|
| |
| |
| |
Is 't eene koud, en 't ander hiet,
Zoo wil het aen malkander niet.
WAt moeyten dat ik doe, ik kand 't zoo nauw niet passen;
Dat ik het eene weet aen 't ander vast te lassen;
Hoe dat ik woel en sloof, en arbeyd in het smeên,
't Is al verlooren werk, en 't wil doch niet aen een.
Ey! wat een vreemde zaek, dat ik het niet kan maken,
Dat deze twee door 't vuur, eens vast aen een geraken;
Hoe dat ik beuk en klop de las niet vast en houd;
Waerom? 't een is te hiet, en 't ander is te koud.
WAer zijt gy, minnend hert, waer zijt gy jonge zinnen?
Waer zijt gy die uw jeugd besteed in 't lieve minnen?
Waer zijt gy lievers nu, die Venus handel leerd,
En in de minne-school vast dagelijks verkeerd?
Waer zijt gy minnaers nu, die garen waert ervaren,
Op zoete minnery in 't bloeyen van uw jaren?
Waer zijt gy, die uw vlijt in 't lieve vryen doet?
Koom, leer door 't smeden eens hoe dat gy vryen moet;
| |
| |
Koom minnaers, koom en leer begrijpen uyt het lassen,
Waer op dat gy behoord voor alle ding te passen;
Wanneer dat gy uw jeugd in 't vryen wild besteên,
Wanneer gy zijt gezind in d' echte staet te treên,
Voor alle zaken leerd een leering in uw zinnen,
Wie dat u dienstig is om echtelijk te minnen,
Wie dat gy door de liefd, en wettelijke trouw;
Wild lieven voor uw lief, wild minnen voor uw vrouw;
Dat is, in u gevry leerd voor het eerst gewennen,
De zinnen van u lief te weten en te kennen,
Speurd hoe zy is van aerd, en of ook hare zin
Met uw begeerte is een-aerdig in de min;
Daer diend in uw gevry wel naerstig acht genomen,
Of uw natuur met haer wel over een zal komen,
Of uwe zin ook wel met d'hare eenig zy,
Want zonder dit (geloofd) de liefd is slaverny.
Indien dat man en vrouw in echte plicht verschillen,
Indien dat d' echte luy oneenig zijn in 't willen,
Indien oneenigheyd is tusschen wijf en man,
't Is zeker dat de echt geen vreugde geven kan;
Hier om, al eer gy vrijd wild neerstig overwegen,
Wat dat 'er in de liefd en 't vryen is gelegen;
Wat dat 'er nodig diend in deze zaek gedaen,
Eer dat gy, minnaers! wild het minnen onderstaen;
Hoe dikmaels, losse jeugd, heeft u de min bedrogen;
Hoe dikmaels kan de min verblinden uwe oogen;
Zoo dat gy heel verblind, als een die niet en ziet,
Doold van het rechte pad, en sneuveld in verdriet.
Den een die mind en liefd, dat 's zonder liefd en minnen,
Alleenig dat hy mocht veel middelen gewinnen,
Alleen is 't dat hy mind, alleen is 't dat hy vrijd,
Niet uyt een rechte liefd, maer uyt een quade strijd;
Een strijd die hy gevoeld, schoon tegens recht en reden;
Een strijd tusschen de liefd, en gelds genegentheden;
Een strijd, mids dien de liefd strijd tegens zijn gemoed,
Een liefd, niet uyt de liefd, maer uyt de lust na 't goed.
Ik zeg dat menigmael een minnaer word gedreven,
Om tot de lieve min zijn zinnen te begeven,
Schoon dat hy in zijn hert de minne niet gevoeld,
Maer quâ begeerlijkheyd die hem in 't herte woeld;
Dees zoekt zomwijl een maegd tot liefde te bewegen,
Schoon dat hy in het minst tot haer niet is genegen,
Maer om dat zy bezit de gaven van het goud,
Soekt hy alleen te zijn met deze maegd getrouwd;
| |
| |
O trouwe zonder liefd! ô liefde zonder trouwe!
O wel geliefde maegd! maer ongeliefde vrouwe,
Die niet uyt liefde zijt, maer om u geld bemind,
In plaets van liefdens vreugd gy droeve quelling vind,
't is zeker, en 't gaet vast, dat geenderleye zaken,
Kunnen eenige vreugd zonder de liefde maken;
De minne zonder liefd, is vreugde die daer smert,
Geen liefde by de man, is strijd in 't vrouwen hert.
Waer echt is zonder liefd, daer is zy zonder vreugden,
Waer liefde niet en is, verminderen de deugden;
Schoon dat aen eene zijd de liefde is volmaekt,
Ten baet niet zoo de liefd u beyde niet en raekt;
Wat rijst 'er? twist en strijd ontstaet 'er tusschen beyden,
Zoo dat men dikwijls ziet getrouwde luyden scheyden,
Ja breken eer en eed, van haer gesworen trouw,
De vrouw verlaet de man, de man verlaet de vrouw;
O Goddeloos bedrijf! ô gruwelijke zonden!
Daer twist de banden breekt door eeden vast gebonden,
Daer trouwe niet en houd 't geen Gode was beloofd,
Daer tweedragt breekt de echt, 't geen ziel en lichaem roofd;
Om deze zwarigheyd in d' echte staet te myen,
Verliefde jeugd, gebruykt voorzichtigheyd in 't vryen;
En troud niet om het goed zoo u de liefde mist,
Om 't geld alleen getrouwd, veroorzaekt alle twist.
Wie twistig leefd in d' echt, dien is de echt een helle;
Wie d' echt in vreed beleefd, is 't herte vry van quellen;
Wie d' echte liefd uyt liefd, een Hemel heeft op aerd,
Die alle zoetigheyd en Hemels wellust baerd;
De liefde voed de echt met allerleye vreugde,
De echt die leefd door liefd na wetten van de deugde;
Indien gy lieven wild, dat liefde wel gedijd,
Zoo schikt, verliefde jeugd, dat gy gedachtig zijt,
De leering hier gesteld, hoe dat men diend te passen,
Twee yzers even heet te maken om te lassen;
Dat is, steld uwe liefd op een die niet verschild,
In 't geen dat gy begeerd, maer wil het geen gy wild,
Een die met uwe zin tracht over een te komen,
Op dat de vreede zy uw echt ter hand genomen;
Twee van gelijken aerd die kunnen vreedig zijn,
Twee ongelijk van aerd is d' een den ander pijn;
Indien dat men het vuur met water wil vermengen,
't Is zeker, 't eene kan het ander niet gehengen,
Het water en het vuur die strijden tegens een,
Twee dingen ongelijk en worden noyt gemeen.
| |
| |
VErliefde jonkheyd eer gy vryd,
Zoo schikt dat gy gedachtig zijt,
Te stellen uw verliefde zin,
Niet op de grond van losse min;
Niet op een Iufvrouw wel gekleed,
En die van moye dingen weet,
En garen op de strate pronkt,
En met een lodder oogje lonkt,
Oft die met vriendelijk gelaet,
Oft met een minnelijke praet,
Oft met een zoete tovery,
Vlokt tot Venus lekkerny;
Maer boven al uw liefde zet,
Dat 's na de plicht van echte wet;
Dat is, schik dat gy liefde draegd,
Ik zeg alleen tot zoo een maegd,
Die haer op alles wel verstaet,
Dat meest een echte vrouw aen gaet;
Die van haer moeder heeft geleerd,
Hoe dat de vader word ge-eerd,
Hoe dat een vrouw haer dragen moet,
Wanneer de man zijn beste doet,
Hoe dat een vrouw moet zijn gezint;
Wanneer de man een gulde wint,
Oft hier oft daer een zom vergaerd,
Het voegt de vrouwe dat zy spaerd,
En uyt de winste van het geld,
Niet al te mild weêr uyt en teld;
Wanneer de man op winste past,
Zoo word de vrouw de zorg belast,
Dat zy de keuken wel verziet,
Tot nooddruft, maer tot weelde niet
Al wint de man veel geld en goed,
En teerd de vrouw in overvloed,
En loopt, en koopt, een dit een dat,
Verspilt in 't pronken groote schat;
Leer, minnaer! dat gy niet en mind
Voor uwe vrouw, dees moeders kind;
Maer liefd een maegd, wiens moeder leefd
Na wetten die de vader geeft;
Want na de oude vogel zong,
Zoo pijpt gemeynelijk het jong;
De takken aerden na de stam,
Van goede boom goê vruchte quam;
Gemeenelijk de dochter aerd
De moeder die haer heeft gebaerd;
Neem deze wet in u gevry,
Let maer hoe dat de moeder zy,
Zoo haer de moeder voegen kan,
Dat 's na de wetten van de man,
't Is zeker dat de dochters zin,
De moeders plicht zal trekken in,
En leeren, 't geen de moeder doet,
Zy ook haer man betoonen moet.
|
|
Auteursrechtvrij