Hoor die tori! Surinaamse vertellingen

[p. 184]

René van de Poel
Leo's waken

Ik ben geen moordenaar. Zeker niet. Hij heeft het zelf gezocht. Tenslotte heb ik hem nog gewaarschuwd om voorzichtig te zijn. Maar hij luisterde niet naar me. Hij luisterde nooit naar me; dat is zijn fout geweest. Hij hield geen rekening; met niets en niemand. Een brutale branie, dat was hij! Hij noemde mij ‘Ouwe Leeuw’. Dat komt door die tatoeage, die ik in Singapore heb laten maken. Een koningsleeuw is het! Maar hij lachte me steeds uit. Dat zal hij niet meer doen. Nooit meer! Voor Anita is het ook beter. Ze was al helemaal onder de invloed van die kerel. Zo'n zacht en onschuldig meisje met die gangster, dat zou nog verkeerd voor haar aflopen! Maar nu hoeft niemand zich meer zorgen te maken. Alles zal gewoon als vroeger zijn.

Ze is een lief kind, Anita. Ze woont al twee jaar bij me. Uit Commewijne komt ze; van Alliance. Ik ken haar ouders daar. Ze was pas zeventien toen ik haar naar de stad bracht, maar haar vader vond 't goed, dat ze bij mij de huishouding kwam doen. Sinds ik alleen ben, heb ik het altijd zelf gekund, hoor. Maar het is wel gezelliger, dat is zeker. Ik moet toegeven dat Anita een flinke meid is. Ze doet alles: schoonmaken, koken, kleren wassen, strijken. Dat kon ik nooit, strijken. Ik loop er wel beter bij nu; geen gekreukte hemden meer, want dat wil ze niet. Ze heeft smaak hoor, die kleine! Vaak zegt zij me wat ik zal aantrekken, als ik uitga of zo. Ze gaat ook altijd met me mee als ik kleren moet kopen, hoewel ze soms een beetje te modern wil.

‘Het staat je best goed, Leo,’ zegt ze dan altijd, ‘je bent toch nog niet zo oud! Een man is zo jong, als hij zich voelt.’ En dat is natuurlijk zo.

Ik koop voor haar ook altijd wat. Alles in de boetiek, want dat staat haar het leukst. Een pakje, een blouse, of een schoen; net wat ze mooi vindt. Een tijdje geleden hebben we nog luxe lingerie gekocht, in allerlei kleuren. Ik vond het wel een beetje te sexy, maar zij wou het zo graag hebben. Thuis heeft ze alles voor me geshowd en moest ik zeggen, welke kleur haar het beste stond. Maar het paste allemaal even goed bij haar glanzende volle jeugdigheid en ik vond haar zo mooi met dat losse zwarte haar om haar lieve gezichtje, dat ik elke keer weer zei, dat dit haar echt nog mooier maakte dan een toverende dame in

[p. 185]

een oosters sprookje. En steeds rende ze dan naar me toe om me te omhelzen. Ze was er blij mee, de schat!

In april, toen is het begonnen. Ze was haar maandelijks weekend naar Alliance gegaan. Ik had haar zaterdagmorgen om half zes naar de rivierboot gebracht op de sms-steiger. Ik gaf haar dan, zoals altijd, het geld voor haar vader en een lapje voor haar moeder mee. Haar eigen geld deed ik op een spaarrekening, maar daar wist haar vader niets van. Dat hadden Anita en ik samen afgesproken.

Die zondagavond was ze er niet. Toen de boot afmeerde, voelde ik direct dat er iets niet in orde was. Normaal stond ze al aan de reling naar me uit te kijken, maar die keer bleef ik alleen op de steiger. De bootsman zei, dat ze wel was opgestapt, maar in Nieuw Amsterdam van boord was gegaan.

Om tien voor elf kwam ze ineens aan. Ik zag haar direct toen ze de straat inkwam. De tas met pompelmoezen was te zwaar en te groot voor haar. Ik ging haar tegemoet om te helpen en voordat we thuis waren begreep ik het al. Ze had een vriend! Hij had haar voor de hoek afgezet. Of ik niet boos was? Nee, natuurlijk was ik niet boos, alleen had ze me ongerust gemaakt. Wel, als hij haar vriend was, dan moest ze hem maar eens voorstellen. Ze vloog me spontaan om de hals en ze noemde me de liefste man, die ze kende.

Thuis moest ik in m'n stoel op het balkon gaan zitten en bracht ze me een lekker glas whisky. Ze had m'n lievelingsplaat opgezet en een kaarsje aangestoken en toen was ze gaan baden. De deur van haar kamer liet ze altijd open en ik keek hoe ze zich helemaal inwreef met die heerlijk geparfumeerde body-lotion, die ik haar had gegeven. Ze borstelde haar zachte haar met lange slagen en telkens draaide ze als een danseresje op haar tenen. Steeds ving ze even mijn blik in de spiegel met de ogen van een meisje en de glimlach van een vrouw.

Die avond ben ik lang op het balkon gebleven. Sophie lag bij me op m'n schoot. Daar houdt ze van. Dan ligt ze lekker warm en vertel ik haar verhalen van vroeger. Soms glijdt ze even omhoog en legt ze haar kop in m'n hals; zo geniet ze dan. Toen we naar bed gingen, liet ik de whiskyfles per ongeluk naar beneden vallen. Gelukkig was hij leeg.

De eerste keer dat ik Carlo ontmoette, kan ik nog goed herinneren. Het was op een dinsdag, laat in de ochtend. Ik kwam thuis van de markt en onder het huis stond zo'n Mercedes met donkere ruiten en een vreemde antenne achterop. Hij zat in mijn stoel op het balkon,

[p. 186]

met een groot glas whisky. Hij hield van goud, dat was duidelijk; drie grote ringen, een paar dikke halskettingen met penning, een bracelet en twee tanden. Zijn kort geschoren hoofd ging schuil achter een paar donkere spiegels met een fijn montuur; ook van goud, leerde ik later. Hij stond niet op.

‘Hallo,’ zei hij alleen.

Anita was aan het baden, maar ze hoorde mij niet, want ze had de deur gesloten. Toen ze te voorschijn kwam, nam ze nauwelijks notitie van me. ‘Ik eet niet thuis hoor! Carlo en ik gaan uit. Dag!’

En weg stoof ze in die grote glanzende Mercedes.

Daarna kwam Carlo steeds vaker. Altijd zat hij in mijn stoel op het balkon met een zonnebril op en dronk mijn whisky. Hij was bodyguard van de een of andere hoge Commandant.

‘Je moet oppassen met hem hoor, hij heeft een pistool,’ zei Anita trots. Daar zou ik gauw achter komen.

Een dag later moest ik m'n auto langs de straat parkeren, omdat die Mercedes weer breed onder het huis stond. Toen ik uitstapte zag ik haar meteen liggen. sophie! Hij had Sophie geschoten en haar in de trens gegooid! Haar lieve kop gonsde van de dikke vliegen.

Ik heb haar begraven onder de manjaboom. Voorzichtig heb ik haar gewassen en daarna, in een laken van de drooglijn gewikkeld, in de aarde gelegd. Later heb ik nog varens geplant, voor de koelte.

Negen jaar heb ik Sophie gehad; ze wist alles van me. Zelfs over het ongeluk van Lucia en de baby had ik haar verteld.

Ik had geen zin om naar boven te gaan, maar Anita kwam me halen op het erf. Sophie was uit de slaapkamer ontsnapt en plotseling op het balkon verschenen.

‘Ik kon er niets meer aan doen. Carlo heeft haar direct doodgeschoten. Er zit wel een gat in de vloer, maar de rommel is al opgeruimd. Je moet 't je niet zo aantrekken, hoor Leo, tenslotte was Sophie alleen maar een tapijtslang.’

‘Het is al goed Anita, laten we wat gaan drinken boven,’ zei ik gewoon. Mijn besluit stond vast: Carlo moest weg.

Achteraf moet ik zeggen, dat het veel gemakkelijker ging, dan ik had gedacht. Carlo en ik raakten bevriend. Ik ben zelfs een keer met hem meegeweest achter Zanderij. Daar ging hij altijd oefenen. Hij kon goed schieten. Met een pistool, of met een geweer; ik heb hem geen enkele keer zien missen. Ik raakte bijna niets.

‘De ouwe leeuw beeft te veel!’ lachte hij steeds. We dronken ook

[p. 187]

veel whisky samen en ik liet hem rustig in mijn stoel op het balkon zitten.

Carlo woonde praktisch bij ons en Anita nam bijna geen notitie meer van mij. Niet dat ik te klagen had hoor; o nee! Ze waste, ze kookte, ze streek en ze hield het huis schoon en netjes, zoals altijd. Maar ze was veranderd. Haar vrolijke spontaniteit was verdwenen. Ze deed alle deuren dicht en ze bood niet meer aan om m'n nek te masseren, als ik weer hoofdpijn had. Hoe lang waren we al niet meer naar de boetiek gegaan, om iets leuks voor haar te kopen?

Carlo beheerste haar volkomen, zelfs als hij wel eens plotseling een paar dagen niet kwam.

‘Dienstopdracht,’ zei hij altijd, maar wat hij had gedaan vertelde hij nooit. Vaak bleef hij ook slapen. Dan stond ze 's morgens niet op en maakte ik het ontbijt voor ons drieën. Meestal ging ik verse puntjes halen bij de Chinees op de hoek. Daar hield Carlo van.

Vrijdag kreeg ik ineens m'n kans. Ik was even wat boodschappen gaan doen en bij thuiskomst bleek onze vriend onverwacht weer opgedoken, na een dienstopdracht van een paar dagen.

‘Hallo, ouwe Leeuw,’ riep hij vanaf het balkon.

‘Fa waka, Carlo! Je hebt een nieuwe zonnebril, zie ik.’

‘Ja man, die gouden is gesneuveld; niets waard zo'n dun montuurtje!’

‘Anita is voor een paar dagen naar Commewijne; haar moeder is ziek.’

Dat maakte hem kwaad, want hij had twee dure kaarten voor het songfestival in het nieuwe Indoor-stadion. Hij wilde direct weg, maar een shot Black Label sloeg hij toch niet af.

‘Zeg Carlo,’ begon ik, ‘het is goed, dat ik je ben komen aantreffen. Ik heb net zoiets vreemds meegernaakt en omdat jij van de politie of zo bent, kan jij me misschien raadgeven, no? Je bent in ieder geval niet bang uitgevallen, dat weet ik.’

‘Ik ben nog nooit van m'n leven bang geweest, Ouwe Leeuw; wat is je probleem?’

‘Wel, vanmorgen was ik even naar het graf van mijn vrouw en de baby gegaan. Ze liggen vlakbij een ouder gedeelte en daar zag ik een man nogal verdacht doen. Het leek wel, of hij uit een graf kwam kruipen en zich snel uit de voeten maakte. Hij loerde om zich heen, alsof hij niet gezien wilde worden. Mij had hij niet in de gaten, want er staat zo'n oude mahonieboom daar. Toen hij weg was ben ik gaan kijken. Er is een grafkelder daar, waarvan de steen een beetje opzij is geschoven.

[p. 188]

Ik zag een heleboel rommel: bladeren, zand en ook de resten van een kist en beenderen. Half onder die bladeren verscholen, zag ik nog een donker ding. Het was een plastic vuilniszak vol kleine pakjes met wit spul erin. Kijk, ik heb er een meegepikt.’ Carlo griste het uit m'n hand en proefde en beetje op z'n vinger.

‘Heb je het al aan iemand anders verteld?’

Hij scheen tevreden, dat ik hém alleen had vertrouwd.

‘Het is een faya-ding; je moet oppassen maar ik zal je helpen,’ verzekerde hij me. Hij wilde diezelfde avond nog gaan kijken. Dan zou niemand ons zien en was er ook geen kans, dat ik in problemen zou raken. Maar toevallig moest ik vrijdag dringend iets anders doen en daarom spraken we voor gisteravond af; om half één aan de oude ingang van de Prinsessestraat.

Carlo kwam een kwartier te vroeg aanlopen. Hij had zijn Mercedes een eindje verderop laten staan. Op de begraafplaats wierp de maan een zwarte schaduw achter de laan met Mahoniebomen.

‘Hier is het!’ M'n flashlight scheen op de verweerde letters van Jacobus Fredericus Maria Charlesburg.

‘Geef hier!’ Carlo had zijn hoofd al onder de steen. ‘Er staan twee zakken, maar ik kan er niet bij; wacht even!’ Ik waarschuwde hem nog voorzichtig te zijn, maar hij lachte stoer. Handig liet hij zich in de grafkelder zakken en verdween onder de steen, flashlight in de mond. Daarom schreeuwde hij ook niet zo luid, toen die Sakasneki's hem beten. Carlo moet direct de goede zak hebben geopend. De steen heb ik weer netjes op z'n plaats geschoven en opnieuw gecementeerd. Het zal nu wel droog zijn.

Vanmiddag moet ik Anita van de rivierboot gaan halen. Hopelijk ziet ze niet dat ik de hele nacht ben opgebleven. Dat lieve kind zal voortaan geen last meer hebben van die gangster. Niet van hem en van geen enkele branie met een zonnebril! Niemand hoeft zich meer zorgen te maken; de Leeuw zal over haar waken! Neen, een moordenaar ben ik zeker niet. Dat zou Sophie ook zeggen.