beproefde;
Hoe menig Ridder zich door deze hand bedroefde,
Wanneer gemoedigt ik haer trotsheyd over viel,
Beroofden 't sterflijk vleesch d' onsterffelijke ziel.
Sijt gy dien Man? wel aen, toond u noch als voor dezen,
Ik vrees u eere zal al op het hoogste wezen;
Oft zoo 't geluk uw lof tot hooger eer verheft,
En door uw kloekheyd gy dat luk aen my betreft,
Dat gy Alphonsus ziel van 't lichaem kund doen scheyden,
Soo zal de Faem u lof ten Hemel toe verbreyden;
Om proef te zien van 't geen gy Ridder u vermeet,
Verzoek ik dat gy u maekt vaerdig en gereet.
Trompetten werden geblazen, 't gevecht begonnen, en RODRIGO verslagen.
Sal ik noch meerder eer van wapen-kunst betrachten?
Heeft yemand noch de lust, ik zal 't van hem verwachten.
Hier is de Man, die 't lijf acht minder als de eer,
En wagen wil zijn ziel aen 't Ridderlijk geweer;
Hier is de Man, die zoekt 't Hofs eere op te rechten,
't Sy levendig, oft dood, om eere te bevechten;
Op dat zijn dood verdient het lof, dat hy zijn borst,
Ter eeren van het Hof ten besten geven dorst.
Trompetten werden geblazen, na 't gevecht werd LEON verwonnen, en dood ter neder gevelt.
Ongunstige Godin Minerva, die uw handen
In zegen van ons trekt, hoe! zal ik dan die schanden
| |
| |
Gedogen? dat' er in Marcilien niet zy
Een Ridder zoo vol kracht dat hy dees Held bestry;
Het waer een schand, een schand die 'k niet en zal gedogen,
Ten waer dat my de moed waer minder als 't vermogen;
Neen, neen Pimander, neen, toond noch dat zelfde hert,
Dat zelver van God Mars aen u geoffert werd;
Pimander die wel eer in 't harnas vast geklonken,
Een fellen blixem sloeg, uyt stael en yzer vonken;
Pimander, die wel eer door wapens heeft vernield,
En met dees zelfden arm al Ridderlijk ontzield,
Soo menig oorlogs Held, en mannelijk besprongen,
Al wat ik treften aen, tot mijne wil gedwongen;
Niet minder ben ik noch, als ik toen heb geweest,
Wat maer mijn name kost dat was voor my bevreest;
Ik ben 't, die menigmael mijn vyand heb geslagen,
En ook den Lauw'ren Kroon, tot eere, meê gedragen;
Ik ben 't, die niet en zal gedogen hier in 't Hof,
Dat Spaengien trotzen zal met roem van zulk een lof;
Dat niet een Ridder in Marcili zich vertoonde,
Noch niet zoo kloeken Held in wien de krachten woonden,
Die Spaensche macht bedwong; neen dat gedoog ik niet,
Geen Spaensche hovaerdy zoo grooten eer geschied;
Ik zal in deze vuyst een stalen degen voeren;
Ik zal Alphonsi tong van zulk een roem besnoeren;
Ik zal gemoedigt zelfs de wapens nemen aen,
En met een Spaensche Mars noch eens ten strijde gaen,
Om proef te geven van mijn kracht wel eer gebleken;
Pimander laet de zaek zoo losselijk niet steken.
Al heeft uw kloeke hand door Ridderlijk geweld,
Hier in Marcilien twee Ridders neer gevelt,
Noch zijnder meer, noch meer die met u zullen vechten,
Om ons vervallen eer, met eer, weêr op te rechten.
Geen Hercules, hoe fel, hoe machtig, nocht hoe wreed,
Nocht ook den God wiens vuyst de blanke wapens smeed,
En doet door Brontis kracht de heete vonken stuyven,
Die zullen zelver eerst met my dit hachjen kluyven,
Eer ik zoo los de eer liet glippen, die my drijft,
Soo lang een druppel bloeds in dees mijn aders blijft,
Te lev'ren slag aen die, die dezen heeft geslagen;
Pimander zal u ook een hert ten offer dragen;
Pimander zal u ook een heusche moed besteên,
Gemoedigt om de eer met u ten strijd te treên;
Eer dood, als eereloos Marcilien te laten,
Troost zich Pimander, die om d'eer der Hoofscher staten,
| |
| |
Zoo menigmael zijn bloed, en leven heeft gewaegt,
Den trotsten die hy wist, ter wapen uyt gedaegt,
Die laet zich nimmer noch van Spaensche moed braveren,
Die geeft geen kamp, oft moet zich laten overheren,
Die staet het nimmer toe dat gy uw lof verrijkt,
Ten zy Pimander, door uw dwang, zijn vlagge strijkt.
Grootmogende Vorstin, eerbiedig ik my buyge,
Om uwe Majesteyt op 't spoedigst te getuygen,
Dat hier gewapend is een Ridder, die gehoor
Van uwe Majesteyt verzoekt.
ALCIP gewapend en vermomt.
Mijn Heer, als onbekend, de reden my bewegen,
'k Ben eener die genegen,
Met hert, en ziele is te staen na d'opper eer,
Die yemant halen kan door't punct van zijn geweer;
En ongeraden is 't aen u te openbaren,
Wie dat ik ben, en wat dat my is wedervaren;
Ik ben zoodanig, dat ik tracht na wapen lof,
En dat alleen ter eer van dit vermaerde Hof;
'k Hoor hier een Ridder is uyt Spaengjen aengekomen,
Met wien ik heb een kans te wagen voorgenomen.
Mijn Heer, ik vrees u zal door dees geen eer geschien.
Al waer 't Achilles zelfs, ik zal hem niet ontzien.
Voor uwe neêrlaeg, Heer, zoud ik be kommert wezen.
Al waer hy d' oorlogs God, zoo zal ik hem niet vrezen.
Gelooft, hy is God Mars gelijk in macht en moed.
En in de zelfde wieg ben ik ook op gevoed.
Siet Heer, hoe trots zijn bloed de aderen doet swellen.
Siet hier de mijnen Heer, die 'k daer zal tegen stellen.
Sijn dapperheyd en moed die zijn uw onbewust.
Te meerder dat die zijn, te grooter is mijn lust.
Sijn felse krachten zijn gelijk der Leeuwen tanden.
Niet minder is de kracht van dees mijn grove handen.
Sijn sterkte is te groot, dies wild u wel beraên.
Al waer 't den Hel God zelfs, ik zal'er tegen slaen.
Verwaentheyd, Heer, die doet de menschen dikwils dolen.
Wat dat belangt, laet zijn alleen aen mijn bevolen.
Dewijl 't u ernst is, moet uwen wil geschien.
Waer is den Ridder, die het lust my 't hoofd te bien?
Hier is Alphonsus, die ten strijd noch is genegen.
En hier de Man die dat verantwoord met den degen.
Gy toond met woorden, Heer, een dapper Mannen hert,
Mits gy tot wapen eer Alphonsus trotst, en tert.
| |
| |
Waer is Alphonsus? van wiens daden ende wond'ren
Men hoord het snel gerucht door al de wereld dond'ren.
My lust dien aerdschen God en tweeden Marste zien;
Ik ben 't Alphonse, Heer, ik ben de geen met wien
Het u gelieven zal een wapen kans te wagen;
Zijt gy dien grooten Held, die Leon hebt verslagen?
Zijt gy dien fellen Leeuw, die alle Ridders dwong?
Zijt gy dien Ridder, die Rodrigo hier besprong?
Een kroon van hooger lof op uwen kruyn te zetten.
'k Vertrouw, zoo in de tong gelegen is de kracht,
Dat gy de eere my fult roven door uw macht;
Voerd gy een edel hert, zoo vecht niet lang met woorden,
Ten is het eerste niet ik zulke Ridders hoorde.
Al wat ten hoogsten is dat nadert aen den val.
Gy zijt de Man noch niet die 't daer toe brengen zal.
Uw oordeel gaet niet vast.
Uw woorden zijn geen wetten.
Hier is de Man, de Man, die voet by stuk zal zetten.
Dat is my lief, mits ik dien Man lang heb verwacht.
Ik ben gereet, hou daer, koom an, en proeft mijn kracht.
Trompetten geblazen zijnde eyndigd het gevecht, en word ALPHONSUS verwonnen en dood ter aerden neder gevelt.
Daer leyd den Ridder die veel Helden heeft verwonnen,
Doch, vruchteloos met my, als nu, den strijd begonnen;
Daer leyd hy die te trots trotzeerde op zijn moed;
Daer leyd dien snorker nu verslagen in zijn bloed;
Daer leyd de eer van zoo veel overwonnen zielen.
Pimander Heer, voor u ik schuldig ben te kielen,
Om dit zijn blanke swaerd, als voor wat raers bekend,
Te offeren aen u die zullikx waerdig bent;
Uw heusheyd, edel Heer, verdient door uwe waerde,
Dit Ridderlijke swaerd in dankbaerheyd t' aenvaerden;
Ontfangt het Heer van my, als een die 't voor uw won,
En niemant waerdiger als u vereeren kon.
O braven Ridder! pronk en blixem aller Helden,
Die met uw sterke hand de trotste Ridder velde;
Gy die verwinner van den grootsten winner zijt,
Die oyt ter wereld is geweest in onzen tijd;
Gy zijt het die in lof ten Hemel zijt gestegen,
En van de Goden zelfs verdiend een Hemels zegen;
Gy zijt het die hem dwong, die 't al en al versloeg,
En aller Helden lof alleenig met hem droeg;
| |
| |
De eer is onverdient, van u my aengeboden,
Veel eer dees gifte past geostert een der Goden,
Dat is dien grooten Mars, die komt dees eere toe,
Dies ik u voor dees eer, mijn Heer, bedanken doe.
Geen Mars, geen Pallas, nocht geen Goden, ô Pimander!
Geen Koning, nocht Monarch, alleen u en geen ander,
Verkies ik tot de eer van dit verwonnen swaerd,
Ik bid uw heusheyd dit in dankbaerheyd aenvaerd.
Ik zal zoo lang ik leef u trachten te beloonen,
De eer aen my geschied, zal in Pimander toonen,
Wat voor vergelding ik uw heusheyd schuldig blijf,
U, die de wapens zijn geklonken aen het lijf.
Genadige Vorstin, ey! laet voor alle dingen,
De rey van Adel, en de Eelste Hovelingen,
Met statelijke eer, over 't verkregen lof,
Dees Ridder Ridderlijk geleyden naer het Hof;
Laet Hoofsche Iuffer-stoet met heugelijke kelen,
Den lof dees Ridders nu eens vrolijk uyt doen quelen;
Vereert zijn eer met al wat dienstig wezen ken,
Tot dankbaerheyd die ik ten hoogsten schuldig ben;
Niet ik alleen, maer ook uw Hoogheyd, waerde Vrouwe,
Zijt op het hoogst aen hem in dankbaerheyd gehouwen.
't Is billijk men dees Held verdiende eer betoon,
Met vreugd, tot dankbaerheyd, zijn trouwe daed beloon;
Zing uyt met blijde stem de Ridderlijke daden;
Ey zing de Goden lof! tot dank van dees genaden.
AMASIS en PIMANDER, stellen ALCIPPE tusschen bun beyden, alle de andere volgen ordentelijk wandelende over 't Tooneel, en word dit navolgende gezongen. Op de Stemme: Als Daphne d' overschoone Maegd.
WY danken u, ô hooge Goôn!
En eeren met vreugd dees vrolijken dag,
En wenschen uw zegen dien Held tot een loon,
Wiens kracht dat de macht van God Mars niet ontzag
Looft dees Ridder, die door zijn daden,
Al wat ter wapen was moedig bedwong;
Ciert zijn hooft met lauw're bladen,
Mits dien hy d' aldertrotsten besprong;
Hem heeft ter neêr geleyd,
Die al de wereld was tot een schrik,
Bedwong, en besprong in een oogenblik:
| |
| |
PIMANDER, CLEANTE.
Alzoo dees Held van 't Hof in stilt zijn afscheyd nam,
En zonder zeggen wie hy was, van waerhy quam,
Zijn wy verwondert, en op 't hoogst geneygt te weten.
Wie dat hy wezen mocht die hem dus heeft gequeten;
Noyt heeft men zijns gelijk gezien in eenig Hof,
'k Zeg onuytsprekelijk acht ik dees Held zijn lof;
Den gantschen Adel was met lusten ingenomen,
Om weten, waer van daen dees Ridder is gekomen;
Al 't Hofgezin, Mijn Heer, vergaepten zich aen dees,
Die zooo manhaftig hem tegens Alphons bewees;
Hoe zeer dat de Vorstin hem streelde, ende vleyde,
Dat hy haer zijne naem, en zijn geslachte zeyde,
't Mocht niet geschien; ja wat verzoek men aen hem deed,
Hy antwoorden mijn naem moet blijven noch secreet.
Wijl gy begeerig zijt, Pimander, om te weten,
Wie dezen is geweest, en hoe hy is geheten,
't Vermogen is in my, ik zulks te kennen geef.
Cleante, weet gy't? zeg wie is 't?
Uw Neef, wat wonder dat ik hoore;
Cleante, waer is doch dees, uwe Neef, geboren?
Wat moeder heeft op aerd, een Held van zulke kracht,
Cleante, zeg my doch, gebaert en opgebracht?
Maer zijn Vader was mijn broeder.
Hy was een Schapen-hoeder.
Mijn Heer, dat gy verstaet,
Wy zijn gesproten niet uyt zulk een lagen graed;
Maer van een edel stam is ons geslacht gekomen,
En hebben op het land te leven aengenomen,
Hoe dezen uwen Neef, Cleante, is geheeten.
Is 't Alcip? die is my wel bekend;
Ik zal hem voort ontslaen van zijn bannissement,
En doen hem alle eer die yemand kan geschieden;
Ik zal 't uyt naem van de Vorstinne doen gebieden,
Als dat men wettelijk zijn vonnis roepe weêr,
En stellen hem ten Hoof in d' alderhoogste eer,
Die yemand daer bekleed; dat is, naest de Vorstinne;
Derhalven laet ons gaen, Cleante, voort na binnen.
Binnen.
| |
| |
| |
I. Vertooning.
Daer ALCIP van de Vorstin ontfangen word met verwondering van alle de Hovelingen.
Alcip van straf bevrijt, door zijn manhafte daden.
Krijgt gunst, en raekt tot eer, by al het Hofgezin;
Met blijdschap, en met vreugd, ontfangt hem in genaden,
Het Opper-hoofd van 't Hof, dat 's Amasis Vorstin.
| |
II. Vertooning.
Daer ALCIP gestelt word in Staet.
Alcip raekt tot gebied, en d' alderhoogste eeren,
Die neffens de Vorstin ten Hove wezen kan;
Dies moet het gantsche Hof getrouwheyd aen hem sweeren,
En, voor de Opperste, Alcippe nemen an.
|
|
Auteursrechtvrij