|
| |
I. Handelinghe, 4. Uytkomste.
De Vorsten, Delila.
ME-vrouwe die vermeucht alleen wanneer ghy lacht,
Veel meerder als wy doen met onse grove kracht.
Die met u lief ghesicht hoe lodderlijck, en teder!
Condt blixemen de starckt van al d'Hebreen ter neder,
O wonderlijcke kracht, Iupijn versuft die sitt
En wondert van u min, hoe seght hy, hoe, sal dit
Onaerdich hoeren kint, dees aterlingh, en bastert,
Mijn Godheyt vieren niet? Wie? wie ist die my lastert?
Wie puft mijn stercke Soons de trotse Philistijns?
Wie schimpt met mijne macht, daer ick hovaerdich myns
Niet hoef voor mensch, of Goon, te prijsen of te roemen?
Jck die elckx heyl bewerck, of vry keur mach verdoemen.
Jck die al langh ghenoech de gayle boevery
Van Simson heb ghesien, gaet henen seght heur vry
Die 'k waerdigh heb ghemaeckt, de Phenix aller Vrouwen,
Datse haer eer betracht, en brenght vry in 't benouwen
Door vlayery, of list, of valsche smekery
Die mijne krachten schent, gaet seght haer dit voor my,
Dit 's 't Goddelijck gheheym, 't Orakel vande Goon // siet,
Dat ghy, O Delila! dewijl 't uyt re'en en noot // schiet,
| |
| |
V vyand krencken meucht d'onwinnelijck Hebree,
Jck kent, O Philistijns! ick kent, O groote Vorsten!
'k Heb van mijn ionckheyt aen, selfs van myn Moeders borsten
d'Hebreen met haet gehaet, en goddeloos veracht
Jn Godts-dienst wys, en doen geboorte en geslacht.
'k Haet met u al de Joon, de vreemders d'een met andren.
En nimmer moet myn haet vermindren noch verandren.
Maer hoe? dees grooten Vorst, en onbedwonghen helt
Die d'aertsche macht verwint, die 't Asclonitsche velt
En Lehis dorre pleyn, swart, bloedigh met zyn handen
Door 't zieleloos geremt bedeckt en laeft hun sanden,
Daer by een die in min so trou als liefd my sweert,
Dat hy geen ander Vrou als Delila begeert.
Hoe soud ick Philistyns dien man verraden connen:
Die door zyn lieve reen myn ziel gans heeft verwonnen?
Js 't re'en, Me-vrou, dat ghy u vyant liefd of smeeckt?
Js 't reen of schijn van reen dat ghy u niet en wreeckt
Aen die u Vrienden slaet, en treet hun roem met voeten?
Aen die wiens haet-gier lust zyn smaet aen ons te boeten?
O Philistynsche Vrou, zydy van't Goden zaet,
Verwillicht onse bee tot't vorderlyck verraet?
De Goon gebieden u, de Vorsten die bekooren
Dyn waen gestrickte Trou.
Ach was ick noyt geboren!
Helaes, ach Delila! was dyne levens lamp
Verwasemt met de lucht, en dat g'Elisa ramp
'tZiel-vreuchdigh-groene-velt, rampzalige ontrouwe,
Of Plutoos swarte rijck en hoefde te aenschouwen.
Verraen myn eygen harts ontwijselijcke voochd!
Die anders geene Zon oft Christalyn beooght
(Waer in verliefd' de geest, siet hippelen en wem'len
Zyn ziel) als in myn licht. O Goon! die boven d'Hem'len
V zetels gront en vest, en d'aerd u voetbanck noemt,
Ghy schrickt voor 't snoo verraet, 't is ontrou die ghy doemt,
En wildy nu Iupijn u g'rechticheyt verwandlen?
So straf ick al u doen, 'k verwerp u weyflig handlen.
Me-vrou en lastert niet de Goon, natuur en 't bloet,
De Gods-dienst, leer, en wat ra'en dat g'ons wil voldoet.
Js't niet een vrome daet zyn vyant t'overromplen?
Te haten die ons haet, de wrevle te doen stromplen?
Te wreken die hem wreeckt? te binden die ons bant?
Die met ons bloet vermaeckt 't schrael-graseloose lant?
Die 't Philistynsche Rot vernielt, en breeckt hun stricken?
Die g'lijck met Leeuwen kracht een ionge Leeu doet sticken?
| |
| |
Daer geen macht voor bestaet, daer list en sterckte swicht,
Daer ghy alleen verwint met u gespiegelt licht.
Daer moetmen, let hier op, geen krachten meer verspillen.
Wat 's 't ghene dat ghy wilt, laet hooren eens u willen:
Js 't loffelijck? 'k en stae noch tegen Goon, noch u,
Wy t'eynden raet en macht zyn strijdende gekomen;
So hebben w'onder ons dit by der hant genomen.
Simson die u bemint (ten minsen soo hy't veynst)
't Js by ons wel versint, of duystmael overpeynst,
En heeft noch sulcken kracht van Goon, of van hun zegen,
Of siet ('t sy 't gae hoe 't wil) s'is ergens in gelegen.
D'een waent dat all' zyn kracht, door Plutoos raserny,
Of door een vreemt besweer van helsche toovery
Alleenelijck bestaet, of dat hy heeft gecregen
Een God, of Goon tot hulp, door wiens kracht aller wegen
Hy zeen'w en nieren sterckt, want 't is onmoogh'lijck niet
Daer is, daer is Me-Vrouw iets vreemts of wonders siet
('t Sy 't is of 't is so niet) waer me d'Hebreeusche dwinger
Bestrijd of overwind alwaer hy Godes vinger.
De Reen heeft al 't vernuft uyt d'Hersenen geput,
Daer n'is noch raet, noch hoop, list, Chrijgh is sonder nut,
Ten sy u eel verstand, O Cheur vrou, wil verwinnen
Dees Simson, die ghy cond besmeecken door u minnen.
Door errenstich versoeck, met lieffelijcke reen,
Door uwe vriend'lijckheyt, of biggel-traen gebeen.
Zoo langh, so hoogh, en dier, dat hy u seght besonder
't Geheym van zyne starckt, en wonder boven wonder.
| |
Verschooninghe.
Hilla een Camenier
Mijn Heer die comt daer in,
't Js hoop ick al gekloncken.
En isse niet te buys door Venus minne droncken.
Dat ons de snoode hoer bedrieghlijck oock verriet.
Seght Hilla, weet d'Hebre van onse comste niet?
Jn't minste niet myn Heer. So haest begon te dagen
Als huyden, of hy gingh de wilde harten iagen.
Ha Jager vande Goon! ontsichelijcke romp,
De harten zijn vertzaeght, 'tvernuft is duft en stomp,
De krachten zyn geswackt, de hoornen zyn gebroken,
En noch en sien w'ons niet voor al ons leet gewroken.
| |
| |
't Js d'alderbeste bond die yder sterckste hout,
Vrouwen list die verwindt,
't Roo Gout (of't ronde gelt) daer wertse door gebogen,
't Gelt is een toovenaer, 't begoghelt 's menschen oogen.
De min die comt door't gelt, door 't gelt zy weer vergaet,
Om 't gelt en achtmen eer, noch list, noch snoo verraet.
O groote kracht des Gouts! vervloeckte gulde Mynen
Soo m'u ten quaden bruyckt: met arbeyt moeyt en pynen
Door-graeftmen d'aerd, en Vorst in u zeen-adren, die
'k Als uytgeput, nu hol, door gulle gout-dorst sie.
Js't daerom dat, O mensch! u lust is onversad'lijck,
't Sy tot een loflijck werck, of tot een daed verrad'lijck,
Verhaetse schelmery was noyt so groot, noch grof,
V Heer ontwaeckte, roept, past voorder op u dingen.
Delila siet voor eerst elf hondert silverlingen
Jn Coninglijck gewicht, wert vijfmael u getelt,
Soo ghy door uwe list verradet desen helt,
Dien Rover die vernielt dien monsterlijcken reuse,
Dien dwinger, dwingt door min, en geeft ons maer de leuse,
Soo haest wanneer u dunckt dat hy u heeft geseyt
Waer in dat zyne kracht en groote sterckte leyt.
Sal dan de liefste Vrou haer liefste lief verraden?
Sal dan de minnaers hant beroemen zyne daden,
Dat hy verslaet, en schent, ia zenght den kooren-oogst?
Die in u magen-bloed vind wraeck-lust, smaeck en troost,
Die 't al aen stucken ruckt, die niet en is te binden?
Die't maer voor wey-spel acht't vernielen van u vrinden.
Die onse ste'en bespot, als hy poorts deuren vat,
En draeghtse, eer hy set, op d'hooght van Hebrons stat.
Me-vrouw g'hebt meer als re'en ons en u selfs te wreken.
De liefde parst en dringht, de reden bidt te spreken:
Jck ben gelijck een vuyr 't geen smokigh smoelt, en smuyckt
Eert inde ruyme locht zyn groote kracht gebruyckt.
Jck maecket hoe ick't wil, 'k heb, laes, de wolf by d'ooren,
De wanhoop schrickt en vreest, ach wat comt my te voren!
Jck ben gelijck een Maeght die 't soet Ja-woortjen veynst,
Hoe wel zijt anders wil, en duystmael anders peynst.
Wat is u Delila dat ghy so lange semelt?
Wat futselt uwen sin, kleeft u tongh aen't ghehemelt?
U harte welt en swelt, u borst is vol gepropt,
Js 't voor u doove oor niet langh genoegh geklopt?
Dien wonderaer ons Eeuws! dien dwinge-lande temmer!
Uyt Gout en wraeck-lusts haet. Nu Vorsten, siet, ick stemmer
| |
| |
Verwonnen door u, eer ghewillichlijken in
De Godsdienst, 't bloet en wet, die boeyen trou en min.
Bedenckt u Delila, bedenckt u eedt, en trouwe,
Onsaligh is u daet! o wanck'le valsche Vrouwe!
Dat ghy met sulck verraet u naemen eer becladt,
Ghy hebt noyt liever lief, of waerder min ghehadt.
Hoe Vrou, sal d'eyghen liefd noch gelden, of vermeughen?
Sal dan den Philistijn niet in zijn val verheughen?
Sal nimmer 't Goden zaet sich eenmael zien verlost?
Soo vloecktmen dach en uyr datmen u bidden most.
Dien kostle Diamant ontfanght, tot gift, in teken
Dat ghy u eyghen bloet laet van geen wraeck versteken.
Dees keten neemt en draecht, 'k vereyssche nimmermeer.
Nu Heeren gaet in rust, 'k beloof u, siet ick sweer,
Soo veel als mijn vernuft kan list en reden vinden,
Verneem ick zyne cracht, hoemen hem best van binden:
Weest vlytigh op u wacht, loert listigh op u stuck,
Beveelt my voorts de saeck.
Iupyn geeft ons't gheluck,
Dat wy door uwe list hem eyndelijcken moghen
Sien tot ons harten wuns ghevanghen en bedroghen.
| |
Chooren, II. Reye.
Israelyten.
D'Opper-voocht van al de Ioodtsche
Die onlancx verwon de grootsche,
Die onlanckx de roemers dwongh,
En den lof Iehovaes songh,
Wiens geslacht na Gode luystert,
Die sit nu door min gekluystert.
Helaes bedroghen Vorst, door minnens tooverije,
Hoe soecktmen onsen val? hoe staetmen na ons ramp?
De schijn-liefd haet u ziel, s'is uyt tot uwen schamp,
Sy rooft u groote kracht door hare vleyerije,
Uervloeckt is hoeren list, door gayle hoererijen,
Uerblinden dwasen helt! ontschaecktmen dyne kroon
Uerloofder Godes? siet op Monoachs Soon,
U leven spildy wegh in sotte slavernije.
| |
| |
O ghy Landen! die na desen
Moghet desen handel lesen
Een gheschied'nis over oudt,
Dynen vyandt niet vertrouwt,
Gheen wit ken den Moor-man decken,
Noch den Luypaert syne plecken.
Ghelijck de roest vermach het yser te verteeren,
Ghelijck de wrede Wolf, het schaepjen soeckt te sluyck.
So soeckt, vermach, en kan ooghschynelijck 'tghebruyck
Van af-ghesloofde macht der wrevel-hersche Heeren,
't Ontginnen uwes staets, door 'tGoddeloos besweeren,
Van sachte minne-rust of ziel-verleydend' gout,
Vry-volck'ren deses Eeuws, die Delila aenschout
Wilt uyt dit treurigh spel een gulde lesse leeren.
Wie met Simson is verbonden
Om sijn heylandt vry van zonden
Kuysch te lieven, die mach geen
Vreemde valsche min begheeren,
Noch zyn hooft te laten scheren.
Wel die hun voor 'tbedrogh der looser Hoeren wachten,
Wel die 'tlandt om gheen goudt verradet of bedrieght,
Wel die in vrede waeckt, daer list in slape wieght,
De grootste macht van 'tLand, die 'tsterckste zijn te achten,
De blinde dwasen helt ontsteeltmen al sijn krachten,
Wanneer hy 'tbidden hoort en 't Crocodils gheween
Sijn hert beweghen laet, hy valt en laes! met een
Spilt hy zijn leven af, in duyst're naere nachten.
|
|
Auteursrechtvrij